همگی ما زمان زیادی را با این ابزار های هوشمند خود سپری میکنیم و به کلی فراموش کردهایم که روزی مردم بدون این دستگاه ها زندگی خود را سپری میکردند! هر روز به تعداد دستگاه های متصل به هم افزوده میشود و شایعات زیادی نیز پیرامون مضر بودن این تکنولوژیها شکل گرفته است که البته هنوز اتفاق نظری در این خصوص وجود ندارد. ولی آیا به راستی این ابزارهای هوشمند زندگی ما را به مخاطره خواهند انداخت؟ یک گروه ۲۰۰ نفره از زیست شناسان و دانشمندان حوزه سلامت در حال تحقیق در رابطه با این موضوع هستند و سعی دارند تا نگرانی های خود را در این خصوص به گوش عموم مردم برسانند و حتی در این راه از سازمان ملل متحد نیز درخواست کمک نموده اند.
براساس گزارشی که در سازمان خبری روسیه به نام RT منتشر شده، این دانشمندان که از تمام نقاط مختلف جهان گرد هم آمدهاند و از سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی و سایر دولت ها درخواست نمودهاند تا مقررات سختی در رابطه با ابزارهای ارتباطی و دستگاه های همراهی که تولید میدان مغناطیسی میکندد، وضع نمایند.
دکتر Martin Blank از دانشکده فیزیولوژی و بیوفیزیک سلولی دانشگاه کلمبیا در این باره می گوید:
باید به صراحت اعلام کنم که (تلفن های همراه) به سلول های بدن ما آسیب می رسانند و باعث مرگ زود هنگام انسان ها می شوند … این ابزارها را خود انسان ها بوجود آوردهاند اما کم کم در حال از دست دادن کنترل آن هستند. تا قبل از کشف و به کارگیری الکتریسیته توسط ادیسون، میزان تشعشعات الکترومغناطیسی در محیط پیرامون انسان ها کم بود اما این روزها این میزان از حد طبیعی آن بسیار فراتر رفته و روز به روز نیز با تولید ابزارهای جدید بر شدت آن افزوده میشود.
این ها تنها نظرات شخصی دکتر Martin Blank نیستند و حقایقی اثبات شده هستند. اما قبل از اینکه تصمیم بگیریم به کلی این ابزارها را کنار بگذاریم باید کمی در مورد حقیقت ماجرا اطلاع کسب کنیم.
تشعشعات الکترومغناطیسی
قبل از هر چیز باید به تشعشعات الکترومغناطیسی و اینکه چگونه به بدن ما لطمه میزنند اشاره ای داشته باشیم. تلفن های همراه همواره میزانی از تشعشعات الکترومغناطیسی تولید میکنند که میتواند به واسطه استفاده از Wi-Fi و بلوتوث و شبکه های ۳G و LTE ایجاد شوند. البته در این بین تنها منبع تولید این تشعشعات، تلفن های همراه نیستند و وسایلی همچون تلویزیون و رادیو و مایکرو ویو و … نیز در تولید این تشعشعات الکترومغناطیسی سهیم هستند. نکته ای که در این بین باید توجه کنیم این است که کدام یک از تشعشعات از نوع یونیزان و کدامیک غیر یونیزان هستند و تاثیرشان بر بدن ما تا چه حد متفاوت است.
تشعشعات یونیزان و غیر یونیزان
تشعشعات غیر یونیزان به آن دسته از پرتوهایی گفته میشود که انرژی کافی برای به جنبش در آوردن اتم را دارند ولی در عین حال توان جدا کردن کامل الکترون را ندارند. این دسته از تشعشعات را میتوان در مایکرو ویو ، امواج صوتی و نورهای مرئی مشاهده کرد. در مقابل تشعشعات یونیزان دارای انرژی کافی برای حرکت دادن الکترونها هستند که این انرژی زیاد باعث بوجود آمدن یون ها میشود. این تشعشعات، بسیار قدرتمندتر از نوع غیر یونیزان هستند و در پرتوهای فرابنفش، اشعه ایکس و حتی پرتوهای گاما مشاهده می شوند. تشعشعات غیر یونیزان دارای فرکانس بسیار کمی بوده و از طریق امواج مایکرو ویو و یا اینفرارد منتقل میشوند.
