دوره‌ی خاصی از چرخه‌ی حیات کنسول‌های بازی فرا رسیده است. دوره‌ای که بازی‌ها در آن گرافیک فوق‌العاده‌ای دارند اما شاهد کندی‌ها و ایرادهای بیشتری هستید و به این سؤال فکر می‌کنید که بالاخره چه زمانی کنسول بازی‌تان که پنج سال است تغییری نداشته و پایین تلویزیون‌تان قرار گرفته است یک به روز رسانی دریافت خواهد کرد؟ برای یک پلی استیشن یا ایکس باکس جدید انتظار چه زمانی را داشته باشیم و این کنسول‌ها چطور خواهند بود؟ یا اینکه آیا پلی استیشن 5 تحولی شگرف در دنیای بازی‌ها ایجاد خواهد کرد؟
شایعات قدرتمندی وجود دارد که حاکی از تلاش مایکروسافت برای عرضه‌ی پلتفرم ایکس باکس نسل بعدی خود است، کنسولی که هم از بازی در فضای ابری و هم قدرت سخت‌افزاری بیشتری بهره می‌برد. موفقیت اخیر نینتندو در کنسول سوییچ خود مسیر خوبی را در اختیار این شرکت قرار داده است و نینتندو اعلام کرده است که همین امسال شاهد مدل‌های به روزشده‌ی این کنسول خواهیم بود. اما برنامه‌ریزی سونی برای پلی استیشن 5 فرضی هنوز هم مشخص نیست، البته به غیر از گفته‌های مدیر عامل اجرایی سونی، کیچیرو یوشیما، که گفته است نیاز به سخت‌افزارهای نسل بعدی «ضروری» است.
موضوع واضح این است که احتمالاً تا اواخر سال بعد پلی استیشن 5 عرضه خواهد شد. پلی استیشن 4 در اواخر سال 2013 عرضه شد که هفت سال از عرضه‌ی پلی استیشن 3 گذشته بود که باز هم هفت سال پس از عرضه‌ی پلی استیشن 2 بود. اگر تا فصل تعطیلات سال 2020 شاهد یک پلی استیشن جدید نباشیم طولانی‌ترین زمان انتظار برای نسل جدیدی از پلی استیشن را در طول تاریخ از سر گذرانده‌ایم.
البته چنین موضوعی هم زیاد دور از ذهن نیست. با وجود بازی‌هایی مانند Spider-Man، God of War و Red Dead Redemption 2 که در سطح فنی و استانداردها از تمام انتظارات فراتر رفته‌اند، پلی استیشن 4 در این دوره از چرخه‌ی حیات خود اوضاع بسیار بهتری نسبت به پیشینیان خود دارد. عرضه‌ی پلی استیشن 4 پرو نیز به این اوضاع کمک کرده است، کنسولی که توانایی‌های سخت‌افزاری بهتری نسبت به همتای قدیمی‌تر خود دارد.
اما در حالی که سونی و کنسول فعلیش در شرایط خوبی قرار گرفته‌اند، به نظر می‌رسد که این شرکت می‌خواهد به تولید این کنسول پایان دهد. فروش‌های سخت‌افزاری به بیشترین حد خود رسیده‌اند و این ناشر چهار عنوان اختصاصی در برنامه‌ی انتشار خود دارد: Days Gone از Bend Studio، Death Stranding از Hideo Kojima، The Last of Us Part II متعلق به Naughty Dog و Ghost of Tsushima از Sucker Punch Productions. بازی Days Gone در ماه آوریل منتشر می‌شود اما سه بازی دیگر تاریخ انتشار دقیقی ندارند و ممکن است هر کدام‌شان یک بازی بین‌نسلی باشند که در کنسول قبلی و کنسول جدید قابلیت بازی داشته باشند. تصمیم سونی برای عدم حضور در E3 2019 نیز نشان می‌دهد این شرکت قصد ندارد عناوین زیادی را به فهرست بازی‌های آینده‌ی پلی استیشن 4 اضافه کند.
منابع مختلف دیگری نیز به اواخر سال 2020 به عنوان زمان انتشار احتمالی پلی استیشن 5 اشاره می‌کنند. جیسون شرایر، یکی از نویسندگان پرنفوذ کوتاکو، عنوان کرده است که انتظار دارد این کنسول جدید در سال آینده عرضه شود و پیشبینی‌های خود سونی نیز حاکی از سقوط سودآوری پلی استیشن در مارس 2021 است که می‌تواند نشانگر هزینه‌های زیاد سخت‌افزاری پیش از آن باشد.
