یکی از مهم‌ترین تجهیزاتی که باید برای کسب‌وکار یا فروشگاه خود تهیه کنید، کارتخوان است. اما این دستگاه را چطور می‌توان تهیه کرد؟ در حال حاضر، هم شرکت‌های خصوصی و هم بانک‌ها انواع دستگاه پوز را به فروش می‌رسانند یا به‌صورت امانی واگذار می‌کنند. اکنون این سوال پیش می‌آید که تفاوت این دو روش در چیست؟ شرایط و مدارک هریک کدامند؟ به همین منظور، در ادامه، هر دو روش تهیه کارتخوان را معرفی کرده و آنها را با هم مقایسه می‌کنیم.
شرایط، مراحل و مدارک تهیه کارتخوان از بانک
در حال حاضر، بسیاری از بانک‌های کشور، اقدام به توزیع یا واگذاری کارتخوان به کسب‌وکارها می‌کنند. نکته مهم درباره این شیوه تهیه کارتخوان، امانی بودن دستگاه نزد کسب‌وکار است. به عبارت دیگر، شما مالک کارتخوان نخواهید بود، بلکه در ازای پرداخت مبلغی تحت عنوان وثیقه که نزد بانک نگهداری خواهد شد، دستگاه پوز را دریافت کرده و برای مدت مشخصی می‌توانید از آن استفاده کنید.
قرارداد واگذاری کارتخوان از سوی بانک‌ها نیز معمولا یک‌ساله است. در پایان این مدت، به‌شرط احراز شرایط و نیز تمایل خودتان می‌توانید قرارداد را تمدید کرده یا در صورت سالم بودن دستگاه آن را تحویل داده و وثیقه خود را پس بگیرید. ممکن است برای تمدید قرارداد، وثیقه بیشتری نیز از شما درخواست شود.
این روش، تحت عنوان دریافت رایگان کارتخوان معروف شده اما با توجه به ضرورت پرداخت وثیقه و قفل شدن آن، درحقیقت بهتر است آن را اجاره کارتخوان نامید. مبلغ وثیقه نیز در بانک‌های مختلف متفاوت بوده و در حال حاضر از دو تا پنج میلیون تومان متغیر است.
تقریبا همه بانک‌های ایرانی به مشتریان خود کارتخوان می‌دهند و ازجمله آنها می‌توان به کارتخوان سداد، محصول شرکت داده‌ورزی سداد، وابسته به بانک ملی اشاره کرد.
شرایط دریافت کارتخوان از بانک
دریافت کارتخوان از بانک، اگرچه نسبت به خرید آن ارزان‌تر است اما شرایطی اختصاصی نیز دارد که برآورده کردن آنها به‌خصوص برای کسب‌وکارهای تازه‌کار می‌تواند دشوار باشد. این شرایط عبارتند از:
- حداقل ۱۸ سال سن
- داشتن جواز فعالیت و پروانه کسب
- افتتاح حساب بانکی در بانک موردنظر و بلوکه کردن وثیقه در حساب
- داشتن حداقل یک مکان فیزیکی برای فعالیت تجاری با کد پستی
- داشتن حداقل ۳۰۰ تا ۵۰۰۰ تراکنش در ماه بسته به شرایط هر بانک
لازم به ذکر است که بانک موردنظر در مواردی نیز می‌تواند از وثیقه شما استفاده کند. سوءاستفاده از کارتخوان برای تراکنش‌های غیرقانونی، اثبات آسیب‌دیدگی عمدی دستگاه و سرقت آن نمونه‌هایی از این شرایط هستند. برخی از بانک‌ها پس از مدتی و درحالی‌که دستگاه همچنان فعال است، وثیقه را آزاد می‌کنند و به‌این‌ترتیب می‌توانید آن را برداشت کنید.
مدارک لازم برای دریافت کارتخوان از بانک
در صورت احراز شرایط بالا، می‌توانید با ارائه مدارک زیر به بانک موردنظر، درخواست دریافت دستگاه کارتخوان را ثبت کنید.
- جواز کسب
- مدارک هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه و کپی آنها
- مدارک اثبات‌کننده حداقل تراکنش‌های لازم
- فرم درخواست کارتخوان
- اجاره‌نامه یا سند مالکیت محل کسب‌وکار یا ارائه استشهادیه محلی به‌منظور اثبات فعالیت تجاری شما در محل
برخی بانک‌ها مانند سپه و ملی، مدارک اختصاصی‌تری نیز طلب می‌کنند. کد رهگیری مالیاتی، عکس گذرنامه یا کارت آمایش برای اتباع خارجی، ارائه مجوز از اتحادیه، کپی یکی از قبوض شهری حاوی آدرس و کد پستی از جمله مدارک دیگری هستند که ممکن است از سوی بانک‌ها به‌منظور واگذاری کارتخوان از شما درخواست شوند.
مراحل دریافت کارتخوان از بانک
دیگر چالش مهم تهیه کارتخوان از بانک در مقایسه با خرید آن از شرکت‌های خصوصی، پروسه طولانی دریافت آن است. برای آغاز این فرآیند، باید با مدارک لازم به بانک موردنظر مراجعه کرده و حساب بانکی افتتاح کنید. بررسی و تأیید مدارک نیز ممکن است چند روز به طول بینجامد. پس از ارائه درخواست نیز بین یک هفته تا یک ماه طول می‌کشد تا کارتخوان شما حاضر شود. در برخی موارد ممکن است به مراجعه چندباره به بانک نیاز داشته باشید؛ البته تعدادی از بانک‌ها بعضی از این مراحل را آنلاین کرده‌اند.
