در طی چند سال گذشته، مایکروسافت اعتبار خوبی برای خود در زمینه تولید دستگاههای رده بالا، کسب کرده است. سرفیس پرو (Surface Pro) و سرفیس بوک (Surface Book) قدرتمندترین رایانههای قابل حملی هستند که در حال حاضر در بازار یافت میشوند. در پاییز سال گذشته نیز این شرکت یک محصول وسوسه کننده، جذاب و البته گران قیمت، با نام سرفیس استودیو (Surface Studio) راهی بازار نمود که یک رایانه All-in-One میباشد.
حال به نظر میرسد مایکروسافت دیگر بخشهای بازار را نیز هدف قرار داده و قصد دارد در سایر زمینهها نیز خودی نشان دهد. این طور که شایعه شده، این شرکت قصد دارد نوع جدیدی از رایانههای تولیدی خود را در رویداد آموزش محور تاریخ 2 مه (12 اردیبهشت) معرفی کند. این محصول جدید یک رایانه ارزان قیمت است که در درجه اول با هدف اجرای مستقیم برنامهها از فضای ابری، طراحی شده و در واقع پاسخی به رشد روز افزون کروم بوکها خواهد بود.
بر طبق گزارشهای منتشر شده، این رایانه که «کلودبوک» (CloudBook) نام دارد، مجهز به نسخه جدیدی از ویندوز 10 به نام ویندوز کلود (Windows Cloud) خواهد بود. مهمترین وجه تمایز ویندوز کلود با ویندوزهای معمولی این است که دستگاههای مجهز به ویندوز کلود تنها قادر به اجرای برنامههای دانلود شده از فروشگاه ویندوز خواهند بود.
اگر این ویژگی به نظرتان آشنا میآید، کاملاً حق دارید، زیرا محدودیت موجود در ویندوز کلود بسیار شبیه به آن چیزی است که در تبلتهای سرفیس قدیمی، یعنی سرفیس آر تی (Surface RT) و سرفیس 2، دیده بودیم. اما محدودیت این تبلتها به دلیل استفاده آنها از ویندوز RT بود؛ نسخه منسوخ شده ویندوز که برای دستگاههای مبتنی بر ARM طراحی شده بود. اما امروز، ویندوز RT مرده است، و برنامههای قدیمی مبتنی بر Win32 نیز در فروشگاه ویندوز در دسترس هستند.
در مجموع اگر چه ویندوز RT از بین رفته است، اما ویندوز 10 هنوز هم میتواند بر روی دستگاههای ARM اجرا شود و در حال حاضر تمام گوشیهای مجهز به ویندوز موبایل از تراشههای ARM استفاده میکنند. بنابراین، به لحاظ تئوری، مایکروسافت میتواند هر زمان که بخواهد یک رایانه ویندوزی با تراشه ARM راهی بازار نماید. از طرف دیگر با اینکه در حال حاضر برخی از برنامههای مبتنی بر Win32 در فروشگاه ویندوز ارائه میشوند، اما این مسئله لزوماً به معنای پشتیبانی کلودبوک از آنها نخواهد بود.
تنها در یک گزارش اشاره شده که کلودبوک قادر به اجرای برنامههای Win32 خواهد بود، البته با این حال یک سناریوی محتملتر این است: کلودبوک در نهایت مجهز به یکی از تراشههای اینتل بوده، اما ویندوز کلود دارای تنظیماتی برای محدود کردن اپلیکیشنها به فروشگاه ویندوز خواهد بود، که به طور پیش فرض اعمال خواهد شد. در کل، اگر مایکروسافت قصد رقابت با کروم بوکها را دارد، باید سیستم عاملی که استفاده میکند دارای ابزارهای مدیریتی قدرتمندی باشد.
نسخهای از ویندوز کلود پیش از این و در ماه فوریه به بیرون درز کرده بود و کسانی که آن را امتحان کرده بودند، میگویند این سیستم عامل در واقع همان ویندوز 10 با برخی از تنظیمات اصلاح شده و بعضی هشدارها برای هدایت کاربران به سمت استفاده از اپلیکیشنهای سبکتر و مبتنی بر فضای ابری است. با وجود اینکه این خبر خوبی برای کاربران میباشد، اما ممکن است در زمینه هزینه تمام شده، مشکلاتی به وجود آورد. اگر این دستگاه نیاز به یک لایسنس کامل و یا نزدیک به کامل ویندوز داشته باشد، در نهایت باعث گرانتر شدن آن از کروم بوک (که قیمت آن از حدود 200 دلار شروع میشود) خواهد شد.
پس از نوتبوکها که در سالهای نه چندان دور به عنوان رایانههای ویندوزی ارزان قیمت به فروش رسیده و بهترین گزینه در این حوزه به حساب میآمدند، حال رایانههای مبتنی بر فضای ابری جای خود را به خوبی در بین تولیدکنندگان و کاربران باز کردهاند و کروم بوکها توانستهاند گوی سبقت را از نوتبوکها بربایند.
مهمترین چالشی که مایکروسافت برای ورود به عرصه رقابت با کروم بوکها با آن روبرو است، مدیریت انتظارات کاربران میباشد. در شرایط کنونی، کاربران از رایانههای ویندوزی انتظاراتی دارند که به مرور و در طی دهههای گذشته شکل گرفته است. حال حتی اگر کلودبوک بتواند کرومبوکها را از لحاظ قیمت شکست دهد، باز هم رقیبی دارد که همه این محصول را با آن مقایسه خواهند کرد و آن هم چیزی نیست جز خود سیستم عامل ویندوز 10.