یک تیم بین المللی از دانشمندان که حدود پنج ماه قبل موفق شدند اولین تصویر از یک سیاه چاله را ثبت کنند، برای این کار جایزه ای 3 میلیون دلاری را از آن خود کردند.
خبر اعطای جایزه مذکور این هفته توسط انجمن جایزه دستاورد علمی (Breakthrough Prize) و به عنوان بخشی از رویداد سالانه موسوم به “اسکار علم” اعلام شد. جایزه دستاورد علمی با هدف شناساندن مهم‌ترین دستاوردهای علمی جهان، از سال 2012 کار خود را آغاز کرده و جالب است بدانید که بینان‌گذاران آن تعدادی از غول های صنعت فناوری، از جمله مارک زاکربرگ مدیرعامل فیسبوک، سرگئی برین یکی از مؤسسان گوگل و جک ما از مدیران ارشد علی بابا، بوده اند.
تیم Event Horizon Telescope با ثبت اولین تصویر از یک سیاه چاله، امسال موفق شد در بخش فیزیک بنیادی عنوان برتر و جایزه 3 میلیون دلاری را از آن خود کند. گفته شده که این جایزه 3 میلیون دلاری بین 347 دانشمند EHT از 20 کشور جهان که روی این پروژه کار کردند، تقسیم خواهد شد.
انجمن جایزه دستاورد علمی در اکانت رسمی خود در توئیتر، بیانیه ای کوتاه به این مضمون منتشر کرده است:
خوشحالیم که اعلام کنیم که تیم Event Horizon Telescope موفق به کسب جایزه دستاورد علمی 2020 در بخش فیزیک بنیادی شده است. به کل این تیم که از 60 موسسه و 20 کشور مختلف هستند، تبریک می گوییم.
یک سیاه چاله زمانی شکل می گیرد که یک ستاره به پایان عمر خود رسیده و از درون متلاشی می شود. نیروی جاذبه فوق العاده قدرتمند سیاه چاله اجازه خروج هیچ چیزی، از جمله نور را نمی دهد و از همین رو هسته آن تاریک بوده و سیاه چاله نامیده می شود. تصویری که تیم EHT ثبت کرده اند، سیاه چاله ای را در مرکز کهکشان Messier 87 نشان می دهد که حدود 55 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. همین فاصله بسیار طولانی و کمبود نور باعث شده تا ثبت چنین تصویری یک چالش بزرگ و موفقیتی عظیم قلمداد شود.
تیم EHT سال ها زمان صرف کرد تا بتواند یک تلسکوپ مجازی در ابعاد زمین و با حساسیت و رزولوشن بی سابقه، ساخته و از آن برای ثبت چنین تصویری استفاده کند. این تلسکوپ که Event Horizon Telescope Array نام گرفته، همان طور که از نامش مشخص است، در حقیقت مجموعه ای از چند تلسکوپ است که فواصل دور از هم قرار گرفته اند. اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم، این سازه تحسین برانگیز شامل هشت تلسکوپ است که در آریزونا، هاوایی، اسپانیا، شیلی، مکزیک و قطب جنوب واقع شده اند.
طراحان این تلسکوپ عظیم در وب سایت خود گفته اند: “با هماهنگ سازی تمامی تلسکوپ ها با استفاده از شبکه ای از ساعت های اتمی، این تیم توانسته یک تلسکوپ مجازی به بزرگی زمین بسازد که دارای قدرت دیدی بسیار فراتر از چیزی است که تاکنون از سطح سیاره زمین انجام شده است.”
“پس از کاری سخت و طاقت فرسا برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مجموعه ای از الگوریتم ها و تکنیک های جدید، این تیم موفق شد تصویری از این هیولای کهکشانی ثبت کند. چرخش گازهای داغ در اطراف سیاه چاله در تصویر کاملاً مشهود است و با آنچه که تئوری گرانش انیشتین می گوید، کاملاً مطابقت دارد: حلقه ای روشن که نشان از گردش نور در اطراف سیاه چاله دارد، یک منطقه تاریک را که نور نمی تواند از کشش گرانشی آن فرار کند، احاطه کرده است.”
در انتها باید اشاره کنیم که برندگان دستاورد علمی در بخش های مختلف، جوایز خود را در یک رویداد ویژه که قرار است در ماه نوامبر سال 2019 در مرکز تحقیقات ایمز ناسا در مانتین ویوی کالیفرنیا برگزار شود، دریافت خواهند کرد.
