صنعت خودروسازی در حال تجربه تغییراتی بنیادینی است که بی‌شک آینده آن را به سمت خودروهای برقی هدایت می‌کند. با توجه به نیاز شدیدی که به کاهش انتشار کربن از وسایل نقلیه وجود دارد، حرکت به سمت خودروهای برقی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. خودروسازان میلیاردها دلار برای تحقیق و توسعه خودروهای برقی اختصاص داده‌اند و تولیدکنندگانی مانند جگوار به آینده‌ای کاملاً الکتریکی متعهد شده‌اند. بنابراین، این طور به نظر می‌رسد که در یک دهه آینده بیشتر خودروهای جاده‌ها برقی خواهند بود.
اگر دوست دارید بدانید که تا سال 2030 چه تغییری در خودروهای برقی ایجاد شده و این صنعت به کدام سو حرکت خواهد کرد، در ادامه این مقاله از دیجی رو با ما همراه باشید تا معتبرترین پیش‌بینی‌ها را در این زمینه با هم مرور کنیم.
1- سلطه تسلا در بازار خودروهای برقی کاهش خواهد یافت
تسلا به عنوان پیشتاز تولید خودروهای برقی شناخته می‌شود که علیرغم مشکلات مختلف و وعده‌های بلندپروازانه، توانسته است محبوبیت زیادی کسب کند. به عنوان مثال، مدل Y تسلا در سال 2023 پرفروش‌ترین خودرو جهان بود و حدود 1.15 میلیون دستگاه از آن به فروش رسید. اما این وضعیت به هیچ وجه تضمینی برای آینده تسلا نیست.
تا پایان دهه جاری میلادی، احتمالاً جایگاه تسلا توسط رقبایی که روی نقاط ضعف آن تمرکز کرده‌اند، تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. تسلا در پاسخ به این رقابت فزاینده، استراتژی‌های تهاجمی مانند کاهش قیمت‌ها را اتخاذ کرده است. با این حال، آمارها نشان می‌دهند که سود تسلا در سه‌ماهه اول سال 2024 نصف سود دوره مشابه در سال 2023 بوده است که این کاهش ناشی از افت تقاضا است. تحلیلگران بانک آمریکا پیش‌بینی می‌کنند که سهم بازار تسلا در آمریکا تا سال 2026 به 18 درصد کاهش یابد.
در مقایسه، رقبایی مانند فورد، پولستار، کیا، هیوندای و آئودی در حال افزایش تولید و معرفی مدل‌های بهتری هستند. خودروسازانی مانند جنرال موتورز، فورد، ریویان و پولستار آماده‌اند تا به زودی تسلا را از صدر بازار کنار بزنند. بنابراین، به نظر می‌رسد که تا پایان دهه جاری، تسلا ممکن است سلطه خود را در بازار خودروهای برقی از دست بدهد.
2- نگرانی‌ها در مورد برد خودروهای برقی تا حد زیادی از بین خواهد رفت
میانگین برد خودروهای برقی فروخته شده در آمریکا در حال نزدیک شدن به 300 مایل (480 کیلومتر) است. این در حالی است که در سال 2021 میانگین مسافتی که مدل‌های جدید خودروهای برقی با یکبار شارژ می‌توانستند طی کنند، تنها 234 مایل (375 کیلومتر) بود. با اینکه خودروهایی مانند لوسید ایر 2024 بردی بالغ بر 516 مایل (830 کیلومتر) دارند، اما خودروهایی با قیمت مقرون به صرفه‌تر نیز برد مناسبی ارائه می‌دهند.
به عنوان مثال، چوی اکوینوکس الکتریکی 2024 بردی برابر با 319 مایل (513 کیلومتر) دارد و قیمت پایه آن حدود 35000 دلار است. دلیل اینکه با چنین اطمینانی می‌توان از افزایش برد مسافت خودروهای برقی تا سال 2030 سخن گفت، این است که فناوری باتری‌های حالت جامد به شدت در حال پیشرفت است.
این باتری‌ها با داشتن چگالی انرژی بالا، قابلیت شارژ سریع‌تر و عمر طولانی‌تر، استاندارد جدیدی در صنعت خودروهای برقی خواهند شد. تویوتا اخیراً از پیشرفت بزرگی در فناوری باتری‌های حالت جامد خبر داده است که می‌تواند برد خودروهای برقی را تا 932 مایل (1500 کیلومتر) افزایش دهد! پیش‌بینی می‌شود که اولین باتری‌های حالت جامد تویوتا تا سال 2027 در خودروهای برقی این شرکت استفاده شوند.