پلتفرم پلی استیشن 4 و اولین بازی‌هایش در فوریه‌ی 2013 معرفی شدند و خود دستگاه در ژوئن همان سال و در رویداد E3 به نمایش گذاشته شد، جایی که سونی قیمت پایین‌تر دستگاه خود نسبت به ایکس باکس را اعلام کرد. در نهایت این کنسول در ماه نوامبر، یک هفته پیش از ایکس باکس وان، عرضه شد. اما پیش از این عرضه نیز جزئیات سخت‌افزاری این دستگاه در اینترنت دست به دست می‌شدند، کوتاکو در مارس 2012 گزارشی درباره‌ی اسم رمزی «اوربیس» و پردازنده‌ی ای‌ام‌دی x86 آن عنوان کرده بود.
اگر واقعاً قرار است پلی استیشن 5 در تعطیلات 2020 عرضه شود تمام استودیوهای بزرگ از جزئیات سخت‌افزاری آن مطلع خواهند شد و اگر زمان‌بندی‌های پیش از عرضه‌ی این کنسول مانند سابق باشد باید خیلی زود منتظر خبرهایی درباره‌ی سخت‌افزار این دستگاه باشیم، شاید کمی پس از اینکه تمام افراد دخیل در صنعت بازی‌های ویدیویی در سانفرانسیسکو جمع می‌شوند تا در ماه مارس در کنفرانس توسعه‌دهندگان بازی شرکت کنند.
در این میان تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که گمانه‌زنی‌های منطقی و با این حال بی‌پایه‌ای درباره‌ی جزئیات سخت‌افزاری این کنسول داشته باشیم. از آنجایی که چنین کاری لذت‌بخش است بگذارید شروعش کنیم.
قطعاً دوران سخت‌افزارهای نامتعارف و سفارشی‌شده برای کنسول‌های بازی به سر آمده است. هم ایکس باکس وان و هم پلی استیشن 4 به سمت پردازنده‌های سنتی کامپیوترهای شخصی رفتند، پردازنده‌هایی با معماری x86. مایکروسافت پردازنده‌ی خود را با سرعت کمی بیشتری عرضه کرد و با این حال پردازنده‌ی گرافیکی و حافظه‌ی سریع‌تر سونی مزیت‌های بهتری برای کنسول این شرکت بودند. این تغییر به سمت پردازنده‌های کامپیوترهای شخصی باعث شد توسعه‌ی بازی‌ها، به خصوص بین پلتفرم‌ها، بسیار آسان‌تر شود و حالا که این تغییر ایجاد شده است دیگر دلیلی برای بازگشت به گذشته وجود ندارد.
از طرف دیگر انتخاب پردازنده‌های این کنسول‌ها کار آن‌ها را در برخی از حیطه‌ها دچار مشکل کرده است. هر دو کنسول بر اساس هشت هسته‌ی AMD Jaguar بنا شده‌اند، طراحی کم‌مصرفی که در ابتدا برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت ارائه شده بود و این همان چیزی است که این کنسول‌ها را در فضای امروزی عقب نگه داشته است. بهترین عناوین پلی استیشن 4، مخصوصاً عناوین مختص به سونی، از نظر گرافیکی جزء مبهوت‌کننده‌ترین بازی‌هایی هستند که تا به حال ساخته شده‌اند، حتی اگر عناوین چندپلتفرمی قابل اجرا روی کامپیوترهای شخصی قدرتمند را نیز به این فهرست اضافه کنید. ایکس باکس وان ایکس و پلی استیشن 4 پرو توانستند کارایی کنسول‌ها را در رزولوشن بالا کمی بهبود ببخشند و آن‌ها را برای تلویزیون‌های 4K مناسب کنند. اما این دستگاه‌ها به سختی می‌توانند کارایی خود را به بیش از 30 فریم بر ثانیه برسانند، چه برسد به 60 فریم بر ثانیه و دلیل آن نیز پردازنده‌های ضعیف این دستگاه‌ها است.
شکی نیست که پلی استیشن 5 و نسخه‌ی بعدی ایکس باکس پردازنده‌های گرافیکی قدرتمندتری خواهند داشت اما در واقع امکان یک جهش بزرگ، آنطوری که تا به حال عادت داشته‌ایم، وجود ندارد. حداقل در صورتی که بخواهیم در همین اندازه و با همین قیمت 400 دلاری عرضه شوند نمی‌توانیم انتظار چنین جهشی را داشته باشیم چون پلی استیشن 4 پرو و ایکس باکس وان ایکس در حال حاضر این کار را کرده‌اند. همچنین در حال رسیدن به نقطه‌ای هستیم که هزینه‌ی بهبود تکنولوژی رندر کردن و ایجاد متعلقات آن سنگین‌تر از مزیت‌های عملی‌شان خواهد بود. کنسول‌ها در واقع در زمینه‌ی پردازنده‌هایشان به بهبود چشمگیری نیاز دارند تا بتوانند به پای کامپیوترهای شخصی برسند و کارایی بهتر، هوش مصنوعی بهتر و شبیه‌سازی‌های پیچیده‌تری را به کاربران‌شان عرضه کنند. ممکن است توسعه‌دهندگان بیشتر بودجه‌ی پردازشی بازی را صرف ارائه‌ی رزولوشن 4K و فریم ریت بالاتر کنند.
