کارت گرافیک، مهمترین قطعه در سیستم نمایشی رایانهها محسوب میشود. برای خنک کردن این قطعه باید وسواس زیادی به خرج دهیم چون به دوام و عمر آن اضافه میمند. آیا تا به حال به تفاوتهای ظریف بین کارتهای گرافیک دو فن و سه فن فکر کردهاید؟ این دو نوع کارت با وجود شباهتهای ظاهری، تفاوتهای قابل لمسی دارند که میتواند بر تجربهی کاربری شما تأثیر بگذارد. در این مقاله نگاهی دقیقتر به این تفاوتها خواهیم انداخت تا شما را در خرید کارت گرافیک مناسبتر یاری کنیم.
معیارهای مهم در هنگام خرید
از آنجایی که بسیاری از افراد در هنگام خرید و انتخاب کارت گرافیک براساس تعداد فن، بسیار مردد هستند، ما نیز به زبانی عامیانه و ساده، این مقایسه را انجام دادیم تا بتوانید در این مورد، خریدی آسان و انتخابی بهتر داشته باشید.
طراحی فیزیکی
طراحی فیزیکی کارتهای دو فن و سه فن یکی از اولین تفاوتهایی است که به چشم میآید. کارتهای سه فن معمولا طول بیشتری دارند و فضای بزرگتری را در کیس اشغال میکنند. این موضوع میتواند برای کاربرانی که کیسهای کوچک دارند، چالشبرانگیز باشد. از طرفی، کارتهای دو فن با طراحی فشردهتر، انعطافپذیری بیشتری در سازگاری با انواع کیسها دارند.
ویژگی |
کارت دو فن | کارت سه فن |
طول | کوتاهتر |
بلندتر |
عرض |
باریکتر | پهنتر |
وزن | سبکتر |
سنگینتر |
کارایی خنککنندگی
کارایی خنککنندگی، نقطهی قوت کارتهای سه فن است. این کارتها با داشتن سطح تماس بیشتر با هوا توانایی بهتری در پراکنده کردن گرما دارند. این ویژگی بهخصوص در زمان اورکلاک کردن یا اجرای بازیهای سنگین، ارزش خود را نشان میدهد. کارتهای دو فن اگرچه در شرایط عادی عملکرد قابل قبولی دارند ولی در شرایط فشار بالا ممکن است با چالشهای دمایی روبرو شوند.
شرایط کاری |
کارت دو فن | کارت سه فن |
حالت عادی | مناسب |
عالی |
بازی سنگین |
قابل قبول | بسیار خوب |
اورکلاک | چالشبرانگیز |
مناسب |
سطح صدا
سطح صدا در کارتهای گرافیک، فاکتور مهمی است که اغلب نادیده گرفته میشود. کارتهای سه فن با توزیع بار خنککنندگی بین سه فن، معمولا صدای کمتری تولید میکنند. اما این قاعده همیشه صدق نمیکند. کیفیت فنها، طراحی پرهها و نوع بلبرینگها نیز در میزان صدا تأثیرگذارند. گاهی یک کارت دو فن با فنهای بزرگتر و کیفیت بالاتر میتواند از یک کارت سه فن ارزانقیمت، کم صداتر باشد.
وضعیت |
کارت دو فن |
کارت سه فن |
حالت بیکار (Idle) |
بسیار کم | تقریباً بیصدا |
تحت بار (Load) | متوسط |
کم |
هزینه و ارزش نسبت به عملکرد
کارتهای سه فن معمولا گرانتر هستند ولی این هزینه بیشتر همیشه به معنای عملکرد بهتر نیست. برای کاربران عادی یا گیمرهای متوسط، یک کارت دو فن با کیفیت میتواند ارزش بیشتری نسبت به قیمت داشته باشد. اما برای حرفهایها یا اورکلاکرها، هزینه اضافی یک کارت سه فن ممکن است کاملا توجیهپذیر باشد.
کاربری |
کارت دو فن |
کارت سه فن |
معمولی |
ارزش عالی | گران |
حرفهای | مناسب |
ارزش خوب |
دوام و اطمینانپذیری کارتهای گرافیک
کارتهای سه فن با توانایی بهتر در کنترل دما، معمولا طول عمر بیشتری دارند. همچنین در صورت خرابی یکی از فنها، دو فن دیگر میتوانند تا حدی این خلاء را جبران کنند. اما این برتری، همیشگی نیست. یک کارت دو فن با کیفیت ساخت بالا و مدیریت حرارتی مناسب میتواند عمر طولانیتری نسبت به یک کارت سه فن ارزانقیمت داشته باشد.
