یونان باستان از کشور‌های با قدمت طولانی است که امروزه تغییرات شگرفی در آن پدید آمده است. با این حال فرهنگ و قوانین برگرفته از یونان باستان هنوز هم در این کشور اجرا می‌شود و از آنجا که تاریخ این کشور نشأت گرفته از یک فرهنگ غنی می‌باشد، لذا شناخت حقایقی درباره آن می‌تواند برای بسیاری از افراد جالب و شگفت انگیز باشد. در ادامه این مطلب، دیجی رو 12 حقیقت یونان باستان را برای علاقه‌مندان تاریخ این کشور گردآوری کرده که می‌توانید آن‌ها را مطالعه کنید. با ما همراه باشید.
1. دولت دموکرات در آتن متولد شد!
بسیاری از مورخان بر این باورند که آتن زادگاه سیستم حکومتی دموکرات مبتنی بر رای مردم و الهام بخش دموکراسی‌های بعدی در دیگر کشورها بوده است.
یونان باستان دارای سیستم حکومتی پیچیده‌ای بود زیرا که هر یک از جوامع و شهرهای این کشور شیوه حاکمیت خاصی برای خود داشتند. ایده حاکمیت بر اساس رای اکثر مردم برای اولین بار در پاسخ به مباحث سیاسی و اجتماعی در دوره زمانی خاصی متولد گردید. پیش از دموکراسی، نابرابری اجتماعی و ناعدالتی زیادی وجود داشت و به همین خاطر برای پرداختن به نخبه‌ها و فرصت دادن به طبقات پایین و فقیر، این سیستم حکومتی ایجاد و اجرا شد.
2. مردم یونان، کشور خود را یونان نمی‌خوانند!
این موضوع خیلی عجیب ولی واقعی است. مردم یونان مدت کشور خود را Hellas یا Hellada می‌خوانند و نام رسمی و بین‌المللی آن هم Hellenic Republic به معنی “جمهوری یونان” است. کلمه انگلیسی Greece هم که برای اشاره به یونان به کار می‌رود، از واژه Graecia به معنای سرزمین یونانیان گرفته شده است.
3. المپیک در یونان آغاز شد
همه مردم جهان یونان را به عنوان زادگاه المپیک می‌شناسند و مورخان بر این باورند که اولین رویداد المپیک در سال 776 قبل از میلاد و به عنوان یک جشن مذهبی برای بزرگداشت خدای خدایان یونان یعنی زئوس برگزار گردیده است.
با این حال، وقایع ورزشی در آن زمان با آنچه که امروزه می‌بینیم بسیار متفاوت بود. دو واقعه ورزشی ارابه‌رانی و پانکریشن (ترکیبی از کشتی و بوکس) در بین مردم بسیار محبوب بوده و اتفاقاتی هیجان انگیز و خطرناک در آن‌ها رقم می‌خورده است. همچنین می‌توان یونان باستان را به عنوان اولین مکان برای میزبانی رویدادهای رقابتی مانند مسابقات هنرهای رزمی شناخت. نکته جالب توجه در مورد المپیک در یونان باستان این است که بیشتر یونانیان در این رقابت‌ها به صورت برهنه شرکت می‌کردند یا لباس‌هایی بسیار کم می‌پوشیدند!
4. دست دادن با یکدیگر
رسم سلام کردن به افراد همراه با دست دادن، به دوران یونان باستان برمی‌گردد. در بخشی از آکروپولیس (شهری باستانی در یونان)، الهه ازدواج به تصویر کشیده شده که با الهه هوش دست می‌دهد.
5. برده‌داری
مورخان بر این باورند که 40 تا 80 درصد از جمعیت آتن برده بوده‌اند. استفاده و به خدمت گرفتن برده‌ها در همه خانواده‌ها در آن زمان متداول بوده و بیشتر خانواده‌های یونانی حداقل یک برده داشتند. سایر بردگان نیز متعلق به دولت بودند و به آن خدمت می‌کردند.
6. اقتصاد
در سده چهارم و پنجم پیش از میلاد، یونان باستان در اوج قدرت اقتصادی خود قرار داشت و توسعه یافته‌ترین اقتصاد جهان به شمار می‌رفت. این موضوع را می‌توان به راحتی از میانگین دستمزد روزانه یک کارگر یونانی که در حدود 12 کیلوگرم گندم بود، دریافت. در همان دوره تاریخی در روم باستان متوسط دستمزد برای کارگر حدود 3.75 کیلوگرم گندم تعیین می‌گردید!
7. صنایع دستی، معماری و فلسفه
پریکلس، دولتمرد یونانی، از مالیات و کمک‌های ثروتمندان برای تقویت دولت آتن استفاده نمود. به طور مثال وی پارتنون را در آکروپولیس، به عنوان پرستشگاهی برای ادای احترام به الهه آتنا بنا کرد.
وی همچنین مبلغی را سالانه برای اجرای نمایشنامه‌هایی مانند کمدی و تراژدی در آکروپولیس می‌پرداخت. این نمایشنامه‌ها موفقیت‌های اجتماعی و فرهنگی یونانیان باستان را به تصویر می‌کشیدند.
یونان باستان از طریق توکودیدس و هِرودوت (تاریخ نگار باستانی یونان) و نظریه‌های پزشکی بقراط، پیشرفت و استعداد زیادی را در زمینه تفکر عقلانی، فلسفه و گفتار از خود نشان داده است.
معماری عالی یونانیان باستان، نشان از پیشرفت‌های فنی و مهندسی آن‌ها دارد. این نوع معماری را در زندگی روزمره مردم این کشور به راحتی می‌توان یافت.
