میدی کنترلر به بازه‌ای وسیع از دستگاه‌ها اطلاق می‌شود که همگی وظیفه‌ای واحد دارند: ارسال پیام‌های MIDI به کامپیوتر و سازهای الکترونیک. رایج‌ترین شکل میدی کنترلر دارای یک کیبورد است و ظاهری شبیه به ساز ارگ دارد؛ در نتیجه، کاربر می‌تواند با اتصال آن به سینتی سایزرها یا کامپیوتر خود، با این ساز همانند یک ارگ موسیقی بنوازد و پارامترهای سینت‌های سخت‌افزاری یا سازهای نرم‌افزاری را کنترل و تنظیم کند.
در این مطلب، قصد داریم روش کار انواع میدی کنترلر، کاربری آنها و برخی از بهترین میدی کنترلرهای موجود در بازار را مورد بررسی قرار دهیم.
میدی کنترلر یا میدی کیبورد چیست؟
مهمترین نکته‌ای که باید در مورد میدی کیبوردها (میدی کنترلرهای دارای کیبورد) بدانید، این است که این دستگاه‌ها قابلیت تولید صدا به‌صورت مستقل را ندارند. بنابراین، اگر میدی کنترلر را به‌عنوان یک ساز مستقل خریداری کنید و انتظار داشته باشید که عملکردی همانند یک ارگ داشته باشد، بسیار ناامید خواهید شد!
همانطور که گفته شد، میدی کنترلرها دستگاه‌هایی برای نواختن و کنترل سازهای نرم‌افزاری و برخی از سازهای سخت‌افزاری همچون سینتی سایزرها هستند و با ارسال پیام‌هایی از طریق پروتکل MIDI، یک رابط کنترلی سخت‌افزاری از آنها را در اختیار نوازنده قرار می‌دهند.
میدی کیبوردها امروزه در تنوعی بسیار وسیع در بازار موجود هستند که شامل اندازه‌های مختلف، از نمونه‌های 25 کلید (دو اکتاو) تا نمونه‌های 88 کلاویه (هفت اکتاو) می‌شوند. بسته به مورد کاربری و قیمت میدی کنترلر، این دستگاه‌ها به انواعی مختلف از کلاویه‌ها نیز مجهز هستند که برخی از نوع ساده و برخی دیگر، از انواع پیشرفته‌تر نیمه-سنگین و یا هَمِر اَکشن (دارای حس نوازندگی شبیه به کلاویه‌های پیانو) هستند.
اما امکانات بسیاری از میدی کنترلرهای موجود در بازار، به یک کیبورد خلاصه نمی‌شود و اکثر این محصولات، از چند کنترل کاربردی دیگر نیز برخوردارند که می‌توان با کمک آنها، پارامترهای مختلفی که در ساز نرم‌افزاری یا سینتی‌سایزر شما وجود دارد را تنظیم و کنترل کرد.
اکثر میدی کنترلرهای موجود در بازار، علاوه بر کیبورد، به چند ناب (پیچ ولوم) و اسلایدر نیز مجهز هستند که می‌توان آنها را برنامه‌ریزی کرده و پارامترهای دلخواه موجود در سینتی‌سایزر یا ساز نرم‌افزاری را با استفاده از آنها تنظیم کرد. برخی از میدی کنترلرها نیز علاوه بر تمامی این امکانات، از چند درام پد نیز بهره می‌برند که می‌توان با استفاده از آنها، به نواختن درام لاین موسیقی پرداخت یا سمپل‌هایی از موسیقی را در اجراهای زنده پخش کرد.
کاربرد میدی کنترلر
کمی بالاتر، به شکل اجمالی با کاربرد میدی کنترلر و روش کار آن آشنا شدیم. به‌طور خلاصه، این دستگاه با ارسال پیام‌هایی با پروتکل MIDI به سازها و کامپیوتر، آنها را کنترل می‌کند. اما بیایید به شکلی دقیق‌تر کاربرد و روش کار این دستگاه مفید و کاربردی را توضیح دهیم.
