به طور کاملاً غیرمنتظره و ناگهانی، شرکت دیپ‌سیک (DeepSeek)، که تا پیش از این کسی نام آن را هم نشنیده بود، به سرعت و با شتابی وصف‌ناپذیر، خود را به صدر لیست پرطرفدارترین و محبوب‌ترین برنامه‌های رایگان در فروشگاه اپلیکیشن اپل (اپ استور) در ایالات متحده آمریکا رسانده است! این صعود خیره کننده و بی‌نظیر، در یک رقابت تنگاتنگ و حساس، به پیروزی‌ای منجر شد که می‌تواند به عنوان یک رویداد نمادین و حائز اهمیت در دنیای فناوری و هوش مصنوعی تلقی شود. در این پیروزی چشمگیر، برنامه دیپ‌سیک موفق شد اپلیکیشن چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) متعلق به شرکت OpenAI را که پیش از این جایگاه نخست و برترین رتبه را در این لیست در اختیار داشت، از تخت پادشاهی پایین بکشاند و خود را به عنوان حاکم بلامنازع این عرصه معرفی کند.
این موفقیت و برتری دیپ‌سیک، نه تنها در ایالات متحده آمریکا، بلکه در سطح بین‌المللی نیز بازتاب گسترده‌ای داشته است. به گونه‌ای که این برنامه در 51 کشور مختلف جهان، به عنوان پردانلودترین و محبوب‌ترین برنامه رایگان شناخته شده و در صدر لیست‌های برترین برنامه‌ها قرار گرفته است. علاوه بر این، دیپ‌سیک در 111 کشور در فروشگاه اپل و 18 کشور در فروشگاه گوگل پلی، در لیست 10 برنامه رایگان برتر قرار دارد که این امر نشان از استقبال بی‌نظیر و محبوبیت روزافزون این برنامه در میان کاربران سراسر جهان دارد.
شرکت دیپ‌سیک، که یک شرکت چینی نوپا و کاملاً جدید در عرصه فناوری به شمار می‌رود، در سال 2023 تأسیس شده است. این شرکت در همین مدت کوتاه فعالیت خود، با انتشار و معرفی چندین مدل پیشرفته از هوش مصنوعی، توانسته است جایگاه خود را در این عرصه تثبیت کند. با این حال، نقطه عطف و عامل اصلی این موفقیت چشمگیر، جدیدترین و پیشرفته‌ترین مدل ارائه شده توسط این شرکت، یعنی مدل دیپ‌سیک R1 بوده است. این مدل، با قابلیت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، طوفانی به پا کرده و توجه بسیاری از متخصصان و کاربران را به خود جلب کرده است.
گفته می‌شود که مدل دیپ‌سیک R1، با توانایی‌ها و عملکرد خود، به راحتی می‌تواند با بهترین و پیشرفته‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی که تاکنون توسط شرکت‌های غربی ارائه شده‌اند، رقابت کند و حتی از آن‌ها پیشی بگیرد. نکته جالب توجه این است که شرکت چینی دیپ‌سیک، برای آموزش و توسعه این مدل قدرتمند، تنها از بخش بسیار کوچکی از منابع و امکاناتی که شرکت‌های غربی برای توسعه مدل‌های مشابه خود استفاده کرده‌اند، بهره برده است.
این موفقیت چشمگیر و غیرمنتظره، در حال حاضر باعث ایجاد آشفتگی‌ها و نوسانات زیادی در بازارهای سهام جهانی شده است! به عنوان مثال، سهام شرکت انویدیا، یکی از بزرگترین تولید کنندگان تراشه‌های پردازنده گرافیکی مورد استفاده در هوش مصنوعی، حدود 17 درصد کاهش یافته و این شرکت تقریباً 600 میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داده است. این میزان کاهش ارزش سهام، بزرگترین و بی‌سابقه‌ترین افت ارزش برای یک شرکت آمریکایی در تاریخ بازارهای مالی به شمار می‌رود.
این موضوع، چالشی جدی برای تلاش‌های ایالات متحده آمریکا در زمینه محدود کردن صادرات سخت افزارهای پیشرفته مورد استفاده در هوش مصنوعی به چین ایجاد کرده است. مدل دیپ‌سیک بر روی تراشه‌های Nvidia H800 آموزش داده شده است که نسخه ضعیف‌تر و محدودتری از تراشه‌های H100 به شمار می‌رود. تراشه‌های H100 به دلیل محدودیت‌های صادراتی، به چین صادر نمی‌شوند. با این حال، شرکت دیپ‌سیک با استفاده از روش‌های هوشمندانه و نوآورانه در زمینه آموزش هوش مصنوعی، توانسته است با استفاده از این سخت افزار به اصطلاح ضعیف‌تر، به نتایج بسیار عالی و قابل توجهی دست یابد.
البته، مسیر موفقیت برای دیپ‌سیک نیز بدون چالش و مشکل نبوده است. این شرکت ادعا می‌کند که در حال حاضر مورد حمله سایبری گسترده‌ای (از نوع حمله انکار سرویس توزیع شده یا DDoS) قرار گرفته است. به همین دلیل، مجبور شده است که ثبت‌نام کاربران جدید برای استفاده از برنامه خود را به افرادی که دارای شماره تلفن چینی هستند، محدود کند. با این حال، کاربرانی که از قبل در این برنامه ثبت‌نام کرده‌اند، همچنان می‌توانند به استفاده از آن ادامه دهند.
با وجود این مشکلات و چالش‌ها، موفقیت دیپ‌سیک و پیشرفت چشمگیر آن در عرصه هوش مصنوعی، زنگ هشداری جدی را برای شرکت‌های بزرگ فناوری جهان، از جمله اپل، گوگل و مایکروسافت، به صدا درآورده است. این شرکت‌ها که سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در زمینه هوش مصنوعی انجام داده‌اند و برنامه‌های بلندپروازانه‌ای برای توسعه و عرضه محصولات و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی دارند، اکنون با ظهور رقیبی قدرتمند و نوظهور مانند دیپ‌سیک، با چالش‌های جدیدی روبرو شده‌اند.