8. اصل و نسب یونانیان
یونانیان در اواخر هزاره سوم قبل از میلاد از جنوب به سمت شبه جزیره بالکان حرکت کردند. زبان یونانی در بین سده 23 تا 17 قبل از میلاد به عنوان زبان رسمی این کشور پذیرفته شد. در دوره 1600 تا 1100 قبل از میلاد، پادشاه آگاممنون رهبر یونانیان در جنگ تروا بود.
دوره 1100 قبل از میلاد تا قرن هشتم قبل از میلاد “عصر تاریکی” نامیده می‌شود که از آن هیچ نوشته و کتابی باقی نمانده و تنها شواهد باستان شناسی ناچیزی از آن زمان به دست آمده است. باستان شناسان معتقدند که تاریخ یونان باستان با حکومت اسکندر کبیر که در سال 323 قبل از میلاد درگذشت، به پایان رسیده است.
مهم‌ترین منابع باقی مانده از آن زمان آثار هرودوت، گزنفون، دموستن، توسیدید، افلاطون و ارسطو هستند که اکثراً اهل شهر آتن بودند. به همین دلیل بسیاری از این آثار در مورد تاریخ و مباحث قانون‌گذاری در آتن می‌باشند. این آثار بینش کمی نسبت به زندگی روزمره سایر جوامع دارند و تمرکز اصلی‌شان روی موضوعات سیاسی، نظامی و استراتژیک است.
9. تحصیلات و آموزش
در بیشتر موارد، آموزش و سواد آموزی در یونان یک امر خصوصی بود و اغلب، خانواده‌های مرفه می‌توانستند معلم خصوصی داشته باشند. با این حال در دوره هلنیستی، در برخی از شهرها و ایالات مدارسی با بودجه دولتی تاسیس گردید. در این مدارس به مردان جوان نوشتن، آواز خواندن، نوازندگی ساز و آمادگی نظامی آموزش داده می‌شد. همچنین زنان و دختران نوشتن و ریاضیات یاد می‌گرفتند تا بتوانند خانواده خود را به خوبی اداره کنند.
تعداد معدودی از جوانان، تحصیلات خود را تا بزرگسالی ادامه می‌دادند و عده‌ای هم در قالب اسپارتان‌ها برای آموزش نظامی گسترده و پیشرفته آماده می‌شدند. اکثر پسران یک مربی داشتند که در کنار او می‌توانستند با مسائل حقوقی کسب و کار آشنا شده، به وی در انجام وظایف عمومی کمک کنند و چگونگی حضور در سمپوزیوم‌های قدیم را یاد بگیرند. در این بین، برخی از دانش‌آموزان هم برای آموزش به شهرهای دیگر سفر می‌کردند تا تحت مربیگری مشهورترین مدرسین قرار بگیرند.
10. اصطلاح “احمق و سفیه”
در یونان باستان، به کسانی که در عرصه‌های سیاسی یا عمومی شرکت نمی‌کردند، اصطلاح “احمق” اطلاق می‌گشت. نقطه مقابل این اصطلاح سیاستمدارانی بودند که به عنوان یک شهروند شایسته و قابل احترام شناخته می‌شدند.
کلمه انگلیسی “Idiot” به معنای احمق از واژه یونانی idios به معنی “خود” یا “خودخواه” گرفته شده است و نشان‌گر این موضوع بودده که فرد مباحث سیاسی را نادیده می‌گیرد، در تصمیم‌گیری‌ها شرکت ننموده و تنها به خودش اهمیت می‌دهد.
در یونان باستان، سیاست یک بحث کاملا جدی بوده و تعیین نحوه اداره شهر یا دولت برای همه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. این مسئله به ویژه در مورد شهروندان آتن که دولت دموکرات داشت و هر شخص می‌توانست عقاید خود را علناً بیان کند، پررنگ‌تر بود.
بنابراین احمق بودن یک نقص جدی در یونان باستان تلقی می‌شد. در آن زمان تصور بر این بود که افراد با عقل کم و بدون بینش و شعور به دیگران اجازه می‌دهند زندگی‌شان را کنترل کنند. با گذشت زمان این کلمه در بین مردم جوامع دیگر هم رایج شد و برای توهین به اشخاص استفاده گردید.
11. آتش‌بس قبل از شروع المپیک
در ماه‌های قبل از آغاز بازی‌های باستانی المپیک، هرگونه درگیری ممنوع می‌شد و به تماشاگران اجازه می‌دادند تا با خیال راحت از سراسر یونان بازدید نموده و این بازی‌ها را تماشا کنند. در راستای اهمیت مذهبی بازی‌ها در کل یونان آتش بس اعلام می‌شد.
در ابتدا، آتش بس به مدت یك ماه به طول می‌‌انجامید، ولی پس از مدتی این زمان به سه ماه افزایش یافت. در این دوره هیچ جنگی مجاز نبود، اسلحه‌ای در منطقه ایلیس حمل نمی‌شد، و مانعی نباید بر سر راه تماشاگران یا شرکت‌کنندگان به وجود می‌آمد. در این بازی‌ها افراد زیادی از سراسر یونان و جزایر آن، ایونیا و مگنا گراسیا شرکت می‌کردند.
12. ساختار اجتماعی
در آتن، جمعیت شهر با توجه به میزان دارایی و ثروت به چهار طبقه اجتماعی تقسیم می‌شد و افراد فقط در صورت به دست آوردن پول بیشتر به طبقه بالاتر می‌رفتند.
در اسپارت به همه مردان بومی اصطلاحا “هومویو” به معنای همتا و همسال گفته می‌شد. با این حال رهبران نظامی و مذهبی اسپارت‌ها از دو خانواده سرچشمه می‌گرفتند. در اکثر شهرهای یونان، برخلاف روم، رتبه بالای اجتماعی باعث اضافه شدن حقوق و دسترسی به منابع بیشتر نمی‌شد.
