وقتی انیمه شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke) در سال 1997 برای اولین بار به پرده سینماها راه یافت، نقطه عطفی بزرگ را برای استودیو جیبلی (Studio Ghibli) رقم زد. این استودیو که پیش از آن نیز با فیلم‌هایی نظیر پومپوکو (Pom Poko) ساخته ایسائو تاکاهاتا و زمزمه قلب (Whisper of the Heart) به کارگردانی یوشیفومی کوندو، تجربه‌هایی در زمینه تصاویر تولید شده توسط کامپیوتر (CGI) و ترکیب دیجیتالی نماها کسب کرده بود، با مونونوکه برای نخستین بار به طور جدی از CGI به عنوان ابزاری برای بهبود کیفی یکی از پروژه‌های انیمیشن دستی خود بهره برد. این در حالی بود که هایائو میازاکی، نویسنده و کارگردان مشهور استودیو جیبلی، در گذشته به شدت با استفاده از این فناوری در آثارش مخالف بود. این تغییر رویکرد نشان دهنده بلوغ هنری و فنی استودیو جیبلی و تمایل آن به استفاده از نوآوری‌های روز برای ارائه تجربه‌ای بصری بی‌نظیر به مخاطبان بود.
ترمیم 4K شاهزاده مونونوکه؛ گامی بزرگ برای استودیو جیبلی
نسخه‌های اصلی مونونوکه که در سینماها به نمایش درآمدند، خود گواه زیبایی و هماهنگی فوق‌العاده ادغام فناوری پیشرفته با فرآیند تولید سنتی استودیو جیبلی بودند. اما اکنون، استودیو جیبلی با برنامه‌ریزی برای ترمیم 4K آینده مونونوکه، قصد دارد نمونه‌ای حتی خیره کننده‌تر از نظر بصری ارائه داده و نشان دهد که چگونه نوآوری‌های جدید می‌توانند جان تازه‌ای به هنر کلاسیک ببخشند. اخیراً آتسوشی اوکوی، معاون استودیو جیبلی که پیش از این به عنوان مدیر فیلمبرداری انیمیشن این استودیو فعالیت داشته و در فیلم‌هایی همچون پورکو روسو (Porco Rosso) و قلعه متحرک هاول (Howl’s Moving Castle) نیز مشارکت داشته است، در یک مصاحبه گفت که فرآیند ترمیم 4K مونونوکه در واقع حدود یک دهه پیش، زمانی که این استاندارد تازه در حال رواج یافتن بود، آغاز شده است. این پیش‌بینی و اقدام به موقع استودیو جیبلی نشان از دوراندیشی و تعهد این استودیو به حفظ کیفیت آثار خود در بالاترین سطح ممکن دارد.
اوکوی در این مصاحبه اظهار داشت:
ما مونونوکه را بیش از 10 سال پیش اسکن کردیم و من بسیار خوشحالم که آن زمان این کار را با کیفیت 4K انجام دادیم، زیرا تازه اکنون است که مردم شروع به درک اثربخشی این فرمت کرده‌اند. ترمیم جدید واقعاً گویای پتانسیل بالای فیلم سلولوئیدی است، زیرا واقعاً، واقعاً برای پرده بزرگ سینما مناسب است.
این سخنان اوکوی بر ارزش و اهمیت حفظ نگاتیوهای اصلی فیلم‌ها و همچنین بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای ارتقای تجربه تماشای آثار کلاسیک استودیو جیبلی تاکید دارد. کیفیت بالای اسکن اولیه در فرمت 4K، امکان ارائه یک نسخه ترمیم شده بی‌نظیر را فراهم آورده است که به بینندگان اجازه می‌دهد تا جزئیات دقیق‌تری از هنر بی‌بدیل انیمیشن دستی استودیو جیبلی را مشاهده کنند.
