اپل با معرفی آیفون ایر، محصولی را به نمایش گذاشت که گویی از دل خاطرات چند سال پیش این شرکت بیرون آمده است؛ زمانی که طراحی جذاب و خیره کننده، پادشاه بی‌چون و چرای قلمرو مهندسی اپل بود و هر ویژگی دیگری، هر چقدر هم که از نظر کاربران ضروری به نظر می‌رسید، باید قربانی زیبایی ظاهری گوشی‌ها می‌شد! این رویکرد برای ما ناآشنا نیست. ما کیبوردهای پروانه‌ای (Butterfly) غیرقابل اعتماد و سیستم‌های خنک کننده ضعیف را در مک‌بوک‌ها دیده‌ایم. ما آیفون‌هایی را تجربه کرده‌ایم که به راحتی خم می‌شدند و مدل‌هایی که بسته به نحوه در دست گرفتنشان، با مشکلات اتصال و آنتن‌دهی مواجه می‌شدند!
حالا، با ورود آیفون ایر به بازار، این سؤال بزرگ دوباره مطرح می‌شود: طراحان اپل برای رسیدن به ضخامت باورنکردنی 5.64 میلی متری، چه چیزهایی را فدا کرده‌اند؟ ابعاد کامل این فداکاری‌ها تا زمانی که کاربران برای چند ماه از این گوشی استفاده نکنند، مشخص نخواهد شد. با این حال، برخی از حذفیات و کمبودها آنقدر واضح هستند که از همین حالا می‌توان آن‌ها را برشمرد. در ادامه، به بررسی 9 مورد از مهم‌ترین قربانیان طراحی آیفون ایر می‌پردازیم. لازم به ذکر است که این فهرست بر اساس اهمیت مرتب نشده، هر چند که با بزرگترین و بحث‌برانگیزترین مورد آغاز می‌کنیم. با ما در دیجی رو همراه باشید.
1. باتری: اولین و بزرگترین قربانی آیفون ایر
شاید بزرگترین و دردناک‌ترین قربانی در مسیر باریک‌سازی آیفون ایر، باتری آن باشد. این گوشی به یک باتری 3,149 میلی آمپر ساعتی مجهز شده است. این عدد نه تنها از باتری 3,692 میلی آمپر ساعتی آیفون 17 استاندارد (که ضخیم‌تر است) کمتر است، بلکه در مقابل باتری غول‌پیکر 4,832 میلی آمپر ساعتی در آیفون 17 پرو مکس (که در مدل‌های فقط eSIM به 5,088 میلی آمپر ساعت می‌رسد) بسیار کوچک و ناچیز به نظر می‌رسد.
این اعداد و ارقام در دنیای واقعی یک معنای ساده دارند: دوام کمتر با یک بار شارژ. اگرچه هنوز فرصت آزمایش مستقیم این گوشی را نداشته‌ایم، اما اطلاعات منتشر شده روی برچسب انرژی اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که آیفون ایر با یک بار شارژ کامل، حدود 40 ساعت دوام می‌آورد. این در حالی است که این رقم برای آیفون 17 استاندارد 41 ساعت و برای مدل پرو مکس به عدد فوق‌العاده 53 ساعت می‌رسد. این یعنی کاربران آیفون ایر باید همواره نگران تمام شدن شارژ گوشی خود باشند و احتمالاً پاوربانک به یکی از همراهان همیشگی آن‌ها تبدیل خواهد شد.
اما مشکلات باتری به همین‌جا ختم نمی‌شود. برای اینکه شرایط بدتر شود، باتری کوچکتر با سرعت شارژ پایین‌تر نیز همراه شده است. در حالی که آیفون 17 استاندارد و 17 پرو مکس می‌توانند تنها در 20 دقیقه به 50 درصد شارژ برسند، آیفون ایر برای رسیدن به همین میزان شارژ به 30 دقیقه زمان نیاز دارد. این موضوع با توجه به اینکه ظرفیت کمتری برای پر شدن دارد، بسیار عجیب و ناامید کننده است.
