قلعههای دریایی سازههای سنگی مستحکمی هستند که در داخل دریاها و اقیانوسها بنا شدهاند. آنها را میتوان در آبهای کم عمق نزدیک ساحل یا دورتر از خشکی در آبهای عمیقتر یافت. اکثر قلعههای دریایی که عمدتاً برای دفاع از مسیرهای نزدیک به یک شهر یا دروازه ساخته میشدند، بر روی جزایر طبیعی یا مصنوعی بنا شدهاند و مانعی عظیم در برابر نیروی دریایی دشمنان به حساب میآمدند. امروزه، بسیاری از این استحکامات دریایی منحصر به فرد همچنان پا بر جا هستند.
در ادام با ما در دیجی رو همراه باشید تا نمونههای واقعاً چشمگیر و تاریخی از قلعههای دریایی را که همچنان میتوان از آنها بازدید کرد، با هم مرور کنیم.
1- مرود-جانجیرا در هند
مرود-جانجیرا، یکی از دیدنیترین قلعههای دریایی جهان، در جزیرهای در نزدیکی شهر ساحلی مرود، در منطقه رائیگاد در مهاراشترای کشور هند واقع شده است. قلعه جانجیرا که در قرن پانزدهم ساخته شده، تقریباً تسخیرناپذیر به نظر میرسد و از آن به عنوان یکی از مستحکمترین قلعههای ساحلی این کشور یاد میشود.
2- قلعه جفرسون در ایالات متحده آمریکا
قلعه جفرسون در پارک ملی درای تورتوگز فلوریدا، بزرگترین سازه آجری در آمریکا، یکی از مورد احترامترین بناهای تاریخی این کشور محسوب میشود. این قلعه که در سال 1847 برای محافظت از یک لنگرگاه عمیق استراتژیک ساخته شد، نقش مهمی در طول جنگ داخلی آمریکا ایفا کرد.
3- برجهای رد سندز در انگلستان
برجهای رد سندز مجموعهای از سازههای آهنی متعلق به دوران جنگ جهانی دوم در دهانه رودخانه تایمز هستند. این برجها توسط ارتش انگلستان و برای دفاع از لندن در برابر نیروی هوایی آلمان و موشکهای V1 و V2 آن کشور طراحی شده بودند.
4- قلعه سائو مارسلو در برزیل
قلعه سائو مارسلو در خلیج تودوس اوس سانتوس قرار دارد و رو به روی شهر سالوادور در ایالت باهیا در برزیل قرار دارد. این قلعه که یک نماد محلی است، در اوایل قرن هفدهم ساخته شده و در دفاع از شهر در طول حکومت هلند بر شمال شرق برزیل، بین سالهای 1630 تا 1654 میلادی نقشی تعیین کننده داشته است.
5- قلعه بویار در فرانسه
قلعه بویاد با ظاهری مستحکم و شکلی شبیه به استادیوم، در سال 1857 تکمیل شد. این قلعه در تنگه پرتوئی دانتیوک در ساحل غربی فرانسه قرار دارد و برای محافظت از زرادخانه روشفور در برابر هجوم نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا ساخته شده است. امروزه این قلعه محل فیلمبرداری یک برنامه تلویزیونی محبوب در فرانسه به نام «فورت بویار» است که پخش آن از 1990 تا کنون ادامه داشته است.
6- قلعه پامپوس در هلند
قلعه پامپوس که در اواخر قرن 19 ساخته شده، بر روی جزیرهای مصنوعی در آیفمر نزدیک آمستردام قرار دارد. این قلعه یکی از 42 قلعهای است که به عنوان بخشی از خط دفاعی آمستردام ساخته شده است. امروزه کل این حلقه استحکامات، به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
7- برج دختر در ترکیه
Kızkalesi که در زبان ترکی به معنای «برج دختر» است، یک قلعه جزیرهای زیبا در دریای مدیترانه در استان مرسین ترکیه است. قدمت پایههای قلعه حداقل به قرن سیزدهم میلادی باز میگردد.
8- قلعه سامتر در ایالات متحده آمریکا
قلعه سامتر، یکی دیگر از تأسیسات دفاع دریایی تاریخی در کشور آمریکا است که بر روی جزیرهای مصنوعی در نزدیکی چارلستون در ایالت کارولینای جنوبی قرار دارد. این قلعه در سال 1861 زمانی که نبرد قلعه سامتر رخ داد و باعث شروع جنگ داخلی آمریکا شد، هنوز تکمیل نشده بود. اکنون این قلعه تبدیل به یک جاذبه گردشگری محبوب شده است.
9- قلعه هورس سند در انگلستان
قلعه هورس سند در سولنت، در سواحل جنوبی انگلستان، بزرگترین قلعه از مجموع چهار سازهای است که در قرن 19 به عنوان «قلعههای پالمرستون» ساخته شدند. قلعههای پالمرستون، که به نام لرد پالمرستون نامگذاری شدهاند، در پاسخ به تهدید حمله احتمالی فرانسه ساخته شده بودند.
