برای همه ما لحظاتی وجود داشته که حس کرده‌ایم از مهارت های اجتماعی مناسبی برخوردار نیستیم. شاید شوخی‌مان در یک جمع با سکوت محض روبرو شده، یا شاید در رستوران با شور و شوق حرفی به گارسون زده‌ایم که باعث ناراحتی‌اش شده است.
اشتباهات رفتاری عجیب و غریب با دوستان ممکن است چندان ما را نگران نکند و حتی به واسطه شوخی‌هایی که به وجود می‌آورد، ممکن است پیوند شما را با دوستان‌تان عمیق‌تر کند. اما اگر خیلی زیاد اشتباه کنید، این مسئله می‌تواند بر عزت نفس و سلامت روانی شما تأثیر منفی بگذارد.
اگر ندانید چطور باید مهارت های اجتماعی خود را بهبود بدهید، این موضوع می‌تواند مانع پیشرفت اجتماعی و شغلی شما شود. برخی رفتارها می‌تواند به شکل یک رفتار ضد اجتماعی یا حتی آزار دهنده برای دیگران تلقی شود، در حالی که بسیار تودار و خجالتی بودن هم می‌تواند به عنوان بی‌تفاوتی، فاصله‌گیری یا غرور تعبیر شود. اگر چه پی بردن به اینگونه مشکلات لزوماً شما را آرام نمی‌کند، ولی می‌تواند به شما کمک کند تا واکنش‌های دیگران را درک کنید.
نیازی نیست تلاش کنید تا خودتان را تغییر دهید. اما ممکن است مجبور باشید رویکرد خود را تغییر دهید، نه فقط برای اجتماعی‌تر به نظر رسیدن، بلکه برای اجتناب از برخی تنش‌های بی‌مورد با اطرافیان که اعتماد به نفس شما را تضعیف می‌کند. این نه تنها باعث بهبود نحوه ادراک دیگران از شما می‌شود، بلکه می‌تواند به شما از جهات دیگر هم بسیار مفید باشد.
در صورتی که در جمع احساس غریبگی می‌کنید، توسعه مهارت های اجتماعی می‌تواند به شما کمک کند تا در میان همکاران و دوستان خود احساس راحتی بیشتری داشته باشید. همچنین می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس، احساس تعلق خاطر و توانایی همکاری در محل کار شود. این‌ها مهارت‌های مهمی هستند که بر سلامت روان، انگیزه و توانایی موفقیت شما تأثیر می‌گذارند.
آموزش مهارت های اجتماعی می‌تواند دشوار باشد. اما شما با تکرار و تمرین می‌توانید این کار را انجام دهید. در این مقاله از دیجی رو نکاتی را برای نحوه بهبود مهارت های اجتماعی در محل کار، با غریبه‌ها و در تمامی بخش‌های زندگی با شما در میان می‌گذرایم تا بتوانید از آن‌ها استفاده کرده و به یک فرد اجتماعی‌تر با رفتارهای شایسته تبدیل شوید.
مهارت های اجتماعی چیست؟
مهارت های اجتماعی، مهارت‌های ارتباطی کلامی و غیرکلامی هستند که برای ایجاد ارتباط و مدیریت مناسب موقعیت‌های اجتماعی مورد نیازند. بیشتر اوقات وقتی مردم از “مهارت های اجتماعی” صحبت می‌کنند، به تعاملات روزمره‌شان فکر می‌کنند. این مهارت‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا از سوی همکاران یا دوستانشان پذیرفته شوند و هنگام صحبت با غریبه‌ها، ایجاد دوستی‌های جدید و تعامل با همکاران، احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
این موارد همیشه به طور طبیعی به دست نمی‌آیند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی ممکن است در ارتباط با دیگران مشکل داشته باشند. افراد درونگرا یا خجالتی که ترجیح می‌دهند به حال خودشان باشند، ممکن است از تعاملات اجتماعی گریزان باشند و در نتیجه بی‌ادب به نظر برسند. یا گاهی اوقات، با اینکه مشکل زمینه‌ای خاصی نداریم، وقتی با افراد ناآشنا مواجه می‌شویم، احساس ناراحتی می‌کنیم و اعتماد به نفس اجتماعی‌مان کاهش پیدا می‌کند.
