گروه خونیهای A ،B ،O و همچنین Rh اصلیترین نوع گروه خونی هستند که اکثریت مردم جهان را در برمیگیرند. جالب است بدانید گروه خونی افراد بر اساس آنتیبادیها و موادی که در خون وجود دارد ( یا وجود ندارد!) طبقهبندی میشوند.
گروه خونی مبحثی است که در واقع بر اساس آنتیبادیها و فاکتورهایی که به صورت ارثی داخل خون موجود هستند و یا حتی فقدان مواد خاصی در خون تعیین میشود. آنتیژنهای موجود در گلبولهای قرمز خون میتوانند به صورت کربوهیدرات، پروتئین، گلیکولیپید و گلیکوپروتئین ظاهر شوند. به همین علت هم خون با توجه به حضور این آنتیژنها دستهبندی میشود. والدین نیز به نوبه خود گروه خونی خودشان را به فرزندان خود انتقال میدهند. گروه خونی از هر دو والدین به فرزند منتقل میشود. در حال حاضر گروه خونیهای A، B، O و Rh عمده نوع گروه خونی را در بین مردم تشکیل میدهند. صلیب سرخ آمریکا در حال حاضر هشت نوع گروه خونی رایج را با نامهای +A+ ،A- ،B+ ،B- ،O+ ،O- ،AB و -AB معرفی کرده است.
این امکان برای خانمهای باردار وجود دارد که گروه خونیشان با گروه خونی جنین مطابقت نداشته باشد و در واقع این مورد برای اکثر خانمهای باردار مشابه است. این موضوع برای جنین و مادر خطرساز نخواهد بود اما موضوع حائز اهمیت این است که آنتی ژن RhD جنین مثبت است یا منفی. اکثر جنینهایی که دارای RhD مثبت هستند در صورتیکه مادرشان نیز RhD باشند، با خطر کمبود تعداد گلبولهای قرمز یا خیز جنینی که در نهایت منجر به سقط جنین خواهد شد، مواجهاند.
در ادامه به شما توضیح خواهیم داد که گروه خونیهای اصلی کدام هستند و راجع به آنها به اختصار توضیح دادهایم. با دیجی رو همراه باشید.
-
گروههای خونی A ،O و B
در سیستم گروه خونیهای فوق، آنتیژنهای موجود در گلبول قرمز دارای آنتیژنهای A و B هستند. همچنین گلبولهای قرمز در خونابه خود، حاوی آنتیبادیهای A و B میباشند. اگر بخواهیم خون را از نظر آنتیژن مورد بررسی قرار دهیم باید گفت خون انسان به چهار دسته گروه A، گروه B، گروه AB، و گروه O تقسیم میشود. گروه خونی A دارای آنتیژن A، گروه B حاوی آنتیژن B، گروه AB هم آنتیژن A و هم آنتیژن B و در نهایت گروه O فاقد آنتیژن میباشد.
ناگفته نماند که هر یک از گروه خونیهای فوق دارای آنتیبادی نیز در خونابه خود هستند، گروه A، B، به ترتیب دارای آنتیبادیهای B ،A میباشد. افرادی که دارای گروه خونی O هستند آنتیبادیهای A و B را باهم دارند.
انواع مختلف گروه خونی کداماند؟ به طور کلی گروه خونی افراد را میتوان به ABO و Rh تقسیم کرد.
واکنش جمع شدن خون در یک قسمت هنگامی رخ میدهد که آنتیژنها و آنتیبادیهای مشابه با یکدیگر ترکیب میشوند بنابراین انتقال خون زمانی ایمن است که آنتیبادیهای شخص گیرنده با آنتیژنهای موجود در گلبول قرمز فرد اهداکننده مشابه نباشند به همین علت گروههای خونی ABO برای انتقال خون بسیار حائز اهمیت هستند، به همین علت هم در حال حاضر پایگاههای انتقال خون بسیاری در سراسر جهان تشکیل شدهاند تا در زمان احتیاج خون را از افراد اهداگر دریافتکرده و به گیرندههایی که به خون نیاز دارند، انتقال دهند.
-
RH
گروه خونی Rh دارای پنجاه آنتیژن بوده و فاکتور مهمی در انتقالل خون انسان به حساب میآید. از این پنجاه آنتیژن، پنج تای آنها به عنوان آنتیژنهای اصلی شناخته شدهاند و بین این پنج نوع، آنتیژن D معروفترین آنهاست. این آنتیژن به دلیل اینکه به راحتی میتواند واکنش سیستم ایمنی بدن را برانگیزد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است. فردی که دارای آنتیژن منفی-D است لزوما نباید آنتیبادی D داشته باشد. وجود یا فقدان فاکتور Rh در خون انسان تا جایی به (Rh (D مرتبط است که به گروه خونی فرد معنای مثبت یا منفی بودن را میدهد. برای مثال، کسی که دارای گروه خونی O مثبت است دارای آنتیژن (Rh (D بوده و به گروه O از خانواده ABO تعلق دارد.
-
دیگر گروههای خونی
ABO و Rh دو گروه اصلی از 35 گروه خونی که در حال حاضر موجود است را تشکیل میدهند. برخی از گروههای خونی متعلق به سیستم MNS، سیستم Lewis و Kell سیستم میباشند. جالب است بدانید نام این سیستمها اکثرا از مراجعانی گرفته شده که برای اولین بار با آنتیبادیهای فوق تشخیص داده شدند.
انواع گروه خون براساس درصد جمعیت در دنیا
رتبه | گروه خونی | درصد جمعیت در جهان |
1 | O مثبت | 38.67 |
2 | A مثبت | 27.42 |
3 | B مثبت | 22.02 |
4 | AB مثبت | 5.88 |
5 | O منفی | 2.55 |
6 | A منفی | 1.99 |
7 | B منفی | 1.11 |
8 | AB منفی | 0.36 |
گروه خونیهایی که درصد کمتری را به خود اختصاص دادهاند در پایگاههای انتقال خون به شدت مورد احتیاجاند زیرا اگر فردی که دارای گروه خونی نادر است، به بیماری یا سانحهای گرفتار شود که به خون احتیاج داشته باشد، افراد بسیار کمی هستند که میتوانند به نجات جان وی کمک کنند. اگر دارای گروه خونی نادر هستید حتما به پایگاههای انتقال خون مراجعه کرده و اقدام به اهدای خون کنید زیرا قطعا با اینکار جان حداقل یکی از هموطنان خود را نجات خواهید داد. به خاطر داشته باشید که با اهدای خون شما، یک زندگی احیا خواهد شد.