اینکه کسی دوست ندارد دیگران تاریخچه جستجوهایش را ببینند، حقیقتی است که البته بیشتر در قالب شوخی روایت می‌شود، اما واقعیت بسیار جدی‌تر از این حرف‌هاست. حقیقت این است که حریم خصوصی جستجوهای اینترنتی شما آنقدرها هم که فکر می‌کنید، محفوظ نیست. مهم نیست در گوگل چه چیزی را جستجو می‌کنید، این اطلاعات صرفاً بین شما و نوار جستجو باقی نمی‌ماند. اگرچه می‌توانید تاریخچه جستجوی خود را حذف کنید، اما این کار مانع از به اشتراک گذاشته شدن داده‌های شما نمی‌شود و حتی حالت ناشناس (Incognito mode) در مرورگر گوگل کروم هم آن‌طور که انتظار دارید، خصوصی و امن نیست!
این مشکل ابعاد چندگانه‌ای دارد و ریشه آن به سیاست‌های جمع‌آوری داده خود گوگل بازمی‌گردد. طبق خط‌مشی‌های رسمی این شرکت، گوگل داده‌های متنوعی از شما جمع‌آوری می‌کند؛ از عباراتی که جستجو می‌کنید گرفته تا افرادی که با آن‌ها در ارتباط هستید و تاریخچه مرور وب شما در کروم. این موضوع برای کسانی که از قابلیت جدید «نمای کلی هوش مصنوعی» (AI Overviews) گوگل دل خوشی ندارند، چندان تعجب‌آور نخواهد بود. گوگل از محتوای وب برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی خود استفاده می‌کند، حتی اگر ناشر آن محتوا صراحتاً با این کار مخالفت کرده باشد! عمق این ماجرا زمانی آشکارتر می‌شود که بدانیم گوگل مجبور شد در یک تسویه حساب حقوقی با ایالت تگزاس، مبلغ 1.4 میلیارد دلار به دلیل جمع‌آوری بدون اجازه داده‌های کاربران، پرداخت کند.
شاید تمام این موارد به اندازه کافی نگران کننده باشند، اما ضربه بزرگ‌تر به حریم خصوصی جستجوی کاربران، نتیجه یک نبرد حقوقی دیگر بود که گوگل را مجبور کرد داده‌های جستجوی کاربران خود را با رقبایش به اشتراک بگذارد. اکنون، نه تنها گوگل با یا بدون اجازه شما داده‌هایتان را جمع‌آوری می‌کند، بلکه موظف است این اطلاعات ارزشمند را در اختیار سازمان‌های دیگر نیز قرار دهد! با این حال، خبر خوب این است که گوگل تنها موتور جستجوی موجود نیست و گزینه‌های دیگری وجود دارند که می‌توانند امنیت و حریم خصوصی بسیار بهتری را برای کاربران فراهم کنند. در انتهای این مقاله برخی از این موتورهای جستجو را به شما معرفی می‌کنیم.
جزئیات به اشتراک‌گذاری جستجوهای شما توسط گوگل
وقتی شما عبارتی را در گوگل جستجو می‌کنید، آن اطلاعات از طریق سرویس‌های مختلف گوگل به مراکز داده یا همان دیتاسنترهای این شرکت منتقل می‌شود. گوگل از داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کند برای تحلیل الگوهای کلی در جستجوها، توسعه محصولات جدید و مهم‌تر از همه، پیشنهاد تبلیغات هدفمند به شما استفاده می‌کند. اگرچه گوگل اطمینان می‌دهد که تمام اطلاعات شما را در برابر هرگونه تهدید امنیت سایبری محافظت می‌کند، اما مشکل اصلی، امنیت داده‌ها نیست، بلکه نقض حریم خصوصی است.
گوگل تمام مرزهای اخلاقی را در زمینه جمع‌آوری داده، زیر پا گذاشته است. این شرکت در واکنش به نبرد حقوقی با ایالت تگزاس، اطمینان داد که مشکلات مربوط به سیاست‌ها و محصولات قدیمی را که دیگر در شرکت وجود ندارند، حل و فصل کرده است. اما این ادعا نمی‌تواند نگرانی‌های عمیق کاربران را برطرف کند.
