چند روز پیش، وب‌سایت Cybernews گزارشی منتشر کرد که در آن ادعا شده بود گوشی پیکسل 9 پرو ایکس ال هر 15 دقیقه یکبار اطلاعات شخصی کاربران، شامل موقعیت مکانی، آدرس ایمیل، شماره تلفن، لیست اپلیکیشن‌ها و سایر اطلاعات تلومتری را با گوگل به اشتراک می‌گذارد. این گزارش بیان می‌کرد که این اتفاق حتی قبل از تنظیم و راه‌اندازی دستگاه رخ می‌دهد!
بیشتر بخوانید:
با این حال، توسعه دهندگان پشت پروژه GrapheneOS، که یک نسخه اصلاح شده و امنیت‌محور از اندروید است، به این نکته اشاره کردند که این رفتار مختص پیکسل 9 پرو ایکس ال نیست و در واقع یکی از ویژگی‌های استاندارد اندروید به شمار می‌آید. همچنین، آن‌ها به این موضوع پرداختند که سیستم عامل iOS اپل نیز به همان اندازه اطلاعات کاربران را جمع‌آوری می‌کند.
در ادامه، وب‌سایت Cybernews پیش از انتشار این گزارش، از گوگل در مورد این مسئله استعلام کرده بود و حال، پاسخ رسمی شرکت گوگل از دفتر مرکزی آن در مونتین ویو چنین بیان شده است:
امنیت و حریم خصوصی کاربران اولویت‌های اصلی برای دستگاه‌های پیکسل است. شما می‌توانید در زمان راه‌اندازی دستگاه و همچنین از طریق تنظیمات، به مدیریت اشتراک‌گذاری داده‌ها، مجوزهای اپلیکیشن‌ها و سایر موارد بپردازید. این گزارش به برخی نکات کلیدی اشاره نکرده و جزئیات فنی را به اشتباه تفسیر کرده است. همچنین، توضیح نمی‌دهد که انتقال داده‌ها برای ارائه خدمات قانونی بر روی تمامی دستگاه‌های موبایلی، بدون توجه به سازنده، مدل یا سیستم عامل، ضروری است. این شامل به‌روزرسانی‌های نرم افزاری، قابلیت‌های درخواستی و تجربه‌های شخصی‌سازی شده می‌شود.
تفاوت دیدگاه‌ها و اهمیت شفاف‌سازی
این پاسخ گوگل به روشنی نشان می‌دهد که از دید این شرکت، جمع‌آوری اطلاعاتی مانند موقعیت مکانی و لیست اپلیکیشن‌ها یک بخش طبیعی از عملکرد تمامی دستگاه‌های موبایل است. همچنین، گوگل به این نکته اشاره می‌کند که جمع‌آوری این داده‌ها به منظور ارائه خدماتی مانند به‌روزرسانی‌های نرم افزاری و تجربه‌های کاربری شخصی‌سازی شده انجام می‌شود. بر اساس این پاسخ، به نظر می‌رسد که گزارش Cybernews فاقد توضیحات لازم در مورد دلایل فنی و الزامات قانونی جمع‌آوری این اطلاعات بوده است.
در سوی دیگر، توسعه دهندگان GrapheneOS نیز بر این باورند که جمع‌آوری این اطلاعات نه تنها مختص به پیکسل 9 پرو ایکس ال نیست، بلکه در سیستم عامل‌های دیگر مانند iOS نیز به شکلی مشابه اتفاق می‌افتد. این موضوع به نوعی بر این واقعیت تأکید دارد که موضوع جمع‌آوری داده‌های شخصی مسئله‌ای گسترده در دنیای فناوری است و تنها به دستگاه‌های گوگل محدود نمی‌شود.
تغییرات گوگل برای افزایش حریم خصوصی
گوگل در سال‌های اخیر اقداماتی را برای بهبود حریم خصوصی کاربران در سیستم عامل اندروید انجام داده است. یکی از این اقدامات که اواخر سال گذشته معرفی شد، انتقال قابلیت Your Timeline (که یک ویژگی ردیابی جزئیات تاریخچه مکانی کاربران است) از فضای ابری به خود دستگاه بود. پیش از این، این اطلاعات در سرورهای گوگل ذخیره می‌شد، اما اکنون کاربران می‌توانند تاریخچه مکانی خود را مستقیماً بر روی دستگاه خود نگه دارند.
علاوه بر این، گوگل از کاربران خود درخواست کرده است که تنظیمات حریم خصوصی خود را بررسی کنند. در صورتی که هنوز این درخواست را دریافت نکرده‌اید، به زودی یک ایمیل از گوگل دریافت خواهید کرد که از شما می‌خواهد تا تغییرات لازم را در تنظیمات خود اعمال کنید. شما می‌توانید تاریخچه مکانی خود را به روی دستگاه منتقل کنید یا گزینه حذف خودکار داده‌ها را فعال کنید. در این صورت، داده‌های جمع‌آوری شده پس از 3 یا 18 ماه (بسته به ترجیحات شما) به صورت خودکار حذف می‌شوند.
نکات پایانی و اهمیت آگاهی کاربران
یکی از مسائل کلیدی که باید به آن توجه داشت این است که در دنیای امروزی، جمع‌آوری داده‌ها به یک جزء جدایی‌ناپذیر از عملکرد بسیاری از دستگاه‌ها و خدمات آنلاین تبدیل شده است. حتی اگر گزارش‌های مختلف تلاش کنند تا به این موضوعات بپردازند و نگرانی‌های امنیتی و حریم خصوصی را برجسته کنند، لازم است که کاربران نیز درک کاملی از نحوه جمع‌آوری و استفاده از داده‌هایشان داشته باشند.
گوگل از طریق صفحه‌ای اختصاصی برای Google Play Services به کاربران خود اطلاعاتی درباره داده‌هایی که جمع‌آوری می‌شوند و دلایل جمع‌آوری آن‌ها ارائه می‌دهد. این تلاش گوگل برای شفاف‌سازی و ارائه اطلاعات دقیق در مورد داده‌های جمع‌آوری شده می‌تواند به افزایش اعتماد کاربران کمک کند. همچنین، مدیریت دقیق‌تر حریم خصوصی از طریق تنظیمات دستگاه و اپلیکیشن‌ها می‌تواند گام مهمی در جهت بهبود امنیت شخصی کاربران باشد.
با توجه به این تغییرات و شفاف‌سازی‌ها، کاربران دستگاه‌های پیکسل و سایر دستگاه‌های اندرویدی می‌توانند با آگاهی بیشتری نسبت به مدیریت داده‌های شخصی خود اقدام کنند و از خدماتی که بر پایه جمع‌آوری این اطلاعات ارائه می‌شود، بهره‌مند شوند. گوگل با اعلام این که کاربران می‌توانند داده‌های خود را مدیریت و حتی آن‌ها را حذف کنند، نشان می‌دهد که به نظرات و نگرانی‌های کاربران اهمیت می‌دهد و در راستای بهبود تجربه کاربری آن‌ها تلاش می‌کند.
در نهایت، گزارش Cybernews شاید با هدف هشدار به کاربران منتشر شده باشد، اما پاسخ گوگل و توضیحات مربوط به جمع‌آوری داده‌ها نشان دهنده این است که این مسئله بخشی از عملکرد معمول دستگاه‌های هوشمند است و کاربران می‌توانند با استفاده از امکانات ارائه شده توسط شرکت‌ها، کنترل بیشتری بر داده‌های شخصی خود داشته باشند.
