در نوامبر سال 2018، شش نفر برای رفتن به لابی مرکز خرید جان هنکوک (John Hancock) شیکاگو از طبقه نود و پنجم سوار آسانسور شدند. اما اوضاع زمانی بد شد که یکی از کابلهای آسانسور پاره شد و آسانسور از طبقه هشتاد و چهارم تا طبقه یازدهم سقوط کرد. یکی از مسافران این آسانسور به خبرگزاری سی بی سی شیکاگو گفت: “لحظهای که کابل پاره شد و سقوط کردیم، من مطمئن بودم که خواهیم مرد. ما به سمت پایین میرفتیم و کاملا مطمئن بودم که در حال سقوط هستیم تا اینکه صدایی شنیدم و آسانسور پس از لحظاتی ایستاد.”
بله، به طرز شگفتآوری این سقوط ختم به خیر شد و هیچ یک از مسافران به بیمارستان منتقل نشدند و مصدومیتی جدی برای آنها رخ نداد. جالب اینکه با وجود طی بیش از 70 طبقه، مسافران در ابتدا فکر میکردند تنها چند طبقه سقوط کردهاند! به دلیل عدم وجود فضای باز بین طبقات، تلاش آتش نشانان برای نجات افراد درون آسانسور سه ساعت تمام طول کشید.
حال سؤال این است که چگونه ممکن است یکی از بدترین اتفاقات ممکن یعنی سقوط آسانسور رخ دهد و هیچ یک از سرنشینانان حتی مصدوم هم نشوند؟ خوشبختانه آسانسورها دارای ویژگیهای امنیتی زیادی هستند و معمولاً اتفاقات منجر به صدمه و مرگ در آنها کمتر اتفاق میافتد. اگر شما هم تا به حال از این نکات امنیتی بیاطلاع بودید و فکر میکنید هر اتفاق بدی که برای آسانسور بیفتد، مساوی با مرگ یا مصدومیت است، حتما در ادامه با دیجی رو همراه باشید تا تعدادی از نکات ایمنی آسانسورها را برای شما ذکر کنیم.
کابلهای کمکی
درون سیستم آسانسور، کابلها به دور یک قرقره میچرخند و این کابلهای فلزی به کابین آسانسور متصل هستند. این قرقره در بالای میله نگه دارنده آسانسور نصب میشود. وظیفه این قرقره این است که کابلهای فلزی آسانسور را کاملا محکم نگه دارد. بنابراین وقتی موتور الکتریکی آسانسور شروع به کار میکند، قرقره را میچرخاند و باعث حرکت کابلهای آسانسور میشود. همچنین کابل نگه دارنده آسانسور به یک وزنه تعادل نیز متصل است که به همراه آسانسور بر روی ریل مخصوص خود حرکت میکند. کابلهای آسانسور از مواد فولادی با طولهای مختلف ساخته شدهاند که درون هم پیچیده شدهاند، با این وجود احتمال پارگی این کابلهای فلزی نیز وجود دارد. آسانسورهای قرقرهای در مجموع 4 تا 8 کابل دارند. در نتیجه در صورتی که یک کابل پاره شود، کابلهای دیگر که به آنها کابلهای کمکی نیز گفته میشود، کابین آسانسور را نگه میدارند و از سقوط آن جلوگیری میکنند. نکته جالب اینجاست که تنها یک کابل برای نگه داشتن کابین آسانسور کافی است.
سیستمهای ایمنی و گاورنر
فرض کنید که بنا به هر دلیلی تمامی کابلهای آسانسور به یکباره پاره شوند، در این لحظه است که سیستمهای امنیتی آسانسور شروع به کار میکنند. سیستم ترمزها که بر روی بدنه آسانسور هستند به ریلها میچسبند و باعث میشوند تا سرعت سقوط آسانسور بسیار کم شود یا سقوط اتفاق نیفتد. بعضی از سیستمهای ایمنی ریل را کاملا متوقف میکنند و بعضی دیگر در بین شیارهای ریل آسانسور، اتاقک آسانسور را نگه میدارند. به طور معمول سیستمهای ایمنی آسانسور توسط سرعت گاورنر کنترل میشوند. گاورنر وسیلهای است که سرعت یا پارامتر دیگری را در پیشران اصلی یک سامانه کنترل میکند. هنگامی که سرعت چرخش گاورنر بیش از حد معمول شود، دستگاه ترمزها را فعال میکند.
سیستم محافظتی در زیر آسانسور
اگر سیستمهای ایمنی شکست بخورند، شما با سرعت بالا سقوط میکنید اما اینگونه هم نیست که دچار سقوط آزاد شوید. اصطکاک ریلها و فشار هوای موجود در زیر آسانسور باعث میشوند تا سرعت سقوط شما کاسته شود (در این مواقع در آسانسور احساس میکنید که سبکتر از حالت عادی هستید).
دو چیز وجود دارد که باعث میشوند از سرعت سقوط و ضربه کاسته شود و آسانسور سقوط بسیار کم سرعتتری را تجربه کند. مورد اول اینکه، آسانسور هوای زیر خود را در محفظه پایین فشرده میکند که باعث کم شدن سرعت سقوط آسانسور میشود. مورد دوم اینکه در انتهای ستون آسانسور سیستم ضربه گیری وجود دارد که به صورت معمول شامل یک پیستون روغنی است و ضربه سقوط آسانسور را تا حد زیادی میگیرد.
در فاجعه سقوط آسانسور در شیکاگو که در ابتدای مقاله در مورد آن صحبت کردیم، آتش نشانها پس از اینکه از عدم سقوط بیشتر آسانسور مطمئن شدند، بخشی از دیوار را خراب کردند و به کمک نرده بان و طناب مسافران را نجات دادند.
در هنگام سقوط آسانسور نپرید !
ممکن است شنیده باشید که بعضی از افراد میگویند که در هنگام سقوط و دقیقا قبل از برخورد آسانسور به زمین بپرید تا در لحظه برخورد در هوا باشید و از ضربه شدید دور بمانید. باید بدانید که این کار جوابگو نخواهد بود، حتی اگر دقیقا در زمان درست و قبل از برخورد بپرید! فرض کنید آسانسور با سرعت 160 کیلومتر در ساعت در حال سقوط باشد، هنگامی که شما درون آسانسور بپرید همچنان سرعت سقوط شما 160 کیلومتر بر ساعت خواهد بود و همانند آسانسور با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت به زمین اصابت میکنید.
بهترین کاری که در این زمان میتوانید انجام دهید تقسیم نیروی وارد در تمام سطح بدن خود است آن هم بدین صورت که بر روی کف آسانسور دراز بکشید. با این کار نیروی وارد شده در تمام سطح بدن شما پخش میشود و بهتر از وارد شدن تمام نیرو به پاهاست (که احتمالا باعث شکستگیهایی در پا میشود)، اما باز هم باید درد را تحمل کنید.
خیلی خوب و آموزنده بود! ممنون