دعوای مطالبه وجه چک زمانی باید طرح گردد که دارنده ی چک با مراجعه به بانک و عدم دریافت تمام یا قسمتی از وجه آن به علت نبودن محل یا به هر علت دیگری که منتهی به برگشت چک و عدم پرداخت شده، بخواهد وجه چک را طبق قوانین و آئین نامه های مربوط به اجرای اسناد رسمی با طرح دعوای کیفری یا حقوقی علیه صادر کننده به جهت صدور چک بلامحل، وصول نماید. چک ممکن است به حواله کرد شخصی معین و یا در وجه حامل صادر شود مطابق قانون تجارت اسناد تجاری از جمله چک برخلاف رسید عادی به راحتی قابلیت نقل و انتقال با ظهر نویسی و یا حتی نقل و انتقال بدون نظر نویسی را دارد و علت این امر آن است که رسید بدهی صرفاً ما بین طلبکار و مدیون قابلیت استناد داشته و اشخاص ثالث نمی‌توانند نسبت به آن ادعای و یا مطالبه وجه نمایند.
مطالبه چک حقوقی
اگر چک مهلت دار بوده اما در تاریخ درج شده در چک پاس نشده و یا دارای خط خوردگی باشد، وصف چک حقوقی است. مواردی که برای تایید چک حقوقی لازم است، عبارتند از:
- چکی که در حین یک قرارداد صادر شده و در قرارداد شماره آن ذکر شده باشد.
- چکی که به امانت به شخصی سپرده شده باشد و یا برای ضمانت انجام کاری صادر شده باشد.
- چکی که زودتر از تاریخ آن به بانک سپرده شده باشد و کلر شود.
- چکی که دارای خط خوردگی باشد و یا مبلغ عددی و حروفی آن یکسان نباشد.
- چکی که تاریخ بالای آن با تاریخ زیر امضا مغایر باشد.
- چکی که از تاریخ برگشت زدن آن شش ماه گذشته باشد.
- چکی که از تاریخ سررسید آن شش ماه گذشته باشد.
مطالبه چک چه مراحلی دارد؟
برای دعوای مطالبه چک باید با مدارک و شواهد کافی به دادگاه مراجعه کرده و دادگاه نیز با درنظر گرفتن تمام زوایا حکم می دهد.
- اگر مبلغ چک کمتر از 20 میلیون تومان باشد، برای حل دعوا و اختلاف طرفین به شورای حل اختلاف ارجاع داده می‌شود. در صورتی که مبلغ آن بیش از 20 میلیون تومان باشد، به دادگاه محل صدور چک ارجاع خواهد شد.
- برای ثبت دادخواست مطالبه وجه چک می‌بایست هزینه دادرسی پرداخت شود که هزینه دادرسی مبلغ زیر 20 میلیون تومان 2/5 درصد و بالای 20 میلیون تومان 3/5 درصد مبلغ خواسته شده است.
- اگر خواهان مطالبه چک از اموال و دارایی صادر کننده چک آگاه باشد، در صورت بدرفتاری و بدقولی صاحب دسته چک، او می‌تواند از طریق قرار تامین خواسته، حکم توقیف اموال صادرکننده چک را تا صدور حکم قطعی دادگاه بگیرد و هزینه تامین خواسته بر اساس چک، بسیار اندک است.
- دادخواست مطالبه وجه چک از جمله دعاوی حقوقی و مالی است. بنابراین می‌توان علاوه بر اصل مبلغ خواسته، خسارت تاخیر، هزینه دادرسی، هزینه وکیل در حد تعرفه را از صادرکننده چک طلب نمود.