آژانس حفاظت از محیط زیست در این باره می گوید:
تشعشعاتی با فرکانس بسیار پایین و در حدود ۱۰۰ هرتز دارای طول موج بسیار زیادی هستند (یک میلیون متر و حتی بیشتر). امواج رادیویی طول موجی برابر ۱ تا ۱۰۰ متر و فرکانسی برابر ۱ تا ۱۰۰ میلیوت هرتز دارند. همچنین مایکرو ویوی که در خانه برای گرم کردن غذا استفاده می کنیم طول موجی برابر با یک صدم متر و فرکانسی معادل حدود ۲.۵ میلیارد هرتز تولید میکند.
در مورد تلفن های هوشمند چه طور؟
گوشیهای هوشمندی که همه ما استفاده میکنیم تشعشعات غیر یونیزان از خود ساطع میکنند که دارای فرکانسهای بسیار پایینی هستند. همچنین امواج ورودی و خروجی از تلفن های همراه نیز دارای فرکانس های متفاوتی هستند. که به برخی از آنها در این جا اشاره می کنیم.
- ارتباطات Wi-Fi در یکی از ۵ فرکانس معمول عمل می کنند که این فرکانس ها عبارتند از: ۲.۴ گیگاهرتز، ۳.۶ گیگاهرتز، ۴.۹ گیگاهرتز، ۵ گیگاهرتز و ۵.۹ گیگاهرتز.
- فرکانس ارتباطات بلوتوث برابر ۲.۴ گیگاهرتز است
- ارتباطات شبکه های مخابراتی دارای فرکانس های متفاوتی بین ۷۰۰ مگاهرتز تا ۲.۷ گیگاهرتز هستند.
تمام این فرکانس ها بر روی همدیگر معادل فرکانس اشعه ایکس و امواج فرابنفش نخواهند شد. پس در واقع این فرکانس ها نمی توانند به تنهایی عامل بوجود آورنده سرطان ها و تومورها باشند. نکته ای که در این جا باید به آن دقت کنید میزان گرمایی است توسط این امواج تولید میشود.
گاهی افزایش انرژی این فرکانس های رادیویی که از طریق تلفن های هوشمند ساطع می شوند سبب تولید گرمایی هر جند اندک در بافت های بدن ما می شوند. بیشتر این تشعشعات که از تلفن های هوشمند تولید میشوند بوسیله پوست انسان و سایر بافت های سطحی جذب شده و سبب افزایش دمای مغز و در نتیجه افزایش دمای سایر بخش های بدن می شود.
سازمان بهداشت جهانی در این رابطه می گوید:
تا کنون تحقیقاتی که انجام شده تنها این موضوع را اثبات کردهاند که قرار گرفتن در معرض تشعشات رادیویی تا حدودی سبب بالا رفتن گرمای بدن می شوند. این تحقیقات هنوز رابطهای بین قرار گرفتن در معرض میدان های الکترومغناطیسی و علایم بیماری پیدا نکرده اند و همچنین حساسیت شدیدی نیز به این امواج، گزارش نشده است.
پس با توجه به نظر سازمان بهداشت جهانی این فرکانسهای رادیویی تنها موجب افزایش دمای بدن میشوند و مشکل دیگری بوجود نمیآورند. اما این تنها در مورد استفاده کوتاه مدت از تلفن های همراه و تاثیر آنی این امواج میباشد. سوالی که این جا مطرح می شود این است که در استفاده طولانی مدت از این ابزارهای ارتباطی همراه چه مشکلاتی ممکن است بوجود آید؟
اکثر تحقیقات اپیدمیولوژیکی که تاکنون در این خصوص انجام شده، به یافتن رابطه ای بین استفاده طولانی مدت از تلفن همراه و تومورهای مغزی متمرکز بوده است. ولی همانطور که میدانیم تا دهه 90 این ابزارهای ارتباطی به شکل وسیع در زندگی انسان ها وارد نشده بودند و عملا نتیجه استفاده طولانی مدت از این ابزارها هنوز قابل مشاهده نیست، پس درنتیجه دانشمندان و محققان ناتوان از اثبات وجود رابطه ای بین این تشعشعات و تومورهای مغزی هستند. از طرفی بسیاری از انواع تومورها و سرطان ها تا سال ها پس از ابتلا قابل تشخیص نبوده و به صورت نهفته باقی می مانند. لذا تحقیقات کنونی تنها قادر به بررسی انواع کمی از این بیماری ها است که پس از ابتلای بیمار، علایم خود را در کوتاه مدت بروز میدهند. حتی سازمان بهداشت جهانی نیز در این خصوص تنها اعلام کرده که نتیجهی تحقیقاتی که بر روی حیوانات انجام شده، نشانهای از افزایش احتمال ابتلا به سرطان در صورت قرار گرفتن طولانی مدت در معرض میدان های فرکانس های رادیویی، یافت نشده است.
