در آغاز سال جاری میلادی، دادگاه منطقهای ایالات متحده واقع در کلمبیا تصمیم مهمی اتخاذ کرد که تأثیر گستردهای بر یکی از بزرگترین شرکتهای فناوری جهان داشت. این دادگاه حکم داد که شرکت گوگل در بازار موتورهای جستجو موقعیتی انحصاری و غیرقانونی دارد. این تصمیم، که پس از بررسیهای دقیق و جامع دادگاه در مورد فعالیتهای گوگل گرفته شد، بحثهای زیادی را درباره رقابت عادلانه در دنیای فناوری برانگیخت.
پس از صدور این حکم، وزارت دادگستری ایالات متحده وارد عمل شد و پیشنهاداتی را با هدف اصلاح این شرایط انحصاری و ایجاد رقابت سالمتر در بازار تدوین کرد. این پیشنهادها به گونهای طراحی شدهاند که به مقابله با نفوذ گسترده گوگل در بازار جستجو بپردازند و شرایط را برای دیگر رقبا بهبود ببخشند. با دیجی رو همراه باشید.
واگذاری کروم؛ راهی برای رفع اتهام انحصار؟!
یکی از جدیدترین و جنجالیترین پیشنهادات وزارت دادگستری، واگذاری مرورگر کروم (Chrome) توسط گوگل است. وزارت دادگستری آمریکا کروم را به عنوان «یکی از نقاط کلیدی دسترسی به جستجوی وب» میبیند و معتقد است که گوگل با استفاده از این مرورگر، موقعیت انحصاری خود را در بازار موتورهای جستجو تقویت کرده است.
علاوه بر این، دولت ایالات متحده آماده است تا گوگل را به واگذاری اندروید (Android) نیز وادار کند! وزارت دادگستری همچنین خواهان ممنوعیت ارائه پرداختهایی از سوی گوگل به طرفهای ثالث است که موجب میشود جستجوی گوگل به عنوان موتور جستجوی پیشفرض بر روی دستگاهها یا پلتفرمهای نرم افزاری آنها قرار گیرد.
راهکارهای پیشنهادی دیگر وزارت دادگستری آمریکا
در کنار پیشنهاد واگذاری کروم و اندروید، وزارت دادگستری آمریکا پیشنهادات دیگری را نیز ارائه داده است:
- ممنوعیت اولویتدهی به موتور جستجوی گوگل در اپلیکیشنها و پلتفرمهای متعلق به این شرکت.
- فراهم کردن امکان دسترسی شرکتهای رقیب به ایندکس جستجوی گوگل با هزینههای «مرزی» (Marginal Costs).
این اقدامات پیشنهادی با هدف ایجاد شرایط برابر در بازار و کاهش نفوذ گوگل در صنعت موتورهای جستجو طراحی شدهاند.
واکنش گوگل به پیشنهادات وزارت دادگستری
گوگل به شدت با این پیشنهادات مخالف است و قصد دارد به آنها اعتراض کند. در یک پست وبلاگی، این شرکت پیشنهادات وزارت دادگستری را «افراطی» توصیف کرد و هشدار داد که این اقدامات «میتوانند به مصرف کنندگان آسیب بزنند و رهبری آمریکا در عرصه فناوری جهانی را تضعیف کنند.»
گوگل استدلال میکند که چنین اقداماتی نه تنها به کاربران آسیب میزند، بلکه ممکن است اثرات منفی بر نوآوری و رقابت در بازار فناوری داشته باشد.
گامهای بعدی در مسیر حل اختلافات
یک جلسه دادرسی دوم که شامل یک محاکمه دو هفتهای برای بررسی پیشنهادات وزارت دادگستری خواهد بود، برای آوریل 2025 (فروردین 1404) برنامهریزی شده است. همچنین وزارت دادگستری موظف است تا نسخه بازبینی شدهای از پیشنهادات خود را تا اوایل مارس 2025 (اسفند 1403) آماده کند.
پیامدهای احتمالی برای گوگل و صنعت فناوری
در صورتی که این پیشنهادات اجرایی شوند، میتوانند پیامدهای چشمگیری برای گوگل و بازار فناوری به همراه داشته باشند. واگذاری کروم و اندروید نه تنها مدل کسب و کار گوگل را تغییر خواهد داد، بلکه ممکن است ساختار رقابت در بازار موتورهای جستجو و سیستم عاملهای موبایل را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
با این حال، این موضوع به طور جدی مورد مناقشه قرار گرفته است و نتیجه نهایی بستگی به تصمیمات نهایی دادگاه و تطبیق گوگل با این پیشنهادات خواهد داشت.
جمعبندی
پیشنهادات وزارت دادگستری ایالات متحده برای کاهش نفوذ گوگل، به ویژه واگذاری مرورگر کروم، نشان دهنده تلاشی برای افزایش رقابت در بازار فناوری است. اما واکنش گوگل به این پیشنهادات و مقاومت آن نشان میدهد که این نبرد حقوقی و اقتصادی همچنان ادامه خواهد داشت. باید دید که آیا این اقدامات میتوانند به ایجاد تعادل در بازار و جلوگیری از انحصار کمک کنند یا پیامدهای ناخواستهای را به همراه خواهند داشت.