یکی از داغ‌ترین بحث‌ها در دنیای فناوری، موضوع آسیب شارژ سریع به سلامت باتری گوشی‌های هوشمند است. آیا استفاده از شارژرهای پرسرعت، عمر باتری گران قیمت آیفون یا گوشی اندرویدی شما را کاهش می‌دهد؟ کانال یوتیوبی مشهور «اچ‌تی‌ایکس استودیو» (HTX Studio) برای پاسخ به این سؤال، یک آزمایش عظیم و دوساله را ترتیب داد. در این پروژه بلندپروازانه، 40 دستگاه گوشی خریداری شد و آزمایش‌های دقیقی روی باتری آن‌ها با استفاده از شارژرهای سریع و کند انجام گرفت تا یک بار برای همیشه به این پرسش مهم پاسخ داده شود.
این آزمایش گسترده صرفاً به بررسی تأثیر سرعت شارژ محدود نمی‌شود و به سؤالات مهم دیگری نیز پاسخ می‌دهد. برای مثال، آیا واقعاً باید باتری گوشی را زمانی که سلامت آن به زیر 80 درصد می‌رسد، تعویض کنیم؟ یا اینکه بهترین الگوی شارژ چیست؟ آیا باید اجازه دهیم شارژ گوشی به زیر 30 درصد برسد و قبل از رسیدن به 100 درصد آن را از شارژر جدا کنیم؟ این‌ها پرسش‌هایی هستند که در بررسی‌های معمول و مقایسه‌های باتری که هنگام عرضه مدل‌های جدید منتشر می‌شوند، هرگز به آن‌ها پرداخته نمی‌شود.
ما همیشه شاهد تست‌های باتری هنگام عرضه گوشی‌های جدید هستیم. برای نمونه، تست‌های باتری سری آیفون 17 نشان داد که مدل «آیفون ایر» (iPhone Air) عمر باتری بهتر از حد انتظاری دارد، در حالی که «آیفون 17 پرو مکس» (iPhone 17 Pro Max) بهترین عمر باتری را در میان تمام آیفون‌ها ارائه می‌دهد و به راحتی رقبا را پشت سر می‌گذارد. ما همچنین تست‌های سرعت شارژ این گوشی‌ها را دیده‌ایم. اما آزمایش‌های کانال HTX Studio از هر آنچه که سایر تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب انجام داده‌اند، فراتر می‌رود و به همین دلیل نتایج آن بسیار ارزشمند است.
جزئیات آزمایش بزرگ باتری گوشی‌های هوشمند
برخلاف تصور اولیه، کانال HTX Studio دو سال کامل را به صورت مداوم صرف شارژ و دشارژ کردن باتری‌های گوشی‌های آیفون و اندروید نکرد. در عوض، این یوتیوبر سه مرحله آزمایشی را طی کرد تا در نهایت به روشی استاندارد و خودکار برای انجام یک آزمایش پیوسته شارژ و دشارژ برای چندین دستگاه به صورت همزمان دست یابد. این فرآیند پیچیده نشان دهنده دقت و تعهد بالای تیم برای رسیدن به نتایج قابل اعتماد است.
برای آزمایش نهایی، از شش دستگاه آیفون 12 و شش دستگاه گوشی «آیکو 7» (iQOO 7) استفاده شد. این مدل‌ها به دو گروه اصلی برای هر پلتفرم تقسیم شدند: گروه «شارژ سریع» و گروه «شارژ کند». یک اپلیکیشن ویژه وظیفه داشت هر گوشی را از شارژ 100 درصد تا 5 درصد تخلیه کند (معادل 0.95 سیکل شارژ) و به محض رسیدن به این نقطه، فرآیند شارژ خودکار فعال می‌شد. پس از اینکه ظرفیت باتری به 100 درصد می‌رسید، شارژر به صورت اتوماتیک قطع شده و اپلیکیشن دوباره فرآیند تخلیه را آغاز می‌کرد.
علاوه بر این، این یوتیوبر آزمایش مشابهی را برای گروه دیگری از گوشی‌ها اجرا کرد که در محدوده 30 درصد تا 80 درصد شارژ و دشارژ می‌شدند (معادل 0.5 سیکل شارژ). این کار برای بررسی این تئوری انجام شد که نگه داشتن شارژ باتری در یک محدوده میانی می‌تواند عمر آن را افزایش دهد یا نه.