نکته جالب اینجاست که اپل پشتیبانی از مگ‌سیف (MagSafe) را قربانی نکرده است؛ ویژگی‌ای که حذف آن می‌توانست کسری از میلی متر از ضخامت گوشی بکاهد. البته شاید این تصمیم چندان هم از روی خیرخواهی نبوده باشد. این احتمال وجود دارد که اپل با حفظ این قابلیت، در واقع زمینه را برای فروش یک محصول جانبی ضروری آماده کرده است: باتری پک مگ‌سیف برای آیفون ایر! شاید برای کاربران عادی این خرید ضروری نباشد، اما برای کاربران حرفه‌ای و کسانی که استفاده سنگینی از گوشی خود دارند، این وسیله جانبی برای پشت سر گذاشتن یک روز کامل، به یک الزام تبدیل خواهد شد.
2. اندازه نمایشگر: کوچکتر از حد انتظار
آیفون ایر دارای یک نمایشگر 6.5 اینچی است. این اندازه از پنل 6.7 اینچی آیفون 16 پلاس و پنل 6.9 اینچی آیفون 16 و 17 پرو مکس کوچکتر است. البته، همچنان از نمایشگر 6.3 اینچی آیفون 17 استاندارد بزرگ‌تر محسوب می‌شود.
ممکن است این انتخاب ابعاد، یک محدودیت فنی بوده باشد. آیفون ایر تنها آیفون جدیدی است که هنوز از فریم تیتانیومی استفاده می‌کند. حتی مدل‌های پرو نیز به آلومینیوم بازگشته‌اند. تیتانیوم فلزی بسیار سخت‌تر و مقاوم‌تر از آلومینیوم است و در برابر خم شدن مقاومت بهتری از خود نشان می‌دهد. با این حال، در یک فریم به این باریکی، حتی تیتانیوم هم ممکن است نتواند استحکام لازم را برای یک نمایشگر بزرگ 6.7 یا 6.9 اینچی فراهم کند.
اپل احتمالاً برای جلوگیری از تکرار فاجعه خم شدن آیفون‌ها، تصمیم گرفته تا با انتخاب یک نمایشگر کوچکتر، ریسک را به حداقل برساند. برای مقایسه، سامسونگ نیز در گلکسی S25 اج از تیتانیوم استفاده کرده و با وجود ضخامت کمی بیشتر (5.8 میلی متر)، توانسته یک نمایشگر 6.7 اینچی را در آن جای دهد. دلیل واقعی انتخاب نمایشگر 6.5 اینچی توسط اپل، پس از انتشار اولین تست‌های خمیدگی آیفون ایر مشخص خواهد شد.
3. دوربین اصلی: تنها یک لنز برای یک گوشی هزار دلاری!
آیفون ایر تنها یک دوربین در پنل پشتی خود دارد. این رویکرد شاید برای یک مدل اقتصادی مانند آیفون 16e قابل قبول بود (که البته نبود)، اما برای یک گوشی با برچسب قیمت هزار دلاری، یک نقطه ضعف بزرگ و نابخشودنی است.
اما این تمام ماجرا نیست. این تک دوربین، حتی بهترین دوربین اصلی اپل هم نیست. ماژول دوربین آیفون ایر دقیقاً مشابه مدلی است که در آیفون 17 استاندارد به کار رفته است؛ یعنی یک سنسور 1/1.56 اینچی که از سنسور 1/1.28 اینچی موجود در دو مدل پرو کوچکتر است. از نظر اندازه پیکسل‌ها، این تفاوت به معنای پیکسل‌های 1.0 میکرومتری در برابر 1.22 میکرومتری است که تأثیر مستقیمی بر جذب نور و کیفیت تصاویر در شرایط نوری ضعیف دارد.
علاوه بر این، قابلیت‌های فیلم‌برداری نیز محدود شده است. این دوربین حداکثر قادر به ضبط ویدیو با کیفیت 4K و نرخ 60 فریم بر ثانیه است، در حالی که مدل‌های پرو می‌توانند تا 120 فریم بر ثانیه نیز فیلم‌برداری کنند. پشتیبانی از فرمت‌های حرفه‌ای مانند ProRes، ProRes RAW و Apple Log 2 نیز از آیفون ایر حذف شده است که آن را به گزینه‌ای نامناسب برای تولیدکنندگان محتوا تبدیل می‌کند.
و در نهایت، سنسور لیدار (LiDAR) نیز حذف شده است. مدل‌های پرو از این سنسور برای افزایش سرعت فوکوس خودکار، بهبود کیفیت عکس‌های پرتره و همچنین در برخی کاربردهای خاص مانند واقعیت افزوده (AR) و اسکن سه‌بعدی اشیاء استفاده می‌کنند که تمامی این قابلیت‌ها در آیفون ایر غایب هستند.
