عصبانیت یکی از حالات شخصی انسان است و اغلب افراد عصبانی کاملاً بدون منطق هستند. آخرین چیزی که هرکس می‌خواهد در زمان عصبانیت بشنود عبارت ” آرام باش” است! هنگامی که کسی حرص و جوش می‌زند جمله “آرام باش” بدترین توصیه‌ای است که می‌توان به وی کرد؛ حتی اگر این تنها کاری باشد که باید در آن موقع فرد عصبانی انجام دهد. با دیجی رو همراه باشید.
زمانی که فرد به طور هیستریک عصبانی است و غلیان احساسات زیادی دارد، حفظ آرامش کاری تقریباً غیر ممکن است. اگر چه همه افراد بعد از حالت عصبانیت باید آرام شوند اما پیشنهادهای مثمر ثمرتری نیز وجود دارد که می‌توان در هنگام عصبانیت بیان کرد و به فرد کمک نمود.
فرد عصبانی از شنیدن جمله ” آرام باش” خوشش نمی‌آید!
عصبانیت شدید، فکر و قضاوت منطقی را به طور کامل مختل می‌کند. این یک واقعیت ناخوشایند روانشناسی است زیرا در چنین حالتی در واقع احساسات شدید شخص بر مغز وی غلبه کرده است. این در حالی است که هورمون‌های کورتیزول و نور آدرنالین در مغز آزاد می‌شوند و عصبانیت به اوج خود می‌رسد. عبارت “آرام باش” بیشتر از آن که راهی دلسوزانه برای حل این تعارض باشد، محرک اساسی برای به اوج رسانیدن عصبانیت است! سوزان برنشتاین، روانشناس، در وب‌سایت خود این‌طور بیان کرده است:
وقتی کسی احساسات شدیدی را تجربه می‌کند نمی‌تواند کاملاً منطقی بماند. در طول اتفاقات تحریک‌کننده احساس، مرکز عاطفی مغز بر منطق تسلط دارد. بنابراین تا زمانی که احساسات فرد فروکش نکند، دسترسی به مراکز استدلالی مغز برای داشتن یک مکالمه منطقی تقریباً غیر ممکن است.
گفتن جمله ” آرام باش” به یک کارمند، همکار یا مشتری آشفته و عصبانی تنها هیزم و سوخت بیشتری اضافه می‌کند تا آتش عصبانیت وی شعله ورتر گردد. این کار نه تنها دردی را دوا نمی‌کند بلکه همچون روشن کردن شعله گاز است. همچنین باعث می‌شود تا فرد عصبانی احساس کند شما در حال القا کردن این موضوع هستید که وی در حال آسیب زدن به خود و دیگران است و به همین دلیل از او می‌خواهید آرام باشد؛ در حالی که واقعاً این چنین نیست.
عبارتی مثل آرام باش، ریلکس باش و غیره تنها عصبانیت شخص را تایید می‌کند و در عین حال از اعتبار می‌افتد. این یک موضوع دوسویه است؛ از یک سو شخص می‌بایست با کلام شما ارتباط برقرار کرده و بر احساسات خود مسلط شود و از طرف دیگر هنوز به شدت عصبانی است. از آنجا که دعوت به آرامش باعث می‌شود تا شخص مقابل بیشتر عصبانی شود، بهتر است به جای این عبارت به او بگویید “می‌فهمید که تا چه حد عصبانی است.”
بسیاری از کارشناسان معتقدند که تایید یک واکنش احساسی، منجر به کاهش حالات عاطفی شخص شده و لذا احساس جای خود را به بخش منطقی مغز می‌دهد. این مسئله برای حالت تعارضی مثل عصبانیت نیز صادق است. مزیت این روش آن است که شما علاوه بر تایید عصبانیت فرد، با او همراه نیز می‌شوید. به جای استفاده از جملات امری همچون ” آرام باش” روش بهتری را انتخاب کنید و بگویید “متاسفم که ناراحت هستید، بهتر است چند نفس عمیق بکشیم و مشکل را با هم حل کنیم.” یا “شما حق دارید که عصبانی باشید اما بهتر است با هم درباره این مشکل صحبت کنیم.”
در واقع شما می‌توانید هر آنچه را دوست دارید در برخورد با فرد عصبانی بگویید تنها به شرطی که این دو مسئله را رعایت کنید:
- درک احساسات شخص مقابل
- حل مسالمت آمیز مشکل با یکدیگر
عصبانیت برای خانم‌ها آزار دهنده‌تر است
این یک واقعیت است که زن‌ها هیچگاه به اندازه مردها در ابراز احساسات خود آزاد نبوده‌اند. این شامل عصبانیت هم می‌شود و متأسفانه یک باور قدیمی و کلیشه‌ای در بین مردمان سراسر جهان وجود دارد که اگر زنی دچار غلیان احساسات شده و آن‌ها را به شکل شدید بروز دهد، حتماً دیوانه شده است! از همین رو، خانم‌ها هنگام مواجهه با احساس عصبانیت، تحت فشار و تنش بیشتری قرار می‌گیرند. اما جالب اینجاست در حالی که احساسات زنان اغلب نادیده گرفته شده، مردان با وجود بروز رفتارهای احساسی شدید همچون عصبانیت، منطقی‌تر نشان داده شده‌اند!
در مجموع، روش‌های زیادی برای آرام کردن یک فرد عصبانی وجود دارد که در آینده مقاله‌ای را در این باره در دیجی رو منتشر خواهیم کرد. اما فعلاً قبول کنید که گفتن عبارت ” آرام باش” قطعاً روش مناسبی نیست. اگر چه این بیان اغراق آمیز به نظر می‌آید اما به دلایل متعدد می‌بایست عبارت ” آرام باش” را از دایره لغات خود حذف نمایید.