در دنیای سازهای مجازی، ضبط موسیقی از طریق سنتی و با سیگنال صوتی انجام نمی‌شود و MIDI، زبانی است که باید با استفاده از آن، به برقراری ارتباط با نرم‌افزارهای آهنگسازی و سازهای مجازی موجود در آن پرداخت. در واقع، می‌توان گفت که میدی کنترلر به شما امکان می‌دهد که با سازهای مجازی به‌طور کامل ارتباط برقرار کنید و آنها را دقیقاً همانند سازهایی حقیقی بنوازید.
آیا می‌توان بدون استفاده از میدی کنترلر نیز آهنگسازی کرد؟
بله؛ به‌آسانی! شما می‌توانید در تمامی نرم‌افزارهای آهنگسازی (DAWها) با استفاده از تنها یک ماوس به نوشتن نت و انجام سایر مراحل آهنگسازی بپردازید و هیچ الزامی برای خرید میدی کنترلر وجود ندارد.
چرا یک آهنگساز به یک میدی کنترلر نیاز دارد؟
همانطور که گفته شد، شما می‌توانید تنها با استفاده از یک ماوس، به ساخت موسیقی بپردازید؛ اما این روش آهنگسازی، چندان بهینه نیست. استفاده از ماوس در شرایطی همچون سفر و پیاده‌سازی یک ایده موسیقی به شکل فوری، روشی مطلوب است؛ اما ساخت یک موسیقی از صفر تا انتها فقط با کلیک کردن، پروسه‌ای چندان الهام‌بخش نیست و می‌تواند آهنگسازی را به کاری کسل‌کننده برای شما تبدیل کند و حتی کیفیت اثر نهایی را نیز از لحاظ حسی تحت‌الشعاع قرار دهد.
در مقابل، استفاده از یک میدی کنترلر، پروسه آهنگسازی بسیار طبیعی و الهام‌بخشی را برای شما رقم می‌زند و باعث انتقال حس شما به موسیقی می‌شود. در کل، مسلماً به‌کارگیری روش‌های مستقیم و سخت‌افزاری برای ساخت موسیقی، موجب بهبود کیفیت اثر نهایی می‌شود.
نوشتن نت‌ها به‌صورت جداگانه و تنظیم شدت هر یک از آنها با استفاده از ماوس، علاوه بر اینکه پروسه‌ای فرساینده و وقت‌گیر است، در آخر نیز نتیجه‌ای طبیعی، همانند یک ملودی نواخته‌شده با استفاده از کیبورد را برای شما رقم نخواهد زد.
اما انتقال حس نوازندگی به موسیقی، تنها در بخش کیبورد میدی کنترلر خلاصه نمی‌شود؛ بلکه کنترل‌های قابل برنامه‌ریزی موجود در این دستگاه نیز خود می‌توانند نقشی اساسی در این زمینه ایفا کنند. یکی از بهترین کاربردهای ناب‌ها و اسلایدرهای قابل برنامه‌ریزی تعبیه‌شده بر روی میدی کنترلرها، نواختن و تنظیم سازهای ارکسترال مجازی است.
برای مثال، فرض کنید که قصد دارید یک کوارتت سازهای زهی را به‌صورت مجازی و مجزا از یکدیگر ضبط کنید. در این حالت، شما می‌خواهید که صدای سازهای زهی، در طبیعی‌ترین حالت ممکن به موسیقی اضافه شود و یکی از موثرترین عوامل در این بحث، این است که شدت تمامی نت‌ها از شروع تا پایان قطعه، یکسان نباشد و هر یک، تفاوتی جزئی اما محسوس با یکدیگر داشته باشند. سازهای زهی بسته به روش آرشه‌زنی، صدا و اَتَکی بسیار متفاوت دارند. اگر همزمان با نوازندگی، با استفاده از یکی از فیدرهای موجود در میدی کنترلر، شدت صدای ساز مورد نظر را نیز کم و زیاد کنید، می‌توانید شکلی طبیعی به موسیقی ببخشید و آن را به یک قطعه ساخته‌شده با استفاده از سازهای زهی واقعی نزدیک کنید. حاصل نوازندگی سازهای زهی دیجیتال با استفاده از میدی کنترلرهای مدرن، به‌قدری طبیعی است که بسیاری از آهنگسازان فیلم‌های هالیوودی، از میدی کنترلر و سازهای نرم‌افزاری برای ضبط بخش‌های سازهای زهی موسیقی خود استفاده می‌کنند.
