تا چند روز دیگر، خانه حراج ساتبیز (Sotheby’s)، یکی از بزرگترین حراجیهای آثار هنری، جواهر، و کلکسیونی در جهان، برای اولین بار قصد دارد اثری هنری را که توسط یک ربات انساننما خلق شده به فروش برساند. این اثر با عنوان “AI God” توسط ربات هنرمند «آی-دا» خلق شده و یک چهرهنگاری از آلن تورینگ، ریاضیدان و دانشمند علوم کامپیوتر و پدر محاسبات مدرن است. تورینگ همچنین یکی از پیشگامان مفاهیم اولیه هوش مصنوعی به شمار میرود، که امروزه به عنوان یک شاخه علمی مستقل مورد بررسی قرار گرفته است.
این تابلو به ابعاد 64 در 90.5 اینچ (حدود 162 در 230 سانتی متر) با تکنیکهای ترکیبی ساخته شده و دارای امضای “A” توسط ربات آی-دا است. ساتبیز تخمین زده که قیمت فروش آن بین 120 تا 180 هزار دلار خواهد بود. حراج این اثر از 31 اکتبر (10 آبان) آغاز میشود و این تابلو به عنوان نقطه عطفی در تعامل تکنولوژی و هنر شناخته میشود.
آی-دا؛ نخستین ربات انساننمای هنرمند
ربات آی-دا (Ai-Da)، که توسط دلال هنری و مالک گالری بریتانیایی، آیدن ملر (Aidan Meller)، طراحی و ساخته شده، با استفاده از دوربینهای تعبیه شده در چشمانش و الگوریتمهای هوش مصنوعی و بازوی رباتیک خود قادر است به کشیدن و نقاشی کردن بپردازد. ملر در مصاحبهای گفته است که چیزی که این اثر را از دیگر آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی متمایز میکند، تجلی فیزیکی و حضور ملموس یک ربات واقعی در خلق اثر است؛ این نخستین بار است که اثری از یک ربات انساننما در حراجی شرکت میکند.
هنری که نشان دهنده ظهور هوش مصنوعی است
ملر تأکید میکند که این حراج به نوعی نشان دهنده نقش رو به رشد هوش مصنوعی در جامعه امروزی است. او میگوید:
نوآوریهای بسیاری در حال وقوع است و تعداد زیادی از رباتها به زودی وارد عرصههای مختلفی خواهند شد و وظایف متعددی را به عهده خواهند گرفت. هنر یکی از ابزارهایی است که به ما کمک میکند تغییرات عظیمی را که تکنولوژی در جامعه به وجود آورده، به بحث بگذاریم.
او همچنین اظهار داشت که درآمد حاصل از فروش این تابلو مجدداً در پروژه آی-دا سرمایهگذاری خواهد شد، چرا که حفظ و بهروزرسانی این ربات هزینهبر است.
مایکل بوهنا (Michael Bouhanna)، مدیر هنر دیجیتال ساتبیز نیز گفته است:
پرتره آی-دا در کنار آثاری پیشرو قرار گرفته که هر کدام به نحوی مرزهای خلاقیت هنری را در قرن بیست و یکم به چالش میکشند و تجربه جدیدی از هنر را به ما ارائه میدهند.
به گفته او، این حراج فرصتی است برای ارزیابی و بحث در مورد تحول هنر در عصر هوش مصنوعی.
ارزشگذاری هنر هوش مصنوعی؛ چالشی جدید در بازار هنر
ارزیابی و تعیین قیمت آثار هنری تولید شده توسط هوش مصنوعی چالشی جدید و پیچیده برای بازار هنر است. حتی در بازاری که به طور سنتی شفافیت و ثبات کمی دارد، ارزشگذاری این نوع آثار دشوارتر از تعیین قیمت آثار هنرمندان انسانی است. این چالشها به نوعی بازتاب دهنده دیدگاههای جدید و متفاوت درباره خلاقیت و هنر در عصر دیجیتال است و احتمالاً در آینده هنرمندان انسانی و رباتها را در کنار هم در این بازار خواهیم دید.