نتایج شگفت‌انگیز؛ آسیب شارژ سریع چقدر است؟
پس از 167 روز و 500 سیکل شارژ کامل (که معادل تقریباً 1.5 سال استفاده معمولی از یک گوشی هوشمند است)، نتایج نهایی به دست آمد. این نتایج نشان داد که آسیب شارژ سریع (با توان 20 وات در آیفون و 120 وات در آیکو) در مقایسه با شارژ کند، تأثیر قابل توجهی بر سلامت باتری ندارد. در ادامه، نتایج دقیق این آزمایش را مشاهده می‌کنید:
- آیفون 12 با شارژ کند: کاهش 11.8 درصد از ظرفیت باتری
- آیفون 12 با شارژ سریع: کاهش 12.3 درصد از ظرفیت باتری
- گوشی آیکو با شارژ کند: کاهش 8.8 درصد از ظرفیت باتری
- گوشی آیکو با شارژ سریع: کاهش 8.5 درصد از ظرفیت باتری
نتیجه‌گیری اصلی این است که تفاوت میان شارژ سریع و کند، به طرز شگفت‌انگیزی ناچیز است. در مورد آیفون، اختلاف تنها 0.5 درصد و در مورد گوشی آیکو، شارژ سریع حتی عملکرد بهتری نسبت به شارژ کند از خود نشان داد. این آزمایش همچنین نشان داد که اگر باتری را در محدوده 30 درصد تا 80 درصد شارژ کنید، تأثیر منفی شارژ سریع حتی کمتر هم می‌شود. با این حال، تفاوت‌ها آنقدر جزئی هستند که در عمل می‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد. بنابراین، نگرانی گسترده در مورد آسیب شارژ سریع به باتری، بیشتر یک افسانه به نظر می‌رسد تا یک واقعیت علمی.
عملکرد گوشی و زمان تعویض باتری
کانال HTX Studio آزمایش دیگری نیز برای بررسی نحوه تخلیه شارژ باتری در حالت عدم استفاده و ایمنی نگه داشتن گوشی در شارژ 100 درصد انجام داد. او سه دستگاه آیفون 12 را به مدت یک هفته در سه حالت مختلف نگهداری کرد: یکی با شارژ 1 درصد، دیگری با شارژ 50 درصد و سومی متصل به شارژر در حالت 100 درصد. پس از یک هفته، هیچ‌کدام از آن‌ها تغییر قابل اندازه‌گیری در ظرفیت باتری نشان ندادند. این نتیجه نشان می‌دهد که فرسودگی باتری یک فرآیند طولانی مدت است و نگه داشتن گوشی در شارژ 100 درصد برای دوره‌های کوتاه، آسیبی به باتری وارد نمی‌کند.
با این حال، پس از صدها سیکل شارژ، سلامت باتری به ناچار کاهش می‌یابد. آزمایش‌های او نشان داد که عملکرد گوشی تا زمانی که سلامت باتری به حدود 85 درصد نرسد، تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد. در این سطح، پدیده «افت عملکرد» یا تراتلینگ (Throttling) زمانی آغاز می‌شود که شارژ باتری به 11 درصد می‌رسد، در حالی که در باتری‌های سالم‌تر (بالای 85 درصد)، این پدیده در شارژ 5 درصد رخ می‌دهد.
زمانی که سلامت باتری به زیر 79 درصد کاهش یابد، عمر باتری به شکل محسوسی کوتاه‌تر خواهد شد. اگر این موضوع را در کنار پدیده افت عملکرد سریع‌تر قرار دهید، دو دلیل محکم برای تعویض باتری خواهید داشت تا هم عمر باتری و هم عملکرد پایدار گوشی خود را بازیابی کنید. در نهایت، این آزمایش جامع نشان داد که آسیب شارژ سریع یک نگرانی بی‌مورد است و کاربران می‌توانند با خیال راحت از این فناوری برای صرفه‌جویی در وقت خود استفاده کنند.
