تلسکوپ فضایی هابل 30 سال است که در مدار زمین قرار گرفته و تصاویری خارق العاده را از فضا برای ما انسان‌ها ثبت کرده است. به مناسبت رسیدن به این رکورد، در ادامه قصد داریم تا 30 حقیقت جذاب و خواندنی از این تلسکوپ را که که تا به حال احتمالاً نشنیده‌اید، برایتان بازگو کنیم. پس با ما در دیجی رو همراه باشید.
حقایقی جالب در مورد تلسکوپ هابل
1- تلسکوپ فضایی هابل به افتخار ستاره شناس فقید، ادوین هابل، که بر روی کهکشان‌های دور دست مطالعه می‌کرد، نامگذاری شده است.
2- جالب است بدانید که ایده اولیه تلسکوپ هابل به دهه 1940 برمی‌گردد! در سال 1946، لیمن اسپیتزر مقاله‌ای در مورد مزایای ستاره شناسی از فضا نوشت و ایده “تلسکوپ بزرگ فضایی” را ارائه کرد. البته این ایده با کمی تأخیر مورد توجه دانشمندان قرار گرفت و اولین گروه که به صورت جدی کار بر روی چنین تلسکوپی را آغاز کرد، در سال 1974 تشکیل شد.
3- تلسکوپ هابل در جریان مأموریت STS-31، از مرکز فضایی کندی واقع در فلوریدا و سوار بر شاتل فضایی دیسکاوری به فضا پرتاب شد. این تلسکوپ عظیم در روز 24 آوریل 1990 (4 اردیبهشت 1369) به فضا ارسال شد و از یک روز بعد یعنی 25 آوریل رسماً کار خود را اغاز کرد.
4- هابل یک پروژه مشترک بین المللی بین ناسا و آژانس فضایی اروپا است.
5- جو زمین جلوی برخی از طول موج‌ها را می‌گیرد و در نتیجه تصاویر تلسکوپ زمینی کمی تار هستند. به همین دلیل تلسکوپ هابل در مداری فراتر از جو قرار گرفته و می‌تواند تصاویری بسیار واضح‌تر را در اختیار ما قرار دهد.
6- هابل قادر است نورهای مرئی، نزدیک مادون قرمز و فرابنفش را تشخیص دهد.
7- تلسکوپ هابل فوق االعاده دقیق است. این تلسکوپ فضایی قادر است با حرکتی کمتر از هفت هزارم ثانیه قوسی (واحدی در اندازه‌گیری زوایه) بر روی سوژه خود تمرکز کند. بد نیست بدانید که با چنین دقتی، میزان انحراف و خطای دید در ثبت تصویر از فاصله 1 مایلی (1.6 کیلومتری) تقریباً به اندازه یک تار مو است!
8- هابل یکی از چهار رصدخانه بزرگ ناسا است. سه مورد دیگر رصدخانه پرتوی گامای کامپتون، رصدخانه پرتو ایکس چاندرا و تلسکوپ فضایی اسپیتزر هستند.
9- تلسکوپ هابل با سرعتی برابر 27300 کیلومتر در ساعت به دور زمین می‌چرخد و تقریباً 95 دقیقه طول می‌کشد تا سیاره به این بزرگی را یک دور کامل بچرخد!
10- فاصله تلسکوپ هابل با سطح زمین تقریباً 547 کیلومتر است.
11- تلسکوپ هابل در طول 30 سال فعالیت خود بیش از 175200 بار دور زمین را چرخیده است!
12- انرژی مورد نیاز تلسکوپ هابل از طریق نور خورشید و به واسطه سلول‌های خورشیدی تعبیه شده بر روی بال‌های آن تأمین می‌شود. البته، همواره بخشی از این انرژی ذخیره می‌شود تا وقتی تلسکوپ در سایه قرار می‌گیرد، مشکلی پیش نیاید.
