در طول سال‌های گذشته انقراض گونه‌های مختلف حیوانات در طبیعت افزایش یافته و از همین رو سازمان‌های مختلفی به دنبال بقای نسل گونه‌های مختلف حیوانی و جلوگیری از شکار بی‌رویه آن‌ها هستند. بسیاری از این گونه‌ها در حال حاضر در حیات وحش بسیار نادر هستند و شیر هم یکی از آن‌هاست. با اینکه عموم مردم تصور می‌کنند همه شیرها از یک نوع هستند، اما محققان چندین زیرگونه از این گربه‌سانان را شناسایی کرده‌اند که هر کدام خصوصیات منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه با دیجی رو همراه باشید.
تقریباً همه شیرها بومی جنوب صحرای آفریقا هستند. این حیوانات زیبا و باابهت زیستگاه‌های متنوعی دارند و در همه جا به جز بیابان و جنگل‌های بسیار مرطوب زندگی می‌کنند. شیر آسیایی برخلاف سایر گونه‌ها تنها گونه‌ای است که در یک منطقه کوچک از هند زندگی می‌کند.
تمامی گونه‌های شیر در فهرست حیوانات آسیب پذیر یا در خطر انقراض قرار دارند که برخی از آن‌ها به خاطر حضور در باغ وحش‌ها و کاهش تنوع ژنتیکی روز به روز از تعدادشان کاسته می‌شود. همچنین گونه‌هایی نیز در بخشی از مناطق آفریقای جنوبی کاملاً منقرض شده‌اند اما در پارک‌های ملی کروگر و کالاهاری دوباره احیا گشتند.
در ادامه 6 نوع شیر را معرفی می‌کنیم که برخی از آن‌ها نیاز به محافظت دارند و برخی نیز متأسفانه به طور کامل منقرض شده‌اند. گونه‌های در خطر انقراض نیازمند توجه بیشتر دولت‌ها و فعالان محیط زیست هستند تا از میزان رشد منفی این حیوانات کاسته شود.
1- شیر شمال شرقی کنگو
شیر کنگو یا شیر شمال شرقی کنگو (Panthera leo azandica) به شیر اوگاندا نیز معروف است. همانطور که از نام این شیر مشخص است، این حیوان درنده در کنگو یا اوگاندا یافت می‌شود اما احتمالاً منشا زیستی آن‌ها این منطقه نیست.
شیرهای شمال شرقی کنگو مانند دیگر شیرها، حیواناتی با جثه بزرگ هستند. وزن شیر نر در این گونه از حیوانات حدود 190 کیلوگرم است در حالی که وزن ماده‌ها تاحدودی کمتر می‌باشد. شیرهای نر شمال شرقی کنگو رنگی غالباً تیره دارند و حتی برخی از آن‌ها به رنگ سیاه هستند.
آنچه شیرهای اوگاندا را از سایر گونه‌ها متمایز می‌کند، مهارت آن‌ها در کوهنوردی، بازی و خوابیدن روی درختان است. این شیرها کاملاً متفاوت با زیرگونه‌های دیگر خود هستند که روی زمین به خواب می‌روند.
برخی از منابع در اوگاندا این نظریه را مطرح کرده‌اند که شیر کنگو به احتمال زیاد برای فرار از گرمای کلافه کننده روز، دوری از حشرات مزاحم و یا دید بهتر در هنگام زیر نظر گرفتن طعمه‌های خود از درخت بالا می‌رود. البته این رفتار می‌تواند به غریزه حیوان هم ربط داشته باشد، چرا که بالا رفتن از درخت در میان شیرهای اوگاندا در پارک ملی ملکه الیزابت نیز دیده شده است.
2- شیر بربری
شیر بربری (Panthera leo leo) بومی کوه‌های اطلس در آفریقا است که مناطقی از مراکش، الجزایر و مغرب را در بر می‌گیرد. آن‌ها به خاطر زیستگاه سرد خود دارای یال‌های ضخیم‌تر، تیره‌تر و بلندتر هستند که از روی شانه شان سرازیر می‌شود.
در گذشته شیرهای بربری را شیرهای سلطنتی می‌نامیدند زیرا این حیوانات متعلق به خانواده‌های سلطنتی در اتیوپی و مراکش بودند. برخی معتقدند شیرهای بربری همان شیرهایی هستند که در روم باستان با گلادیاتور‌ها می‌جنگیدند.