انواع میدی کنترلر
میدی کنترلرها در انواع متفاوتی به بازار عرضه می‌شوند تا نیازهای طیف وسیعی از موزیسین‌ها را پوشش دهند.
رایج‌ترین نوع میدی کنترلر، میدی کیبوردها هستند که پیش‌تر راجع به آنها صحبت کردیم. از بهترین میدی کیبوردهای اقتصادی موجود در بازار می‌توان به SE49 و GX49 از شرکت نکتار (Nektar) اشاره کرد. اگر بودجه بالاتری برای خرید میدی کنترلر در نظر گرفته‌اید، حتماً سری KeyLab Essential از شرکت فرانسوی آرتوریا (Arturia) را مد نظر قرار دهید. اگر به دنبال یک میدی کیبورد جمع‌و‌جور و باکیفیت هستید و می‌خواهید در محیط بیرون از استودیو نیز به آهنگسازی بپردازید، Arturia MicroLab و در رنج قیمتی بالاتر، AKAI MPK Mini MK3 و Arturia Minilab 3، گزینه‌هایی بسیار مناسب برای شما محسوب می‌شوند.
یکی دیگر از انواع میدی کنترلر که محبوبیت زیادی در سبک‌هایی چون الکترونیک و هیپ هاپ دارد، نمونه‌هایی هستند که تنها از چندین درام پد تشکیل شده‌اند و نوازندگی درام لاین را با استفاده از سازهای دیجیتال برای موزیسین‌ها ممکن می‌سازند. از جمله بهترین نمونه‌های این نوع از MIDI کنترلر می‌توان به سری Launchpad از شرکت Novation اشاره کرد. البته برخی از میدی کیبوردها نیز به چنین درام پدهایی مجهز هستند.
یک نوع دیگر از این ساز، میدی کنترلر گیتاری است که سازی شبیه یک گیتار الکتریک با قابلیت ارسال و دریافت پیام‌های MIDI است. البته برخی از میدی کنترلرهای گیتاری نیز شباهتی به گیتار الکتریک ندارند و در قالب پیکاپ یا موارد دیگر تولید می‌شوند.
آخرین نوع از میدی کنترلر که در این مطلب به آن اشاره می‌کنیم، نمونه‌هایی هستند که عمدتاً برای نوازندگان سازهای بادی تولید می‌شوند. این سازها نیز همچون میدی کنترلرهای گیتاری، فراگیری کمتری از نمونه‌های دارای کیبورد یا پد دارند؛ اما به هر حال، شرکت‌های نامداری چون یاماها و رولند به تولید میدی کنترلرهای بادی مشغول هستند و نوازندگان بسیاری از آنها استفاده می‌کنند.
جمع‌بندی
اگر نگاهی به استودیوی شخصی افرادی همچون هانس زیمر بیندازید، علاوه بر چندین و چند سینتی سایزر گران قیمت و پیچیده همچون یونیت‌های ماژولار شرکت موگ (Moog)، حداقل یک میدی کنترلر نیز به چشمتان خواهد خورد.
میدی کنترلرها جایگزینی ارزان قیمت برای ارگ‌ها نیستند و در واقع، دستگاه‌هایی کاملاً متفاوت محسوب می‌شوند. امروزه، تصور یک استودیوی موسیقی بدون حداقل یک میدی کیبورد، امری دشوار است و این وسیله، به جزئی بسیار مهم از روند تولید موسیقی بدل شده است.
در پایان، اگر برای انتخاب و خرید میدی کنترلر به مشاوره دقیق و تخصصی نیاز دارید، پیشنهاد می‌کنیم به فروشگاه گیتارایران مراجعه کنید تا با کمک کارشناسان این فروشگاه بتوانید یک محصول باکیفیت از میان بهترین برندهای میدی کنترلر تهیه کنید.
#توجه: این مطلب یک رپرتاژ تبلیغاتی بوده و محتوای آن توسط تبلیغ دهنده تهیه و نگارش شده است.
دیجی‌رو مسئولیتی در قبال محتوای تبلیغاتی ندارد.
