فسیل‌ها از بهترین منابع مطالعه روی موجودات منقرض شده کره زمین هستند و بسیاری از شواهد و اطلاعات براساس آن‌ها در اختیار دانشمندان و محققان قرار می‌گیرد. با مطالعه فسیل‌ها اطلاعاتی از نحوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی زندگی، مورفولوژی (ریخت‌شناسی) و تولید مثل موجودات فراموش شده به دست می‌آید. رنجمورف‌ها (Rangeomorphs) از جمله این موجودات هستند که بیش از 500 میلیون سال پیش در کف اقیانوس‌های کره زمین می‌زیستند. در ادامه دیجی‌رو به نتایج بررسی‌های اخیر محققان درباره این موجودات می‌پردازیم.با ما همراه باشید.
رنجمورف‌ها جزو اولین حیوانات غیرمیکروسکوپی روی کره زمین هستند که در پایان دوره ادیاکاران (تقریباً 635 تا 541 میلیون سال پیش) زندگی می‌کردند. این موجودات دهان، روده، اندام تولید مثل و حتی پا برای حرکت نداشتند و تنها با استفاده از رشته‌های متصل به هم در کف اقیانوس به حیات خود ادامه می‌دادند.
تصور می‌شود این حیوانات از رشته‌هایی شبکه مانند برای ارتباط با هم و بررسی مواد غذایی استفاده می‌کردند. نوعی شبکه که باعث زنده ماندن، گسترش و تسلط آن‌ها در کف اقیانوس شده بود. با استفاده از این شبکه آن‌ها مواد مغذی را به اشتراک گذاشته و احتمالا تولید مثل می‌کردند!
در 5 مارس 2019 در مجله زیست شناسی Current Biology مطالعه‌ای درباره رنجمورف‌ها منتشر شد. در این تحقیق محققان در ساحل نیوفاندلند کانادا به فسیل موجودات عجیبی مانند سرخس‌ها که در کلنی‌های بزرگ زندگی می‌کردند، دست پیدا کردند. این موجودات تقریبا 571 الی 541 سال پیش فسیل شده‌اند. موضوعی که توجه دانشمندان را در مورد این فسیل‌ها به خود جلب کرده، کشف رشته‌های طولانی و گسترده بین این موجودات بوده که تا به حال دیده نشده است. رشته‌هایی با طول تقریبا 4 متر و متصل به هم که باعث گسترش زیاد این موجودات در کف اقیانوس شده‌اند.
الکساندر لیو، استاد گروه زمین شناسی دانشگاه کمبریج، با دیدن چنین شبکه عظیمی، این رشته‌ها را “شبکه اجتماعی ساکنین اعماق دریا” خوانده است. لیو، در بیانیه‌ای در دانشگاه کمبریج گفت: به نظر می‌رسد این موجودات به راحتی می‌توانستند کف دریا را بپوشانند و به عنوان گونه غالب بسترهای فسیلی در اعماق دریا محسوب می‌شوند.
دانشمندان بر این باورند که رنجمورف‌ها با استفاده از شاخه‌های متقارن و برگ مانند، مواد مغذی را از آب مکیده و برای تغذیه استفاده می‌کردند. به نظر می‌رسد این روش برایشان بسیار کارآمد بوده زیرا توانستند حدود 30 میلیون سال در کف اقیانوس دوام بیاورند.
گونه‌های مختلفی از رنجمورف‌ها کشف و بررسی شده‌اند که طول آن‌ها بین 2 سانتی‌متر تا 2 متر است. همچنین ثابت شده که برخی از آن‌ها به مرور زمان تغییر شکل داده بودند تا بتوانند از مواد مغذی در اطراف خود بیشتر استفاده کنند.
هنگامی که لیو و همکارانش رشته‌های فسیل شده رنجمورف‌ها را در 38 حفاری مختلف پیدا کردند، مشخص شد که این شبکه فسیلی نقش مهمی در حیات آن‌ها دارد. به طور کلی می‌توان رنجمورف‌ها را قدرتمند‌ترین موجودات در دوره ادیاکاران نامید.
با این حال نقش شبکه اجتماعی رنجمورف‌ها به عنوان یک راز باقی مانده است زیرا دانشمندان به طور دقیق کاربرد این شبکه عظیم را نمی‌دانند. محققان گمان می‌کنند این موجودات از رشته‌ها برای انتقال مواد مغذی و تولید مثل غیرجنسی استفاده می‌کنند و چنین شبکه گسترده‌ای باعث انتقال سنگ‌ها و ریزگرد‌ها با سرعت زیاد در قسمت‌های وسیعی می‌شود.
برای پی بردن به راز رنجمورف‌ها و شبکه اجتماعی‌شان نیاز به تحقیقات و مطالعات بیشتری است. اما آنچه مسلم است این است که فسیل‌های این جانداران نمایان‌گر نوعی از ابتدایی‌ترین حالت ارتباط شبکه‌ای هستند و پنجره‌ای برای شناخت بیشتر این موجودات در آینده خواهند بود.
