گوگل، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری در جهان، همواره به دنبال راهکارهایی نوآورانه برای تامین انرژی مورد نیاز خود بوده است. این شرکت که به خاطر تمرکز زیاد بر هوش مصنوعی و پروژه‌های مرتبط با آن مانند ربات مکالمه‌ای Gemini و نرم‌افزار هوش مصنوعی در گوشی‌های سری پیکسل شناخته می‌شود، اکنون نیز به دنبال یافتن راه‌حل‌هایی پایدار و قابل اعتماد برای تامین انرژی مورد نیاز سرورهای خود است.
با توجه به نیازهای روزافزون محاسباتی هوش مصنوعی و اهمیت مراکز داده‌اش، گوگل تصمیم گرفته است تا به انرژی هسته‌ای روی آورد. در گامی مهم و جدید، گوگل یک قرارداد همکاری با شرکت کالیفرنیایی Kairos Power که در زمینه انرژی هسته‌ای فعال است، به امضا رسانده تا نیروگاه‌های جدید هسته‌ای برای تامین انرژی مراکز داده‌اش در ایالات متحده ایجاد کند.
این اقدام گوگل می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر صنعت انرژی و فناوری اطلاعات داشته باشد و راه را برای بهره‌برداری بیشتر از انرژی هسته‌ای در تامین انرژی مورد نیاز فناوری‌های پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی هموار کند.
انرژی هسته‌ای چیست؟
انرژی هسته‌ای از انرژی ذخیره شده در هسته اتم‌ها ناشی می‌شود. این انرژی در فرآیندی به نام شکافت هسته‌ای آزاد می‌شود، که طی آن یک اتم به اتم‌های کوچکتر تقسیم می‌شود. این تقسیم باعث آزاد شدن مقدار زیادی انرژی به صورت گرما و تابش می‌شود.
در نیروگاه‌های هسته‌ای، از این گرما برای جوشاندن آب و تولید بخار استفاده می‌شود و سپس این بخار توربین‌هایی را می‌چرخاند که مولد‌های برق را به کار می‌اندازند. در این فرآیند، بر خلاف سوخت‌های فسیلی، گازهای گلخانه‌ای منتشر نمی‌شود، که باعث شده انرژی هسته‌ای به عنوان منبعی پاک و پایدار برای تولید برق مورد توجه قرار گیرد.
با این حال، بحث‌ها و چالش‌هایی نیز پیرامون انرژی هسته‌ای وجود دارد. به ویژه در زمینه استفاده از اورانیوم، که یک ماده غیرقابل تجدید است، و همچنین مدیریت پسماندهای هسته‌ای که می‌توانند برای هزاران سال در طبیعت باقی بمانند.
چرا گوگل به انرژی هسته‌ای روی آورده است؟
گوگل بیش از 20 مرکز داده در آمریکای شمالی و مراکز متعدد دیگری در سراسر جهان دارد که به طور مداوم به انرژی زیادی برای عملکرد سرورهای خود نیاز دارند. این سرورها مسئول ذخیره‌سازی داده‌ها، پردازش اطلاعات و اجرای برنامه‌های پیچیده هوش مصنوعی هستند که به طور شبانه‌روزی فعال‌اند. با افزایش نیازهای محاسباتی هوش مصنوعی، مصرف انرژی گوگل نیز به طور مداوم افزایش یافته و این شرکت را با چالش‌هایی در زمینه کاهش انتشار کربن مواجه کرده است.
در سال 2020، گوگل هدفی برای خود تعیین کرد که تا سال 2030 تمامی مراکز داده‌اش را با انرژی‌های پاک و عاری از کربن اداره کند. با این حال، استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد و خورشید به دلیل متناوب بودن این منابع نمی‌تواند به طور 24 ساعته و در تمامی روزهای سال پاسخگوی نیازهای مراکز داده باشد. بنابراین، گوگل به دنبال منابع انرژی پایدار و قابل اعتمادتر، مانند انرژی هسته‌ای، رفته است.
نکته قابل توجه این است که انرژی هسته‌ای به عنوان منبعی پاک و بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای در طول بهره‌برداری، می‌تواند نیازهای گسترده مراکز داده گوگل را تامین کند. این اقدام نه تنها به کاهش انتشار آلاینده‌های کربنی کمک می‌کند، بلکه تضمینی برای تامین مداوم انرژی در تمام ساعات شبانه‌روز است.