13- تا به حال پنج مأموریت برای ارتقاء تلسکوپ فضایی هابل انجام شده است. آخرین ماموریت تعمیر و نگهداری هابل توسط شاتل فضایی آتلانتیس STS-125 انجام شد.
14- نزدیکترین شی رصد شده توسط تلسکوپ هابل، کره ماه است.
15- دورترین ستاره‌ای که هابل مشاهده کرده، ایکاروس نام دارد و حدود 5 میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد! یک سال نوری، مسافتی است که نور در طی یک سال طی می‌کند و تقریباً معادل 9 تریلیون کیلومتر (9 هزار میلیارد کیلومتر) است!
16- دورترین کهکشانی که تلسکوپ هابل موفق به رصد کردن آن شده، 13.3 میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد و با عنوان کهکشان MACS0647-JD شناخته می‌شود (تصویر زیر).
17- به لطف مشاهدات تلسکوپ هابل و رصدخانه فضایی آژانس فضایی اروپا موسوم به گایا، عمر جهان حدود 13.8 میلیارد سال تخمین زده شده است.
18- تلسکوپ هابل نشان داد که تقریباً در مرکز تمامی کهکشان‌های بزرگ، یک سیاهچاله قرار دارد.
19- هابل نمی‌تواند از زمین عکس بگیرد. دلیل آن هم این است که سرعت نوردهی دوربین این تلسکوپ به حدی نیست که در حین چرخش فوق العاده سریع آن به دور زمین، بتواند عکاسی کند.
20- تلسکوپ هابل تصاویر سیاه و سفید می‌گیرد و رنگ‌هایی که در تصاویر دیده می‌شوند، در واقع، عناصر شیمیایی و سایر عناصریی می‌باشند که توسط چشم انسان قابل رؤیت نیستند.
21- زیاد طول نکشید که هابل اولین تصویر خود را به زمین ارسال کند. در سال 1991، این تلسکوپ اولین تصویر خود را که مربوط به سیاره مشتری بود، ارسال کرد.
22- در سال 2006، هابل دهمین سیاره منظومه شمسی را که فراتر از پلوتو قرار دارد کشف کرد. کشف این سیاره که در ابتدا زینا نام داشت و سپس به اریس تغییر نام داده شد، باعث طبقه‌بندی مجدد پلوتو به عنوان یک سیاره کوتوله شد.
23- تلسکوپ هابل به شناسایی جو و ترکیبات سیارات فراخورشیدی بسیار کمک می‌کند. این سیاره‌ها خارج از منظومه شمسی ما هستند و مطالعات بر روی احتمال وجود حیات در آن‌ها ادامه دارد.
24- هابل تا به حال نمونه‌هایی از سه نوع مختلف کهکشان، شامل بیضوی، مارپیچی و نامنظم را ثبت کرده است.
25- هابل کماکان مشغول به فعالیت است و آخرین تصاویر آن از مشتری در سال 2019 گرفته شده است (تصویر زیر).
26- انرژی تاریک به عنوان نیرویی که باعث تسریع انبساط جهان می‌شود، به کمک تلسکوپ هابل کشف شد.
27- تمامی ستاره شناس‌ها از سراسر جهان می‌تواند برای رصد کردن فضا از طریق تلسکوپ فضایی هابل، درخواست وقت کند. از زمان شروع به کار هابل حدود 20 هزار رصد کننده از طریق این تلسکوپ فضا را نظاره کرده‌اند.
28- تصاویر گرفته شده با هابل به قدری پرجزئیات و با وضوح بالا هستند که می‌توانید بر روی اغلب آن‌ها بزرگنمایی کنید.
29- امکان تماشای زنده فضا از دید تلسکوپ هابل وجود دارد و سایت Space Telescope Live برای همین منظور طراحی شده است.
30- تلسکوپ هابل تاکنون بیش از 1.4 میلیون رصد انجام داده است.
