هفته گذشته، اپیک گیمز (Epic Games) یک پیروزی حقوقی مهم علیه گوگل در دادگاه ایالات متحده کسب کرد که میتواند تأثیرات گستردهای بر بازار اپلیکیشنهای موبایل داشته باشد. این پیروزی نتیجه پروندهای است که اپیک علیه گوگل و سامسونگ در دادگاه منطقه شمال کالیفرنیا تشکیل داد. موضوع اصلی این پرونده مربوط به کنترل و محدودیتهایی بود که گوگل بر دسترسی به فروشگاههای اپ شخص ثالث روی دستگاههای اندرویدی اعمال کرده بود. با دیجی رو همراه باشید.
شکایت علیه گوگل و سامسونگ
در این پرونده، اپیک گیمز به محدودیتهایی اعتراض کرد که گوگل و سامسونگ بر فروشگاههای اپلیکیشن شخص ثالث اعمال میکنند. به طور مشخص، گفته شده که گوگل از طریق فروشگاه گوگل پلی کنترل عمدهای بر توزیع اپلیکیشنهای اندرویدی داشته و مانع از دسترسی آزادانه کاربران به فروشگاههای دیگر میشود. این محدودیتها شامل نمایش هشدارهای امنیتی برای اپلیکیشنهایی میشود که از منابع غیر از گوگل پلی دانلود شدهاند، که باعث میشود بسیاری از کاربران از دانلود این اپلیکیشنها خودداری کنند.
اپیک گیمز که توسعه دهنده بازیهای معروفی مانند فورتنایت (Fortnite) است، تلاش داشت تا کاربران اندرویدی به راحتی بتوانند از طریق فروشگاههای شخص ثالث به اپلیکیشنهای آن دسترسی داشته باشند و از سیستمهای پرداخت جایگزین استفاده کنند. این مسئله به طور مستقیم با هدف اجتناب از “مالیات 30 درصدی” گوگل در سیستم پرداخت گوگل پلی ارتباط داشت.
حکم دادگاه: تغییری مهم در سیاستهای گوگل
دادگاه در یک تصمیم سریع، به نفع اپیک گیمز رأی داد و حکم داد که گوگل باید ساختار فروشگاه گوگل پلی را تغییر دهد. بر اساس این حکم، گوگل موظف است دسترسی فروشگاههای شخص ثالث به کل کاتالوگ اپلیکیشنهای خود را فراهم کند. این بدان معناست که از تاریخ 1 نوامبر (11 آبان)، کاربران در ایالات متحده میتوانند فروشگاههای شخص ثالثی مانند اپیک گیمز استور را مستقیماً از گوگل پلی دانلود و نصب کنند، بدون آنکه با پیامهای هشدار دهنده “اپلیکیشن ناشناخته” مواجه شوند.
این تغییرات برای مدت سه سال در ایالات متحده اجرا خواهد شد و پس از آن ممکن است تغییراتی صورت گیرد. در این مدت، توسعه دهندگان دیگر مجبور نخواهند بود که از سیستم پرداخت گوگل استفاده کنند و میتوانند کاربران را به گزینههای پرداخت جایگزین هدایت کنند. همچنین، توسعه دهندگان آزاد خواهند بود که اپلیکیشنهای خود را از طریق فروشگاههای دیگر توزیع کنند.
پیامدهای اقتصادی و حقوقی برای گوگل
یکی از مهمترین نتایج این حکم، امکان دور زدن سیستم پرداخت گوگل و صرفهجویی در هزینههای توسعه دهندگان است. پیش از این، گوگل 30 درصد از هر تراکنشی که از طریق گوگل پلی انجام میشد را به عنوان کارمزد دریافت میکرد. اما با این حکم، توسعه دهندگان میتوانند از سیستمهای پرداخت شخص ثالث استفاده کرده و کاربران را به آنها هدایت کنند. این امر میتواند به کاهش هزینهها برای توسعه دهندگان و در نتیجه افزایش رقابت در بازار اپلیکیشنهای اندرویدی منجر شود.
دادگاه همچنین به صراحت تأکید کرده که گوگل دیگر نمیتواند به تولید کنندگان دستگاهها یا شرکتهای مخابراتی پیشنهادات مالی یا امتیازات خاصی ارائه کند تا از نصب پیشفرض فروشگاههای شخص ثالث روی دستگاهها جلوگیری کنند. این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا بسیاری از شرکتهای تولید کننده تلفن همراه به دلیل پیشنهادات مالی گوگل، تمایلی به نصب فروشگاههای دیگر نداشتند و گوگل به نوعی با استفاده از این استراتژی، رقبا را محدود کرده بود.
علاوه بر این، گوگل دیگر نمیتواند به توسعه دهندگان فشار وارد کند تا اپلیکیشنهای خود را تنها در گوگل پلی منتشر کنند و آنها را از همکاری با فروشگاههای رقیب منع کند. این امر به توسعه دهندگان قدرت بیشتری در انتخاب کانالهای توزیع اپلیکیشنهای خود میدهد.
اقدامات امنیتی و نظارت بر اجرای حکم
اگر چه دادگاه به اپیک گیمز پیروزی بزرگی اعطا کرد، اما گوگل همچنان مجاز است تدابیر امنیتی منطقی را در فروشگاه گوگل پلی اعمال کند. به این معنا که گوگل میتواند اقدامات امنیتی خاصی را برای حفاظت از کاربران اعمال کند، اما این تدابیر نباید مانع دسترسی آزادانه کاربران به فروشگاههای شخص ثالث شود.
همچنین، دادگاه یک کمیته فنی ویژه را برای نظارت بر اجرای این تغییرات تعیین کرده است. این کمیته که توسط گوگل و اپیک گیمز منصوب شده، مسئولیت نظارت بر روند اجرای تغییرات و حل اختلافات احتمالی بین دو طرف را بر عهده خواهد داشت.
واکنش گوگل و آینده این ماجرا
با وجود این پیروزی حقوقی برای اپیک گیمز، این ماجرا هنوز به پایان نرسیده است. گوگل اعلام کرده که قصد دارد به این حکم اعتراض کند و پرونده را به دادگاههای بالاتر ببرد. لی-آن مولهولاند (Lee-Anne Mulholland)، معاون رئیس بخش امور حقوقی گوگل، تأیید کرد که شرکت او با این حکم موافق نیست و به مبارزه قانونی ادامه خواهد داد. بنابراین، احتمالاً در آینده نزدیک شاهد مراحل جدیدی از این پرونده خواهیم بود.
با این حال، حتی اگر گوگل در دادگاههای بالاتر به پیروزی برسد، تأثیرات این حکم فعلی بر بازار اپلیکیشنهای موبایل و سیستم عامل اندروید قابل توجه خواهد بود. این حکم میتواند به ایجاد فضایی بازتر برای رقابت در بازار توزیع اپلیکیشنهای اندرویدی منجر شود و کاربران و توسعه دهندگان از این تغییرات بهرهمند شوند.
نتیجهگیری
پیروزی اپیک گیمز علیه گوگل در دادگاه ایالات متحده یک نقطه عطف مهم در نبردهای حقوقی میان شرکتهای فناوری بزرگ است. این تصمیم نه تنها محدودیتهای گوگل بر فروشگاههای اپلیکیشنهای شخص ثالث را کاهش میدهد، بلکه به توسعه دهندگان آزادی بیشتری در انتخاب سیستمهای پرداخت و کانالهای توزیع برای اپلیکیشنهایشان میدهد. این حکم میتواند منجر به رقابت بیشتر در بازار اپلیکیشنها شود و در نهایت به نفع کاربران و توسعه دهندگان باشد. هر چند گوگل قصد دارد به این حکم اعتراض کند، اما فعلاً این پیروزی بزرگ برای اپیک گیمز یک گام مهم در جهت تغییر ساختار بازار توزیع اپلیکیشنهای موبایل است.