برای بسیاری از افراد، نام “کمودور 64” یادآور خاطرات شیرین ساعت‌ها بازی، برنامه‌نویسی و ورود به دنیای دیجیتال است. این کامپیوتر خانگی که روزگاری قلب تپنده اتاق‌های نوجوانان و علاقه‌مندان به فناوری بود، اکنون در قالبی جدید و هیجان‌انگیز بازگشته است. محصولی که نه یک شبیه‌ساز نرم‌افزاری ساده، بلکه یک بازآفرینی سخت‌افزاری وفادار به ریشه‌هاست: کمودور 64 آلتیمیت (Commodore 64 Ultimate). این دستگاه که اولین محصول سخت‌افزاری رسمی کمودور پس از بیش از سه دهه محسوب می‌شود، آمده است تا پلی میان نوستالژی گذشته و فناوری امروز برقرار کرده و تجربه‌ای بی‌نظیر را برای طرفداران قدیمی و نسل جدید رقم بزند.
این پروژه بزرگ تحت نظر مدیریت جدید شرکت کمودور کلید خورده است؛ تیمی که خود از دل علاقه‌مندان و متخصصان متعصب دنیای رترو (سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای کلاسیک) بیرون آمده و عطش بازار را برای یک محصول اصیل و باکیفیت درک می‌کند. رهبری این تیم بر عهده کریستین سیمپسون، چهره شناخته شده دنیای فناوری رترو، است که قول داده روح کمودور را در کالبدی مدرن زنده کند. بیایید با هم سفری به دنیای شگفت‌انگیز کمودور 64 آلتیمیت داشته باشیم و ببینیم این دستگاه چه چیزی در چنته دارد. با دیجی رو همراه باشید.
قلب تپنده کمودور 64 آلتیمیت: قدرت FPGA و وفاداری به اصالت
مهم‌ترین ویژگی‌ای که کمودور 64 آلتیمیت را از تمام تلاش‌های پیشین برای احیای C64 متمایز می‌کند، رویکرد سخت‌افزاری آن است. این کامپیوتر یک “شبیه‌ساز نرم‌افزاری” ساده نیست. در عوض، مغز متفکر آن یک تراشه قدرتمند AMD Artix-7 FPGA است. FPGA (مخفف Field-Programmable Gate Array به معنی “آرایه گیت قابل برنامه‌ریزی میدانی”) یک مدار مجتمع است که می‌توان آن را برای تقلید دقیق عملکرد سخت‌افزارهای دیگر برنامه‌ریزی کرد. در اینجا، این تراشه به گونه‌ای پیکربندی شده که مادربرد اصلی کمودور 64 را با دقتی خیره کننده بازآفرینی کند.
نتیجه چیست؟ سازگاری تقریباً بی‌نقص! سازندگان ادعا می‌کنند که کمودور 64 آلتیمیت با بیش از 99 درصد از 10,000 بازی، کارتریج و لوازم جانبی اصلی که در دهه‌های 80 و 90 میلادی عرضه شدند، سازگار است. این یعنی شما می‌توانید کارتریج‌های قدیمی و خاک‌خورده خود را مستقیماً به دستگاه متصل کنید، از جوی‌استیک‌های کلاسیک DB-9 خود استفاده کنید و حتی دستگاه‌های Datasette یا درایوهای فلاپی دیسک قدیمی را به آن وصل کرده و تجربه‌ای کاملاً اصیل داشته باشید! این وفاداری به سخت‌افزار، تأخیر ورودی یا لگ را عملاً به صفر می‌رساند؛ مشکلی که همواره گریبان‌گیر شبیه‌سازهای نرم‌افزاری بوده است.
مشخصات فنی: پلی میان دیروز و امروز
کمودور 64 آلتیمیت شاید در قلب خود یک ماشین کلاسیک باشد، اما به خوبی با امکانات مدرن آراسته شده است تا استفاده از آن در دنیای امروز نیز لذت‌بخش و آسان باشد.
- حافظه رم و فضای ذخیره‌سازی: این دستگاه با 128 مگابایت حافظه رم DDR2 و 16 مگابایت حافظه فلش NOR عرضه می‌شود. برای ذخیره‌سازی، دیگر نیازی به نوارهای کاست یا دیسک‌های کند و غیرقابل اعتماد ندارید. سه پورت USB-A 2.0 و یک پورت USB-C به شما اجازه می‌دهند تا بازی‌ها و نرم‌افزارها را از روی حافظه‌های فلش با فرمت‌های رایج (FAT, FAT32, exFAT) اجرا کنید. فرمت‌های کلاسیک مانند D64 ،TAP ،PRG و بسیاری دیگر نیز به طور کامل پشتیبانی می‌شوند.
- خروجی تصویر: یکی از بزرگ‌ترین مزایای کمودور 64 آلتیمیت، خروجی تصویر مدرن آن است. پورت HDMI با پشتیبانی از رزولوشن 1080p در فرکانس‌های 50 هرتز (PAL) و 60 هرتز (NTSC)، تصویری شفاف و باکیفیت را بر روی هر تلویزیون یا مانیتور امروزی به نمایش می‌گذارد. البته برای نوستالژی‌بازها، خروجی آنالوگ (CVBS ،S-Video ،RGB) از طریق یک پورت DIN-8 همچنان در دسترس است.
