جامعه علمی همیشه در حال کشفهای جدیدی است که میتواند تصویر کاملتری از اقوام باستانی ما انسانها ترسیم کند. به عنوان مثال، اکنون مشخص شده است که نئاندرتالها بسیار باهوشتر از آنچه پیشتر تصور میشد بودهاند و از چسبهای پیچیدهای برای ساخت ابزارهای سنگی کارآمد استفاده میکردند.
نئاندرتالها گروهی از انسانهای باستانی بودند که حدود 400,000 تا 40,000 سال پیش در اروپا و بخشهایی از غرب آسیا زندگی میکردند. آنها از نظر فیزیکی قدرتمندتر و درشتتر از انسانهای امروزی بودند و مغزهای بزرگی داشتند. نئاندرتالها ابزارهای سنگی پیشرفتهای میساختند و از آتش، چادر و لباس برای بقا استفاده میکردند. شواهد اخیر نیز نشان میدهد که آنها از چسبهای پیچیده برای ساخت ابزارهای سنگی استفاده میکردند و دارای مهارتهای هنری و اجتماعی بودند.
نتایج یک مطالعه جدید که در مجله “Science Advances” منتشر شده، نشان میدهد که نئاندرتالها، که از اقوام باستانی انسان هستند، از ابزارهای بیشتری نسبت به آنچه قبلاً تصور میشد استفاده میکردند. ترکیبی که توسط پژوهشگران این مطالعه کشف شده، از قیر طبیعی و خاک سرخ تشکیل شده و شباهتهایی نیز به چسبی دارد که توسط نخستین انسانهای هوشمند در آفریقا استفاده میشده است. این پژوهش بر مطالعه ابزارهای سنگی که از محوطه لوموستیه در فرانسه کشف شده و به 40 هزار سال پیش باز میگردد، متمرکز بوده است.
در حالی که نئاندرتالها به استفاده از قیر درخت غان به عنوان چسب مشهور هستند، تحقیقات جدید نشان میدهد که ابزارها حاوی باقیماندههایی بودهاند که وقتی به صورت شیمیایی تحلیل شدند، به عنوان یک ترکیب خاص از خاک سرخ و قیر شناسایی شدند.
پاتریک اشمیت، یکی از نویسندگان این مطالعه، در بیانیهای گفته:
ما شگفتزده شدیم که محتوای خاک سرخ در این ترکیب بیش از 50 درصد بود. این به این دلیل است که قیر خشک شده در هوا میتواند بدون تغییر به عنوان چسب استفاده شود، اما وقتی مقادیر زیادی خاک سرخ اضافه میشود، خاصیت چسبندگی خود را از دست میدهد.
او ادامه داد:
چسبهای ترکیبی به عنوان یکی از اولین نشانههای فرآیندهای شناختی مدرن که هنوز هم فعال هستند، در نظر گرفته میشوند. آنچه مطالعه ما نشان میدهد این است که انسانهای نخستین در آفریقا و نئاندرتالها در اروپا دارای الگوهای فکری مشابهی بودند.
رادو لوویتا، یکی دیگر از نویسندگان مطالعه، افزود:
این ابزارهای شگفتانگیز که به خوبی حفظ شدهاند، یک راهحل فنی را نشان میدهند که به طور گستردهای مشابه نمونههایی از ابزارهایی است که توسط انسانهای مدرن اولیه در آفریقا ساخته شدهاند، اما دستورالعمل دقیق این ابزارها، یک چرخش نئاندرتالی را نشان میدهد، که همان تولید دستههای ابزارهای دستی است.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که نئاندرتالها از دانش پیشرفتهای در زمینه ترکیب مواد مختلف برای ساخت چسبهای کارآمد برخوردار بودند، که این امر نشاندهنده تواناییهای شناختی پیشرفته آنها است. این کشفیات جدید، تصویر کلی ما از نئاندرتالها را تغییر داده و نشان میدهد که آنها نه تنها از نظر فیزیکی، بلکه از نظر شناختی نیز بسیار پیشرفته بودهاند. این یافتهها همچنین نشان میدهد که نئاندرتالها و انسانهای اولیه هوشمند، هر دو به روشهای مشابهی برای حل مشکلات تکنولوژیکی دست یافته بودند، که این میتواند بیانگر همگرایی شناختی و فرهنگی بین این دو گروه باشد.