کارتخوان دریافت‌شده به حساب شما در بانک مورد نظر متصل است. از این حساب برای واریز یا مبدا برداشت استفاده می‌شود.
شرایط، مدارک و مراحل خرید کارتخوان از شرکت ها
روش آسان‌تر تهیه کارتخوان، خرید آن از شرکت‌های خصوصی است. این روش، تنوع بیشتری از دستگاه‌های پوز را پیش روی شما قرار می‌دهد. ازطرفی، شرایط و مدارک آن نیز ساده‌تر و کمتر بوده و به شرح زیر هستند:
- داشتن حساب بانکی فعال در یک بانک
- مدارک شناسایی و هویتی
- کد پستی
- احراز سن قانونی ۱۸ سال
- جواز کسب
- کد مالیاتی
تهیه کارتخوان شخصی، بسیار سریع‌تر نیز انجام می‌شود. برای این منظور، کافی است اطلاعات و مدارک خود را در وب‌سایت شرکت ارائه‌دهنده دستگاه بارگذاری کرده و سپس مانند یک خرید اینترنتی عادی، سفارش خود را تکمیل کنید.
پس از ثبت سفارش نیز معمولا طی بازه‌ای یک تا سه‌روزه کارتخوان شما حاضر خواهد شد. قیمت کارتخوان سیار یا ثابت برندهای مختلف نیز متفاوت است. بنابراین قطعا در بین آنها می‌توان دستگاهی را پیدا کرد که علاوه بر برآورده کردن نیازهای شما، با بودجه‌تان نیز سازگار باشد.
شرکت‌ها نیز می‌توانند با ارائه مدارک اضافه‌تر مانند کپی کارت ملی و شناسنامه اعضای هیئت‌مدیره، شماره‌تلفن ثابت، گواهی شبای حساب بانکی و کد اقتصادی ده‌رقمی، نسبت به خرید کارتخوان از شرکت‌های خصوصی اقدام کنند.
مقایسه کارتخوان بانکی و شرکتی
کارتخوان‌های بانکی معمولا از کیفیت قابل قبولی چه از نظر امنیت و چه از نظر عملکرد برخوردار هستند. بااین‌حال، معمولا امکانات نرم‌افزاری و قابلیت‌های سخت‌افزاری محدودتری نسبت به کارتخوان‌های شرکتی دارند. مدل‌های آنها نیز معمولا شامل مدل‌های به‌روز و مدرن بازار نیستند. همچنین بانک‌ها معمولا پشتیبانی خوبی به دستگاه‌های پوز خود ارائه می‌دهند، چرا که سود آنها نیز در گرو عملکرد همیشگی و بدون مشکل دستگاه‌هایشان است.
اما به‌طورکلی خرید کارتخوان شخصی، آسان‌تر و بسیار سریع‌تر بوده و به مدارک کمتری هم نیاز دارد. کارتخوان‌های ارائه‌شده توسط شرکت‌های خصوصی معمولا تنوع بیشتری هم دارند. عملکرد آنها از نظر قدرت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، امنیت و ویژگی‌ها به کیفیت ساخت و استانداردهای تولیدکننده بستگی دارد.
بنابراین قطعا برای کسب‌وکارهای تازه‌کار یا نیازمند به قابلیت‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری ویژه و یا شرکت‌ها و افرادی که هنوز نمی‌توانند حداقل مشخصی از تراکنش‌ها را تضمین کنند، خرید کارتخوان از شرکت‌های خصوصی تصمیم بهتری است.
موضوع مهم در مورد خرید کارتخوان از شرکت‌های خصوصی توجه به اعتبار برند است. برندهای معتبر، قطعا استانداردهای کیفی بالاتری هم دارند. همچنین باید از فروشگاهی خرید کنید که بر روی محصولات خود خدمات پس از فروش کافی و مناسبی هم ارائه می‌دهد. شرکت‌های معتبر معمولا بر روی محصولات خود گارانتی‌های جداگانه تعویض، تعمیر رایگان و خدمات پس از فروش طولانی‌تر با دریافت هزینه ارائه می‌دهند.
سخن آخر؛ نکات مهم هنگام خرید کارتخوان شخصی
توصیه می‌شود هنگام خرید کارتخوان، نیازها، چشم‌انداز و مدل کسب‌وکار خود را در نظر بگیرید. به‌عنوان مثال، ویژگی‌های کارتخوان‌های سیار و ثابت و نحوه اتصال آنها به اینترنت را مقایسه کرده و کارتخوانی تهیه کنید که از نظر سخت‌افزاری، پاسخ‌گوی تعداد تراکنش‌ها یا نیازهای نرم‌افزاری شما باشد.
در این زمینه، کارتخوان‌های اندرویدی عملکرد بهتری دارند. البته لازم است که شرکت ارائه‌دهنده به‌خوبی این سیستم‌عامل را پیاده‌سازی کند و خدمات به‌روزرسانی آن را نیز ارائه دهد. برخی از برندهای معتبر ایرانی به مشتریان خود خدمات مشاوره خرید نیز ارائه می‌دهند. استفاده از این خدمات می‌تواند از صرف هزینه‌های اضافه یا خرید اشتباه کارتخوان جلوگیری کند.
