غول‌های فناوری متا و گوگل به تازگی به دلیل اجرای یک کمپین تبلیغاتی مخفیانه که نوجوانان را در یوتیوب هدف قرار داده بود، با بررسی‌های جدی از سوی نهادهای نظارتی مختلف مواجه شده‌اند. این کمپین تبلیغاتی، که توسط روزنامه معتبر فایننشال تایمز فاش شد، به خوبی نشان می‌دهد که چگونه این شرکت‌های بزرگ ممکن است قوانین موجود را برای دسترسی به مخاطبان جوان‌تر نادیده گرفته یا به نوعی دور زده باشند. این مسئله باعث ایجاد موجی از بحث‌ها و اختلاف‌نظرها در سطح جامعه و در میان کارشناسان شده است. با دیجی رو همراه باشید.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، شرکت‌های متا و گوگل به طور مشترک و در در جریان یک همکاری محرمانه، تبلیغات اینستاگرام را به کاربران نوجوان 13 تا 17 ساله در یوتیوب نمایش دادند. این اقدام به وضوح با قوانین خود گوگل در تناقض بود؛ قوانینی که تبلیغات به کودکان زیر 18 سال را به شدت ممنوع کرده است. در این کمپین تبلیغاتی، تبلیغات به گروه خاصی از کاربران نشان داده شد که در سیستم تبلیغاتی گوگل به عنوان «نامعلوم» دسته‌بندی شده بودند. این دسته‌بندی به طور معمول برای کاربرانی است که اطلاعاتی مانند سن، جنسیت یا دیگر اطلاعات شخصی آن‌ها در دسترس نیست یا به درستی مشخص نشده است.
با این حال، بررسی‌ها نشان داده است که گوگل قادر بوده از داده‌های مرتبط با دانلود اپلیکیشن‌ها و فعالیت‌های آنلاین کاربران استفاده کند تا به صورت دقیق حدس بزند که این کاربران «نامعلوم» در واقع نوجوان هستند. این توانایی به شرکت‌های متا و گوگل این امکان را داده تا از محدودیت‌هایی که گوگل در سال 2021 اعمال کرده بود، فرار کنند. این محدودیت‌ها با هدف جلوگیری از نمایش تبلیغات بر اساس سن، جنسیت یا علایق به افراد زیر سن قانونی وضع شده بودند.
بر اساس گزارش‌ها، این کمپین با همکاری یک آژانس تبلیغاتی مستقر در ایالات متحده به نام اسپارک فاندری (Spark Foundry) طراحی و اجرا شده بود. این برنامه در ابتدا در کانادا اجرایی شد و در ماه مه سال جاری در ایالات متحده آزمایش شد. هدف نهایی این بود که این طرح به صورت جهانی اجرا شود و از آن برای تبلیغ سایر خدمات متا مانند فیسبوک نیز استفاده شود. نکته جالب این است که زمان‌بندی این کمپین با کاهش درآمد تبلیغاتی گوگل و مهاجرت کاربران جوان‌تر متا به پلتفرم‌های رقیب مانند تیک تاک همزمان بوده است.
پس از اینکه این کمپین مخفیانه افشا شد، گوگل یک تحقیق داخلی را آغاز و این برنامه را به طور کامل لغو کرد. در بیانیه‌ای که به رسانه‌ها ارائه شد، گوگل به صراحت اعلام کرد: «ما به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم که تبلیغات به صورت شخصی‌سازی شده برای افراد زیر 18 سال نمایش داده شود.» این شرکت همچنین وعده داد که سیاست‌های خود را به صورت جدی‌تری با تیم‌های فروش خود مطرح کند تا از هرگونه تلاش برای دور زدن قوانین جلوگیری شود.
در سال 2023، متا تغییراتی در سیستم تبلیغاتی خود ایجاد کرد. یکی از این تغییرات، حذف امکان هدف‌گذاری کاربران زیر 18 سال بر اساس جنسیت در پلتفرم‌هایی مانند فیسبوک و اینستاگرام بود. متا توضیح داد که این به‌روزرسانی‌ها با هدف اطمینان از نمایش تبلیغاتی مناسب برای سن نوجوانان و مرتبط با محصولات و خدمات موجود در محل زندگی آن‌ها انجام شده است.
اینگونه رخدادها سؤالات بسیار مهمی را درباره میزان تعهد و پایبندی شرکت‌های بزرگ فناوری به قوانین و مقررات خودشان ایجاد کرده است. مسلماً اگر این شرکت‌ها برای حفظ نفوذ و درآمدهای تبلیغاتی خود قوانین را نادیده بگیرند، پیامدهای آن‌ها بسیار جدی خواهد بود. همان‌طور که گوگل و متا با پیامدهای این رسوایی مواجه می‌شوند، این موضوع به خوبی نشان می‌دهد که رعایت استانداردهای اخلاقی و شفافیت در تبلیغات دیجیتال چقدر حیاتی است. این ماجرا همچنین نیاز به نظارت‌های شدیدتر و دقیق‌تر بر فعالیت‌های تبلیغاتی این شرکت‌ها را برجسته می‌کند تا از هرگونه سوءاستفاده و تخلف جلوگیری شود و حقوق کاربران، به ویژه افراد زیر سن قانونی، به خوبی محافظت شود.
با توجه به پیامدهای ناشی از این رسوایی، هنوز مشخص نیست که آیا این دو شرکت با واکنش‌های قانونی بیشتری از سوی نهادهای نظارتی روبه‌رو خواهند شد یا خیر. اما در هر صورت، این ماجرا بار دیگر اهمیت تعهد به اصول اخلاقی و شفافیت در دنیای تبلیغات دیجیتال را نشان می‌دهد و بیانگر این است که عدم رعایت این اصول می‌تواند به بی‌اعتمادی گسترده و آسیب جدی به اعتبار این شرکت‌ها منجر شود. در نهایت، این اتفاق فرصتی مناسب برای بازنگری و اصلاح سیاست‌های تبلیغاتی شرکت‌های بزرگ فناوری فراهم می‌کند تا از بروز چنین مشکلاتی در آینده جلوگیری شود و فضای دیجیتال به مکانی امن‌تر و شفاف‌تر برای همه کاربران تبدیل شود.
