چرا قیمت ارز دیجیتال در صرافی ها متفاوت است؟

در عصر دیجیتال، بازار کریپتوکارنسی‌ها به‌سرعت جای خودش را در میان نظام مالی باز کرد و رمزارزها به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شدند. با گسترش این بازار نوظهور، بسیاری از صرافی‌های ایرانی نیز وارد این عرصه شدند تا خرید و فروش ارزهای دیجیتال برای کاربران داخل کشور آسان‌تر شود. اما مسئله مهمی که ذهن کاربران را درگیر می‌کند، تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌های آنلاین است. احتمالا شما هم هنگام مقایسه قیمت رمزارزها در صرافی‌های ارز دیجیتال، با قیمت‌های متفاوتی مواجه شده‌اید و از خودتان پرسیده‌اید که دلیل اختلاف قیمت بیت کوین یا سایر رمزارزها در صرافی‌های مختلف چیست؟ این تفاوت قیمت، هرچند اندک، موجب سردرگمی و نگرانی کاربران می‌شود. به همین دلیل در این مطلب تصمیم داریم ببینیم چرا قیمت ارز دیجیتال در صرافی ها متفاوت است و چه عواملی باعث تفاوت قیمت ارز دیجیتال در صرافی‌ها می‌شود. با ما همراه باشید.

دلایل تفاوت قیمت ارز دیجیتال در صرافی ها چیست؟

پیش از اینکه ببینیم چه عواملی موجب اختلاف قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی های مختلف می‌شود، باید با نحوه قیمت‌گذاری رمزارزها آشنا شویم. ارزهای فیات مانند یورو و دلار با اعمال سیاست‌های مالی دولت‌ها کنترل می‌شوند و همواره قیمت واحدی دارند. اما قیمت‌گذاری ارزهای دیجیتال تحت نظارت یک نهاد متمرکز قرار ندارد و توسط عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. اگرچه این مکانیزم آرمان تمرکززدایی را محقق کرده است؛ اما نبود یک استاندارد واحد برای قیمت‌گذاری چالش‌هایی را به‌وجود می‌آورد که یکی از آن‌ها تفاوت قیمت در فهرست صرافی‌ها است. در ادامه ضمن بررسی بیشتر این موضوع، دلایل دیگری که موجب تفاوت قیمت ارز دیجیتال در صرافی‌ها می‌شوند را معرفی می‌کنیم.

فقدان استاندارد قیمت‌گذاری

برخلاف ارزهای سنتی که تحت نظارت بانک‌های مرکزی قراردارند، ارزهای دیجیتال به‌صورت همتا به‌همتا معامله می‌شوند. این یعنی هر کسی می‌تواند در بازار آزاد یا همان صرافی‌ها به خرید یا فروش ارز دیجیتال با قیمت پیشنهادی اقدام کند. به‌طور مثال تفاوت قیمت بیت کوین در صرافی‌های مختلف ناشی از میانگین قیمتی است که کاربران آن صرافی مایل به پرداخت هستند. نکته دیگر این است که صرافی‌ها ملزم به پیروی از استاندارد واحدی نیستند و بنا به تشخیص خود می‌توانند نرخ متفاوتی را نسبت به رقبا اعلام کنند. به استثنای استیبل‌کوین‌ها که همواره قیمت ثابتی دارند، تفاوت قیمت‌گذاری برای همه ارزهای دیجیتال وجود دارد.

تقاضای بازار در صرافی ارز دیجیتال

دومین عاملی که موجب تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌ها می‌شود، حجم تقاضا در آن پلتفرم است. به‌طور مثال اگر در یک صرافی ارز دیجیتال، تقاضای زیادی برای بیت کوین وجود داشته باشد، قیمت در این صرافی بالاتر از سایر رقبایی است که خریداران کمتری دارند. به عبارت دیگر کاربران این صرافی خاص به دلیل حجم تقاضا حاضر هستند برای خرید بیت کوین قیمت بالاتری بپردازند. به‌طور کلی عوامل نظیر احساسات بازار، رویدادهای جهانی و پوشش رسانه‌ای روی تقاضای بازار اثر می‌گذارند. همان‌طور که اخبار مثبت موجب افزایش تقاضا می‌شود، اخبار منفی مانند هک‌ها یا تشدید قوانین نظارتی منجر به کاهش خریداران و افت قیمت در صرافی‌های ارز دیجیتال می‌شود.

