فروشندگی یکی از مشاغل کلیدی در هر صنعت و تجارتی است که نقشی حیاتی در رشد و سودآوری کسبوکارها دارد. این شغل با وجود اینکه نیاز به مدرک تحصیلی خاصی ندارد، اما برای موفقیت در آن، مهارتها و ویژگیهای خاصی ضروری است. در این مقاله به بررسی تحصیلات و مهارتهای مورد نیاز برای فروشندگی، درآمد و وضعیت شغلی فروشندگان، چالشها و ویژگیهای شخصیتی لازم برای موفقیت در این حرفه خواهیم پرداخت.
شرکت در دوره فروش میتواند به طور چشمگیری مهارتهای فروشنده را تقویت کند و او را در مسیر موفقیت قرار دهد. این دورهها به فرد کمک میکنند تا مهارتهای ارتباطی، مذاکره، مدیریت اعتراضات، و استفاده از استراتژیهای مؤثر را بیاموزد. همچنین، دورهها به فروشندگان این امکان را میدهند تا با روشهای نوین و بهروز فروش آشنا شوند و تواناییهای خود را در زمینههای مختلف تقویت کنند. در نتیجه، شرکت در این دورهها نه تنها باعث بهبود عملکرد فروشنده میشود، بلکه تأثیر مستقیم بر رشد شغلی و درآمد او دارد.
تحصیلات مورد نیاز برای فروشندگی
در شغل فروشندگی، بیش از مدرک تحصیلی، داشتن مهارتهای عملی و تجربی اهمیت دارد. فروشندگی حرفهای نیاز به تواناییهایی چون ارتباطات مؤثر، مهارتهای مذاکره، آگاهی از محصولات و بازار هدف، و توانایی درک نیازهای مشتری دارد. با این حال، تحصیل در رشتههایی مانند مدیریت بازاریابی و مدیریت بازرگانی میتواند بهطور چشمگیری به موفقیت شغلی فرد کمک کند. این رشتهها دانش و مهارتهای پایهای لازم برای درک بهتر فرآیندهای بازاریابی، استراتژیهای فروش و تحلیل بازار را در اختیار فرد قرار میدهند.
درآمد فروشندگان در ایران چقدر است؟
درآمد فروشندگان در ایران به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله این عوامل میتوان به حوزه فعالیت، اندازه کسبوکار، تعداد رقبا، منطقه فعالیت، وضعیت بازار، و اینکه فروشگاه آنلاین است یا غیرآنلاین اشاره کرد. معمولاً نمیتوان برای حقوق یک نیروی فروش رقم ثابت و دقیقی تعیین کرد، چرا که این رقم به شرایط مختلف بستگی دارد.
به طور کلی، درآمد فروشندگان به دو بخش تقسیم میشود: حقوق ثابت و پورسانت فروش. نسبت این دو بخش بسته به صنعت و سابقه فروشنده متفاوت است. در صنایع مختلف، نسبت استاندارد پرداخت به صورت 60:40 است که 60 درصد آن حقوق ثابت و 40 درصد آن پورسانت فروش میباشد. برای افرادی که سابقه کاری ندارند، معمولاً این نسبت به صورت 90 درصد حقوق ثابت و 10 درصد پورسانت در نظر گرفته میشود.
براساس بررسیهای موجود، درآمد کارمندان فروش در ایران در کمترین حالت حدود 4 تا 7 میلیون تومان است که با تغییر متغیرهای ذکر شده، ممکن است این رقم بیشتر یا کمتر شود.
وضعیت شغلی فروشندگان در ایران
موقعیتهای شغلی در حرفه فروش گسترده است و از فروشنده عمومی تا اعضای تیم فروش شامل مدیر فروش، کارشناس فروش و دیگر مشاغل مرتبط را شامل میشود. هر یک از این موقعیتها وظایف خاص خود را دارند و مهارتهای خاصی را میطلبند. در مشاغل تخصصیتر، تجربه و مهارتهای فنی بیشتری مورد نیاز است.
دورههای آموزش فروشندگی
برای تبدیل شدن به یک فروشنده موفق، آموزشهای حرفهای میتواند بسیار مؤثر باشد. در حال حاضر دورههای مختلفی برای آموزش فروشندگان وجود دارد که میتوانند به تقویت مهارتهای مختلف فروش کمک کنند. برخی از سرفصلهای این دورهها شامل موارد زیر است:
- برقراری ارتباط مؤثر در فروش
- نحوه پرسیدن سوالات مناسب و مهارتهای شنیدن
- مهارتهای متقاعدسازی
- اصول مذاکره
- تکنیکهای مدیریت اعتراضات و شکایات
- استراتژیهای وفادارسازی مشتری
این دورهها به فروشندگان کمک میکنند تا مهارتهای خود را در زمینههای مختلف تقویت کرده و عملکرد بهتری در فرآیند فروش داشته باشند.
