زمان نسبتاً زیادی است که USB به عنوان یک پورت بهتر برای اتصال ابزارهایی مانند ماوس یا چاپگر به کامپیوترها، معرفی شده و در اواخر سال آینده قرار است این فناوری به یک نسخه جدیدتر با نام USB 4، ارتقاء پیدا کند.
این هفته اعلام شد که USB 4 قادر به انتقال داده‌ها با سرعت 40 گیگابیت در ثانیه خواهد بود، که دقیقاً دو برابر سرعت USB 3.2 است. البته این پورت جدید پیشرفت‌های دیگری نیز خواهد داشت و قصد دارد تا گوی سبقت را دوباره از پورت‌های نوظهوری مانند تاندربولت بگیرد.
یکی از تحلیلگران بازار فناوری به نام Bob O’Donnell در این زمینه گفته است:
ما با یک اتصال دهنده جدید روبرو خواهیم بود که با همه چیز کار می‌کند، یک عملکرد بالاتری ارائه می‌دهد و تنها برای سیستم‌های رده بالا در نظر گرفته نشده است و در نهایت، زندگی برای همه بسیار ساده‌تر خواهد شد.
از آنجا که جزئیات زیادی در مورد نسخه جدید USB وجود دارد و همین مسئله گاهی باعث ایجاد سردرگمی در کاربران می‌شود، قصد داریم تا در ادامه اطلاعات مختصر و مفیدی را درباره USB 4 ارائه کنیم. با دیجی رو همراه باشید.
USB 4 از لحاظ سرعت انتقال داده تا چه اندازه پیشرفت خواهد داشت؟
به‌روزترین دستگاه‌های امروزی معمولاً از پورت USB 3 با سرعت‌های 5، 10 یا در بهترین حالت، 20 گیگابیت در ثانیه استفاده می‌کنند. USB 4 قرار است این سرعت را به 40 گیگابیت در ثانیه برساند. این مسئله باعث خواهد شد تا کارهایی که به انتقال حجم بالای اطلاعات نیاز دارند، ساده‌تر از گذشته شوند؛ کارهایی مانند ویرایش فایل‌های ویدیویی ذخیره شده بر روی هاردهای اکسترنال و یا استفاده همزمان از چند مانیتور 4K. یو‌اس‌بی 4 می‌تواند طراحی دستگاه‌هایی مانند لپ‌تاپ‌ها را هم ساده‌تر کرده و به جای استفاده از پورت‌های مختلف، تنها از یک پورت برای اتصال به مانیتور، هارد درایوها، شبکه‌ها و دستگاه‌های دیگر استفاده کند.
البته قرار نیست همه دستگاه‌ها با USB 4 به سرعت 40 گیگابایت در ثانیه دست پیدا کنند. به عنوان مثال، گوشی‌های هوشمند ممکن است از سرعت پایین‌تری پشتیبانی کنند، که البته نکته آزار دهنده‌ای نخواهد بود، زیرا این دستگاه‌ها معمولاً به مانیتورهای متعدد و یا ابزارهای دیگر متصل نمی‌شوند.
آیا بهبودهای USB 4 تنها محدود به افزایش سرعت است؟
پاسخ این سؤال منفی است. تکنولوژی تاندربولت که اصلی‌ترین رقیب USB 4 محسوب می‌شود، در حال حاضر داده‌های ویدیویی را برای نمایش در مانیتورهای اکسترنال یا تلویزیون‌ها انتقال داده و البته با هارد درایوهای اکسترنال هم تبادل داده داشته است، بنابراین USB 4 هم از چنین قابلیت‌هایی برخوردار خواهد بود.
براد سوندرز، رئیس انجمن USB-IF که بر روی این تکنولوژی جدید نظارت دارد، می‌گوید:
ما اکنون می‌توانیم چندین نمایشگر را به صورت همزمان متصل کرده و از چندین برنامه مبتنی بر انتقال داده هم استفاده کنیم.
علاوه بر این، USB 4 به حدی قدرتمند خواهد بود که به شما اجازه دهد یک کارت گرافیک خارجی یا اکسترنال را به لپ تاپ خود وصل کنید، کاری که امروزه می‌توانید با پورت تاندربولت هم انجام دهید. این قابلیت، به ویژه برای گیمرها، ویراستاران ویدیو و عکاسانی که خواهان قدرت گرافیکی فراتر از توان لپ تاپ هستند، مفید خواهد بود.