4. دوربین تله‌فوتو: رویایی دست نیافتنی در آیفون ایر
با حذف دوربین تله‌فوتو، قابلیت زوم اپتیکال نیز از آیفون ایر گرفته شده است. ماژول 48 مگاپیکسلی دوربین اصلی قادر به ارائه زوم 2 برابری بدون افت کیفیت است، اما این تمام توانایی آن است. پس از آن، هرگونه بزرگنمایی بیشتر به صورت دیجیتال انجام شده و به سرعت باعث افت شدید کیفیت تصویر می‌شود. این در حالی است که حتی رقیبی مانند گلکسی S25 اج که آن هم دوربین تله‌فوتو ندارد، با استفاده از یک سنسور اصلی 200 مگاپیکسلی، شانس بیشتری برای ثبت تصاویر باکیفیت در زوم‌های بالاتر از 2 برابر دارد.
شاید اپل نخواسته برای توسعه یک سنسور 200 مگاپیکسلی فقط برای آیفون ایر هزینه و زمان صرف کند، یا شاید این صرفاً یک استراتژی برای تقسیم‌بندی بازار باشد. اگر آیفون ایر دوربین اصلی بهتری نسبت به مدل‌های گران قیمت پرو مکس داشت، قطعاً صاحبان آن مدل‌ها احساس بدی پیدا می‌کردند!
5. دوربین اولترا واید: خداحافظی با چشم‌انداز وسیع و عکاسی ماکرو
چند وقت یک‌بار از دوربین فوق عریض گوشی خود استفاده می‌کنید؟ شاید نه همیشه، اما این لنز چشم‌اندازی منحصربه‌فرد ارائه می‌دهد که با هیچ لنز دیگری قابل دستیابی نیست. ثبت تصاویر از مناظر طبیعی، معماری‌های باشکوه یا عکس‌های گروهی، همگی به این لنز وابسته هستند. علاوه بر این، در آیفون‌ها وظیفه عکاسی ماکرو (عکاسی از سوژه‌های بسیار نزدیک) نیز بر عهده دوربین فوق عریض یا همان اولترا واید است. با حذف این دوربین از آیفون ایر، تمامی این قابلیت‌های خلاقانه و کاربردی نیز از دست رفته‌اند.
6. پردازنده‌ای با پسوند پرو: یک نام حرفه‌ای، اما با عملکردی سوال‌برانگیز
ممکن است با خود فکر کنید: “صبر کنید، مگر آیفون ایر تراشه پرو ندارد؟” پاسخ هم بله است و هم خیر! اپل به طور سنتی در مورد جزئیات تراشه‌های سری A خود بسیار محتاط و کم‌حرف است، اما بر اساس مشخصات منتشر شده، می‌توانیم تفاوت‌ها را ببینیم:
| مشخصات | آیفون 17 (A19) | آیفون ایر (A19 Pro؟) | آیفون 17 پرو و پرو مکس (A19 Pro) |
| هسته‌های پردازشی (عملکردی) | 2 | 2 | 2 |
| هسته‌های پردازشی (بهینه) | 6 | 6 | 6 |
| پردازنده گرافیکی (GPU) | 5 هسته | 5 هسته | 6 هسته |
| پردازنده عصبی (NPU) | 16 هسته | 16 هسته | 16 هسته |
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، تراشه به کار رفته در آیفون ایر، از نظر پردازنده گرافیکی یک هسته کمتر از تراشه واقعی A19 Pro در مدل‌های پرو دارد و در این زمینه، مشابه تراشه A19 استاندارد است. پس چرا اپل آن را “پرو” می‌نامد؟ شاید تفاوت در میزان حافظه رم باشد. می‌دانیم که آیفون ایر و مدل‌های پرو 12 گیگابایت رم دارند، در حالی که مدل استاندارد تنها 8 گیگابایت رم دارد. شاید این رم بیشتر، توجیه اپل برای استفاده از پسوند “پرو” باشد، اما در عمل، قدرت پردازش گرافیکی این گوشی کمتر از برادران بزرگ‌تر خود است.
