هواوی، غول فناوری چینی، سرانجام پس از سال‌ها انتظار و سرمایه‌گذاری هنگفت، به طور رسمی از اولین سیستم عامل اختصاصی خود برای کامپیوترهای شخصی، موسوم به سیستم عامل هارمونی او اس پی سی (HarmonyOS PC) یا آنگونه که در چین شناخته می‌شود، هنگ‌منگ کامپیوتر (Hongmeng Computer)، رونمایی کرد. این اقدام نه تنها نشان دهنده یک تغییر استراتژیک بنیادین در راستای کاهش وابستگی به فناوری‌های غربی است، بلکه نقطه اوج پنج سال تلاش بی‌وقفه، با مشارکت بیش از 10,000 مهندس و ثبت بیش از 2,700 پتنت، محسوب می‌شود.
معرفی سیستم عامل هارمونی او اس پی سی را می‌توان جسورانه‌ترین گام هواوی تاکنون برای ایجاد یک اکوسیستم محاسباتی کاملاً خودکفا و مستقل دانست؛ اکوسیستمی که شامل هسته (کرنل) اختصاصی، دستیار هوش مصنوعی پیشرفته، معماری امنیتی چندلایه، و چارچوب نرم‌افزاری منحصربه‌فرد خود است. اما سوال کلیدی اینجاست که این سیستم عامل نوظهور در مقایسه با مایکروسافت ویندوز، قدرت بلامنازع و دیرینه در بازار جهانی سیستم عامل‌های کامپیوتر شخصی، چگونه عمل خواهد کرد و چه جایگاهی را می‌تواند به خود اختصاص دهد؟
سیستم عامل هارمونی او اس پی سی چیست؟ نگاهی عمیق‌تر به رقیب جدید ویندوز
سیستم عامل هارمونی او اس پی سی یک سیستم عامل کاملاً داخلی، با معماری فول-استک (Full-Stack)، است که توسط هواوی و بر پایه نسخه 5 سیستم عامل هارمونی (HarmonyOS 5) طراحی و توسعه یافته است. این سیستم عامل بخشی از اکوسیستم گسترده‌تر هارمونی او اس به شمار می‌رود که پیش از این حضور موفق خود را در گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها، ساعت‌های هوشمند، تلویزیون‌ها و حتی داشبوردهای خودرو به اثبات رسانده است. نسخه کامپیوتر شخصی این پلتفرم، ارزش‌های بنیادین هارمونی او اس، یعنی عملکرد روان و سیال، یکپارچگی چند دستگاهی، ارتقاء با هوش مصنوعی، و امنیت جامع را به دنیای محاسبات دسکتاپ وارد می‌کند.
در قلب تپنده سیستم عامل هارمونی او اس پی سی، یک هسته (کرنل) بازطراحی‌شده هارمونی قرار دارد که توسط موتور گرافیکی قدرتمند آرک (Ark)، معماری امنیتی پیشرفته استارشیلد (StarShield)، و ابزارهای توسعه اختصاصی هواوی نظیر ArkTS و ArkUI پشتیبانی می‌شود. این ترکیب فناورانه، بنیان یک تجربه کاربری نوین و امن را فراهم می‌آورد. یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های سیستم عامل هارمونی او اس پی سی، قابلیت تعامل یکپارچه و بی‌نقص بین دستگاه‌های مختلف است. کاربران می‌توانند به راحتی کیبورد، ماوس، صفحه نمایش و فایل‌ها را بین گوشی‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترهای شخصی خود بدون هیچ‌گونه اصطکاک یا پیچیدگی به اشتراک بگذارند و از یک تجربه کاری پیوسته لذت ببرند.
علاوه بر این، سیستم عامل هارمونی او اس پی سی به طور عمیقی با دستیار هوش مصنوعی هواوی، یعنی Xiaoyi، یکپارچه شده است. این دستیار هوشمند از تعامل صوتی، خلاصه‌سازی هوشمند متون و جلسات، ترجمه آنی، و جستجوی متنی داده‌ها از طریق درک معنایی مبتنی بر هوش مصنوعی پشتیبانی کرده و تجربه‌ای کارآمد و شخصی‌سازی‌شده را برای کاربر به ارمغان می‌آورد.
بر اساس اعلام رسمی هواوی، اولین کامپیوتر مجهز به سیستم عامل هارمونی او اس پی سی در تاریخ 19 مه 2025 (29 اردیبهشت 1404) روانه بازار خواهد شد. این دستگاه از تراشه دسکتاپ Kirin X90، پردازنده 10 هسته‌ای اختصاصی هواوی، قدرت خواهد گرفت. نکته قابل توجه این است که این دستگاه به طور بومی از ویندوز پشتیبانی نخواهد کرد، اما کاربران برای سازگاری با برنامه‌های مبتنی بر ویندوز، می‌توانند ویندوز 11 را از طریق ماشین مجازی Oseasy اجرا کنند. این رویکرد نشان دهنده تمرکز هواوی بر توسعه اکوسیستم بومی خود و در عین حال، ارائه راهکاری برای کاربرانی است که همچنان به نرم‌افزارهای ویندوزی نیاز دارند.
تفاوت‌های کلیدی میان سیستم عامل هارمونی او اس پی سی و ویندوز
معماری و اکوسیستم:
در حالی که ویندوز یک سیستم عامل بالغ و جهانی است که برای سازگاری با طیف وسیعی از سخت‌افزارها و نرم‌افزارها طراحی شده، سیستم عامل هارمونی او اس پی سی رویکردی عمودی و یکپارچه را دنبال می‌کند. این سیستم عامل به طور خاص برای دستگاه‌های اختصاصی هواوی و لوازم جانبی تایید شده آن طراحی شده است تا از هم‌افزایی و هماهنگی بیشتر میان سخت‌افزار و نرم‌افزار اطمینان حاصل شود. این استراتژی می‌تواند منجر به بهینه‌سازی عملکرد و پایداری در دستگاه‌های هواوی شود.
اکوسیستم نرم‌افزاری سیستم عامل هارمونی او اس پی سی در حال حاضر شامل بیش از 150 اپلیکیشن بومی کامپیوتر و بیش از 2000 اپلیکیشن یونیورسال است که اکثر آن‌ها برای اکوسیستم هواوی بهینه‌سازی شده‌اند. در مقابل، ویندوز از صدها هزار اپلیکیشن قدیمی و مدرن پشتیبانی می‌کند اما فاقد آن سطح از یکپارچگی عمیق در سطح دستگاه است که هواوی با سیستم عامل هارمونی او اس پی سی به دنبال آن است. چالش اصلی هواوی در این بخش، جذب توسعه‌دهندگان بیشتر برای گسترش سریع کتابخانه نرم‌افزاری بومی خود خواهد بود.
همکاری چند دستگاهی (Multi-Device Collaboration):
سیستم عامل هارمونی او اس پی سی به شدت بر محاسبات توزیع‌شده تکیه دارد. با استفاده از فناوری گذرگاه نرم‌افزاری توزیع‌شده هواوی، این سیستم عامل امکان تداوم یکپارچه و بی‌وقفه کار بین دستگاه‌های مختلف را فراهم می‌کند. قابلیت‌هایی نظیر کشیدن و رها کردن فایل‌ها بین دستگاه‌ها، استفاده از یک کیبورد و ماوس مشترک برای چندین صفحه نمایش، و انتقال آنی اپلیکیشن‌ها از جمله مزایای این رویکرد هستند.
مایکروسافت ویندوز نیز با سرویس‌هایی مانند Phone Link و OneDrive گام‌هایی در این زمینه برداشته است، اما برای دستیابی به یکپارچگی‌های پیشرفته‌تر، همچنان به سخت‌افزارها و اپلیکیشن‌های شخص ثالث وابسته است. سیستم عامل هارمونی او اس پی سی این همکاری را به سطح جدیدی ارتقاء داده و آن را به بخشی ذاتی از تجربه کاربری تبدیل کرده است.
رابط کاربری و تعامل (User Interface and Interaction):
از نظر بصری، رابط کاربری سیستم عامل هارمونی او اس پی سی شباهت بیشتری به مک او اس اپل دارد تا ویندوز. این سیستم عامل دارای یک داک اپلیکیشن‌ها در قسمت مرکز پایین صفحه، نوارهای وضعیت در بالا، و یک چیدمان دسکتاپ تمیز و مبتنی بر کارت است. تصاویر پس‌زمینه پویا، جلوه‌های حرکتی، تصاویر بصری مبتنی بر جاذبه، و انتقال‌های پنجره‌ای لایه‌ای به آن زیبایی‌شناسی مدرن و صیقلی بخشیده‌اند.
این در حالی است که ویندوز همچنان در چیدمان سنتی‌تر باقی مانده، هر چند ویندوز 11 نیز برخی نشانه‌های بصری مشابه مک او اس را اتخاذ کرده است. کنترل حرکتی در سیستم عامل هارمونی او اس پی سی نیز بصری‌تر و کارآمدتر طراحی شده و از سوایپ‌های سه‌انگشتی، چندوظیفگی با کشیدن و رها کردن، و تقسیم صفحه در سطح سیستم پشتیبانی می‌کند. این عناصر رابط کاربری با در نظر گرفتن هوش مصنوعی طراحی شده و به طور تنگاتنگی در عملکرد سیستم تنیده شده‌اند.
یکپارچگی با هوش مصنوعی (AI Integration):
اینجاست که سیستم عامل هارمونی او اس پی سی قصد دارد جهشی رو به جلو داشته باشد. دستیار Xiaoyi هواوی، که توسط مدل‌های هوش مصنوعی قدرتمند Pangu و DeepSeek این شرکت پشتیبانی می‌شود، قادر است قالب‌های آماده تولید کند، تصاویر را ترجمه کند، جلسات را به صورت آنی خلاصه‌سازی نماید و اتوماسیون در سطح سیستم را ارائه دهد.
درست است که ویندوز هم با کوپایلت (Copilot) و یکپارچگی با Microsoft 365 در این عرصه حضور دارد، اما دستیار Xiaoyi در سیستم عامل هارمونی او اس پی سی به طور عمیق‌تری در سیستم عامل جاسازی شده و می‌تواند از طریق صدا، تصویر یا متن به دستورات سطح سیستم و عناصر رابط کاربری دسترسی داشته باشد. این سطح از ادغام می‌تواند تجربه کاربری هوشمندتر و کارآمدتری را به ارمغان بیاورد.
حریم خصوصی و امنیت:
هواوی سیستم عامل هارمونی او اس پی سی را با در نظر گرفتن حریم خصوصی به عنوان یک ویژگی بنیادین ساخته است. معماری استارشیلد رمزگذاری کامل دیسک را در سطح تراشه اعمال می‌کند، به این معنی که حتی اگر درایو از دستگاه خارج شود، داده‌ها غیرقابل خواندن باقی می‌مانند. ویژگی‌های اضافی شامل اعطای مجوز یک‌باره به اپلیکیشن‌ها، صفحات ضد جاسوسی، و پاک کردن از راه دور دستگاه حتی زمانی که دستگاه خاموش است، می‌باشد.
ویندوز نیز BitLocker و طیف وسیعی از ابزارهای حریم خصوصی قابل تنظیم توسط کاربر را ارائه می‌دهد، اما رمزگذاری کامل دیسک در سطح تراشه را به طور پیش‌فرض در همه دستگاه‌ها پشتیبانی نمی‌کند و بیشتر به نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس و امنیتی شخص ثالث متکی است. تمرکز سیستم عامل هارمونی او اس پی سی بر امنیت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری یکپارچه، آن را به گزینه‌ای قابل تامل برای کاربرانی که به امنیت اهمیت ویژه‌ای می‌دهند، تبدیل می‌کند.
جمع‌بندی نهایی: آینده پیش روی سیستم عامل هارمونی او اس پی سی
سیستم عامل هارمونی او اس پی سی بدون شک نقطه عطفی آشکار در چشم‌انداز بلند مدت هواوی برای قطع وابستگی از زیرساخت‌های فناوری غربی است. در حالی که ویندوز از نظر سازگاری با نرم‌افزارهای قدیمی و پشتیبانی توسعه‌دهندگان همچنان برتری دارد، یکپارچگی تنگاتنگ سیستم عامل هارمونی او اس پی سی با اکوسیستم گسترده‌تر هواوی، قابلیت‌های پیشرفته هوش مصنوعی و موضع امنیتی قدرتمند آن، یک جایگزین تازه و جذاب، به ویژه برای کاربران و موسسات در چین و بالقوه در سایر نقاط جهان، ارائه می‌دهد.
با این حال، سیستم عامل هارمونی او اس پی سی هنوز با چالش‌هایی روبروست. توسعه اپلیکیشن‌های بومی همچنان در حال انجام است، تغییر عادات کاربران زمان‌بر خواهد بود و پذیرش بین‌المللی آن ممکن است به دلیل مسائل ژئوپلیتیکی و مشکلات سازگاری نرم‌افزاری محدود باقی بماند. اما برای هواوی، سیستم عامل هارمونی او اس پی سی تنها یک سیستم عامل نیست، بلکه اعلامیه‌ای برای خوداتکایی و جهشی قابل توجه به سوی آینده دیجیتال یکپارچه و چند دستگاهی است. موفقیت این پلتفرم نه تنها برای هواوی، بلکه برای چشم‌انداز رقابت در بازار جهانی سیستم عامل‌ها نیز حائز اهمیت خواهد بود.