USB 4 چه زمانی وارد بازار خواهد شد؟
شرکت‌هایی که در انجمن USB-IF شرکت دارند، انتظار دارند که جزئیات مهندسی پورت جدید USB 4 را در اواسط سال 2019 ارائه کنند. به گفته مسئولان این انجمن، 12 تا 18 ماه هم زمان خواهد برد تا اولین دستگاه‌های مبتنی بر این پورت روانه بازار شوند. یعنی می‌توان گفت اولین دستگاه‌های مجهز به USB 4 در نیمه دوم سال 2020 وارد بازار خواهند شد.
از دید اغلب کاربران USB به عنوان پورتی برای اتصال لوازم جانبی به لپ تاپ یا شارژ گوشی شناخته می‌شود. USB 4 چه تغییری در این رویکرد خواهد داشت؟
امروزه USB 3.2 و در آینده نیز USB 4 قادر هستند شیوه معرفی دستگاه‌ها و ارسال سیگنال به یکدیگر را با روشی جدید مدیریت کنند. مثلاً اگر بخواهیم به زبان عامیانه بگوییم، وقتی یک هارد درایو اکسترنال را به لپ تاپ خود وصل کنید، این درایو به لپ تاپ می‌گوید “من یک هارد اکسترنال هستم و می‌توانم اطلاعات را با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه مبادله کنم.”
اما دو استاندارد جداگانه در این زمینه وجود دارد که بد نیست از آن‌ها مطلع شوید. اول USB-C که یک روش اتصال فیزیکی جدیدتر را معرفی کرده و نسبت به پورت USB-A قدیمی لپ‌تاپ‌ها و USB Micro-B رایج در گوشی‌های اندرویدی قدیمی‌تر، بسیار راحت‌تر، همه کاره و قدرتمندتر است. USB-C می‌تواند بارهای الکتریکی سنگین‌تری را منتقل کند و امکان استفاده از یک نوع اتصال را در لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌ها و حتی آیپدهای اپل فراهم کرده است.
پس از آن هم باید به استاندارد USB Power Delivery اشاره کنیم که در واقع چگونگی ارسال و دریافت نیروی الکتریکی توسط دستگاه‌های مختلف را مدیریت می‌کند. به عنوان مثال، یک لپ تاپ رده بالا و قدرتمند می‌تواند از طریق پورت USB به یک باتری متصل شده و از حداکثر توان 100 واتی تعیین شده توسط USB Power Delivery استفاده کند. یا اینکه یک تبلت و یک گوشی هوشمند هنگام متصل شدن به یکدیگر می‌تواند با یکدیگر تبادل اطلاعات کرده و تشخیص دهند که تبلت باید گوشی را شارژ کند. USB، USB نوع C و USB PD آینده فناوری هستند.
آیا USB 4 باعث سر و سامان گرفتن USB-C و USB PD خواهد شد؟
بله، به طور قابل ملاحظه‌ای این اتفاق خواهد افتاد. آقای ساندرز معتقد است، تمام اتصالات USB 4 به اتصال USB-C نیاز دارند و از USB PD هم پشتیبانی خواهند کرد. در واقع با اینکه دستگاه‌های قدیمی‌تر کماکان در بازار وجود خواهند داشت، اما دستگاه‌های مبتنی بر نسل جدید USB 4 نیازی به درج جزئیات دقیق بر روی جعبه به منظور اطمینان حاصل کردن از هماهنگی با ابزارهای دیگر نخواهند داشت و به صورت پیش فرض این هماهنگی وجود خواهد داشت.
پورت‌های USB و تاندربولت تا چه حد با هم سازگاری خواهند داشت؟ آیا خواهیم توانست درایو دارای پورت تاندربولت را به لپ‌تاپی با پورت USB 4 وصل کنیم؟
USB 4 قرار است به صورت داخلی به نسخه‌ای از تاندربولت 3 مجهز باشد و این یعنی سازندگان خواهند توانست پشتیبانی از چنین پورت‌هایی را نیز به محصولات خود اضافه کنند. به گفته ساندرز، این دسته از تولید کنندگان حتی می‌توانند تضمین کنند که دستگاه‌های مبتنی بر تاندربولت در قالب استانداردهای گروه تجاری USB نیز کار کنند. شایان ذکر است که در حال حاضر نسل سوم تاندربولت با USB-C سازگار است و از لحاظ فیزیکی مشکلی برای اتصال دستگاه‌ها وجود ندارد.
