مرکز تحقیقاتی Counterpoint Research اخیراً یافته‌ها و پیش‌بینی‌های خود را در مورد عرضه تراشه های هوش مصنوعی موبایل منتشر کرده است. هوش مصنوعی مولد یا GenAI، یک اصطلاح کلی است که مدل‌های متنی، تصویری، صوتی و ویدیویی را در بر می‌گیرد. این دسته از تراشه‌ها به جای اینکه وظیفه پردازش‌های سنگین هوش مصنوعی را به فضای ابری واگذار کنند، از شتاب دهنده سخت‌افزاری داخلی برای این کار بهره می‌برند.
پیش‌بینی کانترپوینت حاکی از یک جهش بزرگ در بازار است. این مرکز تخمین می‌زند که تراشه های هوش مصنوعی موبایل در سال جاری میلادی، 35 درصد از کل تراشه‌های گوشی‌های هوشمند عرضه شده را تشکیل خواهند داد. این رقم نشان دهنده یک افزایش شگفت‌انگیز 74 درصدی نسبت به سال 2024 است. این رشد سریع، نشان از آغاز یک انقلاب سخت‌افزاری دارد که در آن تراشه های هوش مصنوعی موبایل به یک استاندارد جدید در صنعت تبدیل می‌شوند.
رقابت در صدر: سهم بازار تراشه های هوش مصنوعی موبایل
نکته جالب توجه در این گزارش، سهم تولیدکنندگان از بازار تراشه های هوش مصنوعی موبایل است. اپل با سهم پیش‌بینی شده 46 درصدی، رهبری این بخش را بر عهده دارد. پس از آن، کوالکام با سهم 35 درصدی و مدیاتک با سهم 12 درصدی قرار دارند.
پیشتازی اپل تا حد زیادی ناشی از کنترل کامل این شرکت بر اکوسیستم خود است؛ جایی که تقریباً تمام گوشی‌های عرضه شده توسط اپل، از تراشه‌های اختصاصی مجهز به شتاب دهنده هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. در مقابل، کوالکام و مدیاتک برای نفوذ در بین تولیدکنندگان مختلف اندرویدی رقابت می‌کنند. رشد خیره کننده سهم کوالکام نیز نشان از تمرکز جدی این شرکت بر ارائه تراشه های هوش مصنوعی موبایل پیشرفته برای شرکای اندرویدی دارد.
پرچمدارها و الزام به هوش مصنوعی
در بخش پرچمدارها، پشتیبانی از هوش مصنوعی مولد دیگر یک ویژگی اختیاری نیست، بلکه به یک الزام تبدیل شده است. کانترپوینت پیش‌بینی می‌کند که تقریباً تمام تراشه‌های پرچمدار (حدود 88 درصد) که امسال عرضه می‌شوند، از GenAI پشتیبانی خواهند کرد.
این افزایش 53 درصدی نسبت به سال گذشته، عمدتاً به دلیل ورود پرچمدارهای جدیدی از تولیدکنندگان بزرگ است. تراشه‌هایی مانند اپل A19 (پرو)، اسنپدراگون 8 الیت نسل 5 و دایمنسیتی 9500 همگی برای پردازش‌های هوش مصنوعی در سطح سخت‌افزار بهینه‌سازی شده‌اند. این تراشه‌ها با هسته‌های عصبی (NPU) قدرتمند خود، به کاربران این امکان را می‌دهند تا مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) و قابلیت‌های پیشرفته ویرایش تصویر و ویدیو را بدون نیاز به ارسال داده به سرورهای ابری، مستقیماً روی گوشی اجرا کنند. این امر حریم خصوصی و سرعت اجرای وظایف هوش مصنوعی را به شدت بهبود می‌بخشد.
نفوذ هوش مصنوعی به بخش میان‌رده: رشد 3 برابری تراشه های هوش مصنوعی موبایل
اما خبر مهم این است که هوش مصنوعی مولد دیگر به طور انحصاری در اختیار پرچمدارها نیست. بخش گوشی‌های هوشمند میان‌رده (با قیمت 300 تا 499 دلار) شاهد رشد بسیار سریعی در پذیرش تراشه های هوش مصنوعی موبایل است؛ به طوری که این رشد نسبت به سال گذشته سه برابر شده است.
این دسته از گوشی‌ها در سال جاری 38 درصد از کل گوشی‌های مجهز به GenAI را تشکیل خواهند داد. این گوشی‌ها بر پایه تراشه‌هایی از سری اسنپدراگون 7 و 6 و همچنین سری دایمنسیتی 8000 مدیاتک کار می‌کنند. این نفوذ سریع به میان‌رده‌ها نشان می‌دهد که ویژگی‌هایی مانند «پاک کننده جادویی» در عکس‌ها، خلاصه‌سازی متون و قابلیت‌های پیشرفته ترجمه، به زودی به عنوان قابلیت‌های استاندارد در دسترس طیف وسیع‌تری از مصرف‌کنندگان قرار خواهد گرفت.
در بخش میان‌رده، کوالکام با سهم قاطع 57 درصدی پیشتاز است. این برتری کوالکام در تأمین تراشه های هوش مصنوعی موبایل برای گوشی‌های میان‌رده، نشان دهنده استراتژی موفق این شرکت در گسترش فناوری‌های هوش مصنوعی خود به بخش‌های اقتصادی‌تر بازار است و سهمی عمده در رشد 74 درصدی کلی بازار دارد.
نتیجه‌گیری
رشد 74 درصدی پیش‌بینی شده در عرضه تراشه های هوش مصنوعی موبایل، نشان می‌دهد که سال 2025 نقطه عطفی برای تحول در گوشی‌های هوشمند است. این افزایش چشمگیر، نه تنها تجربه کاربران دستگاه‌های پرچمدار را با عملکرد بی‌نظیر ارتقا می‌دهد، بلکه با نفوذ به بازار میان‌رده، هوش مصنوعی مولد را به یک قابلیت دموکراتیک و در دسترس برای همگان تبدیل می‌کند. با رهبری اپل در سهم کلی و برتری کوالکام در بخش میان‌رده، رقابت سختی برای تبدیل شدن به پلتفرم غالب در عصر تراشه های هوش مصنوعی موبایل در پیش است.
