شاید میمها و شوخیهای اینترنتی در مورد افزایش قیمت حافظه رم برایتان جالب باشد، اما واقعیت این است که پیامدهای بحران عرضه حافظه رم، به هیچ وجه خندهدار نیست! گزارشهای جدید از زنجیره تأمین حاکی از آن است که کمبود حافظه رم در سطح جهانی، تهدیدی جدی برای آینده گوشیهای هوشمند، به خصوص مدلهای پرچمدار با حافظه بالا، محسوب میشود. به نظر میرسد سال آینده میلادی، شاهد انقراض تدریجی گوشیهایی با 16 گیگابایت رم و بازگشت غافلگیر کننده گوشیهای اقتصادی با 4 گیگابایت رم خواهیم بود! با دیجی رو همراه باشید.
ریشه بحران کجاست؟ هوش مصنوعی، متهم اصلی
عامل اصلی این کمبود حافظه رم، رشد انفجاری تقاضا برای تراشههای حافظه با پهنای باند بالا (High-Bandwidth Memory یا به اختصار HBM) و تراشههای حافظه گرافیکی (GDDR DRAM) است. این تراشهها، اجزای حیاتی برای دیتاسنترها و سرورهای قدرتمندی هستند که زیرساختهای هوش مصنوعی (AI) را تشکیل میدهند. با سرمایهگذاری شرکتهای غولپیکر فناوری مانند انویدیا، گوگل و مایکروسافت در حوزه هوش مصنوعی مولد، خطوط تولید تراشهسازان بزرگ مانند سامسونگ، SK Hynix و مایکرون، تقریباً به طور کامل به تأمین نیاز این بازار پرسود اختصاص یافتهاند.
در نتیجه، ظرفیت تولید برای حافظههای رم استاندارد موبایل (LPDDR) که در گوشیهای هوشمند استفاده میشوند، به شدت کاهش یافته است. این عدم توازن بین عرضه و تقاضا، اولین تأثیر خود را بر قیمتها گذاشته است.
پیامدهای کمبود حافظه رم برای بازار موبایل
این بحران دو پیامد اصلی برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان گوشیهای هوشمند به همراه خواهد داشت: افزایش قیمت و کاهش مشخصات فنی.
- افزایش قیمتها: ما پیش از این نیز شاهد افزایش قیمت برخی گوشیهای پرچمدار نسبت به نسلهای قبلی آنها بودهایم. گزارشهای جدید نشان میدهد که شرکتهایی مانند سامسونگ قصد دارند قیمت گوشیهای میانرده خود را، برای مثال در بازاری مانند هند، افزایش دهند تا بتوانند حاشیه سود خود را در مواجهه با هزینههای بالاتر قطعات حفظ کنند.
- کاهش هزینهها: با این حال، افزایش قیمت راه حلی نیست که بتوان آن را در سراسر جهان اعمال کرد. در بازارهای حساس به قیمت مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، تولیدکنندگان گوشیهای هوشمند به جای بالا بردن قیمت، به سمت کاهش هزینههای تولید حرکت خواهند کرد. اینجاست که تأثیر کمبود حافظه رم به وضوح دیده میشود. منابع آگاه معتقدند که ما دوباره شاهد عرضه گسترده گوشیهایی با 4 گیگابایت رم خواهیم بود، در حالی که دستگاههای با 16 گیگابایت رم به یک کالای کمیاب و لوکس تبدیل خواهند شد.
گزارشها حتی ارقام مشخصی را نیز مطرح میکنند. به عنوان مثال، پیشبینی میشود تولید گوشیهای با 12 گیگابایت رم تا 40 درصد کاهش یابد و جای آنها را مدلهایی با 6 یا 8 گیگابایت رم پر کنند. این یک عقبگرد آشکار در رقابت بر سر ارائه بالاترین مشخصات فنی است که سالها در بازار موبایل شاهد آن بودیم.
آینده گوشیهای هوشمند در سایه بحران رم
به نظر میرسد جنگ «مگاپیکسل» و «گیگابایت» که سالها بین برندهای مختلف در جریان بود، حداقل برای مدتی جای خود را به تمرکز بر بهینهسازی نرمافزاری و قابلیتهای هوش مصنوعی روی دستگاه خواهد داد. تولیدکنندگان مجبور خواهند شد تا با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته، کاری کنند که سیستم عامل و برنامهها با حافظه رم کمتر، عملکردی روان و قابل قبول داشته باشند.
در نهایت، این کمبود حافظه رم یک زنگ خطر برای صنعت موبایل است. در حالی که تمرکز جهان فناوری بر هوش مصنوعی قابل درک است، پیامدهای جانبی آن میتواند تجربه کاربری میلیونها مصرف کننده عادی را تحت تأثیر قرار دهد. باید منتظر ماند و دید که آیا تولیدکنندگان تراشه میتوانند با افزایش ظرفیت تولید، این بحران را مدیریت کنند یا اینکه باید خود را برای بازگشتی به دوران گوشیهای با رم پایینتر آماده کنیم!
