واقعاً باید از اینتل و ای ام دی تشکر کنیم که با دست پر به نمایشگاه کامپیوتکس 2019 آمده بودند و خبرهای داغ زیادی ارائه کردند. هر دو شرکت بزرگ تولید کننده تراشه، در این نمایشگاه از جدیدترین محصولات خود رونمایی کردند که از جمله آن ها می توان به نسل دهم پردازنده های 10 نانومتری لپ تاپ و ارائه آخرین اطلاعات از نسل جدید پردازنده های رایزن ای ام دی و همچنین اولین تراشه های گرافیکی ناوی (Navi) اشاره کرد. در نگاه اول ممکن این خبرها و معرفی ها همانند اخبار تکراری همیشگی به نظر برسد، اما باید دقت داشت که دو شرکت اینتل و ای ام دی بیشتر از آن که بخواهند محصولات جدید خود برای سال آینده را معرفی کنند، به ترسیم رویکرد یک دهه پیش رو پرداختند که نکته بسیار جالب توجهی است. در ادامه با دیجی رو همراه باشید.
خبر عرضه تراشه‌های جدید 10 نانومتری اینتل که نسبت به فرآیند قبلی 14 نانومتری، معماری کوچک‌تر و کارآمدتری دارند، از مدت ها پیش مطرح شده بود. در ابتدا گفته شده بود که در سال 2015 شاهد عرضه این تراشه‌ها خواهیم بود، اما تأخیرهای پیاپی باعث شده تا در نهایت در سال گذشته، تراشه 10 نانومتری “Cannon Lake” روانه بازار شود. اما این پردازنده تنها یک مدل Core i3 فاقد گرافیک آنبورد بود که در کروم بوک لنوو به کار گرفته شده و آن چنان که باید و شاید دیده نشد. در واقع عرضه این تراشه به هیچ وجه یک اتفاق مهم محسوب نشد و اینتل نیز به این مسئله اذعان داشت که پردازنده مذکور به صورت محدود و در ابعاد کوچک عرضه می شود؛ شاید تنها به این دلیل که بتواند پیش از عرضه گسترده تراشه های 10 نانومتری، بازار این محصولات را مورد آزمایش قرار دهد.
اینتل با تولید تراشه های نسل دهم خود، حرکت به سمت تولید تراشه های کوچک تر را آغاز کرده است. به لطف معماری اصلاح شده این نسل، پردازنده های جدید از بسیاری جهات پیشرفت‌هایی متحول کننده خواهند داشت. این پیشرفت‌ها شامل سریعتر شدن تراشه های گرافیکی یکپارچه و افزایش 18 درصدی سرعت IPC خواهد شد که به نوبه خود می تواند باعث بهبود عملکرد در اجرای انواع برنامه ها شود. و البته، تراشه های جدید اینتل در نهایت به این شرکت کمک خواهد کرد تا خود را به ای ام دی برساند؛ شرکتی که در حال حاضر از فرایند تولید 7 نانومتری بسیار پیچیده‌تری در پردازنده ها و تراشه های گرافیکی خود استفاده می کند. اما یک سؤال مهم در این بین این است که آیا اینتل قادر خواهد بود تا تراشه های نسل دهم خود را به صورت انبوه تولید کرده و در حد نیاز تولید کنندگان در اختیار آن ها قرار دهد؟ شاید نگرانی از این موضوع یکی از دلایلی است که این شرکت تصمیم گرفته فعلاً کار خود را با تولید تراشه برای لپ تاپ های باریک و سبک شروع کند.
در حال حاضر، پردازنده های جدید اینتل در نوت بوک های فوق العاده سبک و ظریفی مانند Dell XPS 13 2-in-1 مورد استفاده قرار گرفته است. این شرکت در اوایل ماه جاری اعلام کرده بود که قرار است در ماه ژوئن عرضه تراشه های 10 نانومتری خود را آغاز کند و همچنین انتظار دارد که پردازنده های گرافیکی مجزای 7 نانومتری را نیز برای عرضه در سال 2021 آماده نماید. از طرف دیگر، در شرایط فعلی اینتل موقعیت بسیار بهتری برای استفاده از فناوری Foveros خود دارد. این فناوری یک سیستم طراحی سه بعدی تراشه است و این امکان را فراهم می کند که بتوان اجزایی مانند پردازنده (CPU) و تراشه گرافیکی را در هم ادغام کرد. اینتل در پنج سال گذشته مجبور بود از فرایند 14 نانومتری خود استفاده کند، اما دیگر محدود به این معماری قدیمی نبودده و یک برنامه مدون برای سال های پیش رو دارد. با این حال، این شرکت هنوز هم باید ثابت کند که توجه ویژه ای بر روی مباحث مرتبط با امنیت خواهد داشت، زیرا آسیب پذیری های امنیتی هنوز هم در پردازنده های سری Core وجود دارد.