7. پورت USB 3.0: یک محدودیت پنهان
بسیاری از کاربران از پورت USB-C آیفون خود صرفاً برای شارژ کردن استفاده می‌کنند. اما برای کاربران حرفه‌ای، این پورت کاربردهای بسیار مهم‌تری دارد. آیفون‌های پرو قادرند ویدیوهای ProRes با پهنای باند بالا را تا کیفیت 4K و نرخ 120 فریم بر ثانیه به صورت مستقیم روی حافظه‌های خارجی SSD ضبط کنند. این قابلیت به لطف پورت پرسرعت USB 3.0 امکان‌پذیر شده است.
حذف این پورت پرسرعت از آیفون ایر و استفاده از یک پورت با سرعت پایین‌تر (مشابه USB 2.0)، عملاً قابلیت ضبط ویدیو روی حافظه خارجی را بی‌فایده می‌کند. البته، این موضوع به حذف پشتیبانی از ProRes در آیفون ایر نیز مرتبط است، اما با توجه به قیمت بالای حافظه‌های داخلی اپل، بسیاری از فیلم‌سازان و تولیدکنندگان محتوا به استفاده از SSDهای خارجی روی آورده‌اند؛ امکانی که در آیفون ایر از آن‌ها سلب شده است.
8. اسپیکرهای استریو: صدای مونو در سال 2025
باورکردنی نیست، اما آیفون ایر تنها یک اسپیکر دارد که در قسمت بالایی و در حاشیه نمایشگر تعبیه شده است. این یعنی خبری از صدای استریوی فراگیر هنگام تماشای فیلم، بازی کردن یا گوش دادن به موسیقی نیست. به نظر می‌رسد در شاسی فوق باریک 5.64 میلی متری این گوشی، فضای کافی برای تعبیه یک اسپیکر دوم در لبه پایینی وجود نداشته است. یا شاید اپل تصمیم گرفته که آن فضای اندک را به باتری اختصاص دهد که البته با توجه به ظرفیت پایین باتری، این تصمیم نیز چندان موفقیت‌آمیز نبوده است.
9. بازگشت بامپرها: زنگ خطری برای دوام؟
بامپرها (Bumpers) اولین بار زمانی به یک ضرورت تبدیل شدند که اپل در طراحی آنتن‌های آیفون 4 شکست خورد و تماس دست با لبه‌های فلزی گوشی باعث افت شدید سیگنال می‌شد. آن مشکل در نسل‌های بعدی حل شد، اما حالا به نظر می‌رسد بامپرها دوباره بازگشته‌اند. اپل یک بامپر رسمی برای آیفون ایر معرفی کرده که “از پلی‌کربنات تقویت شده برای محافظت بیشتر از لبه‌ها” ساخته شده است.
تیتانیوم فلزی نیست که به راحتی دچار فرورفتگی شود (از این نظر از آلومینیوم مقاوم‌تر است). بنابراین، به نظر می‌رسد نگرانی اصلی اپل، مقاومت آیفون ایر در برابر سقوط از ارتفاع است. یک بدنه فوق باریک، هر چقدر هم که از مواد محکمی ساخته شده باشد، در برابر ضربه آسیب‌پذیرتر است. عرضه یک بامپر رسمی، می‌تواند به نوعی اعتراف اپل به شکنندگی بیشتر این محصول زیبا باشد.
نتیجه‌گیری: آیا زیبایی آیفون ایر به این همه فداکاری می‌ارزد؟
ضرب‌المثلی هست که می‌گوید: “زیبایی، فداکاری می‌خواهد”. آیفون ایر تجسم کامل این ضرب‌المثل است. اپل برای رسیدن به یک طراحی خیره کننده و ضخامتی بی‌رقیب، لیستی بلندبالا از قابلیت‌های مهم و کاربردی را قربانی کرده است؛ از عمر باتری و سرعت شارژ گرفته تا تنوع دوربین‌ها، کیفیت صدا و حتی شاید استحکام کلی دستگاه.
حال سؤال این است که نظر شما چیست؟ آیا آیفون ایر با فدا کردن این همه ویژگی، همچنان نیازهای اساسی شما را پوشش می‌دهد و طراحی بی‌نظیرش این کمبودها را جبران می‌کند؟ یا اپل این بار بیش از حد قابلیت‌های کاربردی را قربانی طراحی کرده است؟ انتخاب نهایی با شماست.