3- دسترسی به خودروهای برقی گسترده‌تر خواهد شد
میانگین قیمت خودروهای برقی 42 درصد بیشتر از قیمت متوسط خودروهای بنزینی است. اما انتظار می‌رود که تا پایان دهه 2030 این وضعیت به طور چشمگیری تغییر کند. در حال حاضر، خودروهای برقی با ارزش بیشتری مانند هیوندای کونا الکتریکی، کیا نیرو الکتریکی، فولکس واگن ID.4 و هیوندای آیونیک 5 در بازار موجود هستند.
باتری‌های گران قیمت اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت خودروهای برقی هستند. اما تلاش‌هایی برای کاهش هزینه باتری‌ها در حال انجام است. به عنوان مثال، تسلا با افزایش تولید سلول باتری 4680 در کارخانه گیگافکتوری تگزاس، به کاهش وابستگی به چین و کاهش هزینه‌های تولید خودروهای برقی پرداخته است.
با این حال، باید به این نکته توجه کرد که خودروهای برقی ممکن است در آینده نزدیک همچنان گران‌تر از مدل‌های بنزینی باشند که این مسئله عمدتاً به دلیل کمبود باتری و چالش‌های زنجیره تامین جهانی است. اما آینده این صنعت کاملاً امیدوار کننده است. کارشناسان صنعت بر این باورند که پیشرفت در ظرفیت تولید خودروهای برقی، فناوری‌های باتری ارزان‌تر و رقابت فزاینده، خودروهای برقی را تا پایان دهه جاری به گزینه‌ای مقرون به صرفه‌تر و اقتصادی‌تر نسبت به خودروهای بنزینی تبدیل خواهد کرد. در واقع، آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2030، فروش خودروهای برقی در سطح جهانی حدود 65 درصد از کل فروش خودروها را تشکیل خواهد داد.
4- گسترش زیرساخت‌های شارژ خودروهای برقی
یکی از بزرگ‌ترین موانع خرید خودروهای برقی، کمبود زیرساخت‌های شارژ است. به عنوان مثال، ساکنان لوئیزیانا در آمریکا کمتر تمایل به خرید خودروهای برقی دارند زیرا این ایالت کمترین تعداد شارژرهای خودروهای برقی را به ازای هر 100000 نفر در خود جای داده است.
اما با توجه به سرمایه‌گذاری دولت‌ها و شرکت‌ها در زیرساخت‌های شارژ، انتظار می‌رود که این وضعیت به طور چشمگیری تغییر کند. گزارش آزمایشگاه ملی انرژی تجدیدپذیر (NREL) نشان می‌دهد که ایالات متحده تا سال 2030 نیاز به 33 میلیون خودروی برقی دارد که برای این منظور به بیش از 182000 ایستگاه شارژ سریع، یک میلیون پورت شارژ عمومی سطح 2 و 26 میلیون پورت شارژ سطح 1 و سطح 2 در مکان‌های خصوصی نیاز خواهد بود.
در حال حاضر، بیش از 168000 شارژر خودروهای برقی در ایالات متحده وجود دارد که کالیفرنیا با داشتن بیش از 14000 ایستگاه شارژ عمومی در صدر است. تسلا با داشتن بیش از 45000 سوپرشارژر در سراسر جهان، در زمینه زیرساخت شارژ خودروهای برقی پیشرو است.
با این حال، تصمیم ایلان ماسک برای اخراج تیم سوپرشارژر تسلا ممکن است گسترش شبکه شارژ این شرکت را کند کند. خبر امیدوارکننده این است که هفت خودروساز بزرگ جهان (بی‌ام‌و، جنرال موتورز، هوندا، هیوندای، کیا، مرسدس بنز و استلانتیس) برنامه‌ریزی کرده‌اند تا شبکه شارژ خودروهای برقی جدیدی ایجاد کنند و هدف دارند تا سال 2030 حداقل 30000 شارژر خودروهای برقی تنها در آمریکای شمالی نصب کنند.