همکاری گوگل با Kairos Power
Kairos Power، شرکتی که در سال 2016 تأسیس شد، در زمینه توسعه رآکتورهای کوچک مدولار (SMRs) فعالیت می‌کند. این رآکتورها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند در کارخانه‌ها ساخته و سپس به محل نصب منتقل شوند. رآکتورهای کوچک مدولار مزایای بسیاری نسبت به نیروگاه‌های بزرگ هسته‌ای سنتی دارند؛ از جمله اینکه ساخت آن‌ها سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است و نیاز به زیرساخت‌های عظیم ندارد.
Kairos Power از یک فناوری خاص استفاده می‌کند که در آن از نمک مذاب به عنوان خنک کننده استفاده می‌شود. این فناوری به دلیل توانایی بالای نمک مذاب در انتقال حرارت در دماهای بالا، مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری نه تنها بهره‌وری انرژی را افزایش می‌دهد، بلکه ایمنی رآکتورها را نیز بالا می‌برد.
با وجود این مزایا، منتقدانی نیز وجود دارند که معتقدند رآکتورهای کوچک مدولار ممکن است به دلیل عدم دستیابی به اقتصاد مقیاس بزرگ، پرهزینه باشند. همچنین، پسماندهای هسته‌ای طولانی مدت، به ویژه سوخت مصرف شده اورانیوم، یکی از دغدغه‌های اصلی در این زمینه است.
گوگل اعلام کرده است که از ساخت هفت رآکتور کوچک مدولار توسط Kairos Power برای تامین انرژی مراکز داده‌اش حمایت خواهد کرد. این پروژه البته منوط به دریافت مجوزهای لازم از سوی کمیسیون تنظیم مقررات هسته‌ای ایالات متحده (NRC) و سازمان‌های محلی است.
چشم‌انداز استفاده از انرژی هسته‌ای در صنعت فناوری
گوگل تنها شرکت حوزه فناوری نیست که به انرژی هسته‌ای روی آورده است. در ماه مارس 2024، آمازون یک مرکز داده هسته‌ای در پنسیلوانیا را به مبلغ 650 میلیون دلار خریداری کرد. همچنین، مایکروسافت نیز در قراردادی با شرکت Constellation Energy منعقد کرده تا یکی از واحدهای نیروگاه هسته‌ای Three Mile Island در پنسیلوانیا را که در سال 1979دچار حادثه شد، احیا کند.
این اقدامات نشان دهنده نیاز رو به رشد صنعت فناوری به منابع انرژی پایدار و قابل اعتماد است. با پیشرفت‌های فناوری هوش مصنوعی و افزایش نیاز به محاسبات پیچیده، پیش‌بینی می‌شود که مصرف انرژی مراکز داده در ایالات متحده تا سال 2030 تقریباً سه برابر شود. بر اساس گزارش Goldman Sachs، برای تامین این حجم از انرژی، تا آن زمان باید حدود 47 گیگاوات به ظرفیت تولید برق اضافه شود که رقم بسیار بزرگی است.
چالش‌ها و فرصت‌ها
استفاده از انرژی هسته‌ای برای تامین انرژی مراکز داده مزایا و چالش‌های خاص خود را دارد. از یک سو، انرژی هسته‌ای به عنوان یک منبع انرژی پاک و پایدار می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک کند و نیاز به منابع تجدیدپذیر ناپایدار مانند باد و خورشید را کاهش دهد. از سوی دیگر، مدیریت پسماندهای هسته‌ای و نگرانی‌های عمومی در مورد ایمنی این نیروگاه‌ها چالش‌هایی هستند که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند.
با این حال، به نظر می‌رسد که شرکت‌های فناوری مانند گوگل، آمازون و مایکروسافت در حال پیشروی در مسیری هستند که ممکن است آینده انرژی مراکز داده را شکل دهد. اگر این پروژه‌ها موفق باشند، انرژی هسته‌ای می‌تواند نقشی کلیدی در تامین انرژی پاک و پایدار برای صنعت فناوری و هوش مصنوعی ایفا کند.
جمع‌بندی
تصمیم گوگل برای سرمایه‌گذاری در انرژی هسته‌ای از طریق همکاری با Kairos Power گامی مهم در جهت تامین انرژی پایدار و عاری از کربن برای مراکز داده این شرکت است. با رشد روزافزون فناوری‌های هوش مصنوعی و نیازهای محاسباتی پیچیده، نیاز به منابع انرژی پایدار و قابل اعتماد بیش از پیش احساس می‌شود.
اگر چه چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالای رآکتورهای کوچک مدولار و مدیریت پسماندهای هسته‌ای همچنان وجود دارد، اما این اقدام می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف در صنعت انرژی و فناوری تلقی شود.