چه افرادی برای فروشندگی مناسب نیستند؟
در شغل فروشندگی، برخی ویژگیها و خصوصیات شخصیتی ممکن است مانع از موفقیت فرد شوند. افرادی که به دستورالعملها و فرمولهای ثابت علاقه دارند، نمیتوانند در فروشندگی موفق شوند. چرا که فروش موفق نیازمند استفاده از استراتژیهای مختلف در زمان مناسب است. همچنین، اگر تنها برای درآمد به سراغ این شغل رفتهاید و هیچگونه انگیزهای جز پول ندارید، احتمالاً موفق نخواهید بود.
افرادی که در روابط شخصی هرگز شروعکننده نیستند، یا توانایی پاسخگویی به ارزیابیها و بازخوردها را ندارند، نیز ممکن است برای این حرفه مناسب نباشند. همچنین، اگر قدرت نه شنیدن و تحمل جواب منفی را ندارید، شغل فروشندگی ممکن است برای شما چالشبرانگیز باشد.
چالشهای پیش رو در حرفه فروشندگی
فروشندگی، همچون سایر مشاغل، چالشهایی دارد که فروشندگان باید با آنها روبهرو شوند. از جمله این چالشها میتوان به تغییرات ناگهانی در شرایط بازار، عدم موفقیت برخی استراتژیها، زمانبر بودن فرایند فروش، رقابت شدید با دیگر فروشندگان، تنوع مشتریها و برخوردهای متفاوت آنها اشاره کرد. علاوه بر این، نیاز به پیگیری مداوم و نظارت بر عملکرد نیز از دیگر چالشهای این حرفه است.
تیپ شخصیتی مناسب فروشنده بر اساس تست MBTI
تستهای شخصیتشناسی مانند MBTI میتوانند به شناسایی تیپهای شخصیتی مناسب برای حرفه فروشندگی کمک کنند. بر اساس این تست، شخصیتهای زیر برای شغل فروشنده مناسب هستند:
- ESFJ: شخصیت حامی، برونگرا، حسی، احساسی و منضبط.
- ENFP: شخصیت وکیل مدافع، برونگرا، شهودی، احساسی و ادراکی.
- ESTJ: شخصیت ناظر، برونگرا، حسی، منطقی و قضاوتی.
- ESTP: شخصیت متقاعدکننده، برونگرا، حسی، منطقی و ادراکی.
این شخصیتها معمولاً تواناییهای بالایی در ارتباط با دیگران دارند و میتوانند در فروشندگی موفق عمل کنند.
نیازمندیها و مهارتهای مورد نیاز برای کارشناس فروش
برای موفقیت در شغل کارشناس فروش، داشتن مجموعهای از مهارتها و تواناییها ضروری است. برخی از این مهارتها عبارتند از:
- سابقه کار در فروش
- دانش در کار با نرمافزارهای مجموعه Office
- آشنایی با سیستمهای BRM و CRM
- توانایی در مذاکره و برقراری ارتباط
- توانایی در اولویتبندی کارها و مدیریت زمان
- توانایی ساخت ارائههای جذاب برای جذب مشتری
- مهارت در مدیریت روابط
- توانایی پذیرش بازخورد و بهبود عملکرد
- لیسانس در رشتههای مرتبط مانند بازرگانی
چشمانداز شغلی کارشناس فروش
طبق پیشبینیها، حرفه کارشناس فروش در دنیا بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹ حدود ۶ درصد رشد خواهد داشت که این میزان از رشد، دو درصد بیشتر از رشد کلی مشاغل است. این آمار نشاندهنده اهمیت روزافزون فروش در رشد و توسعه کسبوکارها است. همچنین، با توجه به افزایش رقابت و تنوع در بازار، نیاز به فروشندگان و کارشناسان فروش ماهر بیشتر از همیشه احساس میشود. به علاوه، تحولاتی همچون دیجیتالیزه شدن فرآیندهای فروش و گسترش فروش آنلاین، نیاز به مهارتهای تخصصی در زمینههای مختلف بازاریابی و فروش را دوچندان کرده است. در نتیجه، این شغل همچنان از بازار کار پویا و جذاب برخوردار خواهد بود.
نتیجهگیری
در نهایت، فروشندگی یک حرفه جذاب و چالشبرانگیز است که برای موفقیت در آن، نیاز به مهارتهای ارتباطی بالا، دانش محصول، و آگاهی از بازار دارید. تحصیلات مرتبط میتواند به شما در یادگیری اصول پایهای فروش کمک کند، اما مهارتهای عملی و تجربی هستند که شما را به یک فروشنده موفق تبدیل میکنند. در کنار آن، شناخت ویژگیهای شخصیتی خود و کار بر روی مهارتهای مورد نیاز برای این حرفه، میتواند تأثیر زیادی در پیشرفت شغلی شما داشته باشد.