معماری جدید AMD موسوم به Zen، خانواده‌ای از پردازنده‌های جدید را برای کاربران رایانه‌های دسکتاپ به ارمغان آورده است. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی مختصر و البته کامل در مورد مدل‌های مختلف پردازنده‌های مبتنی بر این معماری را که تاکنون روانه بازار شده‌اند، ارائه نماییم. با ما در دیجی رو همراه باشید.
Zen نام معماری جدید AMD است که این شرکت را قادر ساخته تا با قدرت بیشتری به جنگ اینتل برود و قبل از اینکه به کلی از میدان بیرون رانده شود، بخشی از سهم بازار را برای خود حفظ کند. AMD در طی یک دهه گذشته به مرور در حال از دست دادن سهم خود از بازار پردازنده‌های دسکتاپ بوده است، اما حالا همه چیز به موفقیت معماری جدید Zen گره خورده است. AMD برند تجاری رایزن (Ryzen) را برای پردازنده‌های جدید خود انتخاب کرده که در قالب چند خانواده مجزا معرفی شده‌اند و قرار است نیازهای طیف گسترده‌ای از کاربران را پاسخ دهند. در واقع شاید بتوان گفت نوع نامگذاری سری رایزن هم به این دلیل بوده که این خانواده جدید از پردازنده‌ها به نوعی یک شروع دوباره برای AMD محسوب می شوند (تلفظ Ryzen شباهت زیادی به Risen به معنی برخاستن دارد!).
پردازنده‌های جدید AMD در چهار خانواده رایزن 3، رایزن 5، رایزن 7 و در نهایت رایزن تردریپر (Threadripper) عرضه شده‌اند. این نوع طبقه‌بندی بسیار آشنا به نظر می‌رسد، زیرا اینتل هم کمابیش از همین نوع تقسیم‌بندی برای پردازنده‌های اصلی خود استفاده کرده است. این امر همچنین باعث می شود تا مصرف کنندگان (و همچنین خود AMD) بهتر بتوانند مدل‌های مختلف را از هم تشخیص داده و آن‌ها را با پردازنده‌های رقیب در خانواده اینتل مقایسه کنند.
ملاقات با خانواده رایزن (Ryzen)
همه چیز در مورد خانواده‌های مختلف رایزن بسیار ساده و سرراست به نظر می‌رسد و AMD سعی کرده تا حد ممکن در نامگذاری و طبقه‌بندی پردازنده‌های خود سادگی را حفظ کرده و کاربران را سردرگم نکند.
در جدول زیر می توانید مشخصات تمامی مدل‌های رایزن را به همراه قیمت تقریبی آن‌ها مشاهده کنید:
| خانواده | مدل پردازنده | تعداد هسته‌ها | تعداد رشته‌ها | پردازنده گرافیکی | قیمت (دلار) |
|---|---|---|---|---|---|
| رایزن 3 | 1200 1300X 2200G |
4 4 4 |
4 4 4 |
– – Vega 8 |
110 125 113 |
| رایزن 5 | 1400 1500X 1600 2600 1600X 2600X 2400G |
4 4 6 6 6 6 4 |
8 8 12 12 12 12 8 |
– – – – – – Vega 11 |
139 150 150 170 200 189 156 |
| رایزن 7 | 1700 2700 1700X 2700X 1800X |
8 8 8 8 8 |
16 16 16 16 16 |
– – – – – |
220 280 190 320 240 |
| تردریپر | 1900X 1920X 1950X |
8 12 16 |
16 24 32 |
– – – |
300 620 700 |
فناوری‌های بهینه شده
شرکت AMD سال‌ها برای بهینه سازی پردازنده‌های جدید خود کار کرده است تا بتواند سطح بهره‌وری و بازده آن‌ها را افزایش دهد. این تراشه‌ها قادرند به طور خودکار اطلاعات دما و ولتاژی را که از مادربورد دریافت می‌کنند، کنترل کرده و پارامترهای عملکردی خود را بسته به شرایط تنظیم نمایند. این مسئله باعث می شود که با استفاده از خنک کننده داخل جعبه بتوان بیشترین استفاده ممکن را از CPU داشت. البته باید اشاره کنیم که AMD درون بسته‌بندی پردازنده‌های جدید خود خنک کننده‌های بسیار باکیفیتی را تعبیه کرده که همین مورد یکی از نقاط قوت سری رایزن به شمار می‌رود.
