اخیراً گمانهزنیها در خصوص محل اقامت میلیاردر چینی جک ما، که بیش از دو ماه است در ملأ عام دیده نشده و خبری هم از او به گوش نرسیده، در حال افزایش است.
جک ما (Jack Ma)، بنیانگذار و رئیس سابق شرکت علی بابا (Alibaba)، اواخر ماه اکتبر، انتقادات سفت و سخت و صریحی را علیه نهادهای نظارتی ملی چین مطرح کرد که گفته میشود باعث عصبانیت رئیس جمهور این کشور، آقای شی جین پینگ شده بود.
در ماههای بعد، نهادهای نظارتی چین ما و دیگر مدیران علی بابا را برای بازجویی احضار کردند و بزرگترین عرضه سهام بازوی اقتصادی این شرکت یعنی گروه تجاری آنت (Ant) را نیز متوقف کردند. سپس تحقیقات ضد انحصارطلبی بر علیه علی بابا و رقیب اصلی آن تنسنت (TenCent) به راه افتاد و مدیران گروه آنت نیز مورد بازجویی قرار گرفتند. در اواخر ماه دسامبر نیز نهادهای نظارتی به ما دستور دادند تا امپراتوری خود را خرد کرده و از حالت یکپارچه کنونی خارج کند.
از آن زمان تا به حال هیچ خبری از ما نبوده و مشخص نیست که این میلیاردر چینی دقیقاً کجاست. ظاهراً آخرین حضور عمومی وی در جریان یک رویداد پخش زنده در تاریخ 31 اکتبر بوده که مربوط به مراسم افتتاحیه جشنواره سالانه خرید چینی به مناسبت روز مجردها بوده است.
به گزارش بلومبرگ، مقامات دولتی چین اوایل دسامبر به ما هشدار داده بودند که اجازه ترک کشور را ندارد، اما با این حال نام او به طور رسمی در لیست افراد ممنوع الخروج ثبت نشده است.
ناظران برای نتیجهگیری در این زمینه بسیار محتاط هستند و اطلاعات تأیید شده هم بسیار کم است. اما با این حال، خبرگزاری بیبیسی به نقل از یکی از کارمندان علی بابا عنوان کرده که آقای ما اغلب قبل از آغاز سال جدید چینی (در ماه فوریه) دورهای را در مرخصی سپری میکند. مارتین چورزمپا، یکی از محققان مؤسسه اقتصادی پیترسون هم معتقد است که با توجه به شرایط کنونی شرکت علی بابا و قرار گرفتن در یک وضعیت سیاسی بسیار پیچیده، ما عمداً کم کار شده و نمیخواهد در معرض دید عموم باشد.
دانکن کلارک، رئیس شرکت مشاوره فناوری BDA China هم نظر مشابهی داشته و میگوید احتمالاً آقای ما به صورت خودخواسته از قرار گرفتن در معرض دید عموم پرهیز میکند. وی در این باره گفته: “وضعیت بسیار منحصر به فردی است که بیش از هر چیز به گسترش روز افزون گروه آنت و حساسیتها نسبت به رعایت مقررات مالی مرتبط است.”
با این حال، برخی منابع نیز اقدامات علیه ما و شرکتهای متبوعش را به عنوان برخورد دولت چین با تاجری که از خطوط قرمز عبور کرده، به شهرت جهانی رسیده و از انتقاد علنی از دولت نمیترسد، تفسیر میکنند. حال باید منتظر ماند و دید آقای ما چه زمانی دوباره در ملأ عام ظاهر خواهد شد و چه دلیلی را برای غیبت دو ماهه خود اعلام خواهد کرد.