با این حال، تولید کنندگان دستگاه‌های مبتنی بر USB 4 هیچ الزامی برای پشتیبانی از تاندربولت ندارند. بنابراین اگر استفاده از دستگاه‌های تاندربولت کنونی برایتان اهمیت زیادی دارد، بهتر است قبل از خرید رایانه جدید حتماً به پورت‌هایی که پشتیبانی می‌کند دقت کنید. البته خبر خوبی که در این بین وجود دارد این است که از سال جاری میلادی قرار است پردازنده‌های نسل آیس لیک (Ice Lake) اینتل به صورت مستقیم از تاندربولت پشتیبانی کنند، پس به احتمال زیاد در آینده لپ‌تاپ‌های بیشتری از این پورت پشتیبانی خواهند کرد.
با توجه به اینکه اولین نمونه از کابل‌های تاندربولت بسیار گران بودند، آیا در مورد USB 4 هم چنین خواهد بود؟
بنا به گفته ساندرز، اغلب کابل‌های USB 4 با طول حدود 0.8 متر، محصولاتی ارزان قیمت خواهند بود. البته کابل‌های اکتیو هم برای کسانی که به طول بیشتری نیاز دارند، گزینه مناسب‌تری خواهد بود.
آینده تاندربولت چگونه خواهد بود؟
مشخص نیست. در واقع، اینتل انتظار دارد برند تاندربولت و فرایند مربوط به صدور گواهینامه آن همچنان ادامه داشته باشد. البته با این حال، شرکت اینتل هیچ اشاره‌ای به این مسئله نکرده که آیا نسخه‌های سریع‌تر و بهتری از این پورت در دست توسعه است یا نه.
اما با این وجود حتی عرضه یک تاندربولت قوی‌تر هم ممکن است نتواند به شکل قابل توجهی چشم اندازهای این پورت را بهبود ببخشد. USB در طی سال‌های گذشته توانسته از لحاظ قدرت و کارایی، خود را به تاندربولت نزدیک کند و USB 4 نیز می‌تواند بهترین و کاراترین نسخه از آن باشد. اگر هم تاندربولت بخواهد یک سر و گردن بالاتر از USB 4 باشد، این می‌تواند به معنای افزایش هزینه تولید و امکان به‌کارگیری آن تنها در محصولات رده بالا و گران قیمت بازار باشد که مسلماً مخاطبان نسبتاً کمتری هم دارند.
از طرف دیگر، در شرایطی که نزدیک به دو سال تا ورود USB 4 به بازار و فراگیر شدن آن باقی مانده، تاندربولت می‌تواند از این فرصت استفاده کرده و ضریب نفوذ خود در دستگاه‌های مختلف را افزایش دهد. در واقع، تا آن زمان پشتیبانی از تاندربولت می‌تواند به یکی از ویژگی‌های ذاتی تراشه‌های اینتل تبدیل شده و به این ترتیب سازندگان کامپیوتر خواهند توانست بدون صرف هیچ هزینه مازادی آن را به دستگاه‌های خود اضافه کنند. همچنین تولید کنندگان لوازم جانبی هم با علم به این موضوع که USB 4 از فناوری تاندربولت 3 پشتیبانی خواهد کرد، بدون نگرانی خاصی می‌توانند محصولات بیشتری را به این فناوری مجهز کنند و به این ترتیب احتمال داغ‌تر شدن بازار تاندربولت هم وجود دارد.
آیا USB 4 هم مانند نسل‌های کنونی این فناوری دارای نام‌های عجیب و غریبی مانند USB 3.1 Gen 2 یا USB 3.2 Gen 2 خواهد بود؟
هنوز مشخص نیست. USB-IF ترجیح می دهد از نام تجاری کاربرپسندتری استفاده کند و به عنوان مثال می‌توان انتظار نامی مانند USB SuperSpeed 10Gbps را داشت. اما واقعیت این است که بسیاری از محصولات با مشخصات فنی ارائه شده توسط سازندگان برچسب‌گذاری می‌شوند.
USB-IF در حال تلاش برای ساده‌تر کردن نامگذاری‌هاست. آقای جف ریون‌کرافت (Jeff Ravencraft)، رئیس این انجمن گفته است:
ما در حال کار بر روی ساده‌سازی نام تجاری خود هستیم. همه ما در تلاش هستیم تا بتوانیم به ساده‌ترین شکل ممکن به مصرف کننده بگویم که یک محصول خاص چه ویژگی‌ها و مزایایی دارد.