با این که سازمان بهداشت جهانی نتوانسته مضر بودن اشعههای تلفن های همراه به طور قطع اثبات کند، اما به اجبار این ابزارها را در بین مواردی که احتمال سرطان زا بودن دارند، دسته بندی کرده است. ولی باز هم تاکید میکنیم که در تحقیقات گسترده ای که در این زمینه انجام شده است، تاکنون هیچ نشانهای یافت نشده که امواج تلفن های همراه سبب ایجاد سرطان می شوند!
آیا ما واقعا در معرض خطر هستیم؟
دکتر Martin Blank و تمامی 200 محققی که به آنها اشاره کردیم، ادعا می کنند استفاده کنترل نشده از امواج رادیویی که توسط ارتباطات تلفنی، Wi-Fi و … تولید می شوند، در حال تبدیل شدن به بحرانی برای سلامت عمومی هستند. اگر منصفانه نگاه کنیم، این عده از دانشمندان تنها به تلفن های همراه اشاره ندارند ولی این ابزارها یکی از مهمترین مثال هایی است که در زمینه آگاه سازی عموم مردم به آن اشاره می کنند.
منظور ما در این جا این نیست که این دانشمندان حقیقت را بیان نمی کنند، بلکه بر عکس ما معتقدیم کاملا حق با آنهاست. امواج رادیویی تولید شده توسط ابزارهای الکترونیکی یک نگرانی بالقوه است، اما اوضاع به آن بدی که این دانشمندان ادعا می کنند به نظر نمی آید. این که به صورت عمومی (و همینطور به سازمان ملل متحد) اعلام کردهاند که تلفن های همراه ما را به مرگ زودرس دچار می کند در واقع صحبت درستی است … اما از طرفی باعث القای حس ترس در حالت عادی می شود که هیچ دانشی در این حوزه ندارند. ما مخالف سلامتی انسان ها نیستیم اما این که تلفن های همراه به عنوان یکی از اصلی ترین موارد تاکید این دانشمندان به شمار می روند در حالی که هنوز نسبت به مضر بودن آن مطمئن نیستند، به نظر درست نمی آید. امروزه بیش از پیش به مضر بودن تلفن های همراه توجه می شود در حالی که هنوز هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این ابزارها عامل اصلی بوجود آورنده سرطان یا سایر بیماری های مضر هستند، ارائه نشده است.
اگر نمی خواهید در معرض خطر و ریسک قرار بگیرید، اقداماتی هستند که با انجام دادن آنها میتوانید میزان تشعشعات رادیویی را تا حد امکان در اطراف خود کم کنید. به طور کلی هر چه قدر از تلفن همراه خود فاصله بیشتری داشته باشید، تشعشعات کمتری با پوست و بدن شما در ارتباط خواهند بود. پس در صورت امکان استفاده از هدست بلوتوث و یا حتی سیم دار، در هنگام مکالمه می تواند اولین قدم در این راه باشد. حتی می توان در صورت امکان به مکان هایی که در اصطلاح به آنها «منطقه سفید (white-zone )» می گویند سفر کرد که در این مناطق تشعشعات رادیویی وجود ندارند. گروه دانشمندان اشاره شده در متن نیز خواستار ایجاد مناطق سفید بیشتری هستند تا مردم در این مناطق از تشعشعات رادیویی دور بمانند.
در جمع بندی نهایی باید اشاره کنیم که تلفن همراه شما همانند مواردی مانند مایکرو ویوها و کنسروها می توانند برای سلامتی شما مضر باشند ولی تاکنون رابطهای بین امواج تلفن همراه و بیماری هایی مانند سرطان و تومور پیئدا نشده است.