احتمالاً در چند وقت اخیر از شنیدن کلی خبر در مورد ابزارهای هوش مصنوعی جدید و قابلیتهایی که دارند، خسته شدهاید. با این حال، نمیتوان از فناوری عقب ماند و همه ما کنجکاو هستیم تا بدانیم دنیای فناوری به کدام سمت در حال حرکت است.
با توجه به پیشرفتهای عظیمی که در سالهای اخیر در حوزه هوش مصنوعی انجام شده، بازار شایعات و گمانهزنیها در مورد آینده این فناوری نیز بسیار داغ شده است. یکی از عجیبترین پیشبینیهایی که در مورد هوش مصنوعی میشود این است که این فناوری در آینده نزدیک قادر خواهد بود، تصاویر ذهنی ما انسانها را بازسازی کرده و آنها را به عکسهایی واقعی تبدیل کند!
اما این ایده جالب و در عین حال ترسناک تا چه حد به واقعیت نزدیک است و آیا لازم است تا در مورد تبدیل شدن امواج مغزیمان به تصاویر واقعی نگران باشیم؟! در ادامه این مقاله از دیجی رو قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم. با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی میتواند امواج مغزی انسان را رمزگشایی کند
اگر فکر میکنید اوج کارهایی را که فناوری هوش مصنوعی میتواند انجام دهد دیدهاید، بهتر است یک بازنگری اساسی در این مورد انجام دهید! تیمی از محققان دانشگاه ملی سنگاپور به سرپرستی یکی از دانشجویان دکتری به نام Zijiao Chen اخیراً موفق به رمزگشایی امواج مغزی انسان با کمک هوش مصنوعی و دستگاه fMRI شدهاند.
همانطور که NBC News گزارش داده، محققان در این بررسی جدید، شرکت کنندگان را به دستگاه متصل کردند و از هوش مصنوعی خواستند تا الگوهای مغز آنها را به مدت 20 ساعت مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. در طی این فرآیند به شرکت کنندگان در آزمایش، تصاویر مختلفی (یک خانه، یک ماشین آتش نشانی و غیره) نشان داده شد و سپس هوش مصنوعی تصویری را بر اساس آنچه که شرکت کننده در حال فکر کردن و تجسم کردن آن در ذهن بود، ایجاد کرد. در 84 درصد موارد، تصویر تولید شده توسط هوش مصنوعی ارتباط معنایی بسیار نزدیکی با تصویر اصلی داشت.
این فناوری هنوز در مراحل ابتدایی خود است، اما به واسطه همین آزمایش و تحقیق میتوان استدلال کرد که هوش مصنوعی جا برای کار در زمینه رمزگشایی امواج مغزی انسان دارد و همانطور که در مورد ChatGPT و ارتقاء آن به نسخه سیدنی بینگ و سپس GPT-4 مشاهده کردیم، این فناوری نیز روز به روز بهتر میشود. بنابراین، منطقی است که نتیجهگیری کنیم این فناوری نیز مسیر مشابهی طی کرده و میتواند به دنیای بسیار متفاوتی منجر شود.
آیا باید در این مورد نگران باشیم؟
شنیدن دو عبارت “هوش مصنوعی” و “امواج مغزی انسان” در کنار هم کافی است تا حس ترس را در هر کسی برانگیزد. بنابراین، اگر نسبت به این پیشرفت احساس نگرانی دارد، خودتان را سرزنش نکیند. مانند هر فناوری دیگری، در اینجا هم نکتههای مثبت و منفی وجود دارد. در واقع، نتیجهای که به دست میآوریم بستگی به این دارد که ما به عنوان یک کاربران فناوری چگونه از آن استفاده کنیم.
در ادامه با ما همراه باشید تا نگاهی به برخی مزایا و معایب هوش مصنوعی در رمزگشایی امواج مغزی انسان بیندازیم.
مزیت: این فناوری میتواند به ما کمک کند با افراد ناتوان بهتر ارتباط برقرار کنیم
ناتوانیهای زیادی وجود دارند که میتوانند باعث شوند فرد از برقراری ارتباط کلامی عاجز شود. چنین شرایطی میتواند برای فرد آسیب دیده و خانواده او بسیار دشوار باشد. در حالی که این دسته افراد دارای ناتوانی تکلمی قادرند زندگی خوب و عادی داشته و اطرافیان خود را دوست داشته باشند، اما عدم برقراری ارتباط ساده و مؤثر میتواند آنها را منزوی کند.
فناوری هوش مصنوعی میتواند این مشل را برطرف کرده و به اعضای خانواده و دوستان یک فرد غیرکلامی اجازه دهد تا تصور بهتری از تفکرات و احساس او داشته باشند. این ایده میتواند امکان ارتباط بیشتر بین آنها را فراهم کرده و همچنین شیوه مراقبت و ارائه خدمات به فرد غیرکلامی را بهبود ببخشد.