5- نقش مهم دولت‌ها در پذیرش گسترده خودروهای برقی
اتحادیه اروپا تصمیم گرفته بود تا فروش خودروهای بنزینی و دیزلی را تا سال 2035 ممنوع کند. با این حال، امضای این تصمیم به دلیل مخالفت شدید آلمان به تأخیر افتاد. اتحادیه اروپا در نهایت موافقت کرد که پس از سال 2035 تنها فروش مدل‌های بنزینی که با سوخت‌های کربن خنثی کار می‌کنند مجاز باشد.
با این حال، تولید خودروهای برقی از نظر کربنی بسیار پرهزینه‌تر از خودروهای بنزینی است، هر چند که با عملکرد پاک‌تر خود این هزینه را جبران می‌کنند. علاوه بر کاهش کربن باتری‌های خودروهای برقی، نیاز است تا انتشار کربن از طریق تولید برق نیز کاهش یابد که این امر به واسطه جایگزینی سوخت‌های فسیلی با منابع انرژی تجدیدپذیر امکان‌پذیر است.
در ایالات متحده، چشم‌اندازها بهتر و امیدوار کننده‌تر هستند. تا به امروز، 12 ایالت آمریکایی (از جمله دلاور، مین، رود آیلند، ورمونت، پنسیلوانیا، کالیفرنیا، نیویورک، نیوجرسی، ماساچوست، مریلند، اورگان و واشنگتن) هدف‌گذاری کرده‌اند تا فروش خودروهای بنزینی و دیزلی را تا سال 2035 ممنوع کنند. با توجه به اعتبار مالیاتی 7500 دلاری فعلی برای برخی از مدل‌های برتر خودروهای برقی و مشوق‌های دولتی اضافی برای خریداران احتمالی خودروهای برقی، می‌توان انتظار داشت که تخفیف‌های مالیاتی و بازپرداخت‌های بیشتری در آینده ارائه شود که این امر به پذیرش گسترده خودروهای برقی کمک خواهد کرد.
6- خودروهای برقی خودران رایج‌تر خواهند شد
همواره گفته می‌شود که آینده صنعت خودرو به سمت الکتریکی شدن پیش می‌رود، اما اغلب فراموش می‌کنیم که این آینده احتمالاً با اتوماسیون همراه خواهد بود. ما همه با چشم‌انداز تسلا از خودروهای خودران آشنا هستیم، اما خودروسازان دیگر نیز وارد این عرصه شده‌اند و پتانسیل عظیمی را در آن می‌بینند. این دیدگاه مالی قابل توجه است، به ویژه وقتی در نظر بگیرید که پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی خودروهای خودران تا سال 2030 به بیش از 2.3 تریلیون دلار برسد.
در واقع، این ایده که خودروهای خودران در سال‌های آینده در جاده‌ها حاکم شوند، بسیار منطقی به نظر می‌رسد، زیرا بیشتر تصادفات جاده‌ای ناشی از خطای انسانی است. فناوری خودران می‌تواند از هزاران مرگ و میر سالانه ناشی از رانندگی در حالت مستی یا سرعت زیاد جلوگیری کند. ایلان ماسک اخیراً اعلام کرده است که نرم افزار کامل خودران تسلا برای همه مدل‌های سازگار در دسترس است.
جنرال موتورز و فورد نیز سیستم‌های رانندگی خودکار خود را توسعه داده‌اند که به ترتیب سوپر کروز و بلو کروز نامیده می‌شوند. بلو کروز فورد به دلیل سهولت استفاده، قابلیت تغییر لاین به طور روان و دقت بیشتر مورد ستایش زیادی قرار گرفته است. اگر چه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که بسیاری از مردم در حال حاضر از خودروهای خودران می‌ترسند، اما این احساس تا پایان دهه با پیشرفت تکنولوژی ممکن است تغییر کند.
7- کشورهای در حال توسعه نیز خودروهای برقی را پذیرا خواهند شد
فروش رکوردشکن خودروهای برقی در چین، ایالات متحده و اروپا بسیار چشمگیر است، اما چیزی که این امر را حتی بیشتر چشمگیر می‌کند این است که رقم جهانی فروش خودروهای برقی بسیاری از بازارهای خودروهای برقی را هنوز به حساب نمی‌آورد. مثال‌های بارز این بازارها کشورهایی مانند هند و اندونزی هستند که نرخ پذیرش خودروهای برقی در آن‌ها هنوز پایین است.
