در پشت سیاره نپتون، چیزی عجیب در مدارهای یک دسته از سنگهای فضایی که دور خورشید میچرخند اتفاق میافتد. دانشمندان معتقد بودند که تنها چیزی که میتوان توضیح داد وجود یک سیاره غولپیکر است که سیاره نهم نامیده شد. این ستاره شناسان برای سالها در شک و تردید به سر میبردند و در حال حاضر، تحقیقات جدیدی انجام شده که فرضیه سیاره نهم را رد کرده و معتقدند که اصلا چنین سیارهای وجود ندارد.
نظریه وجود سیاره نهم تا حد زیادی از مدارهای غیرمعمول در اشیاء فرانپتونی (TNOs) استنباط شده است که در فضای خالی بین نپتون و بقیه جهان هستی وجود دارند. برخی از اشیای فرانپتونی، مدارهای بیضوی بسیار غیرمعمول در پیرامون خود دارند که در یک جهت خوشهبندی شدهاند. نظریه مطرحشده درباره سیاره نهم به سیارهای چهار برابر بزرگتر از زمین اشاره میکند که در تاریکی میچرخد و بر اشیای فرانپتونی اثر میگذارد.
روز دوشنبه در مجلهی Astronomical تحقیقات جدیدی منتشر شد که توضیح دیگری برای این پدیده عجیب و غریب ارائه داده و نشان میدهد که مدارهای خوشهای ممکن است اصلا نتیجهی وجود سیاره نهم نباشند. یک تیم از دانشگاه آمریکایی بیروت و دانشگاه کمبریج معتقدند دیسکی از ” خردهیخهای کوچک” با ” تودهای عظیم ” که 10 برابر بزرگتر از زمین است علت وجود این مدارهای عجیب و مرموز است. آنترانیک سفیلیان نویسندهی تحقیقات جدید در اطهاراتی اعلام کرد که:
فرضیه وجود سیارهی نهم بسیار جذاب است اما اگر این سیاره نهم فرضی وجود داشته باشد تشخیص آن بسیار دشوارتر است. ما میخواستیم ببینم که آیا علت طبیعیتر و شایعتری برای مدارهای غیرمعمولی که در برخی از اشیای فرانپتونی میبینیم وجود دارد؟
چندین سال پیش، توجه ستارهشناسان به این فرضیه که یک سیاره غولپیکر ممکن است خارج از نپتون، درست در لبه مجاور کهکشان ما وجود داشته باشد جلب شد. این فرضیه اولین بار در سال 2014 به دلیل کشش گرانشی آن در اشیای فرانپتونی دوردست مطرح شد و هرچه اشیای دورافتاده بیشتری کشف میشد، شواهد بیشتری که نشان دهد مدارهای آنها از طریق یک سیاره فرازمینی شکل گرفتهاند نیز گردآوری میشد. حتی گفته میشد انحرافاتی که در فضاپیمای کاسینی ناسا دیده شده است احتمالا از وجود چنین سیارهای خبر میدهد.
اما با محاسبه، مدلسازی و شبیهسازی تعاملات بین اشیای فرازمینی و دیسکهای یخی بزرگ، سفیلیان و توما، استادان دانشگاه آمریکایی بیروت اعلام کردند:
اگر دیسکی از خرده یخ که فراتر از نپتون قرار دارد آنقدر بزرگ است، بنابراین؛ مدارهای مرکزی خارج از اشیای فرانپتونی محسوب میشوند که قبلا گزارش شده به دلیل اثرات گرانشی ترکیبی خود ایجاد شدهاند. در هر دو مورد، دیسک یا سیاره، واقعیت این است که ما نمیتوانیم هیچیک از آنها را از محل خود در منظومه شمسی مشاهده کنیم.
با این حال، سفیلیان و توما بازهم وجود هر دوی دیسک عظیم و یک سیاره فرازمینی با هم را رد نمیکنند. سفیلیان میگوید:
البته همچنان این احتمال میرود که وجود هر دوی سیاره و دیسک یخی درست باشد. ممکن است یک دیسک عظیم و یک سیاره نهم وجود داشته باشد.
در نهایت، این اولین باری نیست که توضیح دیگری برای یک فرضیه مطرح میشود. در ژوئن سال 2018، گروهی از محققان اعلام کردند که علت وجود مدارهای عجیب ممکن است دستهای از سیارکها باشند که بسیار دورتر از فضا معلق هستند و شهابسنگهایی را به سمت ما پرتاب میکنند. بنابراین، رازهای بزرگ منظومه شمسی همچنان کشف نشده باقی میماند.