- صدا: صدای جادویی کمودور 64 مدیون تراشه افسانه‌ای SID بود. کمودور 64 آلتیمیت دارای دو سوکت برای نصب تراشه‌های صدای SID اصلی (هم مدل 6581 و هم 8580) است و به طور خودکار ولتاژ و فیلترهای مورد نیاز را تشخیص می‌دهد. علاوه بر این، یک شبیه‌ساز هشت هسته‌ای SID مبتنی بر FPGA به نام UltiSID نیز به صورت داخلی وجود دارد که صدایی بسیار نزدیک به سخت‌افزار اصلی تولید می‌کند. خروجی‌های هدفون 3.5 میلی‌متری و اپتیکال S/PDIF نیز برای اتصال به سیستم‌های صوتی مدرن تعبیه شده‌اند.
- اتصالات و پورت‌ها: این دستگاه مجموعه‌ای کامل از پورت‌های کلاسیک و مدرن را ارائه می‌دهد: پورت کارتریج، پورت Datasette، پورت دیسک درایو، دو پورت جوی‌استیک DB-9، پورت شبکه 100Mbps، وای-فای داخلی، و یک شیار کارت حافظه میکرو اس دی.
- کیبورد مکانیکی: تایپ کردن و بازی با کیبورد اصلی کمودور 64 حسی منحصربه‌فرد داشت. کمودور 64 آلتیمیت با یک کیبورد مکانیکی 66 کلیدی با سوییچ‌های باکیفیت Gateron Pro 3.0 این حس را بازآفرینی می‌کند. طراحی و شکل کلیدها کاملاً مشابه مدل اصلی است و نورپردازی RGB قابل تنظیم، جلوه‌ای مدرن به آن بخشیده است.
سه نسخه برای هر سلیقه و بودجه‌ای
کمودور 64 آلتیمیت در سه نسخه مختلف عرضه می‌شود که تفاوت اصلی آن‌ها در ظاهر و لوازم جانبی است.
- نسخه BASIC Beige (299 دلار): این مدل پایه، با رنگ بژ کلاسیک و نوستالژیک خود، برای کسانی طراحی شده که به دنبال تجربه‌ای اصیل و بدون زرق و برق هستند. این نسخه فاقد نورپردازی RGB است اما از نظر سخت‌افزاری کاملاً با مدل‌های گران‌تر یکسان است.
- نسخه Starlight (349 دلار): با پرداخت 50 دلار بیشتر، صاحب یک دستگاه با بدنه شفاف (Translucent) و اولین برد کیبورد مکانیکی شفاف در جهان می‌شوید. این مدل دارای نورپردازی LED است که می‌تواند به صداهای تولید شده توسط کامپیوتر واکنش نشان داده و جلوه بصری خیره کننده‌ای خلق کند.
- نسخه Founders (499 دلار): این نسخه ویژه کلکسیونرهاست. بدنه‌ای به رنگ کهربایی شفاف، یک گواهی یادبود با مهر طلایی کمودور، یک گردنبند “پلاک هویت” با نشان طلای 24 عیار کمودور، و یک برچسب هولوگرافیک با شماره سریال که از 00000001 شروع می‌شود، از ویژگی‌های انحصاری آن است. یک تی‌شرت ویژه نیز در این بسته قرار دارد.
پیش‌خرید، گارانتی و آینده کمودور
این پروژه از طریق پلتفرم تأمین مالی جمعی خود شرکت (و نه سایت‌هایی مانند کیک‌استارتر) سرمایه جذب می‌کند تا هزینه‌ها را کاهش دهد. با این حال، شرکت برای جلب اعتماد خریداران، ضمانت بازگشت کامل وجه را ارائه می‌دهد. شما می‌توانید سفارش خود را در هر زمانی پیش از ارسال، بدون هیچ سوالی لغو کرده و پول خود را پس بگیرید. پس از تحویل نیز، دستگاه شامل یک سال گارانتی محدود برای ایرادات ساخت و مواد اولیه است.
نکته جالب اینجاست که عرضه کمودور 64 آلتیمیت به نهایی شدن خرید کل شرکت کمودور توسط تیم جدید گره نخورده است. با این حال، علاقه‌مندان محتاط‌تر می‌توانند تا ماه اکتبر یا نوامبر صبر کنند، نقدهای تخصصی را بخوانند و دستگاه را با قیمت کمی بالاتر (حدود 50 دلار بیشتر) پس از تولید انبوه و از موجودی انبار خریداری کنند.
جمع‌بندی: آیا کمودور 64 آلتیمیت ارزش خرید دارد؟
کمودور 64 آلتیمیت بیش از یک محصول نوستالژیک است؛ این دستگاه یک دستاورد مهندسی و نامه‌ای عاشقانه به یکی از تأثیرگذارترین کامپیوترهای تاریخ است. با ترکیب هوشمندانه وفاداری به سخت‌افزار اصلی از طریق فناوری FPGA و افزودن امکانات مدرن مانند HDMI ،USB و وای-فای، این کامپیوتر توانسته هم رضایت طرفداران سرسخت قدیمی را جلب کند و هم برای نسل جدید جذاب باشد.
این دستگاه به شما اجازه می‌دهد تا جادوی کمودور را همان‌گونه که بود تجربه کنید، اما بدون دردسرهای رایج آن زمان. دیگر خبری از انتظار طولانی برای بارگذاری بازی از نوار کاست یا تصاویر پر از نویز روی تلویزیون‌های قدیمی نیست. کمودور 64 آلتیمیت یک تجربه روان، باکیفیت و بی‌نهایت سرگرم کننده را تضمین می‌کند. اگر شما هم از عاشقان دوران طلایی کامپیوترهای خانگی هستید، این محصول رویایی است که به حقیقت پیوسته است.