نحوه مطالبه وجه چک از ضامن
چنانچه فردی پشت چکی را که در وجه حامل یا شخص معینی صادر شده امضا نماید، به عنوان ضامن چک محسوب شده و مطابق قانون در صورت مطالبه وجه از سوی دارنده چک، باید دین را ادا کند. در مورد ضمانت چک دو فرض مطرح است:
- اگر فرد، پشت چک در وجه حامل را امضا کند، به عنوان ضامن چک محسوب می‌شود. البته مسئولیت ضامن چک، مسئولیت حقوقی بوده و نمی‌توان از ضامن شکایت کیفری نمود. در این حالت، دارنده چک باید حتما ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ سررسید چک، نسبت به برگشت زدن آن اقدام کند و نهایتا ظرف یک سال علیه شما دادخواست مطالبه وجه چک را به مرجع قضایی تقدیم کند.
- اگر چک در وجه شخص معین باشد و فردی پشت چک را امضا نماید، باز هم در حکم ضامن چک بوده و دارنده چک می‌تواند علیه دعوی مطالبه وجه چک را اقامه نماید. با این تفاوت که دیگر نیاز نیست حتما ظرف ۱۵روز از تاریخ سر رسید، چک را برگشت بزند.
- با پشت نویسی چک مسئولیت پرداخت مبلغ چک بین صادر کننده و ظهر نویس به طور تضامنی است. یعنی دارنده چک می‌تواند کل مبلغ چک را از هر کدام از دو نفر فوق که میسر باشد، وصول کند.
- چنانچه مبلغ چک توسط ظهرنویس پرداخت گردد، ظهرنویس می‌تواند به طرفیت صادر کننده چک و یا ایادی قبل از خود دادخواست مطالبه وجه چک دهد.
مطالبه وجه چک سفید امضا
چک سفید امضا چکی است که دارای امضای شخص صادرکننده می‌باشد، اما مبلغ در آن قید نشده است. سایر اطلاعات نظیر تاریخ چک تاثیری در سفید امضا بودن یا نبودن چک ندارد. یعنی چنانچه در چک مبلغ و امضا درج شده باشد، اما تاریخ نداشته باشد، چک سفید امضا محسوب نمی‌شود و در صورت مراجعه به بانک، وصول می‌گردد. در مورد مطالبه وجه چک سفید امضا باید گفت، مسئولیت حقوقی و کیفری چک سفید امضا با خود صادر کننده است. در واقع، چنانچه دارنده چک، بر مبنای چک سفید امضا دادخواست مطالبه وجه دهد، صادر کننده باید اثبات کند چک به صورت امانی یا ضمانی در اختیار دارنده بوده است. در غیر این صورت به دلیل وصف تجریدی چک موظف به پرداخت مبلغ آن است. البته باید توجه داشت که با دادن چک سفید امضا به یک شخص معین، آن فرد وکیل صاحب حساب در آن فقره چک است. برای دانستن چگونگی گرفتن مبلغ مندرج در چک می توانید از طریق دادگاه یا اداره ثبت بسته به مبلغ چک اقدام نمایید.
دعوای مطالبه وجه چک علیه ظهرنویس چک
منظور از ظهرنویسی چک و سفته در قانون جدید، پشت نویسی چک است. معمولاً به شخصی ظهرنویس می‌گویند که ابتدا چک در وجه او صادر شده و او اصطلاحاً چک را نقد کرده است؛ یعنی با امضای پشت برگه چک آن را به دیگری منتقل کرده است. البته ضامن هم پشت چک را امضا می‌نماید اما به شخصی که پشت چک را به عنوان ضامن امضا کرده است را ضامن می گویند. یک چک ممکن است چند بار ظهر نویسی شود، یعنی چند بار با ظهر نویسی از یکی به دیگری منتقل شود. در این صورت دارنده چک می‌تواند برای پرداخت یا دریافت وجه چک، پس از برگشت به هر یک از ظهرنویسان نیز مراجعه نماید.
#توجه: این مطلب یک رپرتاژ تبلیغاتی بوده و محتوای آن توسط تبلیغ دهنده تهیه و نگارش شده است.
دیجی‌رو مسئولیتی در قبال محتوای تبلیغاتی ندارد.
