نزدیک به یک قرن پس از فاجعه هیندنبورگ که به عصر طلایی کشتی هوایی پایان داد، نسل جدیدی از استارت‌آپ‌ها ادعا می‌کنند که زپلین برای بازگشتی قدرتمند آماده است. این شرکت‌ها که در ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه فعالیت می‌کنند، با بهره‌گیری از مواد ایمن‌تر، فناوری پیشرفته و تمرکز مجدد بر پایداری، کشتی هوایی را به عنوان جایگزینی کم‌آلاینده برای هواپیماهای مسافرتی و باری، به ویژه برای حمل بار و گردشگری آهسته و لوکس، مطرح می‌کنند. این رویکرد نوین به کشتی هوایی می‌تواند انقلابی در صنعت حمل و نقل و گردشگری ایجاد کند. با دیجی رو همراه باشید.
کشتی هوایی مدرن؛ ایمن‌تر، آهسته‌تر، سبزتر
برخلاف زپلین‌های دهه 1930 که از هیدروژن قابل اشتعال استفاده می‌کردند، نمونه‌های اولیه امروزی کشتی هوایی با استفاده از هلیوم غیرقابل اشتعال شناور می‌شوند و به جای چوب و فلز، با فیبر کربن و تیتانیوم ساخته می‌شوند. این تغییرات بنیادی در مواد و گاز بالابرنده، ایمنی کشتی هوایی را به طور چشمگیری افزایش داده است. شرکت‌های سازنده کشتی هوایی ادعا می‌کنند که طراحی‌هایشان می‌تواند مصرف سوخت و انتشار کربن را در مقایسه با هواپیماهای سنتی تا 90 درصد کاهش دهد.
این یک گام بزرگ به سوی حمل و نقل سبز و مبارزه با تغییرات اقلیمی است. بسیاری از این کشتی‌های هوایی نوین، موتورهای کارآمد را با انرژی باتری ترکیب می‌کنند و این امکان را فراهم می‌آورند که تنها کسری از سوخت مصرفی جت‌های باری را مصرف کنند. تصور کنید یک کشتی هوایی غول‌پیکر باری را حمل می‌کند، در حالی که تأثیر زیست‌محیطی آن بسیار کمتر از روش‌های کنونی است.
یکی از پیشگامان این عرصه، شرکت LTA Research متعلق به سرگئی برین، یکی از بنیان‌گذاران گوگل است. این شرکت در حال آزمایش Pathfinder 1، بزرگترین کشتی هوایی جهان با طول 400 فوت (حدود 122 متر) است و جاه‌طلبی‌هایی برای استفاده تجاری از این فناوری در مقیاس بزرگ دارد. Pathfinder 1 نمونه‌ای بارز از توانایی‌های بالقوه کشتی هوایی در عصر جدید است.
در بریتانیا، شرکت Hybrid Air Vehicles (به اختصار HAV) در حال ساخت ناوگانی از کشتی‌های هوایی 300 فوتی (حدود 91 متر) است که ویژگی‌های هواپیما و بالن را در یک وسیله واحد ترکیب می‌کنند. این کشتی‌های هوایی هیبریدی می‌توانند انعطاف‌پذیری بیشتری در عملیات داشته باشند. در همین حال، شرکت فرانسوی Flying Whales قصد دارد تا سال 2029 کشتی‌های هوایی باری به طول 600 فوت (حدود 183 متر) را راه‌اندازی کند که قادر به حمل تا 60 تن بار هستند. این ظرفیت بالا، کشتی هوایی را به گزینه‌ای جذاب برای حمل محموله‌های سنگین و حجیم تبدیل می‌کند.
چالش‌های تجاری‌سازی کشتی هوایی
علیرغم شور و اشتیاق فراوان نسبت به بازگشت کشتی هوایی، تردیدها نیز به میزان زیادی وجود دارد. جان جی. جئوگیگان، مورخ کشتی هوایی، می‌گوید اگر چه طراحی‌ها از نظر فنی چشمگیر و سازگار با محیط زیست هستند، مانع بزرگتر، دوام تجاری این پروژه‌ها است. او می‌پرسد:
سوال این است که آیا بازار به اندازه‌ای از آن‌ها حمایت خواهد کرد که بتوانند سهم قابل توجهی در کاهش تغییرات اقلیمی داشته باشند؟
بنابراین، موفقیت کشتی هوایی نه تنها به فناوری، بلکه به پذیرش بازار و ایجاد یک مدل کسب‌وکار پایدار بستگی دارد.