متفاوت بودن نقدینگی صرافی‌ها

در حال حاضر صرافی‌های ایرانی متعددی در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارند؛ اما تعداد کاربران و حجم معاملات آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. هرچه خرید و فروش ارزهای دیجیتال در یک صرافی کمتر باشد، نقدینگی کاهش پیدا می‌کند. در نهایت کمبود نقدینگی باعث افزایش نوسان‌های ناگهانی و بروز شکاف در قیمت‌ها می‌شود. در این‌جا باید به این نکته هم اشاره کنیم که تعداد ارزهای پشتیبانی‌شده هم می‌تواند عامل موثری در افزایش تعداد کاربران و حجم معاملات باشد که در نهایت روی نقدینگی اثر می‌گذارد.

تفاوت در مکانیزم و زمان به‌روز رسانی قیمت‌ها

صرافی‌های ارز دیجیتال برای قیمت‌گذاری رمزارزها از فاکتورها و منابع متفاوتی استفاده می‌کنند. به‌طور مثال ابزار «میانگین تخمین قیمت» (Average Estimate Pricing) ابزاری برای ردیابی میانگین قیمت‌ در صرافی‌های ارز دیجیتال مشهور دنیا به عنوان بهای مبنا است. به‌طور مثال پلتفرم‌های جمع‌آوری داده کوین مارکت کپ (CoinMarketCap) و کوین گکو (CoinGecko) هر کدام داده‌های‌شان را از منابع متفاوتی به‌دست می‌آورند و فهرست قیمت‌هایشان اندکی تفاوت دارد. حالا ممکن است یک صرافی ایرانی از فهرست قیمت‌های کوین‌ مارکت کپ پیروی کند و دیگری بهای مبنا را از کوین‌گکو بگیرد. نکته دیگر این است که هر صرافی‌ بر اساس آخرین معاملات کاربران در همان صرافی قیمت‌های خود را به‌روز می‌کند. با توجه به اینکه زمان مشخصی برای به‌روز رسانی قیمت‌ها وجود ندارد، این موضوع هم می‌تواند یکی دیگر از دلایل اختلاف قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌ها باشد.

سیاست‌های مالی صرافی‌ها

صرافی‌‌های ارز دیجیتال سیاست‌های مالی متفاوتی دارند که شامل استراتژی‌های قیمت‌گذاری، جذب مشتری و افزایش سودآوری می‌شود. ممکن است یک صرافی آنلاین با ارائه قیمت‌های پایین‌تر، تخفیف‌های ویژه و مشوق‌های مالی دنبال جذب انبوه کاربران باشد. در مقابل ممکن است یک صرافی با ارائه سرویس‌های ممتاز و قیمت‌های بالاتر روی مشتری‌های خاص، حرفه‌ای و معاملات حجم بالا تمرکز کند. علاوه بر موارد مذکور، عواملی دیگری نظیر کارمزد صرافی، نرخ تبدیل ارز و نوسان بازار هم می‌تواند روی تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌های مختلف اثر بگذارد.

چطور از اختلاف قیمت در صرافی ها درآمد کسب کنیم؟

با توجه به دلایلی که گفتیم ممکن است قیمت یک ارز دیجیتال در صرافی‌های مختلف به‌طور همزمان از چند سنت تا چند دلار تفاوت داشته باشد. حالا این هنر تریدر است که رمزارزی مانند بیت کوین را از یک صرافی با قیمت پایین‌تر بخرد و در صرافی دیگر با قیمت بالاتر بفروشد. به این استراتژی که تریدر از تفاوت قیمت صرافی‌ها سود به‌دست می‌آورد، آربیتراژ (Arbitrage) گفته می‌شود.