صرف نظر از شرایط، خوب است که یک سری اصول پایه‌ای رعایت کرده و بتوانیم به آن‌ها تکیه کنیم. دانستن اینکه چگونه مهارت های اجتماعی‌مان را توسعه دهیم، مطمئناً در دراز مدت به ما کمک خواهد کرد.
بهره‌مندی از مهارت های اجتماعی خوب
مهارت های اجتماعی مزایای زیادی برایمان داشته و به طور مستقیم در کیفیت زندگی تأثیرگذار هستند. بهبود مهارت های اجتماعی برای سلامت اجتماعی و بهبود کلی کیفیت زندگی شما ضروری است.
از نظر سلامت روان، افرادی که پیوندهای اجتماعی قوی دارند، نرخ پایین‌تری از اضطراب و افسردگی دارند. همچنین آن‌ها اعتماد به نفس بالاتری دارند، همدلی بیشتری نشان می‌دهند و در کارها مشارکت‌پذیرتر هستند.
از نظر سلامت جسمانی، محققان دریافته‌اند که فقدان ارتباط اجتماعی از چاقی، مصرف دخانیات و فشار خون بالا مضرتر است! همچنین اخیراً مشخص شده است که انزوا 50 درصد خطر ابتلا به زوال عقل را با افزایش سن افزایش می‌دهد.
همچنین می‌توان بهبود دادن مهارت های اجتماعی را به شکل یک سرمایه اجتماعی در نظر گرفت. برنامه‌های تحقیقاتی متعددی به مطالعه این مفهوم پرداخته‌اند، اما به طور ساده می‌توانیم سرمایه اجتماعی را به عنوان مجموعه مزایای عضویت در یک گروه اجتماعی تعریف کنیم.
مزایای سرمایه اجتماعی عبارتند از:
- مردم دوست دارند با شما کار کنند. سرمایه اجتماعی اغلب به معنای حسن نیت از سوی همکاران است؛ اگر همکاری و تعامل با شما آسان باشد، افراد زمانی که نیاز دارید، در کنار شما خواهند بود.
- وقتی کمک می‌خواهید، مردم کمک‌تان می‌کنند. اگر با دیگران مهربان بوده و یک فرد حامی باشید، آن‌ها نیز همین‌گونه با شما رفتار خواهند کرد.
- دیگران حد و مرزهای شما را درک خواهند کرد. اگر به یک مراسم دعوت شده‌اید اما نمی‌خواهید به در آن شرکت کنید، اگر طرف مقابل‌تان درک درستی از شما داشته و دچار سوء تفاهم نشود، رد کردن دعوت آسان‌تر خواهد بود. وقتی مهارت های اجتماعی خود را به کار می‌گیرید، می‌توانید به دیگران کمک کنید تا درک بهتری از شما و احساساتتان داشته باشند.
- مشتری‌ها از شما خوششان می‌آید. اگر یک فروشنده یا نماینده خدمات مشتری یک شرکت هستید، مهارت های اجتماعی برای جلب و حفظ مشتری ضروری است. مردم همواره کار خوب را در کنار رفتار خوب دوست دارند.
- مصاحبه‌های کاری‌تان را به خوبی پشت سر خواهید گذاشت. آنچه که در مصاحبه‌های کاری اهمیت بسیار زیادی دارد، تاثیرگذاری مثبت روی طرف مقابل است. در واقع، این جلسات مکانی کامل و مناسب برای نمایش مهارت های اجتماعی شما هستند. شما باید یاد بگیرید که از زبان بدن درست، تماس چشمی و ابراز احساسات دوستانه برای تحت تاثیر قرار دادن مصاحبه کننده‌ها استفاده کنید.
در دنیای مدرن امروزی که اقتصاد نقش بسیار پررنگی دارد، سرمایه اجتماعی بسیار مهم است. این مهارت می‌تواند باعث دستیابی شما به حقوق بالاتر شده، پروژه‌های جالب‌تری را برایتان به ارمغان بیاورد و همچنین، ممکن است عامل تعیین کننده در درخواست کاری بعدی شما باشد.