استارت‌آپ‌ها استدلال می‌کنند که یک مزیت لجستیکی بالقوه را هدف قرار داده‌اند: کشتی هوایی ارزان‌تر از هواپیما و سریع‌تر از کامیون‌ها و کشتی‌های باری دریایی است. با حداکثر سرعت حدود 80 مایل در ساعت (حدود 128 کیلومتر در ساعت)، کشتی‌های هوایی می‌توانند محموله‌های حجیمی را حمل کنند که نیازی به سرعت جت ندارند یا به مناطقی دسترسی پیدا کنند که فاقد جاده یا باند فرودگاه هستند.
به عنوان مثال، Flying Whales در ابتدا فناوری کشتی هوایی خود را برای حمل الوار از جنگل‌های دورافتاده مطرح کرد. این قابلیت، یعنی دسترسی به مناطق صعب‌العبور، یکی از مزیت‌های کلیدی کشتی هوایی است. برخی دیگر به حمل پره‌های توربین بادی یا تحویل کمک‌های بشردوستانه به مناطق آسیب‌دیده از فاجعه به عنوان کاربردهای بالقوه و کلیدی کشتی هوایی اشاره می‌کنند.
گردشگری لوکس و آسمان‌های خوش منظره با کشتی هوایی
در حوزه مسافری، پرواز با کشتی هوایی ممکن است کمتر بر جنبه کاربردی و بیشتر بر جنبه تفریحی تمرکز داشته باشد. شرکت HAV قراردادهایی با اپراتورهایی منعقد کرده است که قصد دارند گردشگران را بر فراز اسکاتلند، قطب شمال یا مدیترانه با آنچه “سفر دریایی لوکس در آسمان” توصیف می‌کند، پرواز دهند. گوندولا یا کابین مسافران در این کشتی‌های هوایی شبیه به فضای داخلی هواپیماهای تجاری خواهد بود، اما انتظار می‌رود پرواز بسیار نرم‌تر، آرام‌تر و خوش‌منظره‌تر باشد. این تجربه منحصر به فرد می‌تواند جاذبه اصلی کشتی هوایی برای گردشگران باشد. سفر با کشتی هوایی فرصتی برای لذت بردن از مناظر با سرعتی آرام و از ارتفاعی پایین‌تر نسبت به هواپیماهای معمولی فراهم می‌کند.
با این حال، نیازهای زیرساختی برای عملیاتی شدن کشتی هوایی همچنان قابل توجه است. کشتی‌های هوایی به آشیانه‌های تخصصی و بسیار بزرگ، فضاهای باز عظیم برای مهار شدن و نزدیکی به پایگاه‌های عملیاتی خود نیاز دارند. به عنوان مثال، آشیانه شرکت LTA در کالیفرنیا، هفت هکتار وسعت دارد و به قدری بلند است که گاهی مه در داخل آن تشکیل می‌شود! این نشان دهنده مقیاس عظیم زیرساخت‌های مورد نیاز برای پشتیبانی از ناوگان کشتی هوایی است.
رویایی نوستالژیک یا مبتنی بر واقعیت؟
علیرغم جاه‌طلبی‌ها، اکثر این پروژه‌های کشتی هوایی هنوز در مراحل اولیه هستند و هیچ یک از کشتی‌های هوایی جدید برای پرواز تجاری گواهینامه دریافت نکرده‌اند. در حال حاضر، رویای هوانوردی سبزتر و آهسته‌تر با کشتی هوایی، هنوز کمی دور از دسترس به نظر می‌رسد. جئوگیگان می‌گوید:
دوست دارم کشتی‌های هوایی را در حال پرواز در آسمان ببینم. اما فکر نمی‌کنم محموله‌های تخصصی، یا امدادرسانی در بلایا، یا حتی گردشگری تخصصی، چنان بازار بزرگی ایجاد کند که بتواند این شرکت‌ها را واقعاً پایدار نگه دارد.
با این وجود، پتانسیل کشتی هوایی برای ایجاد تحول در برخی بخش‌های حمل و نقل و گردشگری غیرقابل انکار است. کاهش چشمگیر آلایندگی، قابلیت دسترسی به مناطق دورافتاده، و ارائه تجربه‌ای منحصر به فرد در سفر، همگی از مزایای کشتی هوایی هستند که نمی‌توان به سادگی از کنار آن‌ها گذشت. آینده نشان خواهد داد که آیا این غول‌های آرام و باشکوه آسمان می‌توانند جایگاه خود را در دنیای مدرن پیدا کنند و به وعده‌های خود مبنی بر حمل و نقلی پاک‌تر و تجربه‌ای متفاوت از پرواز جامه عمل بپوشانند. سرمایه‌گذاری‌های اخیر و پیشرفت‌های فناورانه، امیدها را برای دیدن دوباره کشتی هوایی در آسمان‌ها زنده نگه داشته است.
