افزایش خلاقیت ذهن یکی از مهارت‌هایی است که به کمک آن می‌توانید زندگی فردی خود را در تمامی سطوح ارتقا دهید. جالب است بدانید تمامی ایده‌های بزرگ و خارق‌العاده از یک روند خلاقیت مشابه پیروی می‌کنند که در این مقاله قصد داریم به‌طور مفصل به شرح آن بپردازیم. داشتن یک ذهن خلاق و پویا در دنیای امروزی یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که هر فرد می‌تواند آن را کسب کند. تقریباً هر مشکلی که با آن در زمینه کاری یا زندگی مواجه می‌شوید با کمک ذهن خلاق، راه حل‌های نوآورانه و تفکر حل خواهند شد و ما اینجاییم تا به شما بگوییم چطور می‌توانید در این راستا ذهن خلاق‌تری داشته باشید.
5 روش برای افزایش خلاقیت ذهن
همه می‌توانند با استفاده از روش‌های این مقاله خلاقیت ذهن خود را افزایش دهند. این بدان معنا نیست که خلاقیت آسان است؛ بلکه باید بدانید کشف هوش خلاقانه شما نیازمند اشتیاق، پشتکار و تمرین زیاد خواهد بود. با همه این اوصاف این امر غیرممکن نیست و با دنبال کردن این پنج گام می‌توانید پروسه خلاقیت را برای خود شفاف کرده و مسیر تفکر خلاقانه را برای ذهن خود باز کنید.
بیایید آشنایی با پروسه افزایش خلاقیت ذهن را با یک داستان کوتاه آغاز کنیم:
مشکلی که نیازمند راه حل خلاقانه است
در دهه 180 روزنامه‌ها و دستگاه‌های چاپ با یک مشکل خاص و پر هزینه مواجه شدند. در آن دوره عکاسی روش جدید و هیجان انگیزی بود و خوانندگان تمایل داشتن تا تصاویر بیشتری مشاهده کنند اما هیچ‌کس نمی‌دانست که چطور می‌توان عکس‌ها را با قیمت پایین و سریع‌تر چاپ کرد.
برای مثال اگر روزنامه‌ای در دهه 1870 میلادی تمایل به چاپ تصویر داشت باید با پرداخت هزینه به یک حکاک یک کپی از یک عکس را با دست روی صفحه استیل حکاکی کند. این صفحات برای پرس عکس‌ها روی صفحه روزنامه استفاده می‌شدند اما معمولاً بعد از چند بار استفاده می‌شکستند. همان‌طور که حدس می‌زنید پروسه حکاکی عکس علاوه بر این‌که زمان بسیار زیادی می‌گرفت بسیار هزینه بر بود.
شخصی که توانست برای این مشکل راه حل پیدا کند کسی نبود جز فردریک ایگن ایوز (Frederic Eugene Ives). وی به پیشگام در عرصه عکاسی تبدیل شد و تا پایان کار خود بیش از 70 ثبت اختراع داشت. داستان خلاقیت و نوآوری او برای درک بهتر مراحل خلاقیت قطعاً به دردتان خواهد خورد.
یک ایده ناگهانی
اما داستان ایوز و خلاقیت ذهن او اینجا به پایان نرسید. او کار خود را در ابتدا به عنوان شاگرد چاپگر در ایتاکا در نیویورک آغاز کرد. او پس از دو سال یادگیری جزئیات فرآیند چاپ، توانست مدیریت لابراتوار عکاسی را در نزدیکی دانشگاه کورنل به دست بگیرد. او هشت سال را به تجربه تکنیک‌های جدید عکاسی و یادگیری در مورد دوربین‌ها، چاپگرها و اجزای نوری کرد.
در سال 1881 ایوز ناگهان ایده‌ای در مورد تکنیک چاپ بهتر به ذهنش خطور کرد. وی می‌گوید:
زمانی که به انجام روند همیشگی عکاسی در ایتاکا مشغول بودم، داشتم مشکل پروسه هافتون را مطالعه می‌کردم. یک شب درحالی‌که ذهنم با این موضوع مشغول بود به رخت خواب رفتن و صبح درست بعد از بیدار شدنم از خواب جلوی چشمان خود روی سقف اتاق، توانستم تجهیزات و فرآیند کامل و بهبودیافته از این روند را ترسیم کنم.
ایوز سپس فوراً این ذهنیت را به واقعیت تبدیل کرد و چاپگر خود را به عنوان اختراع در سال 1881 ثبت کرد. او بقیه آن دهه را به بهبود این اختراع اختصاص داد. تا در سال 1885 او پروسه ساده شده‌ای را توسعه داد که نتایج بسیار بهتری به همراه داشت. روند ایوز همان‌طور که می‌دانید در نهایت منجر به پانزده برابر کاهش هزینه چاپ عکس شد و در نهایت 80 سال به عنوان تکنیک استاندارد چاپ باقی ماند.
حالا بیایید عمیق‌تر به فرآیند ذهن خلاقیت ذهن ایوز بپردازیم تا الگو برداری کلی این روش را مورد استفاده قرار دهیم.
5 مرحله برای افزایش خلاقیت ذهن
در سال 1940 مدیر تبلیغاتی به نام جیمز وب یونگ (James Webb Young) راهنمای کوتاهی را تحت عنوان “روشی برای ایجاد ایده” برای افزایش خلاقیت ذهن منتشر کرد. در این راهنما او با زدن یک مثال ساده اما عمیق تلاش در شرح ایجاد ایده‌های خلاقانه کرد.