به عنوان سومین بازار بزرگ خودرو در جهان، افزایش پذیرش خودروهای برقی در هند به تنهایی می‌تواند به طور چشمگیری فروش جهانی را افزایش دهد. این امر تنها در صورتی ممکن است که خودروهای برقی مقرون به صرفه‌تر شوند، زیرا در حال حاضر مدل‌های بنزینی ارزان زیادی برای خریداران در دسترس هستند و خودروهای برقی باید بتوانند با آن‌ها رقابت کنند. در حال حاضر، خودروهای برقی در هند حدود 50 درصد گران‌تر از همتایان بنزینی خود هستند. با این حال، تولیدکنندگان محلی در حال تلاش برای کاهش هزینه‌های تولید با استفاده از قطعات محلی بیشتر هستند. همچنین، خودروسازان بزرگ مانند مرسدس بنز، کیا، بی‌ام‌و و دیگران برنامه‌هایی برای عرضه مدل‌های مقرون به صرفه خودروهای برقی در هند دارند.
8- چین جایگاه خود را به عنوان تولید کننده پیشرو خودروهای برقی در جهان تثبیت خواهد کرد
در سال 2011، ایلان ماسک چین را به عنوان تهدیدی در بازار خودروهای برقی نادیده گرفت و به خبرگزاری بلومبرگ گفت که خودروسازان چینی محصولات با کیفیت تولید نمی‌کنند. نگرش ماسک نسبت به خودروسازان چینی از آن زمان به طور چشمگیری تغییر کرده است: اوایل سال 2024، ماسک آن‌ها را “رقابتی‌ترین” شرکت‌های خودروسازی جهان نامید و گزارش‌ها نیز این ادعا را ثابت می‌کنند.
این کشور تقریباً 60 درصد از کل خودروهای برقی فروخته شده در جهان را به خود اختصاص داده است. تولیدکنندگان خودروهای برقی چینی از پذیرش گسترده خودروهای برقی در چین سود می‌برند و در حال گسترش به دیگر کشورها هستند. کلید موفقیت آن‌ها هم این است که خودروهای برقی خود را با قیمتی بسیار ارزان‌تر از تولیدات خودروسازان غربی ارائه می‌دهند.
تنوع خودروهای برقی چینی در سال‌های آینده بازار را فرا خواهد گرفت و پذیرش خودروهای برقی چینی را افزایش خواهد داد. به عنوان پاسخی به تهدید خودروهای برقی چینی (یا احتمالاً به عنوان یک حرکت سیاسی)، رئیس جمهور آمریکا تعرفه 102.5 درصدی بر خودروهای برقی ساخت چین اعمال کرده است. اگر چه این اقدام ممکن است عرضه خودروهای برقی چینی را در بازار آمریکا کند کند، اما در نهایت ورود آن‌ها به بازار آمریکا اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.
خودروسازان آمریکایی ممکن است برای رقابت با گزینه‌های ارزان چینی، مانند خودرو برقی BYD Seagull از کمپانی BYD که قیمتی حدود 10000 دلار دارد، مشکل داشته باشند. حتی با اعمال تعرفه نیز Seagull کماکان ارزان‌تر از ارزان‌ترین خودرو برقی فروخته شده در ایالات متحده، یعنی نیسان لیف 2024 خواهد بود! بنابراین، اگر خودروسازان دیگر نتوانند خودروهای برقی ارزان قیمت را به سرعت تولید کنند، سلطه چینی‌ها در بازار تا سال 2030 ممکن است غیرقابل رقابت باشد.
9- رشد بازار خودروهای برقی دست دوم امیدوارکننده است
مصرف‌کنندگانی که دارای بودجه محدود هستند، به دلیل قیمت‌های بالا سعی در اجتناب از خرید خودروهای برقی دارند. این امر منطقی است زیرا در حال حاضر گزینه‌های بسیار مقرون به صرفه‌تر بنزینی و هیبریدی در بازار موجود است. حتی خرید خودروی الکتریکی دست دوم نیز برای بسیاری غیرممکن به نظر می‌رسد زیرا قیمت خودروهای برقی دست دوم در ماه‌های اخیر به رکورد بالایی رسیده است. با این حال، برخی خودروهای برقی دست دوم وجود دارند که ارزش خرید بسیار بالایی دارند و برای استفاده طولانی مدت مناسب هستند.