علاوه بر این، گوگل درگیر یک دعوای حقوقی دیگر بر سر انحصارگرایی در بازار جستجوی اینترنت بوده است. در سپتامبر 2025، یکی از قضات منطقه‌ای ایالات متحده، با وجود اینکه گوگل را به اشتراک‌گذاری داده‌ها محکوم کرد، اما حکم به فروش مرورگر کروم نداد. این حکم باعث شد کاربران همچنان نگران این باشند که ممکن است داده‌هایشان در دستان اشخاص ثالث ناشناس باقی بمانند. برای تعیین اینکه کدام اشخاص ثالث به داده‌های جستجوی کاربران دسترسی خواهند داشت، یک کمیته پنج نفره تشکیل خواهد شد. اگرچه این اقدام قرار است به کاربران حس امنیت بیشتری بدهد، اما در نهایت، به این معناست که تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه کسی به تحلیل‌های جستجوی شما دسترسی دارد، کاملاً خارج از کنترل شماست. این مسئله، اهمیت حریم خصوصی جستجو را بیش از پیش برجسته می‌کند.
جایگزین‌هایی برای جستجو با گوگل؛ چگونه حریم خصوصی جستجو را حفظ کنیم؟
اگرچه گوگل ممکن است شناخته‌شده‌ترین موتور جستجو در جهان باشد، اما به هیچ وجه تنها گزینه موجود نیست. موتورهای جستجوی دیگری وجود دارند که علاوه بر ارائه تنظیمات پیشرفته برای حریم خصوصی جستجو، داده‌های شما را از جمع‌آوری برای هوش مصنوعی و به اشتراک‌گذاری با اشخاص ثالث در امان نگه می‌دارند. ارزش دارد که کمی وقت بگذارید و این جایگزین‌ها را عمیقاً بررسی کنید تا ببینید کدام یک برای نیازهای شما مناسب‌تر است.
- استارت‌پیج (Startpage): این موتور جستجو با افتخار خود را «خصوصی‌ترین موتور جستجوی جهان» می‌نامد. استارت‌پیج هیچ‌گونه داده‌ای از کاربران را جمع‌آوری یا ردیابی نمی‌کند و در نتیجه، هیچ تبلیغ هدفمند یا نتایج جستجوی سفارشی‌شده‌ای را نمایش نمی‌دهد. استفاده از آن کاملاً رایگان است و نتایج جستجوی گوگل را بدون ردیابی به شما ارائه می‌دهد.
- داک‌داک‌گو (DuckDuckGo): این گزینه نیز یک موتور جستجوی خصوصی و رایگان دیگر است که به سرعت محبوبیت پیدا کرده است. جستجوهای شما در داک‌داک‌گو ردیابی نمی‌شوند و این سرویس شما را از ردیاب‌های شخص ثالث محافظت می‌کند. همچنین، تبلیغات هدفمند را مسدود کرده و به شما اجازه می‌دهد با آرامش خاطر وب‌گردی کنید.
- سرچ‌ایکس (Searchx): این گزینه کمی پیچیده‌تر است اما قدرت بیشتری دارد. سرچ‌ایکس یک «موتور فراجستجو» (Metasearch engine) است که نتایج را از بیش از 70 سرویس جستجوی مختلف جمع‌آوری می‌کند، بدون اینکه مشکلات ردیابی و پروفایل‌سازی کاربر را به همراه داشته باشد. البته استفاده از آن به سادگی کلیک کردن و جستجو مانند گزینه‌های دیگر نیست و نیاز به یک فرآیند نصب اولیه دارد.
نتیجه‌گیری: نگرانی‌ها درباره حریم خصوصی جستجو در گوگل بی‌دلیل نیست
گوگل تاریخچه‌ای طولانی در زمینه نقض حریم خصوصی جستجو دارد، از جمله اسنادی که نشان می‌دهد این شرکت چگونه کاربران را برای به اشتراک گذاشتن داده‌های خصوصی فریب داده است. بنابراین، کاربران حق دارند نگران باشند؛ زیرا با وجود اطمینان دادن گوگل مبنی بر محافظت از داده‌های جستجو، این داده‌ها به هیچ وجه خصوصی نیستند و این شرکت پیش از این نیز درگیر مشکلات حقوقی و اخلاقی جدی شده است. با وجود موتورهای جستجوی خصوصی متعددی که امروزه در دسترس هستند، شما می‌توانید با آرامش و بدون نگرانی از رصد شدن دائمی، در اینترنت به گشت‌وگذار بپردازید و کنترل حریم خصوصی خود را دوباره به دست بگیرید.