چگونه می‌توانم مهارت های اجتماعی خود را بهتر کنم؟
قرار نیست ما انسان‌ها همه چیز را به صورت ذاتی بلد باشیم و از همین رو شما قطعاً می‌توانید مهارت‌های زندگی اجتماعی‌تان را یاد بگیرید و بهبود ببخشید. دستورالعمل‌های کلی زیر برای شروع کمک‌تان می‌کنند:
1. هوش هیجانی‌تان را بهبود ببخشید
خود را جای اطرافیان‌تان بگذارید. تصور کنید آن‌ها از چه چیزهایی خوششان می‌آید و از چه چیزهایی نه. سعی کنید احساساتشان را درک کنید. شما دیدگاه آن‌ها را بهتر درک خواهید کرد که این به شما کمک می‌کند تا واکنش مناسبی به حرف‌ها و رفتارهایشان نشان دهید.
2. به درون خود نگاه کنید
به احساسات، افکار، رفتارها و محرک‌های خود توجه کنید. با این کار، کنترل آن‌ها هنگام تعامل با دیگران آسان‌تر خواهد بود.
3. مهارت‌های ارتباطی موثر را تمرین کنید
از تاکتیک‌هایی مانند گوش دادن فعال و زبان بدن باز برای نشان دادن توجه خود به طرف مقابل استفاده کنید. این موجب باز شدن درهایی به سوی تعاملات مثبت‌تر خواهد شد.
4. تقلید کنید تا خودتان هم یاد بگیرید
سعی کنید مثل افراد اجتماعی دور و بر خود عمل کنید. حتی اگر فقط یک گپ ساده هم باشد، سعی کنید از حرکات آن‌ها تقلید کنید. هربار که یک مهارت اجتماعی را امتحان کنید، دفعات بعدی انجام آن آسان‌تر خواهد شد.
5. بیشتر از حرف زدن، بپرسید
نگران حرف زدن نباشید؛ سعی کنید سوالاتی باز از طرف مقابل خود بپرسید و فعالانه به حرف‌هایش گوش دهید. به یاد داشته باشید که مردم دوست دارند درباره خودشان حرف بزنند.
6. تعریف و تمجید کنید
همه دوست دارند تعریف و تمجید شوند. پس سعی کنید اگر نکته مثبتی از طرف مقابل خود می‌بینید، او را تعریف کنید. مثلاً بگویید که در جلسه عالی بود یا پروژه‌اش درجه یک بود.
7. مودب باشید
خوب و مؤدبانه رفتار کردن با دیگران معجزه می‌کند. کلماتی مثل “لطفا” و “متشکرم” کوچک اما پرقدرت هستند و می‌توانند اثر بسیار خوبی روی اطرافیان شما بگذارند.
8. از زبان بدن و ارتباطات غیرکلامی استفاده کنید
روبروی شخصی که با او صحبت می‌کنید بنشینید. حواستان به تن صدایتان باشد. تماس چشمی برقرار کنید. از زبان بدنتان برای نشان دادن حضور ذهن خود و توجه‌تان به او استفاده کنید.
9. اخبار روز را دنبال کنید
بسیاری از مکالمات روزمره افراد در مورد رویدادهای روز است؛ پس سعی کنید همواره به‌روز باشید تا بتوانید در مکالمات مشارکت کنید.
10. نگذارید افکارتان بر شما غلبه کنند
طبیعی است که کمی اضطراب داشته باشید، اما نگذارید این اضطراب بر شما غلبه کند. شما آن چیزی نیستید که افکار منفی درون ذهن‌تان می‌گویند. نفس عمیقی بکشید و سعی کنید آن‌ها را رها کنید؛ این به شما کمک می‌کند در موقعیت‌های اجتماعی آرامش داشته باشید.
11. از فعالیت‌های کوچک شروع کنید
می‌توانید صحبت کردن در جمع و تعامل با دیگران را از یک محیط کوچک شروع کنید. گذراندن زمان در کافه یا تمرین مهارت‌های گفتگو با اعضای خانواده می‌تواند نقطه آغاز خوبی باشد. سپس می‌توانید به تدریج وارد محیط‌های اجتماعی بزرگ‌تر شوید. به این ترتیب، بدون اینکه خودتان متوجه شوید، در مهمانی بعدی بسیار خوش برخورد و اجتماعی‌تر بوده و دوستان جدیدی پیدا خواهید کرد.