جالب است که بازار خودروهای برقی دست دوم در ایالات متحده در مدت زمان کوتاهی سه برابر شده است. این رشد عمدتاً به دلیل کاهش قیمت‌های جدید و دست دوم خودروهای برقی است. برای رقابت با گزینه‌های ارزان‌تر چینی، تسلا مجبور به کاهش قیمت‌ها برای جذب خریداران شده است. این کاهش قیمت‌ها به نوبه خود خودروسازان دیگر را مجبور به کاهش قیمت خودروهایشان کرده است. بنابراین، تفاوت قیمت بین خودروهای برقی جدید و خودروهای بنزینی جدید کمتر شده است.
به طور شگفت‌انگیزی، 55 درصد از خودروهای برقی دست دوم اکنون با قیمت زیر 30000 دلار در دسترس هستند. با گرایش میلیون‌ها خریدار به خودروهای برقی تا سال 2030، انتظار می‌رود بازار خودروهای برقی دست دوم بیش از پیش شکوفا شود. به طوری که پیش‌بینی‌ها حتی نشان می‌دهند که بازار خودروهای برقی دست دوم تا سال 2033 می‌تواند به 40 میلیارد دلار برسد!
10- ظهور استارت‌آپ‌های خودروهای برقی برای پاسخگویی به تقاضای متنوع بازار
با وجود افزایش روزافزون تعداد استارت‌آپ‌های خودروهای برقی در سراسر جهان، کارشناسان بر این باورند که ارقام فعلی ممکن است برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده برای این نوع حمل و نقل سازگار با محیط زیست در سال‌های آینده کافی نباشد. در حال حاضر، چین در عرصه خودروهای برقی پیشتاز است و بیش از 600 استارت‌آپ در حال توسعه و طراحی خودروهای برقی هستند.
در همین حال، استارت‌آپ‌های خودروهای برقی در ایالات متحده به سرعت در حال رسیدن به چین هستند. آنچه که برای چشم‌انداز گسترده‌تر خودروهای برقی امیدوارکننده است، این است که هند، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خودروهای برقی، این هدف را برای خود تعیین کرده تا خود را به عنوان مرکز تولید خودروهای برقی معرفی کند. این روند برای ظهور استارت‌آپ‌های متعدد خودروهای برقی که به نیازهای متنوع بازار پاسخ می‌دهند، بسیار امیدوارکننده است.
ظهور استارت‌آپ‌های خودروهای برقی با سرعتی شگرف در حال رخ دادن است. به عنوان مثال، اولین برند خودروهای برقی ویتنام با نام VinFast، در سال 2017 تأسیس شد و اولین خودروی الکتریکی خود به نام VF e34 را در سال 2021 (در زمان چالش‌های ناشی از همه‌گیری کووید-19) عرضه کرد. در حالی که برخی از استارت‌آپ‌های خودروهای برقی به ناچار شکست خواهند خورد، اما خوش‌بینی بالایی نسبت به موفقیت بسیاری دیگر وجود دارد. برای مثال، استارت‌آپ‌هایی مانند Rivian، Nio و Lucid Motors در مسیر رسیدن به قله‌های موفقیت مشابه با تسلا قرار دارند.
در نتیجه، آینده صنعت خودروسازی به وضوح به سمت الکتریکی شدن حرکت می‌کند و با پیشرفت‌های فناورانه، کاهش هزینه‌ها و افزایش رقابت، انتظار می‌رود که خودروهای برقی نه تنها به گزینه‌ای مقرون به صرفه‌تر تبدیل شوند بلکه از نظر کارایی و عملکرد نیز بهبود یابند. همچنین، گسترش زیرساخت‌های شارژ و حمایت‌های دولتی از این صنعت، به پذیرش گسترده‌تر و سریع‌تر خودروهای برقی کمک خواهد کرد. با این توضیحات، خودروسازان داخلی ما در ایران نیز باید به سمت استفاده از این فناوری پیش بروند و هر چند که تا به اینجای کار هم بسیار عقب مانده‌ایم، اما به قول معروف “ماهی را هر زمان که از آب بگیرید، تازه است”. به هر حال، آینده متعلق به خودروهای برقی است و نباید فرصت‌ها را از دست داد.