10- قلعه الکساندر در روسیه
قلعه الکساندر یک قلعه دریایی است که بر روی جزیرهای مصنوعی در خلیج فنلاند نزدیک سنت پترزبورگ و کرونشتات واقع شده است. این قلعه لوبیایی شکل همچنین به نام «قلعه طاعون» نیز شناخته میشود زیرا دانشمندان در اواخر دهه 1800 آن را به عنوان مکانی برای انجام تحقیقات روی یرسینیا پستیس، باکتری عامل طاعون، انتخاب کردند. این آزمایشگاه در سال 1917 تعطیل شد.
11- قلعه لویی در فرانسه
قلعه لویی، یکی از شناختهشدهترین سازههای دفاع دریایی فرانسه است که بیشتر به واسطه توپخانه نعل اسبی شکلش شناخته میشود. این قلعه بین سالهای 1691 و 1694 و در دوران سلطنت لویی چهاردهم ساخته شد. قلعه لویی بر روی جزیره کوچک چاپوس نزدیک شهر بورسفران-لو-شاپو قرار دارد.
12- فلاکفورت در دانمارک
فلاکفورت که در اورسوند قرار دارد و با یک قایق سواری کوتاه میتوان از کپنهاگ به آن رسید، یکی از سه جزیره مصنوعی است که از ورودی بندر کپنهاگ محافظت میکند. این قلعه که در سال 1914 تکمیل شد، امروزه به عنوان یک مرکز فرهنگی فعالیت میکند.
13- قلعه ترهکرونر در دانمارک
قلعه ترهکرونر نیز برای دفاع از ورودی پایتخت دانمارک یعنی شهر کپنهاگ ساخته شده بود و مکمل فلاکفورت و میدلگروندسفورت است. این قلعه در طول نبرد کپنهاگ در سال 1801 به عنوان بخش مهمی از خط دفاعی دانمارک عمل کرد و همچنین در حمله بریتانیا به کپنهاگ در سال 1807 نیز شاهد درگیری نیروهای دو کشور بود.
14- قلعه کارول در ایالات متحده آمریکا
قلعه کارول که به نام چارلز کارول، امضاء کننده اعلامیه استقلال آمریکا نامگذاری شده، در سال 1850 برای محافظت از مسیر ورودی به بالتیمور از رودخانه پاتاپسکو تکمیل شد. جزیره و قلعه دریایی شش ضلعی معروف آن اکنون متروکه شده است.
15- قلعه سائو لورنسو دو بوژیو در پرتغال
قلعه سائو لورنسو که اغلب برای سادگی به عنوان «توره دو بوژیو» شناخته میشود، بین سالهای 1590 و 1657 برای محافظت از مسیر ورودی به رودخانه تاگوس و شهر لیسبون ساخته شد. این قلعه حداقل تا سال 1911 پادگان نظامی داشت و سپس به عنوان فانوس دریایی تغییر کاربری پیدا کرد.
16- قلعه سنت آنجلو در مالت
قلعه سنت آنجلو که در مرکز گرند هاربر در بیرگو در کشور مالت واقع شده است، یک قلعه مستحکم باشکوه قرن شانزدهمی است که بیشتر به خاطر نقش آن به عنوان مقر فرماندهی «فرقه سنت جان» در طول محاصره بزرگ مالت در سال 1565 شهرت پیدا کرده است.
17- بورتزی نافپلیو در یونان
قلعه بورتزی در وسط بندر نافپلیو در یونان قرار دارد. این قلعه که قدمت آن به سال 1471 میلادی باز میگردد، اصالتاً متعلق به ونیزیها بوده و اکنون یک جاذبه توریستی کاملاً بازسازی شده و بسیار محبوب است.
18- قلعه دنيسون در استراليا
قلعه دنيسون، يكي از بناهای غيرمعمول بندر سيدنی، در سال 1857 برای محافظت از بندر در برابر حمله کشتیهای خارجی ساخته شد. با این حال، این جزیره در ابتدا محلی برای نگهداری مجرمان و زندانیان بود.
19- قلعه دبرتوم در فرانسه
احداث قلعه دبرتوم به قرن چهاردهم میلادی باز میگردد. پادگان این قلعه در قرن پانزدهم برای نظارت بر تنگه برست و دفع حملات احتمالی انگلیسیها تقویت شد.
20- قلعه مونرو در ایالات متحده آمریکا
قلعه مونرو در منتهی الیه بخش جنوبی شبه جزیره ویرجینیا، درون مرزهای اولد پوینت کامفورت قرار دارد. قلعه مونرو به عنوان تاسیسات نظامی در سال 1834 ساخته شد. اگر چه ویرجینیا بخشی از ایالات کنفدراسیون آمریکا شد، اما قلعه مونرو در طول جنگ داخلی آمریکا در دست اتحادیه باقی ماند. همچنین، این قلعه به عنوان محل ورود اولین آفریقاییها به آمریکای شمالی انگلیسی زبان شناخته میشود.
