کمپانی نام آشنای انویدیا (Nvidia) با معرفی دو عضو جدید از خانواده کارت‌های گرافیک سری 50 خود، یعنی کارت گرافیک RTX 5060 و مدل قدرتمندتر RTX 5060 Ti، رسماً معماری پیشرفته Blackwell را به بخش کارت‌های گرافیک رده پایین و جریان اصلی بازار آورد. این دو کارت گرافیک جدید که جانشینان مدل‌های محبوب سری 40 محسوب می‌شوند، نویدبخش ارائه عملکرد بهتر، بهره‌وری انرژی بالاتر و پشتیبانی از جدیدترین فناوری‌های گرافیکی انویدیا هستند. در این مطلب، نگاهی دقیق‌تر به مشخصات فنی، ویژگی‌ها، قیمت و جایگاه کارت گرافیک RTX 5060 و برادر بزرگترش، RTX 5060 Ti خواهیم داشت. با ما در دیجی رو همراه باشید.
مشخصات Nvidia GeForce RTX 5060 Ti؛ قدرت بیشتر با انتخاب حافظه بحث‌برانگیز
ابتدا به سراغ مدل قدرتمندتر، یعنی RTX 5060 Ti می‌رویم. این کارت گرافیک بر پایه تراشه GB206 ساخته شده و از 4608 هسته CUDA بهره می‌برد. هسته‌های CUDA واحدهای پردازش موازی هستند که وظیفه اصلی رندرینگ گرافیکی را بر عهده دارند و تعداد بیشتر آن‌ها معمولاً به معنای عملکرد بهتر است. فرکانس پایه این کارت 2.41 گیگاهرتز و فرکانس بوست آن به 2.57 گیگاهرتز می‌رسد. نکته قابل توجه و بحث‌برانگیز در مورد RTX 5060 Ti، تکرار استراتژی انویدیا در ارائه دو گزینه حافظه ویدیویی (VRAM) است: یک نسخه 16 گیگابایتی و یک نسخه 8 گیگابایتی که با توجه به نیاز روزافزون بازی‌های مدرن به حافظه بیشتر، انتخاب نسخه 8 گیگابایتی در سال 2025، به خصوص برای یک کارت Ti، ناامید کننده به نظر می‌رسد.
البته، هر دو نسخه از حافظه‌های جدید و سریع GDDR7 با سرعت 28 گیگابیت بر ثانیه استفاده می‌کنند که بر روی یک باس حافظه 128 بیتی کار می‌کنند. اگر چه سرعت حافظه GDDR7 بالاست، اما باس 128 بیتی پهنای باند کلی را محدود می‌کند. همچنین، توان مصرفی (TDP) برای هر دو نسخه 16 و 8 گیگابایتی RTX 5060 Ti برابر با 180 وات اعلام شده است.
مشخصات کارت گرافیک RTX 5060؛ نقطه ورود به Blackwell با یک محدودیت بزرگ
حال به سراغ محصول اصلی مورد نظر یعنی کارت گرافیک RTX 5060 می‌رویم. این کارت گرافیک نیز از همان تراشه GB206 استفاده می‌کند، اما تعداد هسته‌های CUDA در آن به 3840 واحد کاهش یافته است. فرکانس پایه و بوست کارت گرافیک RTX 5060 به ترتیب 2.28 گیگاهرتز و 2.5 گیگاهرتز است که اندکی کمتر از مدل Ti است. اما مهم‌ترین و شاید نگران‌کننده‌ترین نکته در مورد کارت گرافیک RTX 5060، عرضه آن تنها با یک گزینه حافظه ویدیویی 8 گیگابایتی GDDR7 است.