همچنین محققان دریافته‌اند که شیرهای بربری در اثر شکار بیش از حد، از بین رفتن زیستگاه طبیعی و یک بیماری واگیردار تنفسی در طبیعت کاملاً منقرض شده‌اند. البته، طی چند دهه گذشته برخی احیای شیر بربری را در طبیعت گزارش کرده و احتمال آن را زیاد می‌دانند.
3- شیر آفریقای غربی
شیرهای سنگالی که شیرهای آفریقای غربی (Panthera leo senegalensis) نیز نامیده می‌شوند، به خاطر جثه کوچک‌تر و ویژگی‌های ژنتیکی از دیگر شیرها متمایز هستند. این زیرگونه شیر در معرض خطر انقراض بوده و بسیاری از دانشمندان نگرانی جدی در خصوص شیرهای سنگالی دارند.
حدود 350 عدد شیر آفریقای غربی در یک مکان بزرگ تحت نظر سازمان یونسکو در حد فاصل میان بورکینافاسو و نیجر زندگی می‌کنند. متاسفانه شیرهای سنگالی در سرزمین‌های حفاظت شده ماندگار نیستند و در نتیجه مورد شکار قرار می‌گیرند. با این حال گروه‌های حفاظتی از جمله Panthera تلاش می‌کنند تا از ایمنی و رشد شیرهای وحشی آفریقای غربی اطمینان حاصل کنند.
4- شیر آسیایی
شیر آسیایی (Panthera leo persica) اندکی کوچک‌تر از شیرهای آفریقایی است و یال‌هایی کوتاه و تیره‌تر دارد. همچنین این حیوانات دارای پوستی چروک و چین‌دار هستند که این چروک‌ها در امتداد شکم آن‌ها بیشتر است.
تنها چند صد شیر آسیایی در طبیعت وجود دارد که تمامی آن‌ها در جنگل‌هایی از هند که زیستگاه نسبتاً کوچک حیات وحش است، زندگی می‌کنند. وزن شیرهای نر آسیایی حدود 190 کیلوگرم است و ماده‌ها وزنی کمتر دارند. بسیاری از دانشمندان معتقدند که چندان تفاوتی میان شیر آسیایی با زیر گونه شیر بربری و شیر آفریقای مرکزی وجود ندارد.
همچنین در گذشته شیرهای آسیایی در مناطقی همچون هندوستان، ایران، شبه جزیره عربستان و آسیای میانه زندگی می‌کردند که در اثر شکار بی‌رویه و از دست رفتن زیستگاه‌های طبیعی، در حال حاضر تنها در منطقه‌ای از هند دیده می شوند.
5- شیر کاتانگا
شیرهای کاتانگا (Panthera leo melanochaita) در جنوب و شرق آفریقا زندگی می‌کنند. این شیرها به نام Transvaal یا Cape نیز مشهور هستند. اگرچه شیرهای کاتانگا زیر گونه‌ای منحصر به فرد هستند اما شباهت زیادی نیز با دیگر شیرهای آفریقایی دارند.
این شیرها در نتیجه شکار زیاد تقریباً منقرض شده‌اند و امروزه دیگر در زیستگاه قبلی خود وجود ندارند. هرچند به لطف مناطق محافظت شده‌ای از جمله بوتسوانا، آفریقای جنوبی و زیمباوه روند انقراض آن‌ها کمی کند شده است.
6- شیر غارنشین اروپایی
شیر غارنشین اروپایی (Panthera spelaeacave) از جمله شیرهای منقرض شده است که در عصر یخبندان زندگی می‌کرد. این شیرها حداقل شامل دو زیرگونه با نام‌های شیر اروپایی و برینگین بودند و مربوط به ماقبل تاریخ هستند.
دو زیر گونه شیرهای غارنشین اروپایی هر دو بزرگ‌تر از شیرهای امروزی بوده و گفته می‌شود رفتارهای مشترکی نیز داشته‌اند. این شیرها حدود 14000 سال پیش منقرض شده‌اند.
بسیار عالی
به شیر آسیایی شیر ایرانی هم میگن کاش ازاین اسم استفاده میکردید
جای شیر آمریکایی خالی
سلام خدارو شکر فقط شش گونه در حال انغراضه