چگونه سیم و کابل استاندارد را از نوع تقلبی تشخیص دهیم؟ 

 صنعت سیم و کابل برق، یکی از ستون‌های اصلی زیرساخت الکتریکی در هر کشوری است. کیفیت کابل‌ها به طور مستقیم بر ایمنی ساختمان‌ها، کارخانه‌ها، وسایل برقی و حتی شبکه‌های توزیع برق اثر می‌گذارد. استفاده از سیم و کابل تقلبی نه تنها به تجهیزات برقی آسیب می‌زند، بلکه خطر آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی را افزایش می‌دهد. در ایران، به دلیل گستردگی بازار و حجم بالای تقاضا، نمونه‌های زیادی از کابل‌های تقلبی و غیراستاندارد وارد چرخه مصرف شده‌اند. به همین دلیل تشخیص سیم و کابل اصل از تقلبی و آشنایی با نشانه‌های سیم و کابل مرغوب، مثل نمونه‌های معتبر بازار از جمله سیم و کابل افشارنژاد، از مواردی است که باید توجه ویژه‌ای به آن شود.

تشخیص سیم و کابل تقلبی از اصل در یک نگاه

چند تکنیک طلایی برای شناسایی سیم و کابل مرغوب بازار

انتخاب سیم و کابل مرغوب در میان تنوع بالای محصولات موجود در بازار، کار ساده‌ای نیست. بسیاری از تولیدکنندگان متفرقه با استفاده از مواد اولیه بی‌کیفیت، کابل‌هایی تولید می‌کنند که در ظاهر شبیه نمونه‌های استاندارد هستند؛ اما در عمل خطرات بزرگی به همراه دارند. خوشبختانه چند تکنیک ساده و کاربردی برای خریداران وجود دارد که به کمک آن می‌توانند تشخیص سیم و کابل تقبلی از اصل را به راحتی انجام دهند:

۱. بررسی وزن و چگالی کابل

یکی از مطمئن‌ترین راه‌ها، بررسی وزن کابل است. کابل‌های استاندارد به دلیل استفاده از مس یا آلومینیوم خالص، وزن مشخصی دارند.

• برای مثال: کابل ۲.۵×۲ در طول ۱۰۰ متر باید بین ۳.۵ تا ۴ کیلوگرم وزن داشته باشد.
• اگر وزنی کمتر از حد معمول داشت، یعنی از فلزات ناخالص یا مقطع کمتر استفاده شده و کابل تقلبی است.

۲. کیفیت روکش و عایق کابل

روکش کابل وظیفه محافظت از هادی در برابر حرارت، رطوبت و فشار مکانیکی را دارد.

• روکش کابل استاندارد سطحی صاف، یکنواخت و بدون برجستگی دارد.
• بوی نامطبوع پلاستیک سوخته، نشانه‌ی استفاده از مواد بازیافتی و بی‌کیفیت است.
• ضخامت روکش در کابل اصل باید طبق استاندارد باشد؛ نه بیش‌ازحد نازک و نه ضخیم غیرعادی.

۳. بررسی علائم حک‌شده روی کابل

روی هر کابل استاندارد باید اطلاعات زیر به‌صورت واضح حک یا چاپ شده باشد:

• نام یا برند تولید کننده معتبر
• سطح مقطع هادی (مثلاً ۲.۵mm²)
• ولتاژ نامی کابل (مثلاً 450/750V)
• علامت استاندارد ملی ایران (ISIRI) یا استاندارد بین‌المللی (IEC, VDE)

در کابل‌های تقلبی، چاپ روی کابل اغلب محو، کمرنگ یا ناهماهنگ است.

۴. سطح مقطع واقعی هادی

بسیاری از تولیدکنندگان متقلب، سطح مقطع واقعی هادی را کمتر از مقدار درج‌شده می‌سازند.

• برای بررسی، قطر هادی را با کولیس یا میکرومتر اندازه بگیرید.
• اگر مقطع کمتر از مقدار اسمی بود، کابل تقلبی است.
• کابل استاندارد باید دقیقاً با مشخصات درج‌شده همخوانی داشته باشد.

۵. رنگ و کیفیت هادی مسی یا آلومینیومی

هادی‌های مرغوب ویژگی‌های زیر را دارند:

• مس خالص: رنگ براق و یکنواخت
• مس ناخالص یا تقلبی: رنگ کدر، تیره یا لکه‌دار
• آلومینیوم استاندارد: سطح روشن و بدون آلودگی

هادی‌های ناخالص رسانایی پایین‌تری دارند و باعث داغ شدن کابل می‌شوند.

۶. تست شعله روی کابل

یکی از روش‌های ساده اما کاربردی:

• روکش کابل استاندارد دیرسوز است، سریع شعله‌ور نمی‌شود و دود کمی تولید می‌کند.
• کابل تقلبی خیلی زود می‌سوزد و دود سیاه و غلیظ تولید می‌کند.

⚠️ نکته: این تست باید با رعایت کامل اصول ایمنی و در محیط باز انجام شود.