21- قلعه ماهون در فرانسه
قلعه ماهون به دستور لویی چهاردهم و برای دفاع از بندر آملتوز در دهانه رودخانه اسلاک ساخته شد. طراح این قلعه مهندس نظامی مشهور فرانسوی، «ووبان» بود که به عنوان برترین مهندس زمان خود شناخته میشد.
22- سومنلینا در فنلاند
سومنلینا از هشت جزیره تشکیل شده است که شش جزیره از آنها حکم تأسیسات دفاعی را داشتهاند. این جزایر در حدود 4 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهر هلسینکی قرار دارند. طراحی استحکامات این مجموعه به شدت تحت تأثیر کار ووبان بوده است و به همین دلیل یونسکو سومنلینا را به عنوان میراث جهانی معرفی کرده است.
23- قلعههای هامبر در انگلستان
قلعههای هامبر شامل دو استحکامات بزرگ به نامهای «فورت بول سند» و «فورت هیل سند» در دهانه آبریز رودخانه هامبر در شمال انگلستان هستند. این قلعهها در ابتدا برای استفاده در جنگ جهانی اول برنامهریزی شده بودند، اما در عوض در طول جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفتند.
24- قلعه گورجز در ایالات متحده آمریکا
قلعه گورجز بین سالهای 1858 تا 1864 بر روی صخره جزیره هاگ در خلیج کاسکو در ایالت مین ساخته شد، اما هرگز در آنجا سربازی مستقر نشد و هیچ نبردی در آن رخ نداد. آخرین بار از این قلعه در طول جنگ جهانی دوم توسط ارتش برای انبار کردن مینهای زیردریایی استفاده شد.
25- پنون دولز دلا گومرا در اسپانیا
پنون دولز دلا گومرا یک جزیره صخرهای در اسپانیا است که توسط یک پادگان کوچک با تعداد محدودی پرسنل نظامی اداره میشود. این جزیره که در غرب دریای مدیترانه واقع شده است، از طریق یک تنگه ماسهای به مراکش متصل میشود و این امر آن را به یکی از کوتاهترین مرزهای بین المللی جهان تبدیل کرده است.
26- قلعه درام در فیلیپین
قلعه درام در سال 1909 توسط ایالات متحده به عنوان یک جزیره به شدت مستحکم در دهانه خلیج مانیل در فیلیپین ساخته شد. این قلعه که از بتن ساخته شده و به شکل یک کشتی جنگی است، در طول نبرد کورگیدور (1942) و در سراسر نبرد فیلیپین در سالهای 1944 تا 1945 مورد استفاده قرار گرفت.
27- قلعه ناتان هیل در ایالات متحده آمریکا
ابعاد متوسط قلعه ناتان هیل، جایگاه واقعی آن را به عنوان یکی از مهمترین تأسیسات دفاعی آمریکا در قرن هجدهم و نوزدهم نشان نمیدهد. این قلعه که به افتخار ناتان هیل، یک جاسوس میهن پرست که در طول جنگ انقلاب آمریکا برای ارتش قارهای جاسوسی میکرد و امروزه یک قهرمان ملی محسوب میشود، نامگذاری شده است. قلعه ناتان هیل در آن درگیری و جنگ 1812 برای محافظت از کنتیکت در برابر حمله انگلیس مورد استفاده قرار گرفت.
28- قلعه کلینچ در ایالات متحده آمریکا
قلعه کلینچ در واقع یک تأسیسات دفاع ساحلی است، اما به دلیل نقشی که در طول جنگ داخلی آمریکا ایفا کرد، در این لیست گنجانده شده است. ارتشهای کنفدراسیون و اتحادیه هر دو در طول درگیری این قلعه را تصرف کردند. نیروهای فدرال در طول این دوره از کلینچ به عنوان پایگاه عملیات اتحادیه در منطقه استفاده کردند. ارتش آمریکا همچنین در طول جنگ کوتاه مدت اسپانیا و آمریکا این قلعه را به پادگان نظامی تبدیل کرده بود.
29- قلعه استک راک در ولز
استک راک، جزیره کوچکی در آبراهه میلفورد هاون در پمبروکشیر ولز است و توماس کرامول برای اولین بار ساخت استحکاماتی در این جزیره را پیشنهاد داد. سرانجام بیش از 300 سال بعد، در سال 1852، یک پادگان برای نظارت بر این آبراهه ساخته شد. قلعه استک راک یکی از معدود قلعههای دریایی ویکتوریایی در بریتانیا است که هنوز نسبتاً سالم باقی مانده است.