سال گذشته Digital Foundry پیشبینی کرد که کنسول‌های جدید «بهبود زیادی» در قدرت پردازشی خود ارائه خواهند داد و این احتمال را مطرح کرد که سونی و مایکروسافت از معماری میکروی ذن ای‌ام‌دی استفاده خواهند کرد تا عملکردی نزدیک به کامپیوترهای شخصی را به کاربران‌شان ارائه دهند. چنین اتفاقی روی بازی با کامپیوترهای شخصی نیز تأثیر می‌گذارد، سال‌ها است که در سیستم‌های مخصوص بازی از پردازنده‌های رده‌بالا به عنوان بخشی ضروری از تجهیزات سیستم یاد نمی‌شود. از آنجایی که بازی‌های کنسولی باید بر اساس هسته‌های کم‌مصرف Jaguar تولید شوند، به ندرت پردازنده‌ی یک سیستم کامپیوتری باعث ضعف عملکرد آن می‌شود. اما با این که در حال حاضر می‌توانید با ترکیب یک پردازنده‌ی قدیمی و یک پردازنده‌ی گرافیکی جدید عملکرد خوبی داشته باشید، برای مثال Core i5-2500K متعلق به اینتل که در سال 2011 عرضه شد و هنوز پرطرفدار است، این فضا با ارائه‌ی کنسول‌های جدید تغییر خواهد کرد.
اگر تلاش‌های چشمگیر مایکروسافت برای سازگاری با نسخه‌های پیشین ادامه پیدا کند، مزیت اصلی تغییر پردازنده‌ها به x86 در کنسول‌های آینده بیش از پیش معلوم خواهد بود. ایکس باکس وان ایکس به ما نشان داد که اجرای بازی‌های نسل پیشین روی سخت‌افزار مدرن چه احتمالاتی را ممکن می‌کند و سونی نیز با توجه به موفقیت پلی استیشن 4 باید برای چنین قابلیتی تلاش کند. سونی به هیچ وجه نمی‌توانست پردازنده‌ی سل بیزانس پلی استیشن 3 را روی پلی استیشن 4 شبیه سازی کند پس قابل درک است که چرا برای سازگاری با نسل پیشین خود چنین کاری را انجام نداد. اما اگر بیش از صد میلیون مالک پلی استیشن 4 نتوانند کتابخانه‌ی بازی‌های خود را به پلی استیشن 5 ببرند و در حالت ایده‌آل از بهبودهای عملکرد این کنسول بهره بگیرند، سونی مزیت خود نسبت به ایکس باکس بعدی را از دست می‌دهد.
در این نقطه در حال ورود به بخش سؤالات شدیداً غیر قابل پیش بینی دیگری هستیم. این که هر کدام از این شرکت‌ها پلتفرم خود را به چه سمتی خواهند برد. به نظر می‌رسد که مایکروسافت حرکت‌های بزرگی در عرصه‌ی بازی ابری انجام داده است، حیطه‌ای که سونی یکی از اولین بازیکنان بزرگ آن بود اما نتوانست با حمایت کافی در این مسیر به پیش برود. برای مثال PlayStation Now به عنوان راه‌حلی برای سازگاری عقب‌گرد با پلی استیشن 3 معرفی شده بود اما حالا به عنوان جایگزین ارزان‌تری برای Xbox Game Pass شناخته می‌شود. هر دوی این شرکت‌ها با عرضه‌ی کنسول‌های جدید خود اقدامات جدیدی در فضای ابری خواهند داشت اما چنین چیزی بیش از اینکه وابسته به این کنسول‌ها باشد وابسته به تغییرات پلتفرم‌های آنلاین این دو شرکت است.
تا این جای کار به همین اطلاعات نیاز دارید. می‌توانید تا دو سال آینده انتظار پلی استیشن 5 و ایکس باکس جدید را داشته باشید. هم سونی و هم مایکروسافت تلاش خواهند کرد تا کاربران را در پلتفرم خود نگاه دارند. احتمالاً به روز رسانی پردازنده‌ی کنسول‌های جدید باعث می‌شود شاهد صحنه‌های متحرک شگفت‌انگیزتری در این سیستم‌ها باشیم.
و هفت سال بعد دوباره به این فکر می‌کنیم که چه چیزی جایگزین این کنسول‌ها خواهد شد.
برای ایکس باکس چی؟