کمپانی بزرگ رولز رویس (Rolls-Royce) چشم انداز جدید خود برای آینده تعمیر و نگهداری موتورها را این هفته در نمایشگاه Farnborough به معرض نمایش گذاشت.
این شرکت به عنوان بخشی از رویکرد جدید خود موسوم به IntelligentEngine در نمایشگاه مذکور برنامه هایی را برای تولید دو ابزار روباتیک که یکی از آن ها به شکل مار بوده و دیگری ظاهری شبیه سوسک دارد، ارائه نمود. این دو ربات به صورت تئوری قادر خواهند با همکاری یکدیگر و بدون نیاز به باز کردن موتور هواپیما بخش‌های مختلف داخلی آن را مورد بررسی و عیب یابی قرار دهند.
هیچ کدام از این تکنولوژی‌ها و ربات‌ها به اندازه کافی به بلوغ نرسیده و کامل نشده است، اما به هر حال در اینجا می‌توانیم نگاهی به نحوه عملکرد و کاربرد آن‌ها داشته باشیم:
رولز رویس با همکاری دانشگاه هاروارد و دانشگاه ناتینگهام، در حال کار بر روی ربات های مینیاتوری مشارکتی 10 نانومتری موسوم به SWARM است که قادر خواهند بود تصاویر زنده‌ای را از طریق دوربین های کوچک تعبیه شده بر روی آن‌ها، با اپراتور انسانی به اشتراک بگذارند.
کاهش اندازه این ربات ها برای شرکت رولز رویس و همکارانش یک چالش جدی محسوب می شود و به گفته یکی از محققان دانشگاه هاروارد به نام سباستین دی ریواس (Sebastien de Rivas)، این چالشی است که محققان دانشگاه هاروارد به مدت هشت سال بر روی آن کار کرده‌اند.
برای اینکه SWARM بتواند به داخل موتور و یا قطعات دیگر وارد شود، از ابزاری به نام FLARE استفاده خواهد شد. FLARE در واقع یک ربات آندوسکوپیک و مار مانند بوده و قادر خواهد بود از دریچه‌ها و شکاف‌های قطعات ماشینی بزرگ به خوبی عبور کرده و SWARM را در محل مورد نظر قرار خواهد داد. شرکت سازنده برنامه‌هایی نیز دارد تا بتواند از FLARE برای تعمیر بخش‌های داخلی قطعات نیز استفاده کند.
علاوه بر این برنامه های بلند پروازانه، رولز رویس از فناوری های تکامل یافته‌تری نیز رونمایی کرد که از جمله آن ها می توان به شبکه‌ای از ربات‌های پریسکوپ مانند برای نصب دائمی در داخل موتورها برای نظارت همیشگی بر این قطعات و همچنین ربات‌های خرد کنی که به صورت بی‌سیم کنترل شده و در کارهای تعمیرانی مختلف می‌توانند به مهندسان کمک کنند، اشاره کرد.
جیمز کل (James Kell) یکی از متخصصان رولز رویس در گفتگو با The Engineer این طور گفته است که:
این نوع پیشرفت‌ها در علوم مهندسی می توانند به دستیابی به روش‌های حفظ و نگهداری بسیار کم هزینه‌تر موتورهای بزرگ هواپیماها کمک کنند. زیرا پیش از این اطلاعات توسط سنسورهای داخلی مختلف جمع آوری شده و تمامی کارهای تعمیراتی و نگهداری سیستم به صورت دستی انجام می شد. پروسه ای که می تواند تا پنج ساعت طول بکشد اما با استفاده از ربات‌هایی مانند SWARM این زمان به پنج دقیقه کاهش خواهد یافت.
در حالی که کارایی اینگونه دستیارهای رباتی را نمی توان انکار کرد اما هنوز در مورد میزان دقت و قابل اعتماد بودن آن‌ها سؤالات و ابهاماتی جدی وجود دارد که شرکت‌های سازنده باید به آن‌ها پاسخ دهند. البته باید این نکته را هم در نظر داشت که به عنوان مثال مسافران هواپیما از دانستن این موضوع که موتور هواپیمای آن‌ها توسط یک حشره رباتی بازبینی و بررسی شده است، چه احساسی خواهند داشت؟!
