حالا که نبرد بین پردازندههای سری کافی لیک اینتل (Coffee Lake) و ایامدی رایزن (AMD Ryzen) کمی فروکش کرده، جنگ بین نسل دوم رایزن و کانن لیک (Cannon Lake) تازه آغاز شده است. این رقابت داغ بهانهای شده تا ما نیز دوباره در پی یافتن پاسخی برای این سؤال کلیشهای باشیم: ایامدی یا اینتل؟
اساساً پردازنده به عنوان مغز رایانه شما بوده و در پشت پرده همه کارهایی قرار دارد که با رایانه خود انجام می دهید. به همین دلیل هم در هنگام جمع کردن یک رایانه جدید و یا ارتقاء سیستم، پیدا کردن و انتخاب یک پردازنده مناسب بسیار مهم است، زیرا معمولاً هیچ کس دوست ندارد بابت ویژگی هایی که نیازی به آنها ندارد، پول پرداخت کند.
اگر در چند سال اخیر پیگیر رقابت عجیب و غریب اینتل و AMD بوده باشید، احتمالاً اطلاع دارید که AMD و اینتل به طور سنتی بر بخش های مختلفی از بازار CPU تمرکز کردهاند. در حالی که اینتل بیشتر بر روی سرعت و کارایی بالاتر با وجود تعداد کمتر هستهها، تمرکز کرده است، AMD تأکید زیادی بر افزایش تعداد هسته های پردازندههای خود و بهبود عملکرد چند رشته ای آنها داشته است.
بنابراین غیرممکن نیست که AMD و اینتل بتوانند همزیستی مسالمت آمیزی با یکدیگر داشته و هر کدام مخاطبان خاص خود را راضی نگه دارند، در حالی که در برخی زمینهها نیز رقابت مستقیم با یکدیگر بپردازند. اگر شما از آن دسته از کاربرانی هستید که تعصب خاصی بر روی برند پردازنده نداشته و تنها می خواهید قطعهای مناسب نیاز خود پیدا کنید، در این صورت در ادامه مطلب با دیجی رو همراه باشید تا نگاهی به ویژگیهای محصولات دو شرکت اینتل و AMD داشته و شما را در امر انتخاب یاری کنیم.
قیمت
همواره کسانی که به دنبال خرید بهترین پردازنده ممکن با کمترین هزینه هستند، بر این باورند که پردازندههای AMD ارزانتر از محصولات اینتل هستند. در واقع این طرز فکر تاحدود زیادی درست است و AMD در زمینه پردازندههای مقرون به صرفه و ارزان قیمت عملکرد بسیار بهتری نسبت به رقیب دیرینه خود داشته است.
اما در حال حاضر که پردازنده های سری رایزن AMD ارزش خود را به عنوان پردازندههایی رده بالا به خوبی ثابت کرده اند، اوضاع تاحدود زیادی تغییر کرده است. این روزها اینتل در حوزه پردازندههای مقرون به صرفه حرف اول را می زند و پردازنده 64 دلاری این شرکت به نام Pentium G4560 عملکرد به مراتب بهتری نسبت به پردازنده 110 دلاری A12-9800 ایامدی ارائه می دهد.
حتی در بین تراشه های میان رده هم اینتل با ارائه پردازنده های نسل 8 کافی لیک توانسته بازار را تحت تسلط خود در آورده و به عنوان مثال Core i3-8100T را با قیمت 117 دلار در اختیار خریداران قرار دهد.
بخش عمده ای از این مسئله ناشی از عدم تمایل شرکت AMD به کنار گذاشتن معماری قدیمی خود در پردازندههای ارزان قیمت و طراحی آنها بر پایه استاندارد فعلی Zen است؛ معماری استانداردی که در حال حاضر در پردازندههای رده بالاتر این شرکت به کار گرفته شده و نتیجه بسیار خوبی نیز داشته است.
با این حال، هنوز هم در حوزه پردازندههای رده پایین، محصولات اینتل و AMD تقریباً از قیمت مشابهی برخوردار هستند. شرایط زمانی تغییر می کند که بخواهید به سراغ پردازندههای گرانتر از 200 دلار بروید. تراشه های رده بالای اینتل در حال حاضر از 4 تا 18 هسته برخوردار هستند، در حالی که در بین تراشه های AMD تا 16 هسته هم می توانید پیدا کنید.
