متا (Meta)، غول دنیای فناوری و صاحب شبکههای اجتماعی بزرگی مانند فیسبوک و اینستاگرام، اخیراً پروژه جاهطلبانهای برای احداث اولین مرکز داده هستهای هوش مصنوعی را در آمریکا به دلیل موانع زیستمحیطی متوقف کرد. این شرکت قصد داشت برای پردازشهای گسترده مرتبط با هوش مصنوعی، از یک منبع انرژی پاک و بدون انتشار گازهای گلخانهای که توسط یک اپراتور نیروگاه هستهای ارائه میشد، بهرهمند شود. این تصمیم میتوانست متا را به اولین شرکت بزرگ فناوری تبدیل کند که به طور خاص از انرژی هستهای برای نیازهای پردازشی هوش مصنوعی استفاده میکند. با این حال، وجود یک گونه نادر زنبور عسل در منطقه مورد نظر برای احداث مرکز داده، مانع بزرگی برای این پروژه به وجود آورد که در نهایت منجر به توقف آن شد! در ادامه با دیجی رو همراه باشید.
چرا شرکتهای بزرگ فناوری به انرژی هستهای علاقهمند شدهاند؟
در سالهای اخیر، شرکتهای بزرگ فناوری تمایل زیادی به استفاده از انرژی هستهای به عنوان منبع انرژی برای توسعه فناوریهای هوش مصنوعی نشان دادهاند. دلیل این علاقهمندی در واقع به نیاز گسترده مدلهای هوش مصنوعی به قدرت پردازشی برمیگردد؛ پردازشهایی که مقدار زیادی انرژی نیاز دارند و به شکل مداوم و 24 ساعته در حال انجام هستند. منابع انرژی سنتی، به ویژه سوختهای فسیلی، به دلیل افزایش انتشار کربن و تأثیرات زیستمحیطی، با مشکل پایداری و توسعهپذیری مواجهاند. اما انرژی هستهای، علاوه بر این که پایدار است، بدون انتشار کربن نیز میتواند انرژی مورد نیاز این مراکز پردازشی را فراهم کند و با اهداف زیستمحیطی و تعهدات بلند مدت شرکتهای فناوری بزرگ همخوانی داشته باشد.
تأثیر زنبورها بر برنامه هستهای متا
در جریان بررسیهای زیستمحیطی برای احداث این مرکز داده، گونهای نادر از زنبورهای عسل در منطقه مورد نظر کشف شد که در فهرست گونههای در معرض خطر انقراض قرار دارد. این موضوع به نگرانیهای قانونی و زیستمحیطی انجامید و باعث شد که متا نتواند پروژه خود را در این منطقه پیش ببرد. طی جلسهای عمومی با کارکنان، مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، از این تصمیم ابراز نارضایتی کرد و اظهار داشت که این شرکت آماده بود تا با همکاری شرکت ارائه دهنده انرژی هستهای، انرژی پاک را برای این تأسیسات تامین کند.
آینده برنامههای انرژی پاک متا
اگر چه برنامههای متا برای احداث این مرکز داده در این منطقه مشخص به حال تعلیق درآمده است، اما این شرکت همچنان به دنبال راههای دیگری برای تأمین منابع انرژی عاری از کربن است. این اقدام در راستای یک روند کلی در میان غولهای فناوری است که همگی به دنبال کاهش انتشار کربن و تامین انرژی پایدار برای مراکز دادههای خود هستند. شرکتهایی مانند مایکروسافت، گوگل، و آمازون نیز به تازگی متعهد شدهاند که از انرژی هستهای برای مراکز داده خود استفاده کنند.
به عنوان مثال، مایکروسافت توافقنامهای بیست ساله را با نیروگاه تاریخی Three Mile Island که اکنون به نام مرکز انرژی پاک Crane Clean Energy Center تغییر نام داده است، امضا کرده تا انرژی مورد نیاز پروژههای هوش مصنوعی خود را از این نیروگاه تامین کند. گوگل و آمازون نیز سرمایهگذاریهایی روی راکتورهای کوچک ماژولار (SMRs) انجام دادهاند. این راکتورها در واقع واحدهای هستهای کوچکتری هستند که به دلیل ابعاد کوچک و قابلیت استفاده انعطافپذیرتر، ایمنی بیشتری دارند. گوگل انتظار دارد راکتورهای خود را تا سال 2030 به بهرهبرداری برساند.
در این بین، متا نیز همچنان به دنبال کشف منابع دیگری از انرژی پاک برای پشتیبانی از عملیات سنگین پردازشی هوش مصنوعی خود است. افزایش وابستگی صنعت فناوری به انرژی هستهای نشان دهنده نیاز فزاینده این صنعت به انرژی و نقش حیاتی انرژی پاک در دستیابی به اهداف بلند مدت است. با این حال، به دلیل وجود حیات وحش در معرض خطر و همچنین موانع قانونی، برنامه متا برای آیندهای با مراکز داده هستهای حداقل در این برهه زمانی خاص متوقف شده است.