در حالی که مدل Ti حداقل گزینه 16 گیگابایتی را ارائه می‌دهد، محدود شدن کارت گرافیک RTX 5060 به 8 گیگابایت VRAM در سال 2025، آن هم با توجه به افزایش چشمگیر نیاز بازی‌ها به حافظه برای نمایش بافت‌های باکیفیت و رزولوشن‌های بالا، می‌تواند به یک گلوگاه عملکردی جدی تبدیل شده و کاربران را مجبور به کاهش تنظیمات گرافیکی کند، حتی اگر قدرت پردازشی خام کارت کافی باشد. این تصمیم انویدیا برای کارت گرافیک RTX 5060 قطعاً بحث‌های زیادی را به دنبال خواهد داشت.
از نظر مصرف انرژی، کارت گرافیک RTX 5060 دارای توان 145 وات است. این میزان به طور قابل توجهی بیشتر از 115 وات مصرفی مدل نسل قبلی یعنی RTX 4060 است. این افزایش مصرف برق به این معنی است که کارت گرافیک RTX 5060 ممکن است دیگر گزینه ایده‌آلی برای کیس‌های بسیار کوچک که به کارت‌هایی با مصرف انرژی و تولید حرارت پایین نیاز دارند، نباشد؛ مزیتی که RTX 4060 از آن برخوردار بود.
معماری Blackwell و ویژگی‌های مشترک سری 50
هر دو کارت گرافیک RTX 5060 و RTX 5060 Ti بر پایه معماری جدید و قدرتمند Blackwell انویدیا ساخته شده‌اند که با استفاده از فرآیند پیشرفته 4 نانومتری شرکت TSMC (گره 4N) تولید می‌شود. این معماری جدید بهبودهای قابل توجهی را در عملکرد و بهره‌وری انرژی به ارمغان می‌آورد. هر دو کارت از نسل پنجم هسته‌های تنسور (برای پردازش‌های هوش مصنوعی و شتاب‌دهی DLSS) و نسل چهارم هسته‌های RT (برای رهگیری پرتو یا Ray Tracing) بهره می‌برند.
یکی از بزرگترین مزایای این کارت‌های جدید، پشتیبانی از مجموعه کامل ویژگی‌های DLSS 4 است. DLSS (مخفف Deep Learning Super Sampling) فناوری هوش مصنوعی انویدیا برای افزایش نرخ فریم است و نسخه 4 آن قابلیت تولید فریم چهار برابری (4x Frame Generation) را معرفی می‌کند که می‌تواند به طور چشمگیری نرخ فریم قابل مشاهده در بازی‌ها را افزایش داده و تجربه روان‌تری را به خصوص در بازی‌های سنگین و با تنظیمات بالا فراهم کند.
این ویژگی برای کارت‌هایی مانند کارت گرافیک RTX 5060 که ممکن است در اجرای بازی‌ها با نرخ فریم بالا در حالت عادی دچار چالش شوند، بسیار حیاتی خواهد بود. همچنین، پشتیبانی از فناوری آینده Reflex 2 نیز تأیید شده که هدف آن کاهش تأخیر ورودی برای تجربه بهتر بازی‌های رقابتی و آنلاین است.
هر دو کارت گرافیک RTX 5060 و 5060 Ti از رابط PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کنند، هر چند ممکن است به دلیل محدودیت‌های طراحی یا بازاری، تنها از 8 مسیر این رابط استفاده کنند. با این حال، پهنای باند PCIe 5.0 x8 همچنان برای این سطح از کارت‌ها کافی به نظر می‌رسد. در نهایت، هر دو کارت از انکودر جدید NVENC و دیکودر NVDEC بهره می‌برند که پشتیبانی از انکودینگ و دیکودینگ فرمت ویدیویی 4:2:2 را اضافه می‌کند؛ خبری خوش برای تولید کنندگان محتوا و استریمرهایی که از کارت گرافیک RTX 5060 یا نسخه Ti آن استفاده خواهند کرد.