و البته به لطف کاهش قیمتی که اخیراً اتفاق افتاده، در حال حاضر می توانید پردازندههای AMD Ryzen 5 2400G و Ryzen 3 2200G را به ترتیب با قیمتهای 160 و 105 دلار تهیه کنید که یک پیشنهاد بسیار وسوسه انگیز است.
در حالی که از مدتها قبل شاهد انتشار شایعاتی بودیم مبنی بر اینکه تراشه های رایزن AMD با وجود قیمت پایینتر دارای عملکرد بسیار پیشرفتهتری هستند، بنچمارکهای اخیر نشان دادهاند که پردازندههای اینتل همچنان در زمینه قدرت پردازشی و عملکرد، حرف اول را می زنند.
اگر از توان خرید خوبی برخوردار هستید، می توانید به سراغ Core i7-8700K بروید که 359 دلار قیمت دارد و یا پردازنده نسبتاً مشابه آن را از بین محصولات ایامدی به نام Ryzen 7 2700X با قیمت 329 دلار تهیه نمایید. اگر هم قیمت پردازنده کمترین اهمیت را برایتان دارد در این صورت پردازنده 425 دلاری Core i7-8086K می تواند یک انتخاب مناسب باشد.
عملکرد پردازشی و گرافیکی
اگر قصد جمع کردن یک رایانه گیمینگ یا مخصوص بازی هستید، در این صورت باید از یک کارت گرافیک مستقل یا GPU (واحد پردازش گرافیکی) استفاده کنید. در واقع تراشه گرافیکی ادغام شده در برخی پردازندهها نمی تواند پاسخگوی نیاز گیمرهای حرفهای بوده و مثلاً بازی Middle Earth: Shadow of War را در بهترین تنظیمات و با وضوح بالا اجرا کنند.
اما با این حال، اگر انتظار شما از کیفیت اجرای بازی چندان بالا نباشد می توانید از پردازنده های با تراشه گرافیکی مجتمع هم استفاده کنید. در این زمینه، AMD برنده مطلق رقابت است. این شرکت به لطف انتشار Ryzen 5 2400G که مجهز به تراشه گرافیکی قدرتمند وگا 11 است، تکنولوژی گرافیکی پردازنده های اینتل را به طور کامل شکست داده و پشت سر گذاشته است.
با توجه به این شرایط، حتی خود اینتل هم شکست را قبول کرده و رسماً شروع به عرضه پردازنده های موبایلی رده بالای سری H خود با گرافیک AMD نموده است. این یعنی، لپ تاپ های مبتنی بر اینتل می توانند بسیار نازک تر شده و تراشههای سیلیکونی آنها بیش از 50 درصد کوچکتر شود.
البته با وجود اینکه در حال حاضر اینتل شکست خود را در زمینه تراشه گرافیکی مجتمع در پردازندهها قبول کرده اما این شرکت قصد دارد در آیندهای نزدیک همه را شگفت زده کند. این طور که اعلام شده اینتل در نظر دارد تا سال 2020 یک GPU یا تراشه گرافیکی قدرتمند را با هدف تأمین نیاز گیمرها عرضه کند. و اگر اینتل بخشی از اینگونه تلاشهای خود در زمینه تولید تراشههای گرافیکی را برای بهبود گرافیک مجتمع بهکار گیرد، می توانیم شاهد پردازندههایی با تراشه گرافیکی ادغام شده و قدرتمند از سوی این شرکت باشیم.
با این حال، اگر تمام چیزی که در زمینه بازیها به دنبالش هستید، اجرای League of Legends در تنظیمات پایین و یا استفاده از شبیه سازها برای اجرای بازیهای قدیمی است، در این صورت جدیدترین پردازندههای سری کیبی لیک و کافی لیک اینتل و یا پردازندههای سری A ایامدی، که دارای تراشه گرافیکی مجتمع هستند، می توانند نیاز شما را برآورده کنند.