فناوری Precision Boost این پردازنده‌ها از دانه‌بندی 25 مگاهرتزی استفاده کرده و باعث می شود تا در تنظیم حداکثر سرعت کلاک برای هر یک از هسته‌ها بسیار دقیق‌تر عمل شود. همه این‌ها کمک می کنند تا بدون اینکه پردازنده خود را به یکی دیگر از وسایل گرمایشی منزل تبدیل کنید (!)، حداکثر عملکرد را از آن به دست آورید. در نهایت، برای مونتاژ کنندگان سیستم و یا کسانی که خنک کننده مناسبی در اختیار دارند، فناوری eXtended Frequency Range یا به اختصار XFR باعث می شود تا بتوان کار بسیار بیشتری از پردازنده‌های رایزن کشید.
فناوری موسوم به Pure Power تمامی اطلاعات مربوط به دمای پردازنده و کارکرد آن را تحت نظر گرفته و مدیریت می‌کند تا بتوان بیشترین کارایی ممکن را از پردازنده دریافت کرد. این در حالی است که دو فناوری Neural Net Prediction و Smart Prefetch هم با یکدیگر همکاری کرده و به پردازنده امکان می‌دهند تا برای پردازش‌های سنگین آماده باشد. در مجموع به نظر می رسد تمامی فناوری‌های به کار رفته در پردازنده‌های سری رایزن به نوعی پسوند هوشمند یا smart را با خود یدک می‌کشند و این همان برگ برنده‌ای است که باعث شده AMD بتواند دوباره با قدرت بیشتر وارد عرصه رقابت با اینتل شود و این غول پردازشی جهان را مجبور به حرکت‌های بیشتر کند. بنابراین معرفی پردازنده‌های رایزن نه تنها یک خبر خوش برای طرفداران AMD محسوب می شود بلکه دوست داران اینتل هم از این بابت باید خوشحال باشند که داغ شدن رقابت در بازار می تواند باعث بهبود کیفیت محصولات هر دو کمپانی شود و همیشه بهترین محصولات از دل داغ‌ترین رقابت‌ها بیرون می‌آیند.
به استفاده کنندگان رایزن بپیوندیم یا نه؟
آیا پردازنده‌های سری رایزن AMD در حال حاضر ارزش سرمایه گذاری را دارند؟ در یک کلام باید گفت: کاملاً. پردازنده‌های رایزن چیزی جز خوبی ندارند، به ویژه وقتی به یکی دو سال اخیر و محصولاتی که AMD در این سال‌ها روانه بازار کرده، نگاهی بیندازیم کاملاً متوجه خواهیم شد که پردازند‌های رایزن می‌توانند یکی از بهترین انتخاب‌هایی باشند که خریداران پردازنده‌های دسکتاپ می‌توانند داشته باشند. چه طرفدار AMD باشید و چه طرفدار اینتل، سری رایزن به نسبت قیمتی که دارد از ارزش خرید بسیار بالایی برخوردار بوده و شرکت سازنده نیز سخت تلاش کرده تا عملکردی مشابه با پردازنده‌های اینتل را برای کاربران به ارمغان بیاورد. همچینن باید در نظر داشت که پردازنده‌های رایزن (و در کل معماری Zen) محصولاتی نوپا بوده و به مرور زمان با بهبودهایی که در زمینه نرم‌افزاری و هماهنگی بیشتر سیستم عامل‌ها به عمل خواهد آمد، کارایی آن‌ها می‌تواند به مراتب بیشتر و بهتر شود.
ممنون واقعا عالی بود