بیشتر بخوانید:
عیب: این فناوری میتواند باعث از بین رفتن هر چه بیشتر حریم خصوصی شود
شما در حال حاضر نیز هر جا که میروید، چه در دنیای واقعی و چه آنلاین، ردیابی میشوید. دوربینهای مداربسته، کوکیها و توکنهای شناسایی، همگی بدون توجه به استدلالهای ما مبنی بر اینکه حریم خصوصی باید به عنوان یکی از حقوق بشر در نظر گرفته شود، زمینه ردیابی مداممان را فراهم میکنند. اما حداقل تاکنون ذهن ما از چشمان کنجکاو در امان بوده و حاکمیت آن در دست خودمان بوده است.
حال، چه اتفاقی میافتد وقتی این رمزگشایی امواج مغزی انسان فراگیر شده و به حدی برسد که بتوان تفکرات ذهنی هر فردی را اسکن کرد؟
در واقع، به نظر میرسد این پیشرفت جدید هوش مصنوعی میتواند آخرین میخ را به تابوت حریم خصوصی افراد کوبیده و برای همیشه آنها در معرض ردیابی قرار دهد. اغلب میشنویم که وقتی از حریم خصوصی در وب و فضای مجازی به میان میآید، افراد میگویند “من چیزی برای پنهان کردن ندارم”. اما وقتی صحبت از افکار میشود، اوضاع کاملاً فرق میکند و همه ما ممکن است در زندگی روزانه خود به چیزهایی فکر کنیم که واقعاً به آن اعتقاد نداریم و قطعاً دوست نداریم همه چیزهایی که به آنها فکر میکنیم، در معرض دیده و یا شنیده شدن باشد.
مزیت: رمزگشایی امواج مغزی میتواند در زمینه پزشکی بسیار کمک کننده باشد
این فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی به محققان کمک میکند تا هم تخیل انسان و هم نحوه عملکرد مغز را در هنگام پاسخ به محرکهای مختلف بررسی کنند. همچنین، این امکان وجود دارد که بتوان از این تکنولوژی نوین در حوزههای دیگر پزشکی نیز استفاده کرد. روانشناسان به طور خاص ممکن است بتوانند از این روش برای درک محرکهای PTSD در افراد و همچنین درک بیشتر در مورد تخیل انسان استفاده کنند که این مورد به نوبه خود میتواند منجر به پیشرفتهای بعدی شود.
عیب: میتواند دامنه شغلی شما را محدود کند
رمزگشایی امواج مغزی به کمک هوش مصنوعی میتواند امکان بررسی دقیق میزان تمرکز و عملکرد ذهنی افراد را مهیا کرده و به این ترتیب، ارزیابی پتانسیل شما به عنوان یک کارمند بسیار سادهتر خواهد شد. این فناوری هوش مصنوعی جدید، تواناییهای کارفرمایان را برای نظارت بر الگوهای مغزی شما و در نتیجه، تصمیمگیری درباره تواناییهای شما به عنوان یک کارمند را بیشتر میکند.
تنها کافی است تا یک یا دو شرکت است بتوانند این رویه را در استخدام خود بگنجانند و بعد از شاهد پیوستن شرکتهای دیگر هم خواهیم بود که دومینو وار از فناوری هوش مصنوعی برای ارزیابی قابلیتهای کارکنان استفاده میکنند. هیچ شرکتی نمیخواهد در استخدام نیرو ضعیف عمل کرده و استعدادهای برتر را از دست بدهد، بنابراین این فناوری تشخیص اینکه آیا شما متناسب با یک شغل هستید یا خیر را برای آنها آسانتر میکند.
خیلی هم جدی در مورد آن فکر نکنید؛ ممکن است در نهایت به یک بیلبورد ختم شود!
همانطور که گفتیم، فناوری رمزگشایی امواج مغزی انسان با هوش مصنوعی هنوز در مراحل ابتدایی خود است و از همین رو به نظر میرسد در شرایط فعلی جای نگرانی خاصی نیست. اما با گذشت زمان، این فناوری نیز به توسعه و پیشرفت ادامه خواهد داد و نمی توان گفت در نهایت چه تأثیری بر زندگی ما و شما خواهد داشت. این که آیا یک فناوری نوظهور مانند این برای انسانها خوب است یا بد، بیش از همه به خود ما و نحوه استفاده از تکنولوژی برمیگردد. بیایید فقط امیدوار باشیم که همه تصمیم بگیرند اخلاق را در دنیای مدرن مدنظر داشته و آن را نادیده نگیرند.