اما مزیت اصلی پردازنده های جدید برای مصرف کنندگان نهایی چیست؟ به لطف پردازنده های نسل جدید اینتل، کاربران می‌توانند انتظارات خود را از لپ‌تاپ‌های قابل حمل و سبک بالاتر ببرند و برخلاف گذشته، اینگونه لپ‌تاپ‌ها توانایی اجرای بازی ها در نرخ فریم قابل قبول را نیز خواهند داشت. مطمئناً بسیار جالب خواهد بود که در آینده ببینیم چه نوع دستگاه هایی قرار است از تراشه‌های نسل دهم اینتل استفاده کنند. در نمایشگاه کامپیوتکس 2019 شاهد یک طرح مفهومی از لپ تاپی با دو نمایشگر، و همچنین یک نوت بوک گیمینگ بسیار قدرتمند مانند ASUS ZenBook Pro Duo با صفحه نمایش ثانویه در زیر نمایشگر اصلی بودیم. اگر بخواهیم واقع بین باشیم، جدیدترین نسل از پردازنده های اینتل به احتمال زیاد کلید اصلی این شرکت برای پیشبرد پروژه آتنا در لپ تاپ های نسل آینده خواهند بود.
اما در طرف مقابل، تراشه های نسل سوم رایزن ای ام دی طیف متفاوتی از کاربران را هدف قرار داده اند: کاربران رایانه های رومیزی که تقاضای قدرت سخت افزاری بالا را دارند. برجسته‌ترین تراشه ای که ای ام دی معرفی کرده، پردازنده 12 هسته‌ای و 24 رشته‌ای رایزن 9 3900X است، که با قیمت بسیار مقرون به صرفه 499 دلاری فروخته می شود. با اینکه در نگاه اول ممکن است بگویید 499 دلار چندان هم ارزان نیست، اما باید توجه داشته باشید که این پردازنه در واقع رقیبی مستقیم برای پردازنده 1189 دلاری Core i9-9920x اینتل است. مطمئناً اینتل هم به مرور قیمت پردازنده خود را کاهش خواهد داد اما نمی توان تصور کرد که چه زمانی این شرکت می تواند قیمت محصول خود را به نصف کاهش دهد! ای ام دی همچنین ادعا می کند که عملکرد پردازنده 12 هسته ای آن در تست چند رشته ای بلندر تقریباً 16 درصد سریعتر از تراشه رقیب از اینتل است. بنابراین رایزن 9 3900X نه تنها ارزان‌تر است، بلکه در زمینه عملکرد پردازشی هم قادر است رقیب دو برابر گران‌تر خود را شکست دهد!
برگ برنده ای ام دی در این بین، معماری جدید 7 نانومتری Zen 2 است که اجازه می دهد تراشه های این شرکت نسبت به رقبای اینتلی خود مصرف انرژی به مراتب کمتری داشته باشند. هیولای پردازشی 12 هسته‌ای ای ام دی دارای پروفایل طراحی حرارتی (TDP) 105 واتی است که میزان مصرف انرژی در بالاترین سطح کاری را نشان می دهد. در همین حال تراشه اینتل دارای TDP 165 واتی است. این اعداد و ارقام در دنیای واقعی به این معنا خواهند بود که پردازنده اینتل برای خنک شدن به یک خنک کننده قوی‌تر نیازمند خواهد بود و این هم یعنی مصرف انرژی به مراتب بالاتر.