در حوزه رایانههای رده بالا که در کنار CPU قرار است از یک کارت گرافیک قدرتمند از محصولات AMD یا Nvidia استفاده کنید، پردازنده های اینتل معمولاً عملکرد بهتری داشته و سرعت پایه و حداکثر سرعت آنها در مقایسه با پردازندههای AMD بالاتر است. در عین حال، پردازندههای AMD در زمینه مولتی تسکینگ و اجرای همزمان برنامهها بهتر عمل می کنند که این مسئله به خاطر استفاده تعداد هستهها و رشتههای بیشتر است. همچنین نیاز به گفتن نیست که پردازندههای سری رایزن AMD از شیارهای PCIe چند تایی پشتیبانی بهتری کرده و این مسئله باعث می شود تا اگر به دنبال استفاده از چندین کارت گرافیک مجزا در رایانه خود باشید، عملکرد بهتری را با این پردازندهها دریافت کنید.
در حالی که تعیین برنده در بخش گرافیک بسیار سخت است، اما نظرسنجیها حکایت از این دارند که AMD گزینههای بهتری را در زمینه تراشه گرافیکی مجتمع ارائه کرده، در حالی که گیمرهای حرفهای که معمولاً با پرداخت هزینه بیشتر از کارتهای گرافیکی مستقل در سیستم خود استفاده می کنند، بیشتر تمایل به خرید پردازندههای اینتل دارند. البته پردازندههای نسل دوم رایزن این شکاف بین کارتهای گرافیک مستقل و تراشههای گرافیکی مجتمع را تاحدود زیادی پرکردهاند و در عین حال، برای اجرای همزمان برنامهها نیز مناسبتر هستند.
اورکلاک
هنگامی که شما یک کامپیوتر جدید خریداری میکنید یا تنها اقدام به خرید یک پردازنده میکنید، معمولاً سرعت پردازشی در یک مقدار خاصی قفل می شود که این میزان سرعت بر روی جعبه بستهبندی آن هم درج شده شده است. البته برخی از پردازنده ها بدون قفل در اختیار خریداران قرار می گیرند و این اجازه را می دهند تا در سرعتهای کلاک بسیار بالاتر از آنچه که توسط سازنده توصیه شده، مورد استفاده قرار بگیرند. این افزایش سرعت کلاک و فراتر بردن آن از حد پیش فرض، اورکلاک نامیده می شود و قبل از اینکه فرد بخواهد این کار را انجام دهد باید اطلاعات کافی در مورد اورکلاک و ملزومات آن داشته باشد.
در این رابطه AMD معمولاً نسبت به اینتل سخاوتمندتر عمل می کند. در بین محصولات اینتل شما می توانید حتی از یک پردازنده 129 دلاری مانند Ryzen 3 1300X هم انتظار داشتن قابلیتهایی در زمینه اورکلاک، داشته باشید. ام در سمت دیگر، شما فقط می توانید آن دسته از پردازندههای اینتل را اورکلاک کنید که با پسوند “K” در انتهای نامشان مشخص شدهاند. ارزانترین پردازنده اینتل که قابلیت اورکلاک شدن را دارد، Core i3-8350K با قیمت 180 دلار است.
البته باید توجه داشته باشید در صورتی که پردازنده به دلیل اورکلاک کردن صدمه ببیند، گارانتی هیچ یک از دو شرکت اینتل و AMD شامل آن نخواهد شد. اگر در هنگام اورکلاک کردن دقت کافی نداشته باشید، ممکن است گرمای بیش از حدی تولید شده و پردازنده را از کار بیندازد. با این حال اگر به صورت اصولی و با در نظر گرفتن تمام شرایط، عمل اورکلاک به درستی انجام شود، می توان سرعت پردازنده را چند صد مگاهرتز بالاتر برده و کار بیشتری از آن کشید.
تراشه های سری K اینتل در زمینه اورکلاک عملکرد بسیار چشمگیری دارند. به عنوا مثال، Core i7-8700K با اورکلاک کردن می تواند به سرعت 4.7 گیگاهرتز دست پیدا کند که در مقایسه با حداکثر سرعت 4.2 گیگاهرتزی رقیب خود از AMD یعنی پردازنده Ryzen 7 1800X، بسیار بالاتر است. جالب است بدانید که با استفاده از خنک کننده نیتروژن مایع می توان سرعت پردازنده 18 هستهای Core i9-7980XE را حتی به 6.1 گیگاهرتز نیز رساند!