فاکتور |
کارت دو فن |
کارت سه فن |
عمر |
خوب | عالی |
افزونگی | کم |
زیاد |
معرفی 5 مدل از کارت گرافیکهای دو فن و سه فن
شما بهعنوان یک مصرفکننده، مهم است حتی گاهی نسبت به فروشندگان نیز اطلاعات بیشتری از عملکرد، طراحی، امکانات و بهرهوری نمونههای برتر کارت گرافیک در بازار داشته باشید. این امر به شما کمک میکند خریدی موفق و لذتبخش را تجربه کنید. در ادامه به 5 نمونه کارت گرافیک با تعداد فنهای مختلف پرداختهایم:
کارت گرافیک ASUS ROG Strix GeForce RTX 3080
این کارت گرافیک از طراحی فنهای Axial-tech استفاده میکند که شامل دو فن با طراحی بهینهشده برای افزایش جریان هوا و فشار استاتیک است. هر فن با 11 پره که بهصورت مورب قرار گرفتهاند، ساخته شدهاند که باعث میشود جریان هوا به سمت هیتسینک مرکزی هدایت شود و بهرهوری خنککنندگی را بهبود بخشد.
فنهای Axial-tech همچنین با استفاده از تکنولوژی بلبرینگ دوتایی، دوام بیشتری داشته و صدای کمتری تولید میکنند. این فنها به گونهای طراحی شدهاند که در مواقعی که کارت، تحت بار سنگین قرار ندارد، با تکنولوژی 0db فعالیت خود را متوقف میکنند تا سکوت بیشتری برای کاربر فراهم کنند.
کارت گرافیک MSI GeForce RTX 3070 Gaming X Trio
MSI در این کارت گرافیک از سیستم خنککننده TRI FROZR 2 استفاده کرده است که دارای سه فن TORX Fan 4.0 است. این فنها با ترکیب تیغههای اصلی و کمکی به گونهای طراحی شدهاند که جریان هوای بیشتری را به سمت هیتسینکهای بزرگ و لولههای حرارتی هدایت کنند. فنهای TORX با استفاده از تکنولوژی Zero Frozr، در دماهای پایین خاموش میشوند تا سکوت محیط حفظ شود، اما در زمانی که دما بالا میرود، فعال شده و به خنک کردن GPU مشغول میشوند.
کارت گرافیک GIGABYTE AORUS Radeon RX 6800 XT
سیستم خنککننده WINDFORCE 3X در این کارت شامل سه فن با طراحی متمایز است که هر کدام دارای 11 پره با ساختار مارپیچی هستند تا جریان هوای بیشتری را به سمت هیتسینکها و لولههای حرارتی هدایت کنند.
این فنها با استفاده از تکنولوژی Alternate Spinning، بهصورت متناوب میچرخند تا تداخل جریان هوا کاهش یابد و خنککنندگی بهبود یابد. علاوه بر این، فنهای WINDFORCE با بلبرینگهای دوتایی (Double Ball Bearing) ساخته شدهاند که طول عمر بیشتری دارند و نویز کمتری تولید میکنند.
کارت گرافیک ZOTAC Gaming GeForce GTX 1660 Super Twin Fan
سیستم خنککننده IceStorm 2.0 در این کارت از دو فن با طراحی اختصاصی ZOTAC بهره میبرد که برای بهینهسازی جریان هوا به سمت هیتسینک طراحی شدهاند. این فنها با استفاده از پرههای منحنی و ساختار هوشمندانه خود، فشار استاتیک بالایی تولید میکنند که به خنکشدن کارت کمک میکند. فناوری FreeFlow Air-Direct این کارت به معنای آن است که فنها به گونهای قرار گرفتهاند تا جریان هوای مستقیم و بدون مانع به سمت قطعات اصلی GPU هدایت شود.
کارت گرافیک SAPPHIRE Nitro+ Radeon RX 5700 XT
سیستم خنککننده Tri-X در این کارت گرافیک شامل سه فن بزرگ است که با تکنولوژی بلبرینگهای دوتایی (Dual Ball Bearing) طراحی شدهاند تا عمر طولانیتر و کارایی بهتری داشته باشند. این فنها با ترکیب جریان هوای چرخشی معکوس، از تداخل جریان هوا جلوگیری میکنند و به خنککنندگی بهتر کمک میکنند.
فنهای Tri-X با استفاده از تکنولوژی Intelligent Fan Control، سرعت چرخش خود را بر اساس نیاز تنظیم کرده و در مواقعی که کارت تحت بار کم است، با استفاده از حالت 0db، به کاهش نویز و حفظ سکوت کمک میکنند. علاوه بر این، نورپردازی RGB در فنها، امکان شخصیسازی ظاهر کارت گرافیک را فراهم میکند.
کلام آخر
انتخاب بین کارت گرافیک دو فن و سه فن، تصمیمی چندوجهی است. توصیه میکنیم قبل از خرید کارت گرافیک، به دقت نیازهای خود را بررسی کنید. اگر فضای کافی در کیس دارید و به دنبال حداکثر کارایی در بازیهای سنگین هستید، کارتهای سه فن گزینهی مناسبی هستند. ولی اگر محدودیت فضا دارید یا بودجهتان محدود است، یک کارت دو فن با کیفیت میتواند انتخاب هوشمندانهتری باشد.