آیا مشکلی در مهارت های اجتماعی دارم؟
بسیاری از افراد مضطرب یا مبتلا به اختلال بیش فعالی و همچنین افرادی که از کمبود توجه رنج می‌برند، در ارتباط برقرار کردن با دیگران مشکل دارند. افراد درونگرا یا بسیار خجالتی نیز ممکن است دچار مشکل شوند.
این‌ها برخی از علائمی هستند که نشان می‌دهند مهارت های اجتماعی خوبی ندارید:
- هنگامی که افراد با شما صحبت می‌کنند، به تلفن همراهتان خیره می‌شوید. گوشی‌های هوشمند در برقراری ارتباط بین افراد بسیار عالی هستند، اما در مورد کسانی که درست روبروی ما قرار دارند، ممکن است برعکس جواب دهد! حداقل یک مانع فیزیکی بین شما و طرف مقابل ایجاد می‌کند. خیره شدن به گوشی تلفن همراه در حین صحبت با یک فرد، به او این حس را منتقل می‌کند که شما آمادگی شنیدن حرف‌هایش را ندارید و در بدترین حالت، به نظر می‌رسد که شما کسل، بی‌علاقه و بی‌ادب هستید.
- هرگز هدفون‌هایتان را بیرون نمی‌آورید. البته ممکن است که با وجود در گوش داشتن هدفون، موسیقی را موقتاً متوقف کنید تا کسی با شما صحبت کند. اما آن‌ها نمی‌دانند که الان در حین گوش دادن به موسیقی هستید یا نه. برای نشان دادن اینکه به حرف‌های طرف مقابل‌تان گوش می‌دهید، حتماً هدفون‌ها را از گوش‌تان بیرون بیاورید.
- هرگز کاری را حضوری انجام نمی‌دهید. امروزه می‌توانید تقریباً هر چیزی را سفارش داده و درب خانه‌تان تحویل بگیرید. با اینکه این قابلیت بسیار مفید است، اما می‌تواند شما را از دنیای بیرون جدا کند. بنابراین، نگذارید چنین امکاناتی شما را از لحاظ اجتماعی منزوی کنند.
- زمانی که مناسب نیست، شوخ طبعی نکنید. شما ممکن است بخواهید برای کاستن اضطرابتان از طنز استفاده کنید، اما همیشه بهترین زمان برای شوخ طبی نیست. یاد بگیرید فضا و شرایطی که در آن قرار دارید را درک کرده و فقط زمانی از طنز استفاده کنید که منطقی باشد.
خلاصه مطلب این است که:
طبیعی است که لحظات ناراحت‌کننده‌ای را در زندگی اجتماعی خود تجربه کنید. ممکن است برای بلیت فروش سینما آرزوی لذت بردن از فیلمی را بکنید که قرار نیست هیچ وقت آن را ببیند، یا جوکی تعریف کنید که هیچ‌کس به آن نخندد. این اتفاقات و اشتباهات برای همه رخ می‌دهند، پس زیاد سخت نگیرید و با خودتان مهربان باشید.
اما مهارت های اجتماعی ضعیف فراتر از اشتباهات گاه و بیگاه هستند. در بهترین حالت، شما در نظر افراد شخصی بی‌تفاوت به نظر می‌رسید و در بدترین حالت، کاملاً بی‌ادب! خوب است مهارت های اجتماعی خود را ارزیابی کرده و ببینید کدام یک را می‌توانید بهبود بخشید تا در جمع و در تعامل با افراد، بهترین نسخه از خودتان ارائه کنید.
این به این معنا نیست که شما با انجام یک سری کارها به کلی خجالتی بودن را کنار خواهید گذاشت یا اینکه به گل سرسبد مجالس تبدیل خواهید شد! اما خوب است بدانید که وقتی می‌خواهید یک گفتگو را آغاز کنید، چه در محل کار و چه در خارج از آن، احساس راحتی کرده و بتوانید نظرات خود را با افراد در میان بگذارید.