برای کاربرانی که به دنبال حداکثر قدرت پردازشی هستند، تراشه نسل سوم رایزن ای ام دی، انتخاب به مراتب بهتری نسبت به نسل نهم سری Core اینتل خواهد بود. تراشه های ساخت ای ام دی ارزان‌تر بوده و در تست‌های نچمارک چند رشته ای هم عملکرد سریع‌تری دارند. شاید بتوان گفت تنها برگ برنده اینتل در نمایشگاه کامپیوتکس 2019 پردازنده 9900KS بود، که یک نسخه پیشرفته‌تر از پردازنده محبوب i9 بوده و توانایی رسیدن به فرکانس 5 گیگاهرتزی در تمام هسته‌ها را دارا می باشد. البته این شرکت هنوز جزئیات زیادی از این تراشه، از جمله TDP آن را فاش نکرده است، بنابراین مشخص نیست که چه نوع خنک کننده ای برای آن نیاز خواهد بود.
علاوه بر همه این ها، ای ام دی در کامپیوتکس 2019 از کارت گرافیکRadeon RX 5000 هم رونمایی کرد که اولین نسل از کارتهای گرافیکی ناوی (Navi) محسوب می شود. همچنین اطلاعات بسیار مختصری هم از RX 5700 ارائه شده که قرار است رقیبی برای کارت گرافیک میان ردهRTX 2070 انویدیا باشد. این کارت های گرافیک جدید به لطف معماری کارآمدتر خود، از سرعت و قدرت بیشتری برخوردار هستند و اولین کارت‌هایی خواهند بود که از PCIe 4.0 پشتیبانی می کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر از این محصولات باید تا زمان برگزاری نمایشگاه 2019 E3 منتظر بمانیم.
چیزی که در مورد کارتهای گرافیک جدید ای ام دی بیش از همه منتظرش هستیم، پشتیبانی از تکنولوژی رهگیری پرتو (Ray Tracing) یا یک فناوری مشابه با آن است. این فناوری که متعلق به شرکت انویدیا است، باعث طبیعی‌تر جلوه کردن نورپردازی، سایه‌ها و بازتاب‌ها شده و در نتیجه گرافیک بازی‌ها بسیار واقع گرایانه‌تر به نظر می‌رسد. مدیر عامل ای ام دی و رئیس بخش گرافیک این شرکت تأیید کرده اند که در حال کار بر روی رهگیری پرتو هستند، اما مشخص نیست که این فناوری دقیقاً چه زمانی و چگونه در کارت های گرافیک ای ام دی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. البته از آنجا که وظیفه ساخت تراشه‌های گرافیکی کنسول‌های نسل بعد سونی و مایکروسافت را شرکت ای ام دی بر عهده دارد، مطمئناً تا قبل از عرضه این کنسول‌ها می‌توانیم شاهد ورود فناوری رهگیری پرتو به کارتهای گرافیک این شرکت باشیم.
با توجه به این که دو کمپانی اینتل و ای ام دی با محصولاتی که در کامپیوتکس 2019 معرفی کردند، طیف متفاوتی از کاربران را هدف قرار داده بودند، گفتن اینکه کدام یک برنده این رویداد هستند، بسیار سخت است. تراشه های اینتل باعث خواهند شد تا لپ تاپ های سبک و قابل حمل از قدرت پردازشی به مراتب بالاتری برخوردار شوند و در سمت مقابل، ای ام دی با پردازنده های جدید خود شرایطی را رقم زده که کاربران بتوانند با کمترین هزینه، یک رایانه رومیزی قدرتمند با رشته‌های پردازشی متعدد و هسته‌های زیاد، در اختیار داشته باشند. افزایش تولید پردازنده های لپ تاپ اینتل، شرکت ای ام دی را مجبور خواهد کرد تا کیفیت پردازنده های کوچک و نوت بوکی را ارتقاء دهد و از طرف دیگر، ای ام دی با شیوه ای که در ساخت پردازنده های دسکتاپ در پیش گرفته، همچنان اینتل را تحت فشار قرار خواهد داد و این شرکت را مجبور به کاهش قیمت و افزایش بازده محصولاتش خواهد کرد. بنابراین اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم، با وجود چنین رقابت تنگاتنگی بین دو غول تکنولوژی، برنده اصلی مصرف کنندگان خواهند بود!