تحلیل عملکرد: جهش نسلی قابل توجه؟
انویدیا طبق معمول، آمارهای عملکردی را برای هر دو کارت منتشر کرده است، اما باید توجه داشت که این آمارها به شدت بر استفاده از فناوری‌های بازسازی تصویر (مانند DLSS Super Resolution) و تولید فریم (Frame Generation) تکیه دارند تا اعداد بالاتری را نشان دهند. با این حال، در مقایسه‌های مستقیم و بدون استفاده از این فناوری‌ها، گزارش شده که کارت گرافیک RTX 5060 حدود 20 تا 25 درصد سریع‌تر از RTX 4060 بوده و RTX 5060 Ti نیز حدود 20 تا 25 درصد سریع‌تر از RTX 4060 Ti در بازی‌های تست شده عمل می‌کند.
این میزان افزایش عملکرد نسلی، به طور قابل توجهی بیشتر از جهش عملکردی است که بین کارت‌های سری 30 و 40 در همین رده مشاهده شد و نشان می‌دهد که معماری Blackwell پتانسیل ارائه بهبود عملکرد خام بیشتری را دارد، که خبر خوبی برای خریداران کارت گرافیک RTX 5060 است.
قیمت‌گذاری و زمان عرضه کارت گرافیک RTX 5060 و RTX 5060 Ti
قیمت‌گذاری برای مدل RTX 5060 Ti از 429 دلار برای نسخه 16 گیگابایتی و 379 دلار برای نسخه 8 گیگابایتی آغاز می‌شود. این مدل از همین امروز، یعنی 16 آوریل (27 فروردین)، در دسترس خواهد بود.
اما برای کارت گرافیک RTX 5060، قیمت پایه 299 دلار تعیین شده است که آن را به نقطه ورود به نسل Blackwell تبدیل می‌کند. کارت گرافیک RTX 5060 قرار است زمانی در ماه مه (حدود یک ماه دیگر) روانه بازار شود. لازم به ذکر است که این قیمت‌ها مربوط به بازار آمریکا و پیش از اعمال تعرفه‌های احتمالی است و ممکن است تغییر کند. انویدیا هیچ مدل Founders Edition برای این دو کارت عرضه نخواهد کرد و تمامی مدل‌ها توسط شرکای سخت‌افزاری بزرگ (مانند ASUS، Gigabyte، MSI و…) تولید و عرضه خواهند شد.
انویدیا همچنین پردازنده‌های گرافیکی RTX 5060 برای لپ‌تاپ‌ها را نیز معرفی کرد. این پردازنده‌های گرافیکی از ماه مه در لپ‌تاپ‌های تولید کنندگان بزرگ در دسترس خواهند بود و قدرت معماری Blackwell را به پلتفرم‌های قابل حمل نیز خواهند آورد.
جمع‌بندی: آیا کارت گرافیک RTX 5060 ارزش خرید دارد؟
معرفی کارت گرافیک RTX 5060 و RTX 5060 Ti، ورود رسمی معماری Blackwell به بخش مهمی از بازار کارت‌های گرافیک است. کارت گرافیک RTX 5060 با قیمت پایه 299 دلاری، افزایش عملکرد قابل توجه نسبت به نسل قبل و پشتیبانی از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند DLSS 4، پتانسیل تبدیل شدن به یک گزینه محبوب را دارد. با این حال، محدودیت بزرگ 8 گیگابایت حافظه VRAM و افزایش مصرف انرژی نسبت به RTX 4060، نقاط ضعف مهمی هستند که خریداران بالقوه کارت گرافیک RTX 5060 باید به دقت آن‌ها را در نظر بگیرند.
به نظر می‌رسد کاربران کارت گرافیک RTX 5060 برای دستیابی به تجربه روان در بازی‌های جدید، به شدت به فناوری DLSS 4 و Frame Generation وابسته خواهند بود. در نهایت، کارت گرافیک RTX 5060 می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای ورود به نسل جدید باشد، به شرطی که کاربران از محدودیت‌های حافظه آن آگاه باشند و انتظارات خود را بر اساس آن تنظیم کنند.
