امروزه اپل یک نام آشنا برای علاقه‌مندان فناوری و حتی عموم مردم است. همه ما محصولات این شرکت مانند آیپاد، آیفون و مک را می‌شناسیم. حتی اگر خودتان هم صاحب یکی از محصولات نباشید، احتمالاً کسی را در اطرافیان خود دارید که از آن‌ها استفاده می‌کند. اما باید بدانید که موفقیت اپل یک شبه به دست نیامده است. نوآوری‌های بزرگی که در طراحی محصولات انقلابی مانند آیپاد و آیفون وجود داشت، باعث شد تا اپل در کانون توجه قرار بگیرد و رایانه‌ها را از یک ابزار تخصصی به یک بخش بزرگ از زندگی روزمره همه ما تبدیل کند.
با این مقدمه، در ادامه قصد داریم تا نگاهی به روند پیشرفت اپل و عملکرد یکی از بنیانگذاران اصلی آن، یعنی استیو جابز، انداخته و با هم مرور کنیم که این غول فناوری چگونه جهان را تغییر داد. با ما در دیجی رو همراه باشید.
مکینتاش: رایانه‌ای که هر کس می‌توانست از آن استفاده کند
اپل در سال 1976 با همکاری استیو جابز، استیو وزنیاک و رونالد وین تأسیس شد. همه ما ماجرای معروف شروع به کار این شرکت از گاراژ خانه پدری استیو جابز را شنیده‌ایم. جالب است بدانید که حتی از ابتدای تاسیس نیز اپل همیشه سبک منحصر به فردی داشت. در حالی که بسیاری از شرکت‌ها در آن زمان (و اکنون) روی تولید انبوه محصولات با هزینه کم تمرکز داشتند، اولویت اپل این بود که محصولاتش در کنار قدرت سخت افزاری بالا، کاربری آسانی داشته باشند.
این ایده در طراحی مکینتاش به وضوح قابل مشاهده بود و اپل برای اولین بار با این محصول خود، رایانه‌ها را به ابزاری برای استفاده عموم مردم تبدیل کرد. در روزگاری که برای کار کردن با کامپیوتر باید دانش اولیه‌ای از کدنویسی می‌داشتید، مکینتاش با ماوس و رابط گرافیکی جذاب خود به راحتی توسط هر کسی قابل استفاده بود و از این حیث دقیقاً مانند کامپیوترهای امروزی بود. در واقع مکینتاش تنها برای علاقمندان و افراد فعال در صنعت کامپیوتر ساخته نشده بود و هر کسی می‌توانست به سراغش برود.
بدون وجود مکینتاش اول که در سال 1984 عرضه شد، مک‌های امروزی هم وجود نداشتند و شاید تکامل رایانه‌ها از محصولاتی خاص به ابزارهای ضروری برای همه افراد، سال‌ها یا حتی دهه‌ها بعد به وقوع می‌پیوست.
آی مک: تلفیقی از فناوری و هنر
اگر چه اپل تا سال 1997 توانسته بود نامی برای خود در صنعت کامپیوتر دست و پا کند، اما همه چیز هم برای این شرکت به خوبی پیش نمی‌رفت. پس از عرضه یک سری محصولات نه چندان درخشان، این شرکت رو به ورشکستگی نهاده بود. اما جابز برنامه‌ای متفاوت و انقلابی برای تغییر دادن اپل داشت. در زمانی که بسیاری از رقبای اپل بر روی تولید کیس‌های دسکتاپ بزرگ و نرم‌افزارهای تجاری متمرکز بودند، جابز تصمیم گرفت اپل را در مسیری کاملاً متفاوت پیش ببرد.
استیو جابز اغلب اپل را “تقاطع بین فناوری و هنر آزاد” می‌نامید؛ به این معنی که محصولات این شرکت نه تنها از لحاظ فناوری پیشرفته هستند، بلکه شیک، قابل تعامل و دارای کاربری آسان نیز می‌باشند. این دیدگاه با عرضه اولین آی مک (iMac) به اوج خود رسید و حتی امروزه نیز در بسیاری از محصولات اپل دیده می‌شود.
در زمانی که اکثر شرکت‌ها کیس‌های دسکتاپ خشک و بی‌روح و خاکستری را وارد بازار می‌کردند، آی مک با 13 رنگ مختلف، از آبی و بنفش یا طرح‌های گلدار (!)، عرضه شد و توانست به سرعت نظر مخاطبان را جلب کند. این یکی از اولین دفعاتی بود که عموم مردم می‌توانستند به فناوری به جای ابزاری خشک برای بهره‌وری در کارهای خود، به دید یک هنر نیز نگاه کنند.
آیپاد: راهی جدید برای گوش دادن به موسیقی
در سال 2001 اپل دیدگاه منحصر به فرد خود را گسترش داد و یک محصول انقلابی واقعی، یعنی اولین آیپاد را معرفی کرد. آیپاد اولین پخش کننده MP3 جهان نبود، اما اولین دستگاه از این نوع بود که توانست قلب و ذهن میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تسخیر کند. بخش بزرگی از این موفقیت نیز نتیجه برندسازی و بازاریابی هوشمندانه اپل بود.
بسیاری از مردم هنوز هم تبلیغات جالب آیپاد را با آن طراحی‌های ساده سایه‌نما و هدفون‌های سفید به یاد می‌آورند. آیپاد یک محصول فناوری عالی بود، اما عالی بودن آن صرفاً به دلیل حجم آهنگ‌هایی که در خود ذخیره می‌کرد نبود، بلکه حس خوبی را نیز در کاربر به وجود می‌آورد. آیپاد باعث شد تا فناوری یک به بخشی از هویت بسیاری از افراد آن دوره تبدیل شود.