در دسترس بودن و پشتیبانی
به جرأت می توان گفت بزرگترین مشکل پردازنده های دسکتاپ AMD عدم سازگاری مناسب با سایر قطعات است. به طور خاص، مادربرد و خنک کنندهها بر اساس تراشههای AMD و Intel تولید می شوند و در این بین محصولات سازگار با AMD بسیار کمتر و محدودتر هستند.
در حالی که بسیاری از تولید کنندگان خنک کنندههای CPU مدلهایی را برای پشتیبانی از چیپستهای AM4 و پردازندههای رایزن تدارک دیدهاند، اما تنها تعداد انگشت شماری مادربرد باکیفیت را می توان در بازار یافت که با چیپست AM4 سازگاری دارند. در این راستا، قطعات اینتل در بازار شایعتر هستند و اغلب با هزینههای پایینتر در دسترس خریداران قرار می گیرند.
با این حال از دیدگاه طراحی سخت افزار اوضاع کاملاً متفاوت بوده و تراشه های AMD مزایای خاصی دارند. به عنوان مثال، در سیستمهای مبتنی بر AMD، پینهای سوکت پردازنده به جای اینکه بر روی مادربرد تعبیه شده باشد، در زیر خود پردازنده قرار گرفتهاند و به همین دلیل مادربردها کمتر دچار مشکل می شوند.
از لحاظ میزان در دسترس بودن باید گفت با وجود گذشت چهار ماه از عرضه رسمی پردازنده های نسل هشتم اینتل، هر دو سری از پردازنده های کافی لیک اینتل و AMD Ryzen به طور گستردهای توسط خرده فروشیهای بزرگ در دسترس قرار دارند. این در حالی است که به علت افزایش تقاضا برای ماینینگ، کارت گرافیک در بازار با کمبود مواجه شده و قیمت این قطعه افزایش یافته است.
تقریباً همه پردازندههای جدید، از Core i7-8700K گرفته تا AMD Ryzen 3 2200G و Ryzen 5 2400G در بازار به وفور یافت می شوند و مشکلی از بابت موجودی ندارند.
گمانهزنی در مورد آینده
سال 2017 برای AMD و پردازنده های رایزن این شرکت سال بسیار خوبی بود، به ویژه پردازنده های رده بالای تردریپر (Threadripper). و اکنون که پردازنده های نسل دوم رایزن منتشر شده است، AMD تصمیم دارد تا سهم بیشتری از بازار را از چنگ اینتل در آورده و مال خود کند. اگر AMD به تولید پردازنده های باکیفیتی مانند Ryzen 5 2600X و Ryzen 7 2700X ادامه دهد، در این صورت کار برای اینتل بسیار سخت خواهد شد و AMD می تواند سهم قابل توجهی از بازار را به دست آورد.
انتظار داریم پردازنده های نسل دوم تردریپر در فصل پاییز رونمایی شوند. به عنوان مثال، شایعه شده که رایزن تردریپر 2990X دارای 32 هسته و 64 رشته پردازشی خواهد بود و البته قیمتی برابر با 1700 دلار خواهد داشت. همچنین صحبتهایی مطرح شده مبنی بر اینکه رایزن تردریپر 2970X در راه است و قرار است به 24 هسته و 48 رشته پردازشی با سرعت کلاک 3.5 گیگاهرتز مجهز باشد.
اگر این شایعات واقعیت داشته باشند در این صورت اینتل تحت فشار شدیدی قرار خواهد گرفت تا هر چه زودتر پردازندههای نسل جدید باسین فالز (Basin Falls) و اسکای لیک ایکس (Skylake-X) را که شایعات زیادی در موردشان وجود دارد، معرفی و عرضه کند.
مطمئناً اینتل ساکت نخواهد نشست تا تمام آن چیزهایی را که در طی سالیان گذشته به دست آورده، AMD با پردازندههای رایزن به نام خود ثبت کند. اینتل نه تنها نسل نهم پردازندههای خود موسوم به Coffee Lake-S Refresh را در دست توسعه دارد، بلکه نقشه راهی که از این شرکت فاش شده، نشان می دهد که قرار است تمامی خطوط تولید اینتل در اواخر 2018 یا اوایل 2019 بهروز خواهند شد. همچنین نیازی به گفتن نیست که انتظار می رود سری کانن لیک هم بالاخره سال آینده میلادی روانه بازار شود.