۷. تست انعطاف‌پذیری

سیم و کابل استاندارد در برابر خم شدن و پیچش مقاوم است و ترک نمی‌خورد.

• کابل بی‌کیفیت بعد از چند بار خم شدن، ترک‌خوردگی در روکش یا شکستگی در هادی نشان می‌دهد.

۸. بررسی گواهی و برگه تست کیفیت 

برندهای معتبر (مثل سیم و کابل افشارنژاد) معمولاً همراه محصولات خود گواهی تست کیفیت یا نتایج آزمایشگاهی ارائه می‌دهند. این برگه‌ها نشان‌دهنده مطابقت محصول با استانداردهای ملی و بین‌المللی است.

۹. خرید از نمایندگی‌ها و فروشگاه‌های معتبر 

بزرگ‌ترین خطای خریداران، تهیه کابل از فروشندگان غیررسمی است.

• همیشه از نمایندگی‌ها و فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
• فاکتور رسمی و معتبر دریافت کنید.
• برای پروژه‌های بزرگ، گواهی تست کیفیت درخواست کنید.

۱۰. شناخت مقررات و الزامات قانونی 

• مطابق با مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان، استفاده از کابل غیراستاندارد در پروژه‌ها تخلف محسوب می‌شود.
• در پروژه‌های صنعتی و نیروگاهی، رعایت استانداردهای بین‌المللی مانند IEC و VDE الزامی است.

انجام این بررسی‌های ساده می‌تواند جلوی بسیاری از خسارت‌های سنگین ناشی از خرید کابل بی‌کیفیت را بگیرد. برق‌کاران حرفه‌ای معمولاً ترکیبی از این روش‌ها را هم‌زمان استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند محصول خریداری‌شده واقعاً استاندارد و بااصالت است.

جمع‌بندی؛ تشخیص سیم و کابل اصل از تقلبی

در نهایت با آگاهی از مواردی که گفتیم، تشخیص سیم و کابل استاندارد از تقلبی کار دشواری نیست. توجه به وزن، کیفیت روکش، چاپ روی کابل، رنگ هادی و خرید از فروشگاه‌های معتبر، می‌تواند تا حد زیادی از ورود کابل‌های بی‌کیفیت به پروژه شما جلوگیری کند.
در نهایت، شناسایی سیم و کابل مرغوب و خرید کابل برق استاندارد نه تنها یک انتخاب فنی بلکه یک سرمایه‌گذاری برای امنیت جانی و مالی به حساب می‌آید.

سؤالات متداول

1. چطور می‌توانم فقط با نگاه کردن، سیم و کابل استاندارد را از تقلبی تشخیص دهم؟
   سیم و کابل استاندارد سطح روکش یکنواخت، ضخامت مناسب و نوشته‌های واضح روی بدنه دارد. کابل‌های تقلبی اغلب روکش نازک، چاپ بی‌کیفیت و ظاهری نامنظم دارند.
2. وزن استاندارد برای کابل ۲.۵×۲ یا کابل‌های پرمصرف دیگر چقدر باید باشد؟
   به طور معمول وزن کابل ۲.۵×۲ در متراژ ۱۰۰ متر باید حدود ۳.۵ تا ۴ کیلوگرم باشد. اگر وزن خیلی کمتر باشد، احتمالاً از مواد بی‌کیفیت ساخته شده است.
3. آیا رنگ روکش و بوی آن واقعاً می‌تواند نشانه‌ی تقلبی بودن کابل باشد؟
   بله. روکش‌های استاندارد بوی نامطبوع پلاستیک سوخته نمی‌دهند و رنگی یکنواخت و مقاوم دارند. کابل‌های تقلبی بوی تند و زننده‌ای دارند و سطح آن‌ها زود پوسته‌پوسته می‌شود.
4. چطور مطمئن شوم سطح مقطع واقعی کابل با مقدار درج‌شده روی آن مطابقت دارد؟
   با استفاده از کولیس یا میکرومتر می‌توانید قطر هادی را اندازه بگیرید. اگر قطر واقعی کمتر از مقدار درج‌شده بود، کابل استاندارد نیست.
5. اگر روی کابل علامت استاندارد ISIRI حک شده باشد، باز هم امکان تقلبی بودنش وجود دارد؟
   متأسفانه بله. برخی کابل‌های تقلبی هم برچسب یا حک استاندارد جعلی دارند. خرید از نمایندگی معتبر بهترین راه برای اطمینان است.
6. برای بررسی کیفیت هادی مسی، چه تفاوتی بین مس خالص و مس ناخالص قابل مشاهده است؟
   مس خالص رنگی براق و یکنواخت دارد، در حالی که مس ناخالص کدر، تیره و گاهی لکه‌دار است.

#توجه: این مطلب یک رپرتاژ تبلیغاتی بوده و محتوای آن توسط تبلیغ دهنده تهیه و نگارش شده است.
دیجی‌رو مسئولیتی در قبال محتوای تبلیغاتی ندارد.