آیپاد در زمان خود بسیار موفق بود. اما اگر چه اپل راهی جدید برای گوش دادن به موسیقی را به میلیون‌ها نفر نشان داده بود، آن‌ها همچنان به روشی نوین برای دریافت آهنگ‌ها نیاز داشتند. همه این‌ها در سال 2003 منجر به راه‌اندازی فروشگاه آیتونز (iTunes) شد. با روی کار آمدن آیتونز، مردم به جای رایت سی‌دی یا رفتن به وب‌سایت‌های مشکوک، می‌توانستند تقریباً هر آهنگی را که می‌خواستند در با قیمت 0.99 دلار دانلود کنند. این یک معامله برد-برد-برد بود! مصرف کنندگان می‌توانستند به راحتی آهنگ‌های مورد نظر خود را دریافت کنند، شرکت‌های پخش موسیقی و هنرمندان راه جدیدی برای انتشار آثار خود داشتند و با هر تراکنش در آیتونز، اپل نیز سهمی برای خود برمی‌داشت.
این مدل کسب و کار نه تنها برای اپل، بلکه برای بسیاری از شرکت‌های دیگر نیز به موفقیت بزرگی تبدیل شد. بدون آیتونز، مطمئناً فروشگاه اپ استور هم به شکل کنونی وجود نداشت و مطمئناً گوگل پلی هم پا به عرصه وجود نگذاشته بود. حتی امروزه نیز با وجود اینکه اکثر مردم برای گوش دادن به موسیقی از آیتونز به سرویس‌های رایج دیگری مانند اسپاتیفای (Spotify) و اپل موزیک (Apple Music) مهاجرت کرده‌اند، اما ایده اصلی متمرکز کردن و توزیع آنلاین محتوا چیزی بود که با آیتونز و آیپاد شکل گرفت و در ادامه تکامل یافت.
آیفون: اولین گوشی هوشمند مدرن
در سال 2007 اپل اولین آیفون را عرضه کرد که بسیاری از آن با عنوان اولین گوشی هوشمند مدرن یاد می‌کنند. آیفون تمام ویژگی‌های خوب آیپاد را در خود داشت و قابلیت‌های جالب دیگری را هم در کنار آن اضافه کرده بود. این محصول ترکیبی از طراحی، تکنولوژی و احساسات بود؛ یک موفقیت تجاری بزرگ که اثر آن هنوز هم پابرجاست و آیفون کماکان یکی از پرفروش‌ترین محصولات اپل است.
شاید مهمترین برگ برنده آیفون، امکان دسترسی آسان آن به اینترنت بود. سایر دستگاه‌های «هوشمند» آن زمان به اینترنت تلفن همراه دسترسی داشتند، اما اغلب نمی‌توانستند نسخه کامل وب‌سایت‌ها را بارگذاری کنند. حتی در آن‌هایی هم که یک مرورگر ساده وجود داشت، یا باید از قلم استفاده می‌کردید و یا با کنترل سخت صفحه کلید مجازی کنار می‌آمدید. این در حالی بود که آیفون می‌توانست به وب واقعی دسترسی داشته باشد و نمایشگر لمسی آن نیز باعث کنترل بسیار ساده بر محتوای صفحه می‌شد. عرضه آیفون یکی از اولین گام‌ها برای تبدیل اینترنت به چیزی بود که همه افراد در خانه به راحتی بتوانند به آن دسترسی داشته و البته آن را با خود به همه جا ببرند.
حتی اگر امروزه طرفدار گوشی‌های اندرویدی هم باشید، باید توجه کنید که بدون وجود اولین نسخه آیفون، گوشی هوشمند شما امروز وجود نداشت. سال‌ها بعد از عرضه آیفون نیز اپل بار دیگر با آیپد تحولی را در دنیای فناوری ایجاد و تبلت‌های هوشمند را به ابزاری کاربردی و پرمصرف تبدیل کرد.
قدم بعدی اپل چیست؟
استیو جابز به اپل کمک کرد تا از شرکتی کوچک در گاراژ خانه پدری به یکی از بزرگترین شرکت‌های موفق روی زمین تبدیل شود. با این حال، پس از یک مبارزه طولانی با سرطان لوزالمعده، وی در سال 2011 از دنیا رفت. با اینکه استیو جابز اکنون از بین ما رفته، اما شکی نیست که دیدگاه او و شرکتی که تأسیس کرد، جهان را تغییر دادند.
در سال‌های پس از مرگ استیو جابز، تمرکز اپل بیشتر بر بهبود محصولات موجود بوده تا عرضه محصولات کاملاً جدید. همان‌طور که گفته شد، اپل همچنان به پیشروی خود در بسیاری از حوزه‌های فناوری ادامه می‌دهد و هنوز هم نوآوری‌هایی را ارائه می‌کند که توسط دیگران تقلید می‌شوند. شکی نیست که موفقیت‌های اپل در دهه‌های گذشته افسانه‌ای بوده است، اما آیا با رقابتی روزافزون که امروزه شاهد هستیم، آیا این شرکت همچنان خواهد توانست به نوآوری‌های خود ادامه داده و در صدر بماند؟ این سؤالی که پاسخ آن را تنها گذر زمان مشخص خواهد کرد.