بسته به نحوه نگهداری یک فیلم، استودیوهای تولیدی می‌توانند از روش‌های مختلفی برای ترمیم و بازسازی آن‌ها استفاده کنند. در مواردی که نگاتیوهای اصلی یک فیلم به شدت آسیب دیده‌اند یا گم شده‌اند، استودیوها می‌توانند از نسخه‌های چاپی موجود برای ایجاد تصاویر با وضوح بالاتر و با استفاده از فناوری ارتقای کیفیت (Upscaling) بهره ببرند. در روش ارتقای کیفیت مصنوعی، نتیجه نهایی همواره شامل درجاتی از حدس‌های هوشمندانه توسط کامپیوتر در مورد ظاهر تک‌تک فریم‌ها بر اساس اطلاعات بصری محدود موجود است. اما مونونوکه با فیلم 35 میلی‌متری فیلمبرداری شده و از آنجایی که استودیو جیبلی نگاتیوهای اولیه را به دقت حفظ کرده است، توانست اسکن‌های 4K را مطابق با دیدگاه اصلی میازاکی تولید کند. این امر نشان از اهمیت آرشیو و نگهداری صحیح نسخه اصلی انیمیشن‌ها در استودیو جیبلی دارد، که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا در آینده نیز بتوانند آثار کلاسیک خود را با بالاترین کیفیت ممکن به نسل‌های جدید ارائه دهند.
اوکوی در ادامه توضیح داد:
بسیاری از چیزهایی که قبلاً دیده‌اید در قالب بسته‌های سینمای دیجیتال 2K ارائه شده بودند، اما این بدان معنا نیست که آن‌ها در اصل با کیفیت 2K ساخته شده بودند. از آنجایی که مونونوکه در ابتدا با فیلم 35 میلی‌متری فیلمبرداری شده بود، داده‌های اسکن شده از کیفیت 4K برخوردار بودند. کاری که ما این بار انجام داده‌ایم، ادغام آن داده‌ها در نسخه نهایی و ارائه فیلم کامل با کیفیت 4K است.
این فرآیند ترمیم نه تنها وضوح تصویر را به طرز چشمگیری افزایش داده است، بلکه باعث شده تا رنگ‌ها زنده‌تر شده و جزئیات دقیق‌تری از طراحی‌های بی‌نظیر استودیو جیبلی به نمایش درآید. تماشای مونونوکه با کیفیت 4K، تجربه‌ای کاملاً جدید و متفاوت از دیدن این اثر شاهکار را برای مخاطبان به ارمغان خواهد آورد.
نسخه 4K جدید مونونوکه، برخلاف تلاش برای افزودن جزئیات جدید یا (همانطور که در مورد بازسازی اخیر Interstella 5555 دیده شد) تلاش ناشیانه برای تقریب زدن تصاویر اصلی، به طور وفادارانه‌ای فیلم را همانگونه که تیم خلاق آن در استودیو جیبلی طراحی کرده بودند، ارائه می‌دهد. این وضوح تصویر بالا مطمئناً بدون نگهداری دقیق نگاتیوها توسط استودیو جیبلی امکان‌پذیر نبود. و با بازگشت مونونوکه به سینماها در 26 مارس 2025 (6 فروردین 1404)، این استودیو در حال حاضر به برنامه‌ریزی برای انتشار نسخه ترمیم شده بعدی خود فکر می‌کند. این نشان از پویایی و ادامه‌دار بودن پروژه‌های ترمیم و بازسازی آثار کلاسیک در استودیو جیبلی دارد، که به علاقه‌مندان این استودیو نوید دیدن آثار محبوبشان با کیفیت بی‌نظیر را در آینده می‌دهد.
در حالی که هنوز هیچ اطلاعیه‌ای در مورد اینکه استودیو جیبلی قصد دارد در مرحله بعد کدام فیلم را مورد بازسازی قرار دهد، منتشر نشده است، اوکوی می‌گوید:
این چیزی است که ما قصد داریم در آینده در مورد آن بحث کنیم.
این ابهام در مورد پروژه ترمیم بعدی استودیو جیبلی، هیجان و کنجکاوی طرفداران این استودیو را برانگیخته است و بسیاری منتظرند تا ببینند کدام یک از آثار ارزشمند این استودیو، فرصت بازگشت به پرده سینماها با کیفیت 4K را پیدا خواهد کرد. بدون شک، هر انتخابی از سوی استودیو جیبلی با استقبال گسترده علاقه‌مندان به انیمیشن و هنر روبرو خواهد شد. تعهد استودیو جیبلی به حفظ و ارتقای کیفیت آثار خود، این استودیو را به یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین نهادهای تولید انیمیشن در جهان تبدیل کرده است و میراث غنی آن برای نسل‌های آینده نیز ماندگار خواهد بود.