با توجه به گفته‌های یونگ، ایده‌های خلاقانه زمانی برایتان رخ می‌دهد که شما از المان‌های قدیمی یک ترکیب جدید ایجاد می‌کنید. به عبارت دیگر خلاقیت ذهن به معنای تولید چیز جدید از یک صفحه خالی نیست بلکه به این معناست که چیزهایی که در حال حاضر وجود دارند را با جوری با همدیگر ترکیب کنید که قبلاً ترکیب نشده‌اند.
مهم‌تر از همه باید بدانید که توانایی ایجاد ترکیب‌های جدید به توانایی شما در دیدن و درک روابط بستگی دارد. اگر می‌توانید بین دو ایده قدمی پل و اتصالی به وجود بیاورید، کار خلاقانه‌ای انجام دادید.
یونگ باور داشت که این روند ارتباط خلاق همیشه طی پنج مرحله رخ می‌دهد:
- مطالب جدید فراهم و جمع‌آوری کنید. اول از همه باید یاد بگیرید. در این مرحله شما 1- به طور خاص روی یادگیری یک موضوع مشخص متمرکز می‌شوید و 2- مجذوب ایده‌های مختلف شده و با این کار یادگیری خود را در سطح عمومی پیش می‌برید.
- کاملاً روی مطالب یاد گرفته شده در ذهنتان کار کنید. طی این مرحله شما هر آنچه را که تاکنون یاد گرفته‌اید را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده و با آزمایش کردن تطبیق ایده‌های مختلف با یکدیگر دانسته‌های خود را محک می‌زنید.
- دوری از مشکلات. در این مرحله مشکل را به طور کامل از ذهن خود دور کرده و مشغول انجام کاری شوید که شما را هیجان زده کرده و به شما انرژی می‌دهد.
- به ایده‌هایتان اجازه دهید به ذهنتان بازگردند. بعد از این‌که به طور کامل ذهن خود را از مسئله برداشتید، ایده شما با انرژی جدید و ایده نو به سمتتان باز می‌گردد. توجه داشته باشید که این مرحله تنها در صورتی که دست از فکر کردن بردارید رخ خواهد داد.
- ایده را با توجه به فیدبک خود شکل و توسعه دهید. برای این‌که هر ایده بتواند به موفقیت برسد باید آن را به دنیا ارائه داده، تسلیم انتقاد کرده و در صورت نیاز ایده را با توجه به دریافتی‌هایتان تطبیق دهید.
ایده در عمل
خلاقیت ذهن و روندی که فردریک ایگن ایوز پیشنهاد کرد یک مثال کامل از 5 مرحله توضیح داده شده در قسمت بالا است. در ابتدا ایوز دانش خود را بالا برد و دو سال به عنوان شاگرد چاپگر کار کرد. سپس بعد از چهار سال لابراتوار عکاسی در دانشگاه کورنل را راه‌اندازی کرد. داشتن این تجربیات به او کمک کرد تا بتواند ارتباط بین عکاسی و چاپ را متوجه شود.
در قدم دوم، ایوز روی تمامی چیزهایی که آموخته بود، کار کرد. تا سال 1873 ایوز تمامی زمان خود را صرف آزمایش روش‌های جدید کرد. او مدام در حال سرهم و آزمایش کردن روش‌های جدید برای ایجاد ایده نو بود.
در مرحله سوم، ایوز از این مسئله دور شد. او قبل از این‌که ایده در ذهنش جرقه بزند چند ساعت خوابیده بود. مهم نیست چه مدت از مسئله چالشی دور می‌شود نکته حائز اهمیت این است که این زمان را صرف انجام کار مورد علاقه خود کرده و ذهنتان را از آن دور کنید.
در قدم چهارم این ایده بود به ذهن ایوز آمد. او با راه حل مسئله چالشی خود از خواب بیدار شد.
و به عنوان مرحله آخر فردریک سال‌های زیادی را صرف اصلاح ایده خود کرد. در واقع او به قدری روی ایده خود اصلاحات انجام داده که توانست آن را به عنوان اختراع ثانویه ثبت کند. این قضیه بسیار حائز اهمیت بوده و اغلب مواقع نادیده گرفته می‌شود. نسخه اولیه ایده به راحتی شما را مجذوب می‌کند اما باید به خاطر داشته باشید که ایده‌های بی‌نظیر همیشه جایی برای تکامل دارند.
چکیده ای از روند افزایش خلاقیت ذهن
افزایش خلاقیت ذهن با ایجاد پیوندی نو با ایده‌های قدیمی گره خورده است. به همین دلیل هم می‌توان تفکر خلاقانه را تشخیص ارتباط بین مفاهیم دانست. به طور کلی برای داشتن ذهن خلاق و پویا باید پروسه پنج مرحله‌ای خود را این گونه آغاز کنید: 1- یاد بگیرید و اطلاعات جمع‌آوری کنید 2- روی اطلاعات ذهنی خود کار کنید 3- از مسئله مورد نظر دور شوید 4- اجازه بدهید تا ایده خودش به سراغ شما بیاید و در مرحله 5- ایده خود را در دنیای واقعی بسنجید و با توجه به فیدبک‌های دریافتی تنظیم کنید.
در آخر باید بدانید که خلاق بودن تنها به معنای اولین بودن نیست بلکه در بیشتر مواقع به معنای ایجاد ارتباط